خطرات گوشه گیری کودکان

چکیده : شخصیت انسان در دوران کودکی از طریق بازی و تعامل و رابطه اجتماعی با همسالان و همبازی‌ها و دوستانش شکل می‌گیرد و طی این تعامل، خودش و عواطفش را می‌شناسد و الگوهای روابط بین فردی را می‌آموزد. به حالت نسبتا پایداری که کودک بیشتر اوقات به تنهایی بازی کند و در جمع همبازی‌ها و همسالان شرکت نکند، گوشه‌گیری گفته می‌شود.

تعداد کلمات 1063 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

انزوای کودکان یا گوشه گیری کودکان مسئله‌ای مهم می‌باشد که باید مورد توجه قرار گیرد. کودکان طبع حساس و لطیفی دارند، دنیایی از شور و شوق و سر زندگی هستند اما بعضی وقت‌ها شاهد آن هستیم که رفتاری خلاف طبع خود نشان می‌دهند، از همه کناره می‌گیرند، حتی در جمع کودکان دیگر حاضر نمی‌شوند و یا با پرخاش، اطرافیان را از خود دور می‌کنند. این نوع رفتار ناخوشایند، زنگ هشداری برای بوجود آمدن زمینه‌ای برای یک سری اختلالات در آینده می‌باشد، پس باید به این مشکل اهمیت داد و راه حل درستی برای آن در نظر گرفت.
 

کودکان شاد، سر زنده و پر جنب جوش هستند اما در مقابل چهره‌های تازه، اتفاقات جدید و مشکلات، خود را عقب نگه می‌دارند احتیاط می‌کنند در برابر هر چیز جدیدی اول باید مطمئن شوند خطری ندارد؟ عصبانی نیست؟ آیا یک دوست است؟ و هزاران سوال که ذهن کوچک شان را درگیر می‌کند اما وقتی سوالات شان با جوابی روبرو می‌شود که احساس امنیت را از آنها می‌گیرد آنوقت است که شاهد گوشه گیری کودکان خواهیم بود.
حال شرایطی را در نظر بگیرید که درون خانه در مواجهه با والدین خود این احساس امنیت و اعتماد خدشه دار شود، بترسند از اینکه حرف بزنند، هراس داشته باشند از اینکه در هر کاری حتی بازی کردن مشارکت کنند، چنین شرایطی می‌تواند زنگ هشداری باشد از این که در این میان یک چیز طبق روال عادی خود پیش نمی‌رود. همانطور که گریه‌های کودک عزیز شما هشداری برای شما می‌باشد، سکوت او نیز می‌تواند هشدار باشد. گوشه گیری کودکان از خانه و خانواده شروع می‌شود.
 

کودکان بسیار بی‌تجربه هستند و در خیلی از موضوعات دانش و آگاهی ندارند به همین دلیل اشتباهات زیادی را از آنها شاهد خواهیم بود. مهم است هنگامی که هر اشتباهی را دیدیم چگونه با او برخورد کنیم، برخوردی که با کم دقتی و بی‌حوصلگی باشد گوشه گیری کودکان را شدت خواهد بخشید.
همیشه در برخورد با کودک، فردی باشیم که چیز‌های درست و جدید را به او آموزش می‌دهد نه اینکه مثل ناظم سخت گیر یک مدرسه در هنگام ارتکاب هر اشتباهی راه تنبیه را در پیش گیریم . در مقابله با کودک و حتی فرزند نوجوان شما انتقاد، ضربه‌ای سخت و شکننده برای اعتماد به نفس او خواهد بود، اینکه کودک شما اطمینان داشته باشد برای هر اشتباهی برخوردی مناسب با او صورت خواهد گرفت از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد .
یکی از نکات مهم در زندگی، اعتماد به نفس است وقتی کودک شما به خودش اعتماد داشته باشد می‌تواند تلاش کند هر کاری را یاد بگیرد ، یاد بگیرد وقتی قدم در راهی گذاشت اگر موفق نشد دوباره تلاش کند دوباره سعی کند تا موفق شود. اما کودکی را در نظر بگیرید که با کوچکترین شکستی با سرزنش و انتقاد روبرو شود ، در چنین شرایطی او به دنیای درون خود پناه آورده و گوشه گیر خواهد شد و به جای تلاش و کوشش در دنیای اطراف خود ، به خیالات و افکار پوچ پناه می‌برد.
 

همه می‌‌دانیم مقایسه کردن کودک شایسته نیست اما خود کودک گاهی در برخورد با واکنش‌ها و رفتار والدین با دیگران، این مقایسه را با خود و جهان اطراف خود انجام می‌دهد. کودکی را در نظر بگیرید که نظاره‌ گر انتقاد و زیر سوال بردن رفتار کسی دیگر توسط والدین خود است ، آری کودکان سریع یاد می‌گیرند!! کودکی که این صحنه را نظاره کرده در ذهن خود می‌سپارد که والدین او بعضی از رفتارها را در صورت مشاهده به باد انتقاد خواهند گرفت ، آنگاه ناخودآگاه یاد گرفته است از رفتار‌های او نیز ممکن است دیگران انتقاد کنند.
 

زمان‌هایی وجود دارد که والدین بر اثر هر رویداد، ممکن است ناراحت یا نگران باشند، در این شرایط در نظر داشته باشید کودکان مثل یک آیینه عواطف والدین خود را درونشان بازتاب خواهند داد . بدانید که کودک شما نگرانی و ناراحتی شما را درک می‌کند و می‌فهمد ، کودک احساس والدین خود را درک می‌کند و متوجه است که والدین او دچار مشکلی شده‌اند و از این بابت نگران هستند. کودکان همانند یک آیینه، بازتاب احساسات شما را در خود نمایش خواهند داد . اگر ناراحتی و نگرانی دارید با کودک خود صحبت کنید، او را در جریان بگذارید و به اطمینان دهید که همه چیز درست خواهد شد.
 

یکی از عوارض گوشه گیری کودکان مشکلات یادگیری در دوران تحصیل است همچنین بیشتر کودکانی که در آینده دچار آسیب‌های اجتماعی همچون مصرف سیگار، اعتیاد و انجام رفتار‌های پرخاشگرانه و خشونت آمیز شده‌اند در دوران کودکی علامت‌های گوشه گیری را از خود نشان داده‌اند.
 

اگر بخواهیم راه کمک به کودک گوشه گیر را در یک کلمه خلاصه کنیم آن کلمه "همدلی" خواهد بود، با رفتار خود به کودک اعتماد به نفس دهید، از او نظر بخواهید البته او را وادار به گفتن چیزی نکنید! وقتی در حال گفتن نظر خود می‌باشد به او توجه کنید، اگر خواستید چیزی را به او یاد بدهید بهترین روش استفاده از زبان قصه است، اگر خواستید با او صمیمی‌تر شوید راه حل در بازی‌های کودکانه نهفته است.
همدلی با کودک خود، این امکان را در اختیار آنها قرار می‌دهد که راز‌ها و حرف‌هایشان را با شما در میان بگذارند، بدون ترس از بازخواست یا شرمساری با شما صحبت کنند، نظر و پیشنهاد بدهند و سوال‌هایی که ذهن شان را درگیر خود کرده است مطرح کنند و بدانید که همدلی یک رابطه‌ی دو سویه است. اگر می‌خواهید کودکان با شما صحبت کنند گفتگو را اول، شما شروع کنید تا اعتمادی دو طرفه شکل بگیرد با اینکار به کودک خود ثابت کرده‌اید که به او اعتماد دارید و با این کار اعتماد به نفس او را تقویت کرده تا بتواند او هم حرف بزند و احساسات و اتفاقات پیرامونش را بیان کند.

منبع: سایت آسان طب