جهانگیر قائم مقامی

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1360 -1297 ش)، نویسنده، روزنامه‏نگار و مترجم. تحصیلاتش را در رشته‏ى فنون نظامى به پایان رسانید و موفق به گذراندن دوره‏ى دكتریاى تاریخ در فرانسه شد.وى مجله‏ى «بررسى‏هاى تاریخى» را در 1345 ش تأسیس نمود كه این مجله تا 1357 ش منتشر مى‏شد. قائم‏مقامى نویسندگى و تحقیق را با انتشار مقالاتى در مجله‏ى «یادگار» آغاز نمود و مقالاتى در مجله‏هاى «مهر»، «سخن»، «راهنماى كتاب» و «یغما» نیز منتشر مى‏كرد. وى حدود یك سال در پرتقال و اسپانیا به تحقیق در منابع تاریخى بایگانى‏ها پرداخت و توانست مجموعه‏اى معتبر گردآورد. او همچنین «منشآت و مكتوبات» قائم‏مقام فراهانى را جمع‏آورى كرد و یكى از افراد متخصص در رشته‏ى تاریخ دوره‏ى قاجاریه بود. از آثار وى: «تاریخ تحولات سیاسى نظام ایران»؛ «سفرنامه‏ى دمرگان»، ترجمه؛ «تاریخ ژاندارمرى ایران»؛ «ایران امروز»؛«بحرین و مسائل خلیج‏فارس»؛ «مقدمه‏اى بر شناخت اسناد تاریخى».[1] محقق. تولد: 1297. درگذشت: 20 تیر 1360. جهانگیر قائم‏مقاهى تحصیلات خود را در رشته‏ى فنون نظامى تمام كرد. اما سراسر دوران خدمت ارتشى را در امور فرهنگى و تحقیقاتى گذراند و توانست دوره‏ى دكتراى تاریخ را در فرانسه بگذراند. وى مجله‏ى «بررسى هاى تاریخى» را در سال 1345 تأسیس نمود كه خود مدت نه سال مدیر آن بود. این مجله تا سال 1357 منتشر شد. قائم‏مقامى نویسنده و تحقیق را در مجله‏ى «یادگار» و به راهنمایى عباس اقبال آغاز كرد. مقالاتى كه در «یادگار» انتشار داد همه در مسائل تاریخى و طوایف ایران است. مقاله‏هاى دیگر او در مجله‏هاى «بررسى هاى تاریخى»، «مهر»، «سخن»، «راهنماى كتاب» و «یغما» انتشار یافته است. قائم‏مقامى نزدیك یك سال در پرتغال و اسپانیا به تحقیق در منابع تاریخى بایگانى‏ها پرداخت و توانست مجموعه‏اى معتبر گردآورد. وى قسمتى از آن مطالب را چاپ كرده است. یك قسمت از تحقیق قائم‏مقامى در جمع‏آورى منشأت و مكتوبات قائم‏مقامى فراهانى است. وى سه مجلد از نامه‏هاى قائم‏مقامى فراهانى را چاپ كرده است. قائم‏مقامى از محققان تاریخ قاجاریه بود. از آثار دیگر او مى‏توان به این عنوان‏ها اشاره نمود: تحولات سیاسى نظام ایران از قرن یازدهم هجرى تا سال 1301 شمسى (1326)؛ سفرنامه‏ى دمرگان (1335)؛ ناسخ التواریخ (قسمت قاجاریه، 1337)؛ منشئات قائم‏مقامى (1337)؛ بحرین و مسائل خلیج فارس (1341)؛ یك صد و پنجاه سند تاریخى از جلایریان تا پهلوى (1348)؛ اسناد تاریخى وقایع مشروطه‏ى ایران (نامه‏هاى ظیهرالدوله)؛ نیم قرن تمدن و فرهنگ ایران (1349)؛ مقدمه‏اى بر شناخت اسناد تاریخى (1350)؛ اسناد فارسى عربى و تركى در آرشیو پرتغال درباره‏ى هرمز و خلیج فارس (دو جلد، 1358 -1354)؛ ایران امروز (1354)؛ تاریخ ژاندارمرى ایران (1355)؛ نامه‏هاى پراكنده‏ى قائم‏مقام فراهانى، بخش یكم (نامه‏هاى مربوط به جنگ‏هاى ایران و روسیه، 1357)؛ نامه‏هاى سیاسى و تاریخى سیدالوزراء قائم‏مقام فراهانى (درباره‏ى معاهده‏ى صلح تركمان چاپ و غرامات آن (1358).