سازشکاران در زبالهدان تاریخ
بدون شک دونالد ترامپ خوشحالترین شخص در مراسم امضای توافق عادیسازی روابط امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی در کاخ سفید بود. او که تا توانسته در داخل آمریکا بر طبل تفرقه کوبیده، به دنبال این است در 2 ماه منتهی به انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در سیاست خارجی خود را عامل صلح جهانی معرفی کند. از این رو از صربستان تا افغانستان و خلیجفارس پروندههایی را در دستور کار قرار داده و با اعمال فشار بر حاکمان و رؤسای این کشورها آنها را به مجریان کمپین انتخاباتیاش در بخش سیاست خارجی تبدیل کرده است. این در حالی است که تا همین 2 ماه قبل همه سناریوهای ترامپ در روابط خارجی با شکست محض مواجه شده بود. مهمترین مورد این شکست هم طرح معامله قرن بود که با نظر منفی جامعه جهانی مواجه شد. از این رو آنچه در ارتباط با توافق عادیسازی و امضای آن توسط وزرای خارجه امارات و بحرین با رژیم صهیونیستی میتوان گفت این است که روابط و هنجارهای حاکم بر منطقه و ملاحظات اجتماعی و سیاسی آن به حدی پیچیده است که امضای توافق نهتنها منجر به صلح و ثبات نخواهد شد حتی به مثابه آغاز انتفاضهای جدید در سطح منطقه خواهد بود. در این بین تنها این ترامپ است که برداشت انتخاباتی خود را از این موضوع کرده و طبیعتا در صورت پیروزی در انتخابات مطابق رویه گذشته رؤسایجمهور آمریکا حمایت محض از رژیم صهیونیستی را در دستور کار قرار خواهد داد.نکته قابل توجه این است که مشارکت امارات و بحرین در سطح وزرای خارجه در مراسم امضای توافق نشاندهنده عدم اطمینان کامل حاکم ابوظبی و پادشاه بحرین به این توافق است و این دو نمیخواستند با حضور در این مراسم، اندک وجهه باقیمانده در خاندان حکومتی خود را از دست دهند. لذا انتظار اینکه توافق بر سر عادیسازی روابط در آینده منجر به یک رابطه محترمانه یا بلندمدت شود، به واقع دور از دسترس و خلاف واقعیت نظام بینالملل کنونی است. از سوی دیگر در صورت باخت ترامپ در انتخابات، این توافق از سوی دموکراتها چندان مورد حمایت نخواهد بود. همین مورد هم سبب شده ولیعهد امارات از سفر به آمریکا امتناع کند تا در صورت پیروزی بایدن در انتخابات وی درگیر تسویهحساب با او نشود. همه این موارد منجر به این خواهد شد که حکام بحرین و شیوخ امارات عنوان بازنده اصلی این توافق را به خود اختصاص دهند.
کاخ سفید در حالی دیشب میزبان مراسم امضای 2 توافق برای عادیسازی روابط میان رژیم صهیونیستی با امارات و بحرین بود که همزمان با این مراسم انتفاضه سراسری در فلسطین برگزار و پرچمهای فلسطین در اعتراض به امضای این توافقنامههای ننگین برافراشته شد. به گزارش «وطن امروز»، مراسم امضای توافق برای عادیسازی روابط میان رژیم صهیونیستی با امارات از یک سو و بحرین از سوی دیگر دیروز در کاخ سفید با حضور بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا و هیاتهای اماراتی و بحرینی به ریاست عبدالله بنزاید و عبداللطیف بنراشد الزیانی، وزرای خارجه ۲ کشور ساعت ۱۲ ظهر به وقت واشنگتن (8 و ۳۰ دقیقه شب به وقت تهران) با حضور میهمانانی از جمله تونی بلر، نخستوزیر اسبق انگلیس در باغ جنوبی کاخ سفید برگزار شد. مراسم امضای توافق با سخنرانی دونالد ترامپ و سپس «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی و پس از او وزرای خارجه امارات و بحرین آغاز شد. شرکتکنندگان در این توافق با ثبت عکس یادگاریای که یادآور عکس شرمسارانه کمپدیوید بود، در مراسم حاضر شدند. همزمان با این مراسم اخباری از شلیک ۲ راکت به سرزمینهای اشغالی مخابره شد که بر اثر آن ۲ صهیونیست کشته شدند.
توافق سهجانبه ابراهیم
پیش از برگزاری مراسم، نشستهایی دوجانبه میان مسؤولان اسرائیل، امارات و بحرین با آمریکا برگزار شد و پس از آن مراسم امضای توافق صلح میان اسرائیل با ۲ کشور بحرین و امارات آغاز شد. هر ۳ طرف یک سند واحد به نام «توافق ابراهیم» را امضا کردند و توافقهای دوجانبهای نیز امضا شد. این توافقها به صورت جداگانه بین ۳ رژیم امضا شد و سپس ایالات متحده با امضای یک سند مشترک به توافق آن ۳ رژیم پیوست. روز گذشته و پیش از توافق یک مقام رژیم صهیونیستی به شبکه خبری «کان» این رژیم گفت توافقی که با امارات عربی متحده با عنوان «توافق صلح» و توافق با بحرین نیز با عنوان «اعلامیه صلح» خواهد بود که دلیل آن اعلام آغاز روابط میان این کشور کوچک حاشیه خلیجفارس با رژیم صهیونیستی طی چند روز گذشته است.در این مراسم هیات بحرینی به ریاست عبداللطیف بنراشد الزیانی و برخی مقامات این پادشاهی حضور داشتند و هیات اماراتی به ریاست عبدالله بن زاید نیز شامل مقامات ارشد این کشور از جمله وزیر اقتصاد، وزیر مشاور در امور مالی، وزیر مشاور در امور همکاریهای بینالمللی و وزیر صنایع و تکنولوژیهای پیشرفته بود. در هیات اسرائیلی نیز علاوه بر نتانیاهو، یوسی کوهن، رئیس موساد و مئیر بنشبات، مشاور امنیت داخلی اسرائیل حضور داشتند. همچنین در این مراسم مقامات ارشد آمریکا از جمله جرد کوشنر، داماد و مشاور ارشد رئیسجمهور آمریکا حضور داشتند.
توافق مبهم
دیروز روزنامه عبریزبان آحارونوت از یک مسؤول در هیأت اسرائیلی سفر کرده به آمریکا نقل کرد جزئیات متن توافق با امارات و بحرین تا بعد از امضای رسمی توافق فاش نخواهد شد. این مسؤول اسرائیلی که آحارونوت از ذکر نامش خودداری کرد، گفت جزئیات این توافقها بسیار حساس است ولی از توضیح بیشتر خودداری کرد. درباره دلایل این مساله نیز منبع مذکور گفت اسرائیل و بحرین از چند روز قبل فقط درباره صلح با هم توافق کردهاند. نخستوزیر رژیم صهیونیستی تأکید کرده بود توافق عادیسازی روابط با امارات اجرایی نخواهد شد، مگر پس از ارائه این توافق به هیأت کابینه و به تمام هیأتهای کنست به منظور تصویب و تأیید بندهای وارد شده در آن. نتانیاهو همچنین اعلام کرده بود توافق صلح با ابوظبی و منامه برای اقتصاد فلسطین اشغالی میلیاردها دلار پول به همراه خواهد داشت.خبرنگار الجزیره در این باره گفت با توجه به اینکه توافق صلح با بحرین اعلامیه صلح نامیده شده است، فعلا نیازی به تصویب در کابینه و کنست ندارد، زیرا 2 طرف هنوز بندهای این توافق را امضا نکردهاند. این توافقات در حالی انجام میشود که دولتهای منامه و ابوظبی از شرط قدیمی خود برای عادیسازی روابط با تلآویو، یعنی حل مشکل فلسطینیها و تشکیل یک دولت مستقل به پایتختی قدس شرقی گذشتهاند. از سوی دیگر مخفی نگه داشتن برخی بندهای محرمانه توافق باعث نگرانی اپوزیسیون و ائتلاف حاکم در فلسطین اشغالی شده بود تا جایی که برخی احتمال دادند در این توافق بندهایی وجود داشته باشد که فعالیتهای شهرکسازی تلآویو در کرانه باختری اشغالی را به حالت تعلیق درآورد. برخی دیگر هم درباره پیامدهای احتمالی بندهای سری توافق بر امنیت و «برتری نظامی اسرائیل» در منطقه هشدار دادند.
ترس بنزاید و ذوقزدگی نتانیاهو
نخستوزیر رژیم صهیونیستی دیروز به محض رسیدن به واشنگتن، از این مراسم با عنوان «لحظه تاریخی بزرگ» یاد کرد. در همین حال غیبت «محمد بنزاید» ولیعهد ابوظبی سوالهای بسیاری را در این باره ایجاد کرده است. برخی تحلیلگران و مقامات سابق علت عدم حضور محمد بنزاید را به ترس او از دادگستری آمریکا مرتبط دانستهاند، چرا که او در چند پرونده شکنجه دست داشته است. «بروس فین» دستیار وزیر اسبق دادگستری آمریکا معتقد است مطابق با قانون حفاظت از قربانیان شکنجه، در صورت سفر بن زاید به آمریکا، برخی شهروندان اماراتی به علت دست داشتن او در شکنجه و قتل از او شکایت خواهند کرد.علاوه بر این بنزاید با توجه به عدم یقینش درباره نتایج انتخابات آتی آمریکا تمایل ندارد در واشنگتن در کنار دونالد ترامپ ظاهر شود.
