میخک صدپر و خواص درمانی آن

میخک صدپر یکی از ادویه جات بومی در کشورهای آسیایی مانند اندونزی، هند، پاکستان و حتی مناطق آفریقای شرقی است. این گیاه بومی جزایر مالکو در اندونزی است. میخک صدپر طعم دهنده ای محبوب است که به روش های مختلف در سراسر جهان، به ویژه در آسیا استفاده می شود. میخک در تعدادی از غذاهای آسیایی مختلف پایه اصلی است.
گل میخک، درست مثل بسیاری از ادویه جات دیگر که در آسیا تولید می شوند، پشتوانه تاریخی خوبی دارد. در طول قرن های ۱۳ و ۱۴، میخک ها از اندونزی به چین، هند، ایران، آفریقا و اروپا منتقل شدند. در طول این زمان، میخک دارای قیمت بسیار بالایی بود، پس از جنگ انحصار بر تولید و توزیع گل میخ آغاز شد. جنگ های زیادی برای کنترل جزایر ملوک در طول دوره های قرون وسطی و مدرن صورت گرفت. هلند پیروز شد و جزایر ملوک را برای مدت بسیار طولانی نگه داشت. امروزه گل میخک یک محصول تجاری بسیار مهم در سراسر جهان تبدیل شده است.

میخک صدپر جوانه خشک شده از گل درخت Syzygium aromaticum است. این درخت متعلق به خانواده گیاهی به نام Myrtaceae است. این گیاه همیشه سبز در شرایط گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد میکند. میخک صدپر یک گیاه علفی است و مردم از بخش های مختلف این گیاه برای تهیه دارو استفاده می کنند، از جمله جوانه، ساقه و برگ های خشک شده. روغن میخک به خاطر خواص دارویی خود مشهور است.
میخک صدپر هزاران سال است در هند و چین نه تنها به عنوان ادویه و طعم دهنده برای شیرینی پزی بلکه به عنوان دارو برای بسیاری از بیماری ها مورد استفاده قرار گرفته است. داروهای آیورودا از میخک ها برای پوسیدگی دندان، هالیتوز (بوی بد دهان) و نفس بدبو استفاده می کنند. در طب چینی، گل میخک به داشتن خواص محرک جنسی مشهور است.
طبق پایگاه داده های ملی تغذیه برای مرجع استاندارد، مواد مغذی موجود در ۱۰۰ گرم میخک شامل ۶۵ گرم کربوهیدرات، ۶ گرم پروتئین، ۱۳ گرم از تمام لیپیدها، ۲ گرم قند، ۲۷۴ کیلوکالری انرژی و ۳۳ گرم فیبر رژیمی می باشند. مواد معدنی در میخک صدپر شامل کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و روی هستند. ویتامین های موجود در آنها عبارتند از: ویتامین C، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، فولات، ویتامین B6، ویتامین B12، ویتامین A، ویتامین E، ویتامین D و ویتامین K.

برخی از ترکیبات زیست فعال از عصاره میخک استخراج شده اند. برخی از آنها عبارتند از: فلاونوئید، هگزان، کلرید متیلن، اتانول، تیمول، اوژنول و بنزن. گزارش شده است که این مواد بیوشیمیایی دارای خواص مختلف، از جمله خواص آنتی اکسیدانی، خواص محافظت از کبد، خواص ضد میکروبی و خواص ضد انعقادی هستند.

فواید سلامتی میخک شامل موارد زیر هستند. بهبود هضم میخک با تحریک ترشح آنزیم های گوارشی روند هضم را بهبود می بخشد. میخک همچنین برای کاهش نفخ، تحریک پذیری معده، سوء هاضمه و تهوع مفید است. آنها می توانند به صورت برشته، پودر شده، و همراه با عسل برای تسکین اختلالات گوارشی مصرف شوند.

میخک ها برای خواص ضد باکتری خود در برابر تعدادی از پاتوژن های انسان آزمایش شده اند. عصاره میخک به اندازه کافی برای کشتن آن بیماری ها قوی بود. عصاره گل میخک در برابر برخی از باکتری هایی که باعث شیوع وبا می شوند نیز موثر است.

میخک ها به علت خواص پیشگیرانه یا ضد سرطان زایی خود برای جامعه پزشکی محبوب هستند. آزمایشات نشان داده اند که میخک در کنترل سرطان ریه در مراحل اولیه مفید است.

میخک ها حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان هستند که برای محافظت از اندام ها از اثرات رادیکال های آزاد، به ویژه کبد، ایده آل هستند. متابولیسم، در بلندمدت، باعث افزایش تولید رادیکال های آزاد و لیپید می شود، در حالی که آنتی اکسیدان ها در کبد کاهش می یابند. عصاره گل میخک برای مقابله با این اثرات با خواص محافظتی کبد مفید است.

