چکیده: دوستی یکی از زیباترین رابطه هایی است که میان انسان ها برقرار می شود. در این میان هر آنچه که می تواند به آن قوت ببخشد باید به کارگرفته شود. در این نوشتار به بررسی راه های تحکیم دوستی می پردازیم.
تعداد کلمات: 911 کلمه / تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه
تعداد کلمات: 911 کلمه / تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه
حسین ابراهیمی تهرانی
راه های تحکیم دوستی
وقتی انسان دوست خوبی -با توجه به ویژگی هایی که گفته شد- پیدا کرد، کار او تمام نشده و به نیمه راه رسیده است. زیرا نگه داشتن یک دوست خوب نیز هنر بزرگی بوده و باید در برخورد و رفتار خود با او مراقب بوده تا او را از خود نرنجاند. مسلما دوستی که با توجه به معیارهای ائمه علیهم السلام پیدا شود، بسیار ارزشمند خواهد بود. لذا رعایت نکات زیر جهت تحکیم دوستی پیشنهاد می گردد:نرم خو و فروتن باشید
نرم خویی راز جذب مردم به دین اسلام است. لذا انسان ها جذب افراد نرمخو و فروتن شده و از افراد درشت خوی و جاه طلب دوری می کنند. قرآن کریم در مورد گرایش مردم به پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله می فرماید:فبما رحمة من الله لنت لهم و لو کنت فظا غلیظ القلب لانفضوا من حولک[1]
(ای پیامبر!) پس به مهر و رحمتی از سوی خدا با آنان نرم خوی شدی. و اگر درشت خوی و سخت دل بودی از پیرامونت پراکنده می شدند.
امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: «من لانت عریکته، وجبت محبته» هرکه نومخو و فروتن باشد، محبتش بر دلها لازم آید.
حافظ منافع او باشید
انسان با کسی ارتباط برقرار می کند که بتواند به او اعتماد کند. لذا دوستی ها بر پایه اعتماد طرفین بنا می شوند. برای اینکه دوست شما بتواند به شما اعتماد کند، باید حافظ خوبی برای منافع او باشید. لذا نه تنها در زمان حضور او، بلکه در غیاب او نیز مدافع دوستتان باشید. امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: «لا یکون الصدیق صدیقا حتی یحفظ اخاه فی الثلاث: فی نکبته و غیبته و وفاته» دوست، دوست نباشد مگر که در سه جا مراقب برادرش باشد: در گرفتاریش، در غیابش و بعد مردنش.در گرفتاری ها کمک خوبی برای او باشید
ناملایمات زندگی، بهترین جایی است که انسان به شناخت اطرافیانش دست خواهد یافت. در نظر داشته باشید که خاطراتی در ذهن انسان برای همیشه خواهند ماند که از بار هیجانی بالایی برخوردارند. مثلا وقتی انسان در گرفتاری شدید و سختی فراوان است و کسی به او کمک می کند، این همیشه در ذهن او خواهد ماند.به او ابراز علاقه و محبت کنید
انسان وقتی بفهمد که از طرف کسی مورد علاقه واقع شده، ناخودآگاه به او علاقمند می شود. ما اگر بدانیم که خدا ما را چقدر دوست دارد، علاقه ما به خدا بیشتر می شود، وقتی بفهمیم که اهل بیت علیهم السلام چقدر به ما علاقه دارند، علاقه ما هم به ایشان بیشتر خواهد شد. لذا در صورتی که کسی را دوست دارید، حتما این علاقه را به او اظهار کنید و بدانید که این سبب مستحکم شدن پیوند دوستی شما خواهد شد. امام صادق علیهالسلام فرمودند: «اذا احببت رجلا فاخبره» اگر به کسی علاقه و محبت داشتی، او را آگاه کن.در روایت آمده که ردی از مسجد گذر میکرد درحالیکه امام باقر علیهالسلام و امام صاق علیهالسلام در مسجد حضور داشتند. یکی از اصحاب امام باقر علیهالسلام گفت: به خدا قسم من این شخ را دوست دارم. امام فرمودند: پس به او خبر بده. چرا که این خبر دادن هم مودت و دوستی را پایدارتر می کند هم در ایجاد الفت خوب است«الا فاعلمه فانه ابقی للمودة و خیر فی الالفة».
به دوستتان هدیه دهید
شاد کردن دیگران سبب کاشته شدن بذر محبت در دل آنهاست. برای اینکه بتوانید محبت دیگران را به خودتان جلب کنید، هدیه دادن راه خوبی است. زیرا سبب شاد کردن او و نشان دادن علاقه شما به او خواهد شد. پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله فرمودند: «تهادوا تحابوا. تهادوا فانها تذهب بالضغائن» به یکدیگر هدیه دهید، تا نسبت به یکدیگر با محبت شوید. به یکدیگر هدیه دهید زیرا هدیه کینه ها را می برد.حق او را ادا نمایید
ادا نمودن حق دوست، فقط به این نیست که محبت زیادی را نثار او نمایید، بلکه باید ریزبینی های خاصی در ارتباط با او داشته باشید. بهترین راه برای شناخت حقوق دوست، مراجعه به کلمات معصومین علیهم السلام است.امام سجاد علیهالسلام می فرمایند: « َ أَمَّا حَقُ الصَّاحِبِ فَأَنْ تَصْحَبَهُ بِالتَّفَضُّلِ وَ الْإِنْصَافِ وَ تُکْرِمَهُ کَمَا یُکْرِمُکَ وَ لَا تَدَعَهُ یَسْبِقُ إِلَى مَکْرُمَةٍ فَإِنْ سَبَقَ کَافَأْتَهُ وَ تَوَدَّهُ کَمَا یَوَدُّکَ وَ تَزْجُرَهُ عَمَّا یَهُمُّ بِهِ مِنْ مَعْصِیَةٍ وَ کُنْ عَلَیْهِ رَحْمَةً وَ لَا تَکُنْ عَلَیْهِ عَذَابا[2] و عنه علیه السلام ً وَ أَمَّا حَقُ الْخَلِیطِ أَنْ لَا تَغُرَّهُ وَ لَا تَغُشَّهُ وَ لَا تَخْدَعَهُ وَ تَتَّقِیَ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى فِی أَمْرِه[3]» حق همنشین این است که:
- با او به فضل و انصاف رفتار کنی
- به اندازه ای که احترامت می کند، احترامش کنی
- اجازه ندهی در هیچ بخششی پیشدستی کند
- همان قدر که دوستت دارد، دوستش بداری
- اگر تصمیم به گناهی گرفت، او را بازداری
- برای او مایه رحمت و مهر باشی و باعث عذاب او نباشی.
- او را فریب ندهی
- با او یکرنگ باشی
- به او نیرنگ نزنی
- در مورد او از خدای متعال بترسی.
پی نوشت
[1] سوره آل عمران، آیه 159
[2] محمدبن علی ابن بابویه، من لا یحضره الفیه، قم: اسلامی، ج2، 1413ق، ص 623.
[3] حسن بن فضل طبرسی، مکارم الاخلاق، قم: الشریف رضی، 1370، ص 423.
بیشتر بخوانید
عوامل تحکیم دوستی
نکاتی در مورد دوستی و دوست یابی
انتخاب دوست در دوره جوانی و نوجوانی