آغاز فعالیت قرارگاه خاتم
قرارگاه در سال ۱۳۶۸ و در روز ۲۳ آذرماه براساس اصل ۱۴۷ قانون اساسی که به نیروهای مسلح اجازه می‌دهد در دوران صلح از توان و تخصص خودشان در احداث زیرساخت‌های کشور استفاده کنند، تأسیس شد.قرارگاه خاتم حدود ۳1 سال پیش در شرایطی تاسیس شد که وضعیت کشور بحرانی بود، پیمانکاران تحلیل رفته بودند و هیچ گونه امکانات مهندسی در کشور نبود و شرکت های خارجی هم رفته بودند و عملا زیرساخت های کشور در جنگ آسیب دیده بود که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آستین بالا زد و در بحث سازندگی ورود کرد و از همان ابتدا پروژه های بزرگی نظیر سد کرخه به قرارگاه خاتم واگذار شد که امروز با چندین میلیارد مترمکعب ذخیره آب و مخزن توانست جلوی بسیاری از سیلاب های مخرب را بگیرد.
سال های بعد قرارگاه به بحث زیرساخت ها ورود کرد و به تدریج دولت های مختلف متوجه شدند بازویی توانمند و امین در اختیار دارند و می توانند از این ظرفیت قرارگاه خاتم استفاده کنند. همه دولت ها از این ظرفیت قرارگاه خاتم استفاده کردند، پیش از این شرکت های خارجی قیمت های بسیار گزاف می دادند و یا در تحریم ها نمی آمدند، بنابراین قرارگاه ورود کرد و پروژه ها را به عهده گرفت.
در صنعت نفت، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا جای شرکت های خارجی بزرگی نظیر توتال، شل و شرکت هایی که ایران را رها کردند و رفتند را پر کرد. شرکت های خارجی درگذشته پروژه ها را می گرفتند و بخش عمده ای از آن را به شرکت های خارجی دیگر می دادند و بخش اندکی را به شرکت های ایرانی واگذار می کردند، اما قرارگاه خاتم در توسعه این پروژه ها فقط از ظرفیت داخلی استفاده کرد و سازندگان و طراحان ایرانی و شرکت های پیمانکار داخلی را به کار گرفت.
قرار گاه خاتم الانبیا دقیقا چه کار میکند؟
ابراهیم علیزاده: حدود سه دهه از آغاز فعالیتش می‌گذرد. 135 هزار پرسنل دارد. دو هزار پروژه استانی و ملی را به سرانجام رسانده است. 150 ابرپروژه را هم در دست اجرا دارد. این نهاد، مجوز آغاز به کارش را از اصل 147 قانون اساسی گرفته است. اصلی که می‌گوید دولت باید در زمان صلح از افراد و تجهیزات فنی ارتش در کارهای امدادی، آموزشی، تولیدی و جهاد سازندگی با رعایت کامل موازین عدل اسلامی استفاده کند، در حدی که به آمادگی رزمی آسیبی وارد نیاید. آرام‌آرام کارش را شروع کرد. کم‌کم قدم در پروژه‌های بزرگ و بزرگ‌تر گذاشت و اکنون دیگر بزرگ‌ترین پیمانکار پروژه‌های دولتی ایران لقب گرفته است. دیگر حتی در پروژه‌های زیر 100 میلیارد تومان وارد نمی‌شود. شاید این برای دو علت باشد؛ یکی توان بالایی که برای خودش متصور است و دیگری درخواست رئیس‌جمهور. با این حال همه پروژه‌ها را خودش به تنهایی به سرانجام نمی‌رساند. فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا گفته است که از بخش خصوصی و پیمانکاران بهره می‌گیرند. آنجا که پس از دریافت مسوولیت اجرای پروژه‌ای، آن را در اختیار بخش خصوصی یا پیمانکاران قرار می‌دهند. در این وسط گاهی هم ضرر کرده است؛ چه از نظر مورد نقد قرار گرفتن بخش خصوصی و چه از نظر موفق نشدن در دریافت مطالباتش از دولت. این مطالبات هم به دلیل محقق نشدن وعده‌هایی است که دولت برای هزینه‌کرد در طرحی به آنها داده بود و هنوز نتوانسته چک خود را پاس کند.
اجرای ۵۰ درصد از پروژه‌های مترویی کشور توسط قرارگاه خاتم
فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء گفت: در حال حاضر حدود ۶۷۰ کیلومتر مترو در سطح کشور به بهره‌برداری رسیده و یا در دست اجرا است که حدود ۳۳۰ کیلومتر از این میزان را قرارگاه خاتم در شهرهای مختلف اجرا کرده یا در دست اجرا دارد.سعید محمد گفت: با توجه به اینکه در سال‌های بعد از جنگ نیز سرعت بازسازی افت و خیز داشت، هنوز هم شاهد مشکلات و محرومیت‌های زیادی در استان خوزستان هستیم و شرمنده هستیم اما قرارگاه سازندگی بعد از جنگ و در سال ۶۸ هدف‌گذاری کرد که برای آبادانی استان خوزستان نقش موثری ایفا کند.
فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء بیان کرد: اولین و یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های قرارگاه خاتم، احداث سد کرخه بود و متعاقبا در پروژه‌هایی در بخش‌هایی از سدهای کارون ۳ و کارون ۴ بخش‌های مختلف زیرساختی در استان خوزستان ورود کرد و تا حدودی توانست در توسعه خوزستان نقش آفرینی کند. این افتخار ما است که توانستیم در برخی حوزه‌ها گوشه‌ای از مشکلات مردم خوزستان را مرتفع کنیم.
محمد گفت: یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌هایی که توانست بخش زیادی از مسائل و مشکلات مردم خوزستان را حل کند، طرح آبرسانی غدیر بود که با کمک مسئولان استان خوزستان و وزارت نیرو اجرا شد و بخش عمده‌ای از مشکلات آب شهرهای مختلف خوزستان را حل کرده است و علی رغم محدودیت منابع، روز به روز در حال تکمیل است.
وی تصریح کرد: قرارگاه سازندگی خاتم عزم خود را جزم کرده که در بخش بالادستی بتواند در توسعه استان خوزستان نقش موثری ایفا کند. در یک سال گذشته در کنار پروژه‌های عمرانی و زیرساختی در حوزه آب، راه و شهرسازی و نفت و گاز و در توسعه میادین نفتی خوزستان نیز ورود کردیم که توسعه میدان لالی و میادین مارون ۲ و ۵ و ۶ از این پروژه‌ها هستند.
فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء افزود: پروژه ان‌جی‌ال ۳۲۰۰ در غرب کارون در حال اجرا است و تلاش می‌کنیم تا خردادماه سال ۱۴۰۰ مرحله نخست آن به بهره‌برداری برسد تا گاز مضری که برای مردم مشکل ایجاد میکند به موادی باارزش افزوده تبدیل شود و برای کشور ثروت‌آفرینی کنیم.
محمد در خصوص پروژه قطار شهری اهواز نیز گفت: پروژه متروی اهواز زخم کهنه‌ای بر تن اهواز است و موجب شده که مدیریت شهری اهواز خدشه‌دار شود. در خصوص اجرای این پروژه نیز ما اعلام آمادگی کردیم.
وی افزود: قرارگاه سازندگی تجربه بسیاری در حوزه مترو دارد. در حال حاضر حدود ۶۷۰ کیلومتر مترو در سطح کشور به بهره‌برداری رسیده و یا در دست اجرا است که حدود ۳۳۰ کیلومتر از این میزان را قرارگاه خاتم در شهرهای مختلف اجرا کرده یا در دست اجرا دارد؛ یعنی بیش از ۵۰ درصد از پروژه‌های مترویی را قرارگاه در دست دارد.
فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء با اشاره به وجود تجهیزات و نیروی فنی در زمینه اجرای مترو در قرارگاه خاتم، گفت: تاکنون ۲۱۰ ایستگاه مترو توسط قرارگاه خاتم احداث شده و یا در دست احداث است
محمد بیان کرد: حدود دو هفته پیش همکاران ما فاز سوم پروژه آبرسانی غیزانیه را افتتاح کردند و در همان مراسم استاندار خوزستان دستور دادند این خط آبرسانی تا منطقه عین‌الزمان هم ادامه یابد که همکاران ما در این مدت این کار را انجام دادند و ۱۰ روستای بعد از عین‌الزمان از آب سالم و پایدار برخوردار شدند.
خودکفایی در ساخت داخل و خودباوری
قرارگاه خاتم الانبیاء در اوج تحریم رکورد توتال در صنعت نفت ایران را شکست
فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) گفت: با نزدیک شدن به زمان بهره برداری از پروژه NGL غرب کارون، رکورد شرکت توتال در صنعت نفت کشورمان به دست متخصصان قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) شکسته شد.سعید محمد، اعلام کرد: این پروژه در راستای تحقق دستور رهبر معظم انقلاب در جریان بازدید از پارس جنوبی در سال‌های گذشته وارد مرحله اجرایی شده است و ایشان با اشاره به فلرهای روشن در این منطقه، از مسئولان وزارت نفت خواسته بودند که این مشعل‌ها هرچه زودتر خاموش شود تا هم آلودگی زیست محیطی ایجاد نشود و هم بتوان از این گاز که سوزانده می‌شود، استفاده بهینه کرد.
وی افزود: پروژه جمع آوری گازهای همراه نفت در غرب کارون موسوم به NGL کارون، ابرپروژه‌ای نفتی است که با عملیاتی شدن آن، گازهای استخراج شده از چاه‌های نفتی که تقریباً از زمان اولین مراحل استخراج نفت در مسجد سلیمان، اقدام مهم و جدی برای بهره وری بهینه از آنها انجام نشده و فقط سوزانده می‌شدند، تبدیل به گاز قابل استفاده در شبکه گازرسانی شهری و مواد اولیه صنایع پتروشیمی خواهند شد.
آنچه قرارگاه خاتم ساخت
هم اکنون قرارگاه به عنوان یک مجموعه تخصصی مجرب و توانمند در حوزه های راه و راه آهن، تونل و سازه های زیرزمینی، سد و بند انحراف، کانال و شبکه های آبیاری و زهکشی، معدن و صنایع معدنی، نفت، گاز و پتروشیمی، بنادر و سازه های دریایی، ابنیه و پل سازی، خطوط انتقال نفت، گاز و آب و نیز گرایش خدمات مشاوره مهندسی، پروژه های بزرگی را اجرا کرده که از مهم ترین آنها می توان به این موارد اشاره کرد:اجرای فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی به عنوان اولین پالایشگاه با مهندسی تمام ایرانی
اجرای فاز ۱۳ رجب و فازهای ۲۲، ۲۳ و ۲۴ پارس جنوبی
اجرای پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس به عنوان بزرگ ترین پالایشگاه میعانات گازی جهان و با هدف خودکفایی کشور در تولید بنزین و صادرات این محصول راهبردی
اجرای بیش از ۴۶۰۰ کیلومتر خطوط انتقال نفت و گاز در نقاط مختلف کشور
ایجاد ۶ میلیارد لیتر مخزن بتونی و فلزی نفت و فرآورده های نفتی و افزایش ظرفیت مخازن ذخیره ساز راهبردی کشور تا دو برابر
اجرای ۶۲ سد در کشور با حجمی بالغ بر ۲۵ میلیارد مترمکعب ذخیره آب یعنی ۵۰درصد کل حجم مخازن آب کشور
طراحی و اجرای بیش از ۶۴۰۰ کیلومتر خط انتقال آب در ۱۵ استان کشور
طراحی و اجرای بیش از ۴۰۰ کیلومتر تونل طویل انتقال آب
طراحی و اجرای بیش از ۲۶۰۰ کیلومتر آزادراه، بزرگراه و راه اصلی
طراحی و اجرای ۴۰۰۰ کیلومتر راه آهن
طراحی و اجرای ۱۶۳ پل و تقاطع غیرهمسطح به طول ۴۰ کیلومتر
اجرای بیش از ۱۵۰ کیلومتر تونل راه و راه آهن
اجرای ۲۸۰ کیلومتر مترو در شهرهای مختلف با ۱۵۰ ایستگاه
اجرای بیش از ۱۵۰۰ کیلومتر راه روستایی در ۹ استان کشور
اجرای شبکه سراسری فیبر نوری به طول ۲۳ هزار کیلومتر
اجرای راه آهن سریع السیر تهران قم اصفهان به عنوان اولین قطار پرسرعت
احداث کارخانه مس سونگون و کارخانه آهن اسفنجی فولاد میانه و بافت
اجرای فاز نخست بندر شهید بهشتی چابهار
ساخت کشتی های اقیانوس پیما و سکوهای دریایی
به زیر کشت بردن ۳۵ هزار هکتار از اراضی نقاط محروم و مرزی
کمک به مردم کشور در شرایط بحرانی از قبیل زلزله، سیل، برف و...
اجرای هزاران پروژه محرومیت زدایی در شعاع ۷۰ کیلومتری پروژه ها
دارا بودن ۱۳ هزار دستگاه تجهیزات و ماشین آلات منحصربه فرد عملیاتی و راهبردی
در اختیار داشتن بزرگ ترین و مجهزترین ناوگان لایروبی منطقه با امکان لایروبی ۵/۲ میلیون مترمکعب در ماه
در اختیار داشتن ناوگان شناوری و بالگردی به منظور پشتیبانی دریایی و هوایی پروژه ها
اشتغال ۲۰۰ هزار نفر نیروی انسانی در پروژه های سراسر کشور با تمرکز بر جذب نیروهای بومی در هر منطقه
ایجاد پژوهشکده سازندگی با هدف «تحقیق و توسعه» و حمایت از شرکت های دانش بنیان در شناسایی و رفع گلوگاه های اقتصادی کشور
ارتباط تنگاتنگ با دانشگاه ها و مراکز علمی با هدف جذب فارغ التحصیلان و نخبگان کشور
سرمایه گذاری در ابرپروژه های کشور با هدف کمک به دولت در توسعه زیرساخت های کشور
همکاری با ۵۰۰۰ پیمانکار بخش خصوصی در اجرای پروژه ها و ایجاد چتر حمایتی برای آنها
ثبت تجربه و تولید دانش در قالب چاپ بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب و ۲۰۰۰ مقاله داخلی و خارجی
آیا قرارگاه خاتم الانبیا همه بازار پروژه های عمرانی را گرفته است؟
این در حالی است که سهم قرارگاه خاتم الانبیا از بودجه ۷۰ هزار میلیارد تومانی عمرانی کشور فقط ۲۷۰۰ میلیارد تومان است ضمن آن که مشخص نیست که این مبلغ را با اوراق، تهاتر یا پول نقد تسویه کنند.
بودجه دولت نشان می دهد سهم قرارگاه کمتر از ۳درصد است و مابقی پروژه ها در اختیار سایر پیمانکاران قرار دارد.
امسال هم که رقم بودجه ۶۳ هزار میلیارد تومان بود، سهم قرارگاه ۲۳۰۰ میلیارد تومان بود.
دلیل این که قرارگاه در انجام پروژه های عمرانی برجسته می شود این است که بدون پول و اعتبار توانسته تمام پروژه ها را فعال نگه دارد، این در حالی است که به سایر پیمانکاران اگر پول ندهند کار را تعطیل می کنند.
منبع:
1.ایسنا / اجرای ۵۰ درصد از پروژه‌های مترویی کشور توسط قرارگاه خاتم
2.جام جم / سرداران سازندگی
3.تسنیم / فرمانده قرارگاه خاتم: در ایرانِ ثروتمند برای همه مشکلات اقتصادی راهکار هست/همه دولت‌ها مشتری قرارگاه بودند
4.خبر بان / قرارگاه خاتم الانبیاء در اوج تحریم رکورد توتال در صنعت نفت ایران را شکست