میخک در بسیاری از داروهای سنتی برای شماری از بیماری ها مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از این بیماری ها دیابت است. در بیماران مبتلا به دیابت، مقدار انسولین تولید شده توسط بدن کافی نیست یا انسولین اصلا تولید نمی شود. مطالعات نشان داده اند که عصاره میخک به روش های خاصی انسولین را تقلید می کند و به کنترل قند خون کمک می کند.

عصاره هیدرو-الکلی میخک شامل ترکیبات فنلی مانند اوژنول و مشتقات آن مانند فلاون ها، ایزوفلاون ها و فلاونوئید ها می باشند. این عصاره ها به طور ویژه در حفظ تراکم استخوان و میزان مواد معدنی استخوان، همچنین افزایش استحکام کششی استخوان ها در صورت پوکی استخوان، مفید هستند.

جهش زا ها (موتاژن) مواد شیمیایی هستند که با ایجاد جهش باعث تغییر ساختار ژنتیکی DNA می شوند. ترکیبات بیوشیمیایی موجود در میخک، مانند فنیل پروپانوئید، دارای خواص ضد جهش زایی هستند. این ترکیبات بر روی سلول های تحت تاثیر جهش زا ها کار میکنند و قادرند اثرات جهش زایی را به میزان قابل توجهی کنترل کنند.

طب آیورودا گیاهان خاصی را در ایجاد و حفاظت از سیستم ایمنی موثر می داند. یکی از این گیاهان میخک صدپر است. جوانه خشک شده میخک حاوی ترکیباتی است که با افزایش تعداد گلبول های سفید خون، به بهبود سیستم ایمنی کمک می کند، به این ترتیب، حساسیت بیش از حد نوع تاخیری را افزایش می دهد.

میخک ها دارای خواص ضد التهابی و مسکن درد هستند. مطالعات بر روی عصاره گل میخک در موش آزمایشگاهی نشان می دهد که وجود اوژنول باعث کاهش جریان خون ناشی از ادم می شود. همچنین تأیید شده است که اوژنول با تحریک گیرنده های درد توانایی کاهش درد را دارد.

می توان از میخک ها برای بیماری های لثه مانند آماس لثه و پیرا دندان آماس یا بیماری بافت های اطراف دندان استفاده کرد. عصاره جوانه میخک به طور قابل توجهی رشد پاتوژن های خوراکی، که مسئول بیماری های مختلف دهان هستند را کنترل می کند. میخک ها همچنین می توانند به دلیل خواص مسکن درد خود، برای درد دندان مورد استفاده قرار گیرند.

براساس طب هندی- اسلامی، گفته می شود ادویه جاتی مانند میخک و جوز هندی دارای خواص تقویت قوای جنسی هستند. آزمایشاتی بر روی عصاره های گل میخک و جوز هندی در مقایسه با داروهای استاندارد که به همین علت تجویز شده بودند، آزمایش شدند و هم میخک و هم جوز هندی نتایج مثبت نشان دادند.

سردرد می تواند با استفاده از میخک کاهش یابد. مقداری از میخک را به شکل خمیر در آورید و آن را با یک تکه نمک سنگ مخلوط کنید. مخلوط را به یک لیوان شیر اضافه کنید. این مخلوط به سرعت و به طور موثر سردرد را کاهش می دهد.

روغن میخک: روغن گل میخک را نباید مستقیما استفاده کنید؛ در عوض آنها باید یا در روغن زیتون یا در آب مقطر رقیق شوند. روغن عصاره گل میخک به طور کلی ایمن در نظر گرفته میشود، اما مطالعات خاص نشان داده اند که عصاره گل میخک دارای خواص سیتوتوکسیک است. دو عنصر اصلی موجود در روغن عصاره میخک، اوژنول و B- کاریوفیلن هستند.این ترکیبات به طور ویژه در برابر فیبروبلاست ها و سلول های اندوتلیال موثرند.

در اندونزی، میخک ها در مقیاس وسیع در سیگار مصرف می شوند، که به اصطلاح به عنوان kreteks شناخته می شوند. این سیگارهای میخک به عنوان یک جایگزین برای سیگار تنباکو پدید آمدند، اما تحقیقات نشان می دهند که سیگار گل میخک در واقع بدتر از سیگارهای معمولی است. در مورد سیگار های میخک، مقدار نیکوتین، مونوکسید کربن و قطرانی که وارد ریه ها می شود بالاتر از سیگار معمولی تنباکو بود.

منبع : سایت راستینه