استارت تخلف بانک‌ها از مصوبه سودی شورای پول و اعتبار بعد از تشدید تلاطم‌های ارزی در بازار زده شد و زمانی شدت گرفت که بانک مرکزی در بسته مدیریت بازار ارز مجوز انتشار اوراق گواهی 20درصدی را برای دوره چندروزه به بانک‌ها داد.
28 بهمن‌ماه سال 96، بسته سیاستی بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز در قالب سه طرح به‌اجرا در آمد که در مهمترین آن انتشار اوراق گواهی سپرده با سود 20 درصد قرار داشت. این اوراق در عمل تفاوتی با حساب سپرده 15 درصد نداشته و حتی سود آن پنج درصد هم بالاتر بود. بانک مرکزی این نرخ را برای ایجاد جذابیت و کشاندن نقدینگی به‌سمت شبکه بانکی تعیین کرده بود تا بتواند تا حدی بازار ارز را کنترل کند.
بعد از آن شد که بانک‌ها رسماً و علناً از مصوبه شورای پول و اعتبار تخطی کرده نرخ سود را به بیش از 20 درصد افزایش دادند و تا همین امروز هم با این نرخ‌ها به افتتاح سپرده می پرداختند. هرچند از چند ماه قبل استارت کاهش تدریجی نرخ سود در تعدادی از این بانک‌ها زده شد.
از پاییز 98 برخی از بانک‌های خصوصی که پیش از این سودهای بالای 20درصدی پرداخت می‌کردند در اقدامی هماهنگ نرخ سود سپرده‌ها را به 18 و 19 درصد کاهش دادند و دیگر برای سپرده‌های جدید سودهای بالای قبلی را پرداخت نمی‌کردند.
با این حال اما سال 99 برای بانکی‌ها با تغییراتی همراه شده است که مهمترین آنها تلاش برای دونرخی کردن سود بانکی است و هرچند مدیران بانک‌ها با یکدیگر توافق کرده‌اند ولی هنوز موفق به دریافت امضای رئیس‌کل بانک مرکزی نشده‌اند.
بر همین اساس البته بانکی‌ها در جلساتی که با هم داشته‌اند به توافق تازه‌ای رسیده‌اند؛ به‌دنبال تصمیم مشترک بانک‌ها بنا شده است که دیگر سپرده‌ای با سود بالای 15 درصد افتتاح نشود ضمن آنکه نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت کمتر از 6 ماه نیز 8 درصد خواهد بود؛ بانک‌ها با یکدیگر متحد شده‌اند که به مصوبه سال 96 شورای پول و اعتبار عمل کنند البته با چند سال تأخیر!
براساس این تصمیم بانکی‌ها، حساب‌های پشتیبان به‌طور کامل همچنان ممنوع است و هیچ بانکی مجاز به داشتن حساب پشتیبان نمی‌باشد، ضمن آنکه طبق بخشنامه بانک مرکزی، پرداخت سود روزشمار نیز کماکان ممنوع خواهد بود.
پرداخت هر وجهی در زمان افتتاح سپرده‌ها، به‌عنوان علی‌الحساب و یا پیش‌پرداخت سود ممنوع است.
در مورد سپرده‌های بلندمدت یک‌ساله نیز مقرر شده که نرخ سود این سپرده‌ها از تاریخ 1 اردیبهشت 99 معادل 15 درصد افتتاح شود و سپرده‌های موجود تا سررسید طبق قرارداد عمل نماید.
از تاریخ اول اردیبهشت سال جاری نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت بانک‌ها، 8 درصد تعیین و اعمال گردد سپرده‌های کمتر از 6 ماه نیز مشمول این طرح باشد.
بانک‌ها می‌توانند سپرده‌های 6ماهه و بالاتر با نرخ 11 درصد تعیین و اعمال نمایند.
در صورت نیاز، بانک‌ها می‌توانند گواهی سپرده با نرخ 15 درصد تا 18 درصد و نرخ شکست 10 درصد تا تاریخ 31 شهریور سال جاری افتتاح نمایند.
منبع: تسنیم
