تفاوت زن و مرد در توانمندی های هوشی

براساس پژوهش ها برخی از تفاوت های هوشی بین زن و مرد، ریشه وراثتی دارد.
 

این دیدگاه، عامل جنسیت را در توانمندی های هوشی مؤثر می داند و به امتیازات نسبی و برتر هر یک از دو جنس در عوامل هوشی اشاره می کند و آن را ناشی از عوامل زیستی و هورمونی و مسائل وراثتی و امور طبیعی مانند دیگر تفاوت های موجود بین زن و مرد می انگارد و ضمن آنکه محیط و عوامل اجتماعی و فرهنگی را در بروز استعدادها مؤثر می شمارد، بر نقش مسائل فیزیولوژیکی بویژه هورمونی تأکید می ورزد. نتایج تحقیقات در این زمینه به صورت زیر است:
 

جمجمه زن از جمجمه مرد متفاوت است. در همه نژادها استخوان های جمجمه زنان و کودکان نازک تر از مردان است و حجمی حدود ۱۰ درصد کمتر از جمجمه مرد دارد؛ اندازه آن کوچک تر و وزن آن سبک تر است؛ پیشانی در زن نسبت به مرد بیشتر حالت عمودی دارد و اختلافات جنسی در قسمت های مختلف جمجمه به طور کامل مشهود است.
 
نیز از نظر اندازه وزن، مغز دو جنس متفاوت اند و حد متوسط آن در تمام سنین کمی زیادتر از وزن مغز زن هاست. از نظر حجم، مغز زنان حدود ۱۵۰ سانتیمتر مکعب و از نظر جرم حدود ۱۵۰ گرم کمتر از مردان است.
 
«در مورد سؤال ارتباط بین اندازه مغز و هوش، روشن است که با قابلیت های عملی امروز بشر به هیچ وجه نمی توان در مورد وظایف هر سانتیمتر مکعب مغز برآورد درستی ارائه نمود»؛ «یک رابطه آماری بین جرم یا اندازه مغز و هوش وجود دارد.» و اطلاعات موجود از رابطه درستی بین این دو حکایت می کند؛ به نظر می رسد هر چه اندازه مطلق مغز بزرگتر باشد، تا حد معینی موجب هوش بیشتر می شود. ضریب همبستگی بین حجم مغز و بهره هوشی بین ۱۰ تا ۳۰ درصد است. افرادی که سر بزرگتری دارند، از دیگران باهوش ترند.
 
تحقیقات نشان داده است کسانی که سرهای بزرگ و پهن دارند، میزان هوش رآنها بالا است. این پژوهش ها نظریه ای را که می گوید: «سر بزرگ نشانه هوشمندی است»، تأیید می کند. در عین حال، برخی بر این باورند که وزن مغز گرچه راهنمای هوش است و درباره فردی که وزن مغز آن از هزارگرم کمتر باشد، با اطمینان می توان گفت از نظر هوش عقب است، ولی این به تنهایی کافی نیست. وزن مغز در افراد مختلف متفاوت است و بین ۱۱۰۰ گرم تا ۱۷۰۰ گرم نوسان دارد. وزن مغز زن هرگاه به نسبت بدنش مقایسه شود، نسبت آن از مردان نیز بیشتر می شود، افزون بر این، در میان نوابغ می توان کسانی را یافت که وزن مغز آنها چندان زیاد نبوده است.
 
آناتول فرانس با وزن مغز معادل ۱۰۱۷ یا ۱۱۰۰ گرم باهوش تر از لرد بایرون بود که جرم مغز آن به ۲۲۰۰ گرم می رسید. وزن مغز متفکرانی چون لی بیک حدود ۱۳۵۲ گرم و فرانز شوبرت ۱۴۲۰ گرم و دانیل و بستر ۱۵۱۸، بوده است.
 

براساس پژوهش ها برخی از تفاوت های هوشی بین زن و مرد، ریشه وراثتی دارد. به عنوان نمونه؛ ژنی که می تواند فراست اجتماعی را به طور ارثی منتقل کند، در کروموزوم X مادر، در حالت خفته است، و در کروموزوم X که از پدر منتقل می شود، حالت فعال دارد و کلید عمل آن روشن است. و از آنجا که پسران کروموزوم X خود را از مادر دریافت می کنند، ژن فراست در آنها غیرفعال باقی می ماند و پسران باید راه و رسم تشخیص شرایط و اوضاع و احوال اجتماعی را با تمرین و آموزش فرابگیرند. ولی در دختران که این ژن از کروموزوم X پدر به آنها منتقل می شود، به طور ارثی برای تشخیص اوضاع و احوال و سنجش موقعیت فراست و بصیرت مادرزادی دارند.
 
به اعتقاد پژوهشگران «وجود این ژن می تواند نتایج بسیار گسترده ای در نحوه آموزش پسران و دختران و چگونگی آماده سازی هر یک از این دو گروه برای قبول مسئولیت های آتی در جامعه در برداشته باشد.»
 

گرچه تعداد سلول های مغز، پس از تولد افزایش نمی یابد ولی رشد آنها همچنان با رشد دیگر اندام ها ادامه پیدا می کند و به خاطر رشد نرون ها (سلول های مغز) و اضافه شدن میلین (غلاف عصبی) است که وزن مغز در ۳ سالگی ۳ برابر هنگام تولد می شود. طبیعی است که در این دوران، روابط سلول های مغز و ساختمان آن پیچیده تر می گردد. افزایش میزان هوش از لحظه تولد تا موقعی که فرد بالغ می شود با میزان رشد مغز ارتباط دارد. حال اگر رشد در سنین پایین متوقف شود، آن شخص کم هوش باقی خواهد ماند».
 
باتوجه به این واقعیت که رشد سلول های مغز تا زمانی که رشد جسمی ادامه دارد، به رشد خود ادامه می دهد، و این مسئله که مجموعه ای از عوامل و از جمله هورمون های زنانه و تأثیر آنها بر مغز به گونه ای سامان یافته اند که رشد جسمی جنس زن حدود ۲ سال بدتر از مرد متوقف می شود، می توان فرضیه تفاوت هوشی را از این نظر نیز مطرح ساخت که با زمان رشد بیشتر مغز در جنس مرد، سازمان آن نیز پیچیدگی و کارامدی فزونتری می یابد .
 
منبع: کتاب زن. سیدهادی حسینی و علی احمد راسخ . صص 218-221، انتشارات امیرکبیر. سوم. 1387.