چکیده: وقتی که تصمیم خود را برای انجام عملی گرفته اید و برای انجام آن کار دلائل و شواهد بسیاری دارید، گاهی ممکن است برخی به جهاتی نامعقول، مانع کار شما شوند و بخواهند بر تصمیم شما اثرگذار شوند. در چنین موقعیتی چه باید کرد؟ با دو تکنیک مهم و کاربردی در راستای افزایش قاطعیت خود آشنا شوید.
تعداد کلمات: 1033 / تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه
تعداد کلمات: 1033 / تخمین زمان مطالعه: 5 دقیقه
حسین ابراهیمی تهرانی
تکنیک بی توجهی انتخابی[1]
با یادگیری این تکنیک می توانید آن را در چند موقعیت مهم زندگی خود به کار ببندید:موقعیت اصرار نابجا
برای آن که بتوانید طبق تصمیمی که برای اتخاذ آن شواهد و مدارک کافی دارید، عمل کنید و کسی مزاحم شما نشود، کافی است تا به حرف ها و گفته های مخاطب هیچ توجهی نکرده و به کار عادی خود بپردازید.البته در ابتدای کار اگر احساس می کنید که او اطلاعات خوب، مهم و یا جدیدی برای شما دارد، به گفته های او توجه کرده و با او به تبادل نظر بپردازید. اما اگر مطمئن شدید که حرف نادرستی می زند و اصرار نابجا می کند، فقط به همان کاری که مشغول بودید ادامه داده و او را نادیده بگیرید. انسان ها از این که به آن ها توجه نشود و نادیده گرفته شوند، احساس خوبی نداشته و ارتباط خود را با چنین کسی قطع می کنند. لذا پس از زمان اندکی، دست از سر شما خواهد برداشت.
موقعیت توهین
وقتی کسی به شما توهین می کند، نباید از کنار این عمل او به راحتی گذشته و حتما باید با توجه به موقعیت، ابراز وجود کنید. به خصوص وقتی که این شخص یکی از نزدیکان شما باشد که مجبورید با او ارتباط گسترده ای داشته و این عمل او ناراحتی زیادی را برای شما به وجود خواهد آورد.بهترین کاری که شما در این موقعیت باید انجام دهید این است که پس از ابراز وجود در برابر توهین او و تذکر کار غلطش، به او یادآور شوید که تا زمانی که به عمل خود ادامه دهد، به او توجه نخواهید کرد. البته اگر دست از توهین برداشته و طرز بیان خود را عوض کرد، به او توجه نمائید و با او صحبت کنید. اما مجددا در صورت تکرار توهین، شما بر حرف خود قاطع بوده و به حرفها و کارهای او بی توجه باشید. مسلما وقتی او این قاطعیت را در شما نسبت به رفتارش مشاهده نماید، از کار خود دست برخواهد داشت.
به عنوان مثال؛ نادر به جهت لاغر بودن، گاهی مورد تمسخر برادرش امید قرار می گیرد. یک روز که دو برادر درحال آماده شدن برای رفتن به سینما بودند، امید به نادر گفت: «زود باش نی قلیون! دیر شد».
نادر در پاسخ گفت: «وقتی به من می گویی نی قلیون عصبانی می شوم. پس هر وقت من را این طور صدا بزنی با تو حرف نمی زنم».
امید: «خب باشه نی قلیون. حالا فهمیدیم ناراحت شدی! باشه زود باش حاضر شو».
نادر سکوت کرده و جواب او را نمی دهد و به او توجه نمی کند.
امید: «من برای خودت میگم آخه چند وقته خورد و خوراکت خیلی کمتر شده می خوام مشکلی برات پیش نیاد».
نادر عبارت خود را تکرار می کند. امید سکوت کرده و نادر صحبت را عوض می کند.
اگر روز بعد نیز مجددا امید رفتار خود را تکرار کرد، نادر مجددا به همان روش خود ادامه داده تا قاطعانه سبب اصلاح برخورد برادرش شود.
