اومانیسم انسان را جایگزین خداوند می‎داند نه جانشین

آیت‎الله العظمی جوادی آملی گفت : جایگزینی انسان به جای خداوند از طرف دیگر سبب عذاب می‎شود، انسان جانشین خداوند است نه جایگزین خداوند است، اومانیسم این حرف را می‎زند، اومانیسم الان گرفتار این حرف هستند که هوای نفسش را خدای خود گرفت.
 
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت‎الله العظمی عبدالله جوادی آملی روز چهارشنبه در درس خارج تفسیر خود که در مسجد اعظم برگزار می‎شود، به بیان تفسیر آیات پایانی سوره مبارکه زمر پرداخت و با اشاره به برخی از مباحث گذشته درباره معاد، گفت: این که در قیامت افراد از یکدیگر فرار می‎کنند، حادثه آن قدر مهم است که اگر کسی در آخرت برادر او بود از او فرار می‎کند یا به این معنا است کسی که در دنیا برادر او بود از او فرار می‎کند، این مطلب به علاقه ماکان است. 
 
وی افزود: مرگ آن عالم ممکن است با مرگ این عالم متفاوت باشد، در آن جا که روح انسان می‎میرد این طور نیست که بدن را رها کند، بلکه انسان دچار مدهوشی می‎شود که از آن به صعقه یاد شده است، «وَ نُفِخَ فىِ الصُّورِ فَصَعِقَ مَن فىِ السَّمَاوَاتِ وَ مَن فىِ الْأَرْضِ إِلَّا مَن شَاءَ اللَّهُ ثمُ‏ نُفِخَ فِیهِ أُخْرَى‏ فَإِذَا هُمْ قِیَامٌ یَنظُرُون»، وقتی به حال می‎آیند و به هوش می‎آیند و همه برمی‎خیزند که آن را رستاخیز می‎نامند منتظر فرمان الهی هستند.
 
مفسر برجسته قرآن کریم با قرائت آیه «وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبهَِّا وَ وُضِعَ الْکِتَابُ وَ جِاْى‏ءَ بِالنَّبِیِّنَ وَ الشهَُّدَاءِ وَ قُضىِ‏َ بَیْنهَُم بِالْحَقّ‏ِ وَ هُمْ لَا یُظْلَمُونَ»، خاطرنشان کرد: فرمان الهی هم به این صورت است که زمین با نور الهی روشن می‎شود و کتاب عمومی و هم کتاب فردی گذاشته می‎شود، کتاب فردی مال اعمال خصوصی انسان است، اما کتاب عمومی کتاب سیاسی اجتماعی است که انسان وظایف اجتماعی اش در آن است و همه صف می‎بندند و کسی قضا را به عهده ندارد اما انبیا و صلحا شهدای محکمه هستند.
 
وی بیان کرد: آن وقت توفیه اعمال هر کسی مشخص می‎شود، «وَ وُفِّیَتْ کلُ‏ُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَا یَفْعَلُون»، بعد از جمع‎بندی و شهادت دو گروه می‎شوند و بیش از دو گروه نیستند، گرچه در بخش‎های پایانی سوره توبه گفته شد که پنج گروه هستند اما در نظر نهایی آن‎ها دو گروه می‎شوند یا به سمت بهشت می‎روند یا به سمت جهنم می‎روند، گروه سرگردان نداریم این سرگردانی در برزخ یا در ساهره قیامت است.
 
اومانیسم هوای نفس را خدای خود گرفت
 
آیت‎الله العظمی جوادی آملی با اشاره به آیه «وَ سِیقَ الَّذِینَ کَفَرُواْ إِلىَ‏ جَهَنَّمَ زُمَرًا حَتىَّ إِذَا جَاءُوهَا فُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَ قَالَ لَهُمْ خَزَنَتهَُا أَ لَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِّنکُمْ یَتْلُونَ عَلَیْکُمْ ءَایَاتِ رَبِّکُمْ وَ یُنذِرُونَکُمْ لِقَاءَ یَوْمِکُمْ هَاذَا قَالُواْ بَلىَ‏ وَ لَکِنْ حَقَّتْ کلَِمَةُ الْعَذَابِ عَلىَ الْکَفِرِینَ»، خاطرنشان کرد:گروهی از فرشتگان مأموران جهنم هستند، آنان که نازعات بودند و روح کافران را با شدت قبض کردند، و یک عده هم ناشطات بودند در ورود به بهشت و جهنم هم مأموریت اجرا فرق می‎کند و این برای انسان کامل هم فرق می‎کند، در آن نشئه که می‎خواهند بمیرند و نفخه صور اول است روح از بدن برزخی جدا نمی‎شود اما در مرحله بعد یعنی در نفخه صور دوم آنان با هم بدن ابتدایی محشور می‎شوند.
 
وی گفت: مرگ هر چیزی همچون حیات هر چیزی است، حیات آنان اگر برای ما مشخص شد، مرگ آنان نیز برای ما مشخص می‎شود، در ابتدای جهنم نیز عده‎ای از فرشتگان به کافران می‎گویند «قِیلَ ادْخُلُواْ أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خَلِدِینَ فِیهَا فَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَکَبرِِّینَ»، اگر کافران آمدند درها باز می‎شود و بعد درها بسته می‎شوند، تفاوت اساسی بهشت و جهنم این است که در جهنم بعد از استقرار کافران همیشه بسته است اما در بهشت باز است، در جهنم «فی عمد ممده» است، از بالا تا پایین عمودی بسته است، آنان در جهنم آزاد نیستند، آنان بسته می‎سوزند، آنان که دیگران را به بند کشیدند با ربا و امثال ذالک یا جزو گروهک داعش بودند، بسته می‎سوزند نه باز، «مقرنین فی الاصفاد»، در زنجیزها بسته هستند.
 
مفسر برجسته قرآن کریم خاطرنشان کرد: این که نمی‎تواند فرار کند اما بسته بودن در یک عذاب دیگر است، در جریان بهشت مگر هیچ بهشتی حاضر است از بهشت بیرون بیاید اما درهای بهشت برای آنان باز است، درهای بهشت آزادی است بر روی نعمتت‎های دیگر اما باز بودن در یک حرمت و آزادی دیگری است، گاه انسان در می‎زند و در باز است اما برای احترام در می‎زند، این در زدن‎ها گاهی روی احترام است و باز بودن در روی آزادی و احترام است، از طرفی تمام در بسته است و از طرفی تمام در باز است، فرشتگان می‎گویند آیا برای شما آیات الهی نیامد؟ آیا پای منبر فلان واعظ نشستید؟ منظور این نیست که خود نبی شخصا نزد شما آمده باشد.
 
وی اظهار کرد: این که مبلغان آنان آمده باشد همین معنا را می‎رساند البته گاهی هم افراد به حضور پیامبرانشان می‎رسیدند، ما چون گرفتار کفر بودیم باید این عذاب را می‎چشیدیم، این کفر از یک طرف و این جایگزینی انسان به جای خداوند از طرف دیگر سبب عذاب می‎شود، انسان جانشین خداوند است نه جایگزین خداوند است، اومانیسم این حرف را می‎زند، اومانیسم الان گرفتار این حرف هستند که هوای نفسش را خدای خود گرفت.
 
عمل بر اساس هوای نفس انسان را به جهنم می‎کشاند
 
آیت‎الله العظمی جوادی آملی افزود: چون متکبر بودید کفر ورزیدید، فرشتگان این مطلب را می‎گویند، شما خواستید به میل خود عمل بکنید، این به میل خود عمل کردن شما را به کفر رسانده است، منشأ این کفر شما خودخواهی شما است، الان اومانیسم این مکتب به جای این که بفهمد انسان جانشین خداوند است و باید از طرف خدا فرمان دریافت کند می‎گوید من جایگزین خداوند می‎شوم، در برابر آنان متقین هستند.
 
وی با قرائت آیه «وَ سِیقَ الَّذِینَ اتَّقَوْاْ رَبهَُّمْ إِلىَ الْجَنَّةِ زُمَرًا حَتىَّ إِذَا جَاءُوهَا وَ فُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَ قَالَ لهَُمْ خَزَنَتهَُا سَلَامٌ عَلَیْکُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَلِدِینَ» ادامه داد: سیق از جریان و رفت و آمد و بردن است، در بخش‎های دیگر فرمود همین‎ها که جزو ائمه کفر بودند کسانی هستند که رهبری گروه کافران را به جهنم بر عهده دارند، در بهشت هم انبیا و اولیا پیشاپیش هستند، البته درجات آنان فرق می‎کند، اما آنان پیشاپیش حرکت می‎کنند، «وَ قَالُواْ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى صَدَقَنَا وَعْدَهُ وَ أَوْرَثَنَا الْأَرْضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَیْثُ نَشَاءُ فَنِعْمَ أَجْرُ الْعَمِلِینَ»، آنان می‎دانند که از خود کاری نکردند برای همین خداوند را شکر می‎گویند.
 
مفسر برجسته قرآن کریم اظهار کرد: بهشت کسبی نیست، ارثی است، نمی‎گویند ما عمل داشتیم، کار کردیم، ارث دو خصیصه دارد اول این‎که کسبی نیست «أَوْرَثَنَا الْأَرْضَ»، در ارث مالک به جای مالک می‎نشیند، نه مال به جای مال می‎نشیند و نه مال در قبال خدمات می‎نشیند، قانون ارث این است که مالک به جای مالک می‎نشیند، اگر کسی خلیفه‎الله شد مالک بهشت می‎شود، در ادامه می‎گویند ما هر جا بخواهیم می‎رویم «نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَیْثُ نَشَاءُ»، در روایات است که یک انسان بهشتی اگر بخواهد اکنون جمعیت زمین را در بهشت خودش جای بدهد می‎تواند، مساحت بهشتی که به هر بهشتی می‎دهند این است، آن روز انسان می‎فهمد که چه قدر سرمایه را باخته است.
 
وی ابراز کرد: اگر کسی عاقل باشد می‎داند به دنبال چه حرکت کند، آن‎ها می‎دانند که اگر در دنیا اشتباه کردند و اسلامی حرف زدند و قارونی فکر کردند و گفتند ما خودمان زحمت کشیدیم، در برزخ بسیاری از مسائل برایشان حل می‎شود و شکر خداوند را می‎گویند که این بهشت کسب آنان نیست، کاری که بر خلاف رضای او باشد در بهشت اصلا نیست، تعبیر قرآن در ادامه آیه این است که شما زحمت بکشید ما به شما می‎دهیم، «فَنِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِینَ».
/2759/