قدیم‌ترها، بازار حول مسجد شکل می‌گرفت و کسبه همواره پای درس اخلاق یا مکاسب روحانی مسجد می‌نشستند تا هم تزکیه نفس کنند، هم راه و رسم کاسبی حلال را یاد بگیرند. حالا اگر کسی بخواهد معارف دینی را خارج از دروس رسمی حوزه بیاموزد، چاره چیست؟
به گزارش راسخون به نقل از فارس، تعداد افرادی که علاقه‌مند هستند دروس حوزه علمیه را به صورت آزاد بگذراندند، کم نیست. این افراد یا در رشته‌های دانشگاهی دیگر تحصیل کرده‌اند یا فرصتی برای تحصیل پیدا نیافته‌اند، عده‌ای دیگر نیز شغل آزاد را انتخاب کرده یا اینکه سن آنها بالا رفته است.
از دیرباز این سنت میان حوزه‌های علمیه مرسوم بوده که کلاس‌های آزاد برای عموم مردم برگزار شود تا با مسائل اعتقادی و فقهی آشنا شوند، از جمله اینکه کسبه‌ها صبح زود قبل از باز کردن در مغازه در جلسات درس اخلاق یا مکاسب اساتید حوزه علمیه شرکت می‌کردند تا با مسائل فقهی کسب و کار آشنا شوند.
اما با گذشت زمان که چهره شهر و بازار تغییر کرد، با وجود اینکه تعداد مبلغان و روحانیون رو به فزونی است، این امکان کمتر پیش می‌آید. با این وجود هنوز هم افرادی هستند که دوست دارند پای دروس معارف اسلامی بنشینند و همراه با کار و کاسبی و زندگیشان، زمانی را به تحصیل علوم دینی اختصاص دهند.
*منظور از دروس غیر رسمی حوزه
برای کسب اطلاع از کلاس‌های دروس آزاد حوزوی برای عموم در شهر تهران با مرکز مدیریت حوزه علمیه برادران استان تهران تماس گرفتیم، حجت‌الاسلام محمدحسین کبیریان معاون آموزش و امور واحدهای آموزشی حوزه علمیه استان تهران در این رابطه می‌گوید: واحدهای آموزشی حوزه به چند دسته: مدارس علمیه سطح یک حوزه؛ مدارس سطح دو و مراکز تخصصی و مؤسسات آموزش عالی تقسیم می‌شوند که مجموع این واحدهای آموزشی استان تهران 76 واحد است.
وی درباره دروس غیر رسمی حوزه می‌افزاید: دروسی را که به صورت خارج از چارچوب مصوبات مرکز مدیریت برگزار می‌شود، دروس غیر رسمی می‌گوییم، به این معنا که عده‌ای که شرایط و ضوابط طلبه‌شدن رسمی را ندارند از جمله شرایط تحصیلی، شرایط سنی و امکان حضور تمام وقت در حوزه علمیه. مثلاً شاغل یا کارمند هستند یا سنشان در حدی نیست که امکان رسمیت داشته باشند، این افراد مایل هستند از دروس علمیه استفاده کنند، فقط همین.
*دروس آزاد حوزه متولی ندارد
حجت‌الاسلام کبیریان با بیان اینکه اگر تعریف از دروس آزاد همان تعاریفی باشد که در بالا اشاره شد، دیگر نمی‌توان گفت متولی کیست، بیان می‌دارد: در واقع آن شخصی که می‌خواهد درس بخواند می‌تواند به یکی از مدارس علمیه مراجعه کند، مدرسه علمیه در خارج از وقت کلاس‌های خودش با یکی از اساتید یا یکی از طلاب فاضل خودش صحبت کند، یک ساعت در روز به فراخور شرایط و احوال خودش در آن کلاس غیر رسمی مدرسه شرکت می‌کند و فقط هدف از این شرکت، استفاده علمی است.
وی با اشاره به اینکه مرکز مدیریت استان تهران در جریان این کلاس‌ها نیست، ادامه می‌دهد: در واقع این کار در حوزه اختیارات مدیر مدرسه است، در نظر داریم همانند آن جدولی که برای دروس خارج منتشر کردیم، در مرحله بعد برای دروس سطوح عالی حوزه ترسیم کنیم و در نهایت به مکان‌هایی که داوطلب آزاد می‌توانند مراجعه کنند، اشاره کنیم.
*افراد علاقه‌مند به مدارس علمیه مراجعه کنند
معاون آموزش و امور واحدهای آموزشی حوزه علمیه استان تهران بیان می‌کند: در واقع این 76 مدرسه ظرفیت چنین کاری را دارند، افرادی که می‌خواهند غیر رسمی درس بخوانند مراجعه کنند، اگر مدیر مدرسه برای آن امکان وجود داشته باشد، این امکانات را فراهم می‌کند، اما اینکه مرکز مدیریت حوزه علمیه استان تهران استفتا کرده باشد و از مدارس آمار گرفته باشد، تا کنون نداشته‌ایم.
وی می‌گوید: البته ما این پیشنهاد خبرگزاری فارس را پیگیری می‌کنیم و به زودی در سایت مرکز، مراکز برگزاری دروس آزاد حوزه در پایتخت معرفی خواهند شد.
به گزارش فارس، استفاده از فضای موجود حوزه‌های علمیه در سراسر تهران بزرگ برای نشر معارف اسلامی در سطوح مختلف سنی، شغلی و تحصیلی برای عموم می‌تواند یکی از فعالیت‌های فرهنگی مؤثر برای ایجاد سبک زندگی اسلامی و ترویج اخلاق حسنه در بستر اجتماع باشد که خود می‌تواند به عنوان یک عامل پیشگیرانه کم‌هزینه مطرح باشد.
به نظر می‌رسد نحوه تعامل مراکز آموزشی حوزه‌های علمیه با جامعه پیرامونی خود؛ نظیر مساجد، مدارس، دانشگاه‌ها، ادارات و بازار می‌تواند به عنوان ثقل فرهنگی هر منطقه عمل کند، امری که در افق ایجاد تمدن اسلامی تاکنون مغفول مانده است.
/2759/