تکنیک صفحه خط افتاده[2]
شاید برایتان اتفاق افتاده باشد که سی دی و یا دی وی دی شما خط بیفتد. برخی خط ها سبب می شود تا وقتی لنز به محل خط رسید، مدام یک عبارت تکرار شود. در مورد صفحات گرامافون های قدیمی نیز همین حالت صادق است.در برخورد با فردی که حدود و اختیارات شما را نادیده می گیرد و مدام با اصرار و یا امر بی جای خود، می خواهد نظر شما را تغییر دهد، همین طور باید برخورد کرد و بر خواسته خود پافشاری نمود.
منطق این فن، خودداری از بحث و جدل های بی ثمر است. وقتی که اطمینان دارید در مورد مسئله ای حق با شماست، نباید بحث های بیهوده و دلیل تراشی ها سبب شود تا از حق خود دست کشیده و کنار بکشید. بلکه باید با پافشاری و استوار ماندن بر خواسته خود، حق خود را کسب کنید. امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: «لا یُدرک الحقُ الا بالجِد»[3] حق؛ جز با تلاش و کوشش به دست نمی آید.
فراموش نکنید فردی که قصد سلطه گری دارد، با هدف تاثیر بر نظر شما ممکن است که با اصرار، شما را وارد بحث و گفت و گو کند تا بتواند نظر شما را تغییر دهد. در نظر داشته باشید که پایان چنین بحثهایی معمولا معلوم است. زیرا یا به مشاجره انجامیده و یا شما را مجبور می کنند تا بر خلاف میلتان عمل کنید. لذا بهتر است از همان ابتدا بر خواسته خود اصرار ورزیده و جمله و واژه ای را مدام تکرار کنید و به حرف های آنها توجه نکنید[4].
پیامبر اکرم صلی الله و علیه و آله فرمودند: « لَا یَسْتَکْمِلُ عَبْدٌ حَقِیقَةَ الْإِیمَانِ حَتَّى یَدَعَ الْمِرَاءَ وَ إِنْ کَانَ مُحِقّا»[5] ایمان کسی کامل نمی گردد مگر آن که مراء و جدل را ترک کند. گرچه حق با او باشد.
به عنوان مثال، گفتگوی آقای محمدی با یک فروشنده مترو را ملاحظه بفرمائید:
فروشنده: آقا سلام؛ عسل های خوبی دارم. می خواهید بدم خدمتتان؟
آقای محمدی: خیر نیاز ندارم.
فروشنده: اصلِ اصل است. طبیعی و ارگانیک، خیالتون راحت باشه.
آقای محمدی: نه نیازی ندارم.
فروشنده: می خواهید تست کنید؟ کمی برای تست بخورید.
آقای محمدی: نه نیازی ندارم.
فروشنده: بچه دارید؟ برای هوش و رشد بچتون مفیده.
آقای محمدی: نه نیازی ندارم.
فروشنده: میدونم. فقط بچه دارید یا نه؟
آقای محمدی: نه نیازی ندارم.
فروشنده: نه؛ مثل اینکه با شما نمیشه معامله کرد.
پی نوشت
[1] Selective inattention
[2] Broken record
[3] محدبن حسین شریف رضی، نهج البلاغه، مححقق: صبحی صالح، قم: هجرت، 1414 ق ص 73.
[4] رک: علی محمد صالحی، خودی نشان دهید، قم: موسسه امام خمینی، 1393، ص 54.
[5] محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج2، ص 138.
منابع
مجلسی ، محمدباقر ، بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج2، 1403ق.
شریف رضی ، محدبن حسین ، نهج البلاغه، مححقق: صبحی صالح، قم: هجرت، 1414 ق.
صالحی ، علی محمد ، خودی نشان دهید، قم: موسسه امام خمینی، 1393.
منابع
مجلسی ، محمدباقر ، بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ج2، 1403ق.
شریف رضی ، محدبن حسین ، نهج البلاغه، مححقق: صبحی صالح، قم: هجرت، 1414 ق.
صالحی ، علی محمد ، خودی نشان دهید، قم: موسسه امام خمینی، 1393.
بیشتر بخوانید
مهارت ابراز وجود، قاطعیت و جراتمندی
قاطعیت یعنی چه؟
صراحت و قاطعیت قرآن