«پیتر هاندکه» و جایزه نوبل ادبیات و مایی که شریک جرم شدیم
اگر میخواهیم صدای مظلوم باشد، اگر میخواهیم شریک جرم هاندکه و سایرینی که دست یا قلمشان به خون بیگناهی آغشته است نباشیم، یک راهش نوشتن و ترجمهکردن کتاب درباره آن اتفاق هولناک است.
پنجشنبه، 5 دی 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
برای نسلی که کمی دورتر را به یاد دارد، بوسنی معادل جنگ است؛ معادل درد و رنج، معادل آوارگی، معادل قتلعام، معادل تجاوز به زنان مسلمان و معادل نسلکشی. و برای ما متولدین ابتدای دهه60، بوسنی قرین است با قلکهایی که پولهایمان را در آن میریختیم تا کمکی باشد برای مردم ستمدیده یک جغرافیای کوچک در دل کشور قدرتمند یوگسلاوی که مردمانش تصمیم گرفته بودند کشورشان را بهطور مستقل اداره کنند. برای مسلمانان بوسنیایی همه چیز خیلی سریع اتفاق افتاد.
در روزهای پایانی ماه فوریه سال 1992 یک همهپرسی در جمهوری بوسنی و هرزگوین که در آن زمان یکی از جمهوریهای ششگانه یوگسلاوی سابق به شمار میآمد، برگزار شد تا همه ساکنان آن اعم از مسلمان و صرب و کروات درباره آینده کشورشان نظر بدهند. برگزاری این رفراندوم به مذاق صربهای بوسنی خوش نیامد و تصمیم به تحریم آن گرفتند، اما سایر اقوام که جمعیتشان به حدود 70 درصد میرسید، با صدایی قاطع رای به استقلال بوسنی و هرزگوین از یوگسلاوی دادند. همین مساله شد بهانه کشتار و تجاوز به زنان و قتل عامی که سه سال به طول انجامید. صربهای بوسنی هرکاری که از دستشان برمیآمد کردند تا کشوری به نام بوسنی که در آن مسلمانان دست بالا را در جمعیت داشتند، شکل نگیرد؛ کشتند، آتش زدند، به اسارت گرفتند، کودکان را مورد هدف قرار دادند، به بیمارستانها حمله کردند، مساجد را ویران کردند، به زنان تجاوز کردند و آخر سر هم بزرگترین نسلکشی اروپا پس از جنگ جهانی دوم را در جولای 1995 در سربرنیتسا رقم زدند. تا اینکه قرارداد صلح دیتون، پس از پیشروی نیروهای مسلمان به سمت مواضع صربها، از سوی آمریکا به طرفهای درگیر تحمیل شد. و این تازه اول ماجراست.
با گذشت زمان ابعاد گستردهتری از جنایات صربهای بوسنی نمایان شد و مسائلی که بهدلیل بایکوت خبری رسانهها مخفی مانده بود، دهانبهدهان و سینهبهسینه به بیرون درز کرد. بسیاری پس از آن متوجه شدند که در یک وجب خاک قاره سبز چه بلایی بر سر مسلمانان بوسنی آمده است. دیگر نمیشد جلوی نشر حقایق را گرفت، اما میشد واقعیت را قلب کرد یا برای به حاشیه بردن و کمرنگ کردن آن تلاش کرد، و این همان کاری است که در دستور کار آنهایی قرار گرفت که جنایت را رقم زده بودند؛ کاری که قلب تمامی مادران سربرنیتسا و همه آنهایی که عزیزانشان را در جنگ بوسنی از دست دادهاند، به درد آورده است. اینکه کسی در چشمانشان زل بزند و بگوید اسامی همه آن 8372 نفری که نامشان روی سنگی به یادبود، در قبرستان پوتوچاری در نزدیکی سربرنیتسا حک شده است، ساختگیاند و داخل همه آن بیش از 6 هزار قبری که بالایش گریه میکنید، میتی وجود ندارد. و این تازه فقط سربرنیتسا است که همه جهان دربارهاش شنیده است.
شهرهای کوچکتر، روستاهای زیبای حاشیه رودخانه درینا و جایجای بوسنی هرکدام برای خود داستانی دارند که دارد به فراموشی سپرده میشود؛ مسالهای که شاید پروژهای است برای مهیا کردن زمینه برای جنگهای آتی در بالکان. اما ما چرا باید بازیگر این بازی باشیم؟ مایی که صدایمان در حمایت از مظلوم رساتر از هر کشور دیگری بوده و هست. مایی که قبل از هر کشور دیگری خود را به بوسنی رساندیم و تا آخرین لحظه در کنار مردم مسلمان بوسنی بودیم. مایی که خون عزیزانمان را در آنجا به یادگار گذاشتیم تا برکتی باشد برای سرزمینی که صدای اذان از منارههای مساجدش بلند است. به نظر میرسد ما دو جا غفلت کردیم؛ اول آنجا که پس از اتمام جنگ بوسنی به تالیف یا ترجمه آثار مناسب در حوزه جنگ بوسنی نپرداختیم و دوم آنجا که نسبت به برخی رویدادها و اتفاقات ازجمله همین اهدای جایزه ادبیات نوبل به «پیتر هاندکه» واکنشی نشان ندادیم؛ کسی که به صراحت منکر قتلعام مسلمانان بوسنیایی است و به هر شکل ممکن - ازجمله در آثارش که اتفاقا پرفروش هم هستند – تلاش دارد قاتلان را از جنایاتشان مبرا کند، که البته خود این هم نتیجه غفلت ما در کار اول است.
