عوامل محیطی موثر بر طلاق عاطفی (بخش دوم)

فقر و تنگ دست در زندگی می تواند زمینه ساز طلاق عاطفی همسران باشد.
 

 همان طور که حضور در مهمانی های نامناسب آسیب های مهمی به زندگی مشترک وارد می سازد، حضور انسان های بی پروا و بی تقوا، در منزل نیز دامی برای گمراهی خانواده است؛ روابط خارج از موازین شرعی و عرفی و  حضور بی قید و شرط افرادی با چشمهای ناپاک در فضای گرم و صمیمی خانه و خانواده اتفاقاتی را رقم می زند که جبران آن سخت و گاه غیر ممکن و است.
امیر مؤمنان (علیه السلام) در این باره می فرماید:
«و لیس خروجهن بأشد من إدخالک من لا یوثق به علیهن؛ همانگونه که باید از زنان و دختران در بیرون منزل، مراقبت کرد، همچنین نباید کسی را که به او اطمینان نیست به منزل خویش وارد نمایی.»[1]
 

از عوامل خارجی طلاق های عاطفی، تولد فرزند است؛ تولد فرزند به همان اندازه که می تواند، امکان با هم بودن و با عشق زندگی کردن را افزایش تواند باعث غفلت زن و شوهر از یکدیگر و کمرنگ شدن روابط عاطفی شود.
گاه تولد فرزند و رشد آن، به غفلت همسران از یکدیگر منجر می شود؛ اینچینن مهر و محبت و توجه به فرزند نو رسیده جای عشق ورزی همسران به یکدیگر را پیدا کرده، باعث می شود همسران کمتر به هم توجه کرده، به مسائل روحی و جسمی یکدیگر همچون قبل التفاتی نداشته باشند؛ گاه این بی توجهی ها تا آنجا ادامه پیدا می کند که پس از چندی زن و شوهر احساس جدایی عاطفی و دوری می کنند.
در مشاوره های فراوانی همسران با بیان ریشه اختلافات زناشویی اعتراف می کنند که این اختلاف ها از روزی آغاز شد که پای فرزند به میان آمد؛ همان فرزندی که می بایست پایه های زندگی و رابطه گرم پدر و مادر را استحکام ببخشد، به دلیل عدم آگاهی همسران یا رفتار نادرست یکی از آنها جدایی عاطفی آنان را فراهم آورده است.
گویا برخی زنان تنها برای رهایی از تنهایی ازدواج می کنند، از این رو زمانی که بچه دار می شوند خود را از تنهایی رها شده می بینند و در نتیجه دیگر به شوهر خود رسیدگی و توجه لازم را ندارند و در این هنگام زمینه های بروز فاصله بیشتر بین همسران ایجاد شده، بحران عاطفی گریبانگیر خانواده می شود. گاه ریشه این عدم توجه به همسر به رابطه نه چندان گرم زن و مرد قبل از به دنیا آمدن فرزندشان باز می گردد، به طوری که مادر با تولد فرزند ته مانده توجه خود را از شوهرش دریغ کرده و نقش مادری را جایگزین  همسری می کند و همه دلبستگی های خود را به وجود نیازمند کودک شیرخواره اش نثار می کند. آنچه مسلم است از رابطه عاطفی و درست زن و می شوهر است که نقش مهم و بی بدیل «مادری و پدری»، حاصل می شود؛ پس یادمان باشد همسران شایسته یقینا می توانند پدر و مادرهای نیکو و موفق باشند.
 

در برخی از خانواده ها، با تولد فرزندی دارای نقص یا مشکل، تمام شئون زندگی مختل می شود و گاه به همین دلیل بین زن و شوهر طلاق عاطفی رخ می نماید؛ از آنجایی که پدر یا مادر حاضر نیستند وجود چنین فرزندی را آنگونه که هست، بپذیرند؛ زندگی را بر خودشان و سایر افراد خانواده سخت و ناشکیبا می سازند و در نتیجه مسیر هموار زندگی را از حالت طبیعی و معمول به حالت بحرانی و غیر قابل تحمل منحرف می کنند.
در صورت عدم درک درست از شرایط و ناآگاهی، امکان آرامش و رضایت پدر و مادر و فرزندان دیگر به حداقل می رسد و غم و اندوه و سرخوردگی زوایای ارتباطی اعضای خانواده را فرا می گیرد که حاصل آن چیزی نخواهد بود جز افسردگی، ناامیدی و دوری عاطفی.
 

