تولید و رفع موانع آن
مردم باید به تولید و ابتکار دست بزنند، سرمایهشان را خودشان اداره کنند، مراقب رفتارهای اقتصادی خود و اطرافیان باشند، افراط و تفریط نکنند، حلال و حرام دینی را رعایت کنند و با بالا بردن آگاهی، موانع را از سر راهشان بردارند که این مهم با فعالیتهای آموزشی، علمی و اطلاعرسانی عالمان و دانشمندان و راهنمایی مردم کیفیت بالاتری پیدا میکند.
سهشنبه، 28 ارديبهشت 1400
تخمین زمان مطالعه:
نویسنده :
سید حسین خاتمی
موارد بیشتر برای شما
اولین قدم در این مسیر جامع دیدن اقتصاد اسلامی است، یعنی هر آنچه در قرآن و روایات و ادله در مورد مسائل اقتصای هست، باید داخل در این بحث بیاوریم و اخلاق اقتصادی، احکام اقتصادی و دستورالعملهای اقتصادی را از یکدیگر تفکیک نکنیم و هر بحث را متعلق به یک گروه از طلاب، دانشجویان، مسئولان، طراحان مسائل اقتصادی و... قلمداد نکنیم. این نوع تفکیک یعنی هر کسی در بحث خودش بماند و استنباطات خود را به دیگر گروهها انتقال ندهد. وحدت میان حوزه و دانشگاه، یعنی وحدت میان ماهیت اقتصاد دینی و اقتصاد جهانی که نتیجهای جز انتقال به دستگاههای برنامهریز و تصمیمگیر حکومتی ندارد و چه چیزی بهتر از این؛ هنگامی که میگوییم «اقتصاد اسلامی» نباید تصور کرد که قرآن و ائمه اطهار(ع) کتاب یا رسالهای مخصوص کارهای اقتصادی نوشتهاند و ما فقط باید آن را عمل کنیم؛ چه آنکه هیچیک از علوم اسلامی اینچنین نبودند. تدوین جزئیِ مباحث دینی به فعالیت علمی علما نیاز داشته که این امر با کارهای علمی در موضوعات مختلف محقق شده و در طول هزاران سال مورد استفاده قرار گرفته است.
برای نمونه، مبتکر علم نحو(علم شناخت الفاظ زبان عرب) امیرالمؤمنین(ع) بودند که در حد چند جمله از ایشان شنیده شده، اما امروز هزاران کتاب کاربردی نحوی در دسترس ماست و نحو یک علم جهانی است. همچنین در مورