سرسنگی معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار تسنیم گفته است که "هرساله به مناسبت ماه مبارک رمضان و با هدف حفظ حرمت این ماه و بر اساس مطالبه بخش عظیمی از دانشجویان، اعضای هیئت‌علمی و کارکنان دانشگاه سعی می‌شود به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که مظاهر روزه‌خواری در سطح دانشگاه دیده نشود. در همن راستا مقرر شد در هر دانشکده فضایی برای کسانی که بنا به دلایلی نمی‌توانند روزه بگیرند مهیا شود تا هم به شکلی محترمانه مشکل این عزیزان رفع شود و هم حرمت روزه‌داران حفظ شود. همچنین طبق روال هر سال انتظامات دانشگاه در نظارتی که از فضای دانشگاه دارد، اگر به موردی برخورد کند که بنا به غفلت کسی مشکل پوشش داشته باشد، محترمانه تذکر می‌دهد. لذا این رویه هر ساله دانشگاه بوده و ارتباطی هم به یک مدیریت خاص ندارد. بالاخره نمی‌شود در جامعه مسلمانی که اکثریت مردم معتقد به شعائر دینی هستند، دانشگاه به آنچه قانون جاری آموزش عالی کشور بر عهده‌اش گذاشته است عمل نکند."
هر دانشگاهی برای حفظ آرامش فضای دانشجویان جهت کسب تحصیل و دانش، قوانین و قواعدی را براساس سیستم آموزشی کشور خود تدوین می‌کند. در جمهوری اسلامی ایران نیز که جامعه آن اسلامی است و مردم آن مسلمان هستند، قائدتا در دانشگاهش باید حرمت ماه مبارک رمضان حفظ شود. گرچه 118 استاد دانشگاه تهران مهر ماه سال پیش در نامه‌ای به رئیس این دانشگاه درباره وضعیت فرهنگی و حجاب و عفاف این دانشگاه ابراز نگرانی کرده و خواستار اجرایی شدن ضوابط پوشش در دانشگاه تهران شدند، اما سرسنگی معاون فرهنگی دانشگاه تهران عنوان کرده که در ماه مبارک رمضان هیچ دستورالعمل جدیدی صادر نشده و مصوبات آموزش عالی و شورای عالی انقلاب فرهنگی که از قدیم وجود داشته، اجرا شده است. چند روز پیش از آغاز ماه رمضان نیز جمعی از دانشجویان و اساتید دانشگاه تهران طی نامه‌ای از مسئولان دانشگاه درخواست کردند که قوانین موجود در خصوص پوشش دانشجویان اجرا شود.
بخشنامه اعلامی دانشگاه تهران به شرح ذیل است:
"کلیه واحدهای دانشگاه تهران
با سلام و احترام؛
قبل از هر سخن، پیشاپیش فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، ماه نور و پاکی را به شما تبریک گفته و امیدوارم همه ما از معنویت و فضیلت این ماه – خصوصاً در شب‌های قدر – بهره‌مند شویم.
همچون سال‌های گذشته، دانشگاه تهران با اندیشیدن تمهیداتی به استقبال این ماه عزیز می‌رود، تا هرچه بیشتر ارادت و احترام خود را به این ماه الهی و روزه‌داران عزیز نشان دهد. در همین راستا از جنابعالی/ سرکار عالی خواهشمندم با ابلاغ موارد زیر به بخش‌های مربوطه در آن پردیس/ دانشکده/ مؤسسه/ مرکز، در عطرآگین کردن فضای دانشگاه به عطر عبادت و گفتگو با خالق متعال، سهیم باشید:
1. با توجه به نزدیک شدن به این ماه مبارک و پیرو سنت ارزشمند غبارروبی فضاهای عبادی، پیشنهاد می‌شود ترتیبی اتخاذ فرمائید تا نمازخانه آن مجموعه با مشارکت مدیران، اعضای هیئت علمی و دانشجویان علاقمند تمیز گردیده و برای استفاده در ماه رمضان به شکل مناسبی آراسته شود.
2. در جهت تکریم این ماه و رعایت موازین شرعی، کلیه بوفه‌ها و رستوران‌ها در طول روز تا اذان مغرب تعطیل بوده و هیچگونه خدمتی را ارائه نخواهند کرد.
تبصره: فعالیت احتمالی آشپزخانه‌ها به جهت آماده‌سازی افطار و ارائه خدمات بعد از اذان مغرب بلامانع است.
3. دستور فرمائید در آن مجموعه به تفکیک خانم‌ها و آقایان دو مکان مناسب برای افرادی که بنا به دلایلی قادر به گرفتن روزه نمی‌باشند، مهیا شود.
تبصره 1: استفاده از بوفه‌ها برای این امر امکان پذیر نمی‌باشد.
تبصره 2: عنایت شود مکان‌های انتخاب شده در مسیرهای عبور و مرور نبوده، و به گونه‌ای طراحی شوند تا فضای داخلی آنها در دید روزه‌داران گرامی نباشد.
تبصره 3: در مکان‌های یاد شده صرفاً استفاده از غذای سرد ممکن بوده و استفاده از هرگونه غذای گرم ممنوع است.
تبصره 4: استعمال دخانیات در مکان‌های فوق الذکر ممنوع است.
4. دستور فرمائید نسبت به تبلیغات و فضاسازی متناسب با این ماه در اماکن تحت مدیریت جنابعالی/ سرکار عالی اقدام شود.
5. اجرای برنامه‌های فاخر، معنوی و متناسب با این ماه برای دانشجویان، اعضای هیئت علمی و کارکنان مورد تاکید میباشد.
پیشاپیش از همکاری شما قدردانی کرده و ماهی سرشار از خوبی و معنویت برای شما و همکاران محترمتان آرزومندم.
مجید سرسنگی- معاون فرهنگی دانشگاه تهران
شماره ثبت نامه: 25389
مورخ: 98/02/10"
اما سوال اینجاست که دانشگاه‌های معتبر جهان و کشورهایی که به عنوان مهد آزادی شناخته می‌شوند، چه قوانینی و دستورالعمل‌های انضباطی در خصوص رفتار و پوشش دانشجویان در محیط دانشگاهی تصویب کرده‌اند؟ گرچه ضوابط پوشش در دانشگاه‌های معتبر جهان پیش‌تر نیز منتشر شده بود، اما با توجه به تجمع عده‌ای در دانشگاه تهران، اشاره به آن خالی از لطف نیست. (ضوابط پوشش در وب سایت دانشگاه‌ها از طریق Student handbook و یا در Student dress code جهت اطلاع دانشجویان آورده شده تا از این مقررات پوششی آگاه شوند.)
1.دانشگاه آکسفورد (انگلیس)/ University of Oxford
در مقررات مربوط به پوشش دانشگاهی به معاونت رئیس دانشگاه اختیار داده شده تا تمام قوانین ذیل را اجرا نماید.- فارغ التحصیلان دانشگاه باید لباس بلند، گشاد و روپوش‌های رنگی مصوب دانشگاه را بپوشند.
- مردان باید از کت و شلوار تیره، پیراهن سفید ساده کراوات و جوراب استفاده کنند.
- زنان باید دامن تیره یا شلوار، بلوز سفید، کراوات سیاه، کفش سیاه و در صورت نیاز یک کت تیره بپوشند.
- مردان از پوشیدن لباس باز و بدن نما باید پرهیز کنند. اندازه شلوارک ها باید تا زانو باشد.
- مو باید رنگ طبیعی داشته باشد، همچنین خالکوبی مجاز نیست.
- لباس زنان نباید پشت باز یا بدون آستین، تنگ و بالای زانو باشد.
2.دانشگاه ایالتی فلوریدا (آمریکا)/ Florida State University
ضوابط پوشش در این دانشگاه از ساعت 7:30 صبح تا 15:30 بعد از ظهر در محوطه دانشکده ها اجرا می‌گردد که به شرح ذیل است:- تمام شلوارها و دامن هایی که پوشیده می شوند نباید بیش از حد کوتاه باشند. شلوارهای کشی به استثنای یونیفرم PE دانشکده ها یا یونیفرم ورزشی دانشگاه ایالت فلوریدا قابل قبول نمی باشد.
- کفش های شکیل و ساده یا بدون مدل قابل قبول می باشند. تردد با پای برهنه، پوشیدن دمپایی و کفش های راحتی، کفش های پاشنه میخی یا پاشنه بلند (بلندتر از 2 اینچ)، یا کفش چرخدار و گیره دار مجاز نمی باشند.
- هر نوع پوششی که در بردارنده عبارات زشت یا توهین آمیز به مقدسات، وسوسه انگیز و ناشایست یا مرتبط با دسته ها، احزاب و گرایشاتی که شخص را ترغیب به استفاده از مواد مخدر، مشروبات الکلی و یا خشونت کند.
