يکشنبه، 21 فروردين 1390
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما

عبداللّه صیرفی

عبداللّه صیرفی
فرزند محمود تبریزى و شاگرد سید حیدر گنده‏نویس است كه او نیز شاگرد یاقوت مستعصمى بود. عبداللّه در كتیبه‏نویسى و كاشى‏تراشى تسلط و قدرت تمام داشت و بسیارى از كتیبه‏هاى عمارات تبریز از جمله عمارت معروف «استاد و شاگرد» از بناهاى امیر سلدوز چوپانى به خط او بوده است. وى معاصر اولجایتو سلطان محمد خدابنده (716 -703) بوده و سلسله‏ى خطاطان خراسان به وى مى‏رسد. علاوه بر آن كتابة مدرسه‏ى «دمشقیّه» از بناهاى «دمشق خواجه» به سر امیر چوپان به قلم او است. و در راه تبریز مسجدى قریب به قلعه‏ى سلیمانیه بوده كه كاشیكارى آن كار عبداللّه صیرفى بوده است. قرآن سلطانى كوچك مذهب جلد سوخت عالى. متن نسخه كتابت یاقوتى جلى خوش سر سوره‏ها ثلث ثلث سه دانگ جلى- آخر رقاع سه دانگ خوش با رقم: «تمت المصحف كلام اللّه الملك الودود على یدى اضعف عباداللّه عبداللّه الصیرفى فى غره‏ى شهر ربیع‏الاول سنة اربع و اربعین و سبعمائة (744)« در موزه‏ى اسلامى ترك. قرآن مزین بهترین تذهیب و ترصیع و تماماً حواشى تشعیرسازى- خط ثلث جلى ممتاز تمامى به قلم زر تحریر یافته نوشته شده بدون رقم و تاریخ تحریر نسخه به اختیار عبدالرحیم بن محمد بیرم خان بوده و این مطالب را نوشته است. «در سنه‏ى نهصد و هشتاد و دو این مصحف نفیس كه در عالم مثل خود ندارد چنانچه خط ملا عبداللّه صیرفى و تحریر ملایارى و جلدهم از استادان معتبر مجزا شده اوراق جدا جدا دید و به دست این امیدوار مراحم الهى افتاد و در سال هزار و چهار فرموده شد كه ترتیب نمایند و حواشى و قلمكارى گردید. اگر چه چنانچه دل مى‏خواست نیامده و امید است كه باز شناخته شود. اما جلد را زردوزى فرموده شد و بهبود تمام كرده و آنچنان شد كه دل مى‏خواست جانب درون جلد قدیم را به حال خود داشت جانب بیرون كه مندرس شده بود به جاى آن زردوزى وصل كرده شد و در سال سنه‏ى هزار و هجده كه متوجه فتح ممالك دكن بود تمام نموده در نظر درآورند و به امید كه مبارك شود و به بركت قرآن مجید و صدقه‏ى دوستان پروردگار كرم فتوحات نصیب شود و از تلاوت در این ثوابهاى عظیم حاصل شود بمنه و لطفه و حرره عبدالرحیم ابن محمد بیرم عفى عنهما». نسخه در دست شاه جهان آمده و یادداشت دارد و عرضهاى متعدد دارد كه آخرین آن تاریخ 1097 در زمان عالمگیر است در مجموعه‏ى مهدوى. (وف 753 ق)، خطاط. از شاگردان سید حیدر كنده‏نویس است كه او نیز شاگرد یاقوت مستعصمى بود. صیرفى در كتیبه‏نویسى و كاشى‏تراشى تسلط و قدرت تمام داشت و بسیارى از كتیبه‏هاى عمارات تبریز از جمله عمارت معروف «استاد و شاگرد» از بناهاى امیر سلدوز چوپانى به خط اسوت. وى معاصر اولجایتو سلطان محمد خدابنده (716 - 703 ق) بوده و سلسله‏ى خطاطان خراسان به وى مى‏رسد. علاوه بر آن، كتابت مدرسه‏ى «دمشقیه» از بناهاى «دمشق خواجه»، پسر امیر چوپان، به قلم اوست. خواهرزاده صیرفى، حاج محمد بندگیر تبریزى، و خیرالدین مرعشى از شاگردان وى بوده‏اند. مدفن وى در چرنداب تبریز است. از دیگر آثار وى: «رساله»اى در قواعد خط صلث به زبان فارسى، در كتابخانه‏ى آستان قدس رضوى؛ قرآن سلطانى كوچك مذهب، جلد سوخته عالى، متن نسخ كتابت یاقوتى جلى خوش، سر سوره‏ها ثلث سه دانگ جلى، آخر رقاع سه دانگ خوش، با رقم: «تمت المصحف كلام الله... عبدالله الصیرفى... سنه اربع و اربعین و سبعمائه (744)«؛ یك صفحه از مرقع ثلث دو دانگ جلى خوش، با رقم: «كتبه عبدالله الصیرفى»؛ یك صفحه از مرقع نسخ و رقاع كتابت خوش، با رقم،: «كتبه... عبدالله الصیرفى حامدا الله تعالى...». شش اثر دیگر وى در «احوال و آثار خوشنویسان» ذكر شده است.[1]


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.