در تمام سالهایی که از جنگ بوسنی میگذرد، تعداد محدودی کتاب در حوزه جنگ بوسنی به نگارش درآمده یا ترجمه شدهاند. همان کارهای محدود هم عمدتا نتیجه دغدغههای شخصی بوده است که به نظر میرسد باید در اینباره تغییر رویه داد. اگر میخواهیم صدای مظلوم باشد، اگر میخواهیم شریک جرم هاندکه و سایرینی که دست یا قلمشان به خون بیگناهی آغشته است نباشیم، یک راهش نوشتن و ترجمهکردن کتاب درباره آن اتفاق هولناک است. شاید به این واسطه دغدغهمندان دیگری نیز به این عرصه ورود سازنده داشته باشند که فرداروزی که کسی مانند هاندکه نوبل ادبیات میگیرد، ما هم مانند روزنامههای کشور همسایه تیتر بزنیم: «اهدای نوبل به قصاب انسانها!»
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
اخبار مرتبط
کشف دو گور دسته جمعی متعلق به قربانیان قتل عام سربرنیتسا
شنبه، 10 مرداد 1388
مجموعه عکس «زمان سخت» مردم بوسنی چاپ شد
سهشنبه، 2 دی 1393
اتصال دوران جنگ بوسنی با«حلقهها» به جشنواره فیلم فجر
دوشنبه، 7 بهمن 1392
بزرگترین گور جمعی جنگ بوسنی کشف شد
شنبه، 11 آبان 1392
روحانی، شایستهترین فرد برای دریافت جایزه صلح نوبل
چهارشنبه، 17 مهر 1392
کشف قبر دستهجمعی دیگری از مسلمانان در بوسنی
دوشنبه، 15 مهر 1392
مرگ جایزه نوبل | نشان افتخار کنگره امریکا به خانم سوچی
پنجشنبه، 9 شهريور 1391
گزارشی از جنایت صربها در یکی از شهرهای بوسنی+ تصاویر
يکشنبه، 25 دی 1390
استقبال مردم بوسنی از مستند «مادران سربرنیتسا»
سهشنبه، 1 شهريور 1390
حضور « امیرعلی جوادیان » در فستیوال زمستانی سارایوو
شنبه، 1 اسفند 1388
تازه های اخبار
چرا امام حسین(ع) مدام از قرآن یاد میفرمودند؟
نگاهی به اولویتهای دولت چهاردهم در اقتصاد و سیاست خارجی
امام حسین(ع) سخنش سخن دین بود
آیا ضد آفتاب درماتیپیک خوبه؟
همه چیز در مورد ارز دیجیتال تیا | آینده این ارز دیجیتال چیست؟
با فرهنگ و آداب و رسوم آنتالیا آشنا شوید
باز هم مردم پیروز شدند
پیروزی قاطع برای ملت
همه چیز در مورد ارز دیجیتال تیا | آینده این ارز دیجیتال چیست؟
از بین بردن سوسک کابینت با سم سوسک کافی
بیشترین بازدید هفته
اسامی تمام بازیگران مختار به همراه نقش آنها
تنظیم دستی فرکانس در گیرنده های دیجیتالی برای شبکه های صدا و سیما
مجموعه تصویر هوش مصنوعی از حضور حضرت عباس علیهالسلام در میدان کربلا
زیارت حضرت زینب سلام الله علیها + ترجمه
معرفی هیات های شاخص تهران
نام مادر امام جواد علیه السلام چیست؟
ماجرای فروش کفش زنانه در سایت دیوار چیست؟!
آدرس سخنرانی ها و مداحی های معروف تهران
پاسخ آنلاین به سوالات شرعی توسط دفتر آیتالله العظمی مکارم شیرازی
با رتبه ۶۰۰۰ تجربی 1402 کجا قبول میشوید؟
موارد بیشتر برای شما
حکمت | تاثیر لقمه پاک و حلال / استاد عالی
معنی اسم احمد و نام های هم آوا با آن + میزان فراوانی در ثبت احوال
معنی اسم اترک و نام های هم آوا با آن + میزان فراوانی در ثبت احوال
معنی اسم ابوریحان و نام های هم آوا با آن + میزان فراوانی در ثبت احوال
شهرستان رامیان کجاست؟ از پیش شماره این شهر تا مناطق گردشگری و مشاهیر آن
همه آنچه که باید درباره روستای رادکان بدانید
همه آنچه که باید درباره روستای روئین بدانید
شهرستان رینه کجاست؟ از پیش شماره این شهر تا مناطق گردشگری و مشاهیر آن
همه آنچه که باید درباره روستای رندان بدانید
استوری شام غریبان / داغ معجر
معنی اسم ادنا و نام های هم آوا با آن + میزان فراوانی در ثبت احوال
معنی اسم آروین و نام های هم آوا با آن + میزان فراوانی در ثبت احوال
معنی اسم سلدا و نام های هم آوا با آن + میزان فراوانی در ثبت احوال
معنی اسم هیلدا و نام های هم آوا با آن + میزان فراوانی در ثبت احوال
معنی اسم فلورا و نام های هم آوا با آن + میزان فراوانی در ثبت احوال