اما آن چیزی که در این دانشگاه قابل تأمل است، نوع برخورد با دانشجوی خاطی می باشد:
- بار اول تخلف ثبت خواهد شد.
- بار دوم، یک روز شنبه دانشجو بازداشت خواهد شد.
- بار سوم، دو روز بازداشت خواهد شد.
- از چهارمین مرتبه به بعد و تمام دفعات بعدی یک روز اخراج از دانشکده یا حالت تعلیق و یا روش تأدیب دیگری که از سوی مسئول تعیین سطح معین نماید.
3.دانشگاه بریستول (انگلیس)/ University of Bristol
- لباس باید حداقل بدن را از شانه تا زانو بپوشاند، عریان نمودن بخش بالای سینه ممنوع است.- دانشجویان باید آگاه باشند که پوشیدن لباس های محرک جنسی می تواند توسط برخی افراد به عنوان دعوت برای سخنان و اعمال نامناسب و زشت و توهین آمیز تلقی شود.
- کفش ها باید تمیز و مرتب باشند، استفاده از کفش ورزشی مجاز نیست. پوشیدن کفش جلو بسته خطر صدمه به انگشتان پا را کاهش می دهد.
- زیورآلات باید در کمترین میزان ممکن مورد استفاده قرار گیرد. گوشواره های آویزان و نیز سوراخ کردن اعضای صورت نامناسب و ممنوع است.
- پوشیدن شلوارهای کماندویی، لی و شلوارک نامناسب است.
4.دانشکده آلورنیا (آمریکا)/ Alvernia University
در خط مشی پوشش و لباس حرفه ای این دانشکده اینگونه آمده است که دانشجویان در مکان های پزشکی و در سفرهای میدانی در دانشکده باید نکات زیر را رعایت کنند:- ظاهر یک دانشجوی پرستاری از اهمیت دو چندانی برخوردار است. راحتی، امنیت و آرامش یک بیمار ممکن است تحت تاثیر ظاهر و رفتار دانشجوی پرستاری قرار گیرد.
- تمام دانشجویان باید موی خود را تمیز و پاکیزه نگهدارند.
- تنها زیورآلاتی که مجاز است شامل دستبند عروسی، ساعت مچی و گوشواره های کوچک می باشد. هیچ زیورآلات دیگری در روی بینی یا زبان و صورت مجاز نیست.
- لوازم آرایش باید در حد اعتدال استفاده شود. از استفاده ادکلن های قوی باید اجتناب شود؛ به خصوص در زمان مراقبت از بیماران.
- ناخن ها باید کوتاه و تمیز باشند. دانشجویان نباید لاک بزنند زیرا ممکن است محل تجمع باکتری بوده و در زمان کار با تجهیزات استریل مشکل ساز شوند.
5.دانشگاه ایالتی آدامز (آمریکا)/ Adams State University
این دانشگاه نیز ضوابط و مقررات خاصی را برای پوشش دانشجویان پسر و دختر در نظر گرفته و دانشجویان نسبت به رعایت این ضوابط ملزم هستند.- خالکوبی های در معرض دید مجاز نیست.
- جویدن آدامس یا تنباکو در دانشگاه مجاز نیست.
- جین آبی، عینک دودی، لباس رنگ و رو رفته مجاز نیست.
- کلمات مبتذل و عبارات رکیک خیابانی استفاده نشود.
- هرگونه آزار جنسی قابل تحمل نمی باشد.
- استفاده از موبایل و پیجر ممنوع است و باید در محوطه دانشگاه خاموش نگه داشته شوند.
- موها باید تمیز و مرتب، بالای یقه بسته شده باشد و ناخن ها رنگ طبیعی و اندازه مناسب داشته باشند.
6.کالج رابرت (ترکیه)/ Robert College
دانشجویان این دانشگاه باید در مناسبت‌های ملی، مراسم پرچم و در زمان حضور در دانشگاه، بهترین لباس خود را بپوشند، این مقررات لازم است در طول روز، اردوهای علمی و در طول امتحانات آخر ترم رعایت گردد.از جمله قوانین پوششی این دانشگاه به شرح ذیل است:
- پوشیدن شلوارهای غیر رسمی از قبیل شلوارهای مارک کارگو، شلوارهای جین و یا بادگیر (شلوارهایی که جیب‌های زیادی دارند) قابل قبول نمی‌باشد.
- پسران باید کاملا تمیز اصلاح کنند، اندازه خط ریش آنها نباید از میان گوش پائین‌تر بیاید.
- هیچ گونه جواهرآلات به جز ساعت و یک جفت گوشواره (البته برای دختران)، مجاز نمی‌باشد.
- سوراخ کردن اعضای بدن قابل قبول نمی‌باشد.
- موها باید تمیز و مرتب باشند. رنگ کردن مو با حنا و یا به صورت راه راه (streaks)، قابل قبول نمی‌باشد. موی پسران باید کوتاه باشند.
- پوشیدن جوراب الزامی است.
- آرایش کردن، مجاز نیست؛ اما استفاده از لاک و برق ناخن مانعی ندارد.
7.دانشگاه تگزاس (آمریکا)/ Texas State University
مقررات پوششی، اخلاقی و رفتاری در این دانشگاه قابل تأمل است. ضوابط رفتاری متعدّدی برای کنترل دانشگاه و مدیریت آن وضع نموده شده و تخطّی دانشجویان از آنها موجب اعمال تنبیه انضباطی مواجه خواهند شد.در ادامه به برخی از قوانین در این دانشگاه اشاره می شود:
-استفاده، فروش یا توزیع هرگونه مواد مخدر و ممنوع است و در صورت اثبات آن اخراج را به همراه دارد.
- فروش یا توزیع هرگونه مشروبات الکلی در محیط دانشگاه به استثنای محیط خوابگاه دانشجویان ممنوع است.
-قمار یا بخت‌آزمایی در دانشگاه ممنوع است.
-هرگونه اقدام به روابط جنسی، آزار و اذیت جنسی، سوءاستفاده جنسی و یا تحریک دیگران در محیط دانشگاه ممنوع است.
-ناخن‌ها باید متعارف و مناسب باشند (از نوک انگشت بیش از نیم اینچ طول نداشته و به طور کامل سوهان زده و فاقد لبه تیز باشند(.
- استفاده از زیورآلات ناخن و ناخن مصنوعی ممنوع است.
- طول دامن نباید از 3 اینچ بالای زانو کوتاه‌تر بوده و نباید بیش از حد تنگ باشد.
- پاشنه کفش نباید از سه اینچ بلندتر باشند.
- پوشیدن لباس‌های بدن‌نما مجاز نیست.
- پوشیدن جوراب‌های زنانه و مردانه ضروری است. اما پوشیدن جوراب‌های زنانه تزئینی و طرح‌دار (نظیر جوراب توری و غیره) مجاز نیست.
8.دانشگاه هاروارد (آمریکا)/ Harvard University
دانشجویان این دانشگاه موظّف به رعایت ضوابط ضمیمه کتاب راهنمای خود (Student Handbook Appendix)هستند.برخی موارد کتاب راهنمای دانشجو به شرح ذیل است:
- دانشجویان موظفند در محیط خوابگاه و رستوران بلوز، پیراهن یا ژاکت یقه‌دار و یا بدون یقه بپوشند.
- در تمامی ایّام هفته در رستوران و به هنگام صرف نهار مردان بایستی یک ژاکت و در هنگام صرف نهار یک ژاکت به همراه کراوات برتن کنند. زنان نیز موظّفند پوششی مناسب اعمّ از پیراهن و یا لباس بلند و متعارف داشته باشند.
- لباس‌های چسبان، لباس راحتی، عرق‌گیر، لباس بدنسازی، شورت ورزشی و شلوارک در هیچ زمانی و هیچ مکانی مجاز نیست مگر در مواردی که فرد در قسمت مربوطه و یا اتاق خواب خویش حضور دارد.
- پوشش شلوار جین در همه انواع آن درمحوّطه دانشگاه ممنوع است.
- هرگونه اقدام به رابطه جنسی، آزار و اذیت جنسی و یا سوءاستفاده جنسی از دانشجویان و یا اساتید ممنوع است و به شدّت با متخلفین برخورد می‌شود.
- به همراه داشتن، استفاده، فروش یا توزیع هرگونه مواد مخدّر منع انضباطی دارد و باشدّت با خاطیان برخورد می‌شود.
- به همراه داشتن، استفاده، فروش یا توزیع هرگونه مشروبات الکلی در محیط دانشگاه به استثنای محیط خوابگاه دانشجویان ممنوع است.
حال با مقایسه قوانین انضباطی دانشگاه تهران و دانشگاه‌های برجسته آمریکا و انگلستان، کدامیک از دانشگاه‌ها آزادانه‌تر رفتار می‌کنند؟