 در برخی خانواده ها، زمانی که یکی از زوجین به مدت طولانی با یک بیماری دست و پنجه نرم می کند، به جای آن که محبت و دلسوزی در میان خانواده افزایش یابد، سرمای شدید بی محبتی جایگزین عشق و صمیمیت می شود و هر چه بیماری زن یا شوهر بیشتر طول بکشد، به دلیل فقدان درک درست از شرایط، عدم وفاداری کامل، نداشتن آگاهی صحیح و تعهدات شرعی یا حتی احساسی نسبت به زندگی مشترک، همسر خسته و افسرده احساس می کند که دیگر نمی تواند خود را با شرایط جدید وقف دهد و به این دلایل یا دلایل بیان نشده دیگر، سایه سهمگین طلاق عاطفی باهمه ناملایماتش بر این زندگی حکم فرما می شود.
 

 اینترنت، ماهواره، فضاهای مجازی و دنیای پر زرق و برق هالیوود و ستاره های سرابی آن، با همه قوا و با اهدافی سیاسی - اجتماعی از پیش تعیین شده که بر پایه سکولاریسم و دین زدایی سامان یافته اند، خانواده ایرانی و مسلمان را تهدید کرده، دین داری و معنویت همه انسانهای معتقد را نشانه گرفته اند.
دنیا زدگی و اوج گرفتن تمایلات نفسانی به دنبال غفلت از خدا، معاد و به معنویت از شاخص ترین تأثیرات رسانه های آمریکایی - صهیونیستی است. انسانی که از بعد ایمان و اعتقادات خود غافل شود و به دنبال خواسته ها و امیال شخصی خود باشد ممکن است به راحتی دست به انجام هر کار زشتی بزند. اگر ایمان و باورهای اعتقادی افراد از بین برود و جاذبه های کاذب جنسی و روابط ناسالم جایگزین آن شود در خانواده و جامعه بسیاری از مشکلات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اخلاقی و جنسی عرض اندام می کند.
یکی از هدف های مهم فیلم های ماهواره ای که زیر چتر سرگرمی تضعیف بنیان خانواده را به دقت نشانه گرفته است، گسترش طلاق، دنیاطلبی و مصرف گرایی، مدگرایی، بدحجابی، تجمل زدگی و آزادی بی حد و حصر می باشد.
بسیاری از فیلم ها و سریال های ماهواره ای با هدف کم رنگ کردن و حذف تقوا، حیا، شرم، وفاداری، تعهد و حس مسئولیت دردر خانواده ها به راحتی مفاهیمی چون خیانت زن و شوهرها و عشق های مثلثی را تبلیغ می کنند و به شیوه ای معمولی و درست جلوه می دهند. دیدن مکرر این فیلم ها که معمولا با هنرمندی و تأثیرگذاری ویژه ای ساخته شده اند، سبب می شود به جای این که زن و شوهر انیس و مونس هم باشند، در مقابل هم و همچون رقیبی بی چون و چرا در مسیر بهره جویی های جنسی نامتعارف قرار گیرند و در نتیجه این نوع ارتباط های غیر معمول نسبت به یکدیگر پایبندی و وفاداری احساس نکنند.
نکته مهم آنکه از دیدگاه فقیهان شیعه، حکم شرعی دیدن اینگونه فیلم ها و سریال های دارای مفسده حرام است؛ بنابراین کسانی که و در پی ماندگاری عشق و برقراری رابطه بر اساس محبت و رحمت اند، باید بکوشند تا خانواده خویش را از گزند چنین پلشتی ها و زشتی هایی دور نمایند.
 

زمانی که زندگی مشترک، فقط بر پایه آسایش مالی و ارضای تمایلات دنیایی، بنا نهاده شود، در صورت عدم تحقق این خواسته ها به تدریج زندگی به گردباد سرکوفت، مشاجره و تحقیر گرفتار خواهد شد. گاه تنگناهای مالی و گرفتاری فقر به خصوص فقر و ناداری پس از آسایش، خانواده را در معرض آسیب شدید قرار می دهد.
بعضی از مردانی که از به دست آوردن نیازهای اولیه زندگی ناامید می شوند و از تامین معاش خانواده درمی مانند و یا به شکست اقتصادی دچار می شوند، با از دست دادن اموال خویش نه تنها به فقر و تهیدستی مالی، که به نداری و تهیدستی عاطفی گرفتار می شوند.
از سوی دیگر، گاه ثروت های ناگهانی و بادآورده نیز چنین اثری دارند. به عبارتی، افراد نوکیسه و تازه به دوران رسیده که ظرفیت روحی لازم را ندارند، زمانی که به ثروت و مکنت دست می یابند و به قول معروف پیراهنشان دو تا می شود، گاهی خدا را هم بنده نیستند و با حس برتری جویی، عجب و خودبزرگ بینی به کارهای خلاف شرع و عرف خانواده روی می آورند؛ در نتیجه کانون خانوادگی آنان متزلزل و از هم گسیخته می شود و سایه شوم طلاق عاطفی زندگی شان را فرا خواهد گرفت.
 
 
منبع: کتاب «صمیمانه با همسران (راه کارهای پیشگیری و درمان طلاق های عاطفی)»
نویسنده: محمدعلی قاسمی