آیا بعد از امضا، توافق عادیسازی فورا عملی میشود؟
خبرگزاری بلومبرگ آمریکا هم گزارش داد توافق صلح، هرگز به عادیسازی فوری روابط منجر نخواهد شد و تنها آغاز یک روند طولانی برای تقویت همکاریها خواهد بود. این خبرگزاری به نقل از برخی منابع آگاه اعلام کرد: ۲ طرف (اماراتی و اسرائیلی) برای تقویت تدریجی همکاریها در طول یک سال برنامهریزی میکنند و این امر ابتدا با همکاریهای اقتصادی آغاز شده و در ادامه به تقویت روابط دفاعی و اطلاعاتی میرسد تا در نهایت این روند به تبادل سفرا منجر شود. بلومبرگ به نقل از «نیمرود نویک»، مذاکرهکننده سابق رژیم صهیونیستی و پژوهشگر سیاسی موسسه Israel Policy Forum اعلام کرد: به نظر میرسد اماراتیها با توجه به احتمال شکست این توافق تاریخی معتقدند امضای توافقنامه در چند مرحله خطر کمتری نسبت به حالتی دارد که تمام اقدامات یک باره انجام شود.انتفاضه علیه توافق از منامه تا واشنگتن
به رغم استقبال از این توافق در سطح مقامات عربی منطقه، مردم بحرین، گروههای فلسطینی از مقاومت گرفته تا تشکیلات خودگردان فلسطین به ریاست محمود عباس و نهادهای مستقل در کشورهای عربی و ایالات متحده آمریکا این توافق را محکوم کردهاند. دیروز ساعاتی پیش از مراسم توافق بیش از ۵۰ نهاد و جمعیت آمریکایی عربی - اسلامی علیه این توافقها در واشنگتن و روبهروی کاخ سفید تجمع کردند. از سوی دیگر مناطق مختلف بحرین هم شاهد تظاهرات مردمی در اعتراض به توافق صلح میان نظام آلخلیفه و رژیم صهیونیستی بود. رهبری یکپارچه مقاومت مردمی فلسطین هم طی فراخوانی دیروز را روز انتفاضه علیه عادیسازی روابط بحرین و امارات با اسرائیل تعیین کرد که طی آن، پرچم فلسطین در مناطق مختلف غزه و کرانه باختری برافراشته شد.رهبری مقاومت فلسطین تاکید کرد: این اقدام، برای بیان مخالفت قاطع ما با برافراشتن پرچم رژیم اشغالگر و پذیرش خواری ابوظبی و منامه است. در این بیانیه همچنین رهبری مقاومت فلسطین خواهان تعیین روز جمعه به عنوان روز عزا شد که در آن پرچمهای سیاه در تمام میدانها و ساختمانها و خانهها برافراشته شود و کلیساها زنگ عزاداری مینوازند و خطبه جمعه در عزای نظامهایی باشد که دست به عادیسازی روابط زدند. «زیاد النخاله» دبیر کل جنبش جهاد اسلامی فلسطین هم با تأکید بر لزوم اتحاد بین گروههای فلسطینی، تأکید کرد صدور بیانیه مشترک به نام گروههای ملی در پایان نشست دبیران کل گروههای فلسطینی که در رامالله و بیروت برگزار شد، بدین معناست که همه گروهها تمایل دارند از مرحله اختلاف و درگیری داخلی، وارد عرصه درگیری واقعی با اشغالگر اسرائیلی شوند و ما سلاح را زمین نخواهیم گذاشت.
مبارزه مسلحانه تنها راه آزادسازی فلسطین است
شیخ نعیم قاسم، معاون سیدحسن نصرالله هم طی سخنانی از طریق ویدئوکنفرانس در همایش «راهکارهای نابودی اسرائیل» گفت: باید برای آزادسازی فلسطین و قدس تلاش کنیم و آزادکردن آن امکانپذیر نیست جز با مقاومت نظامی. وی افزود: مبارزه مسلحانه تنها راه آزادسازی فلسطین است.
توافق ترامپ با اوانجلیستها
اینکه این توافق یک پیروزی برای ترامپ در آستانه انتخابات ریاستجمهوری ماه نوامبر است و میتواند حمایت مسیحیان انجیلی را- که بخش مهمی از رأیدهندگان آمریکایی را تشکیل داده و حامی اسرائیل نیز هستند- به دست آورد انکار نشدنی است اما واقعیت این است که توافق صلحی که با راهبری ترامپ طرحریزی شده است، محکوم به شکست خواهد بود و اساسا چشمانداز بلندمدتی نخواهد داشت. روزنامه واشنگتنپست در مطلبی با اشاره به این موضوع نوشت: دشوار است که حتی یک نقطه پیشرفت در ارتباط با صلح اسرائیل- فلسطین که نتیجه مداخله آمریکا باشد، بیابیم. سیاست غیرطبیعی ترامپ در حمایت از اسرائیل، تشکیلات خودگردان را رویگردان ساخته و توانایی آمریکا به عنوان یک میانجی بیطرف را به چالش کشیده است. فراتر از یک ارزیابی دوباره دیپلماتیک از مساله فلسطین، عادیسازی روابط امارات و بحرین با اسرائیل بعید است چیز بیشتری به همراه داشته باشد.ما شاهد یک طنز تلخ در عصر حاضر هستیم که ترامپ برای اعراب تعیین تکلیف میکند اما در همین وضعیت هم میبینیم شواهدی از سست بودن این توافق وجود دارد که نخستین مورد آن هم مربوط به مخالفت اسرائیل با فروش هواپیماهای «اف35» به امارات است. چندی قبل «آفیف کوخای» رئیس ستاد ارتش اسرائیل صراحتا اعلام کرد: «ما دوستی در منطقه نداریم و اینها (امارات و کشورهای منطقه) یک روز شریک ما هستند و یک روز هم دشمن ما خواهند بود یا برعکس. پس باید دست برتر را در مسائل نظامی منطقه داشته باشیم». خب! واقعا سوال مطرح میشود که مسؤولان امارات و بحرین با چه استدلالی میتوانند وارد توافق عادیسازی با چنین رژیم نامطمئنی شوند؟ از این جهت میتوان گفت این یک پروژه ضعیف و شکست خورده است. ترامپ و نتانیاهو به دنبال اینند با برگزاری جشنهای اینچنینی مشکلات خود را پنهان کنند اما به برکت خون شهدا و وحدت جریان مقاومت، در برابر این طرح صهیونیستی پیروز خواهیم بود. ما از ملتهای اسلامی و عربی میخواهیم در کنار ما باشند که در نهایت این کاروان مقاومت است که بر رژیم صهیونیستی چیره خواهد شد.
جریانهای راستگرا در رژیم صهیونیستی و آمریکا در حال حاضر بشدت با بحران سخت و خفهکنندهای در داخل مواجه هستند. دونالد ترامپ نتوانسته به وعدههایش عمل کند و در مدیریت کشور به مشکل خورده و این در آستانه انتخابات برای ترامپ یک مشکل جدی است. در سوی دیگر هم ما شاهدیم نتانیاهو به عنوان نخستوزیر فاسد در سرزمینهای اشغالی شناخته میشود. مخالفان او معتقدند نتانیاهو قصد دارد با برقراری رابطه با کشورهای حاشیه خلیجفارس از محاکمه فرار کند. در کل باید گفت این اقدام آمریکا و رژیم صهیونیستی در چارچوب یک مجموعه کلان است که بعد از شکست معامله قرن به دنبال عادیسازی روابط هستند تا اهدافشان را در بلندمدت پیگیری کنند اما مطمئنا این طرحها و نقشهها اثری بر نظم منطقه نمیگذارد و آیندگان شاهد خواهند بود همه این نقشهها شکست میخورد. پیروزی رژیم صهیونیستی بر ملت فلسطین در حد یک رویا برای آنها باقی خواهد ماند. احتمال این وجود دارد که مساله آشکارسازی روابط و عادیسازی به کشور سوم هم برسد اما مطمئنا این موارد پایدار نیست. تاریخ اثبات کرده آنها که خالصانه در مسیر مقاومت بودند مثل جمهوری اسلامی ایران و مومنان، خدا به آنها عزت خواهد داد و در مقابل ما شاهد ذلت و ننگ برای کسانی هستیم که در مسیر سازش قرار گرفتند.
مشخصا باید گفت با وجود اختلاف دیدگاه سیاسی بین گروههای فلسطینی که طبیعی است اما همه گروهها و جریانها در مخالفت با عادیسازی روابط متفقالقولند و ما در این باره وحدت نظر داریم. ملتهای اسلامی و عربی باید مانع مسؤولان گمراه، دیوانه و سادهلوحی شوند که بدون توجه به تاریخ و ارزشهای دینی و اسلامی به صهیونیستها اعتبار میدهند. صهیونیستها طفیلی برخی کشورهای اروپایی و آمریکا هستند اما واقعیت این است که این رژیم جایگاه بهتری از زبالهدان تاریخ ندارد و همپیمانان آن نیز که تن به ذلت دادهاند، با این رژیم در زبالهدان تاریخ فراموش خواهند شد.
یادداشت خالد قدومی نماینده حماس در تهران/وطن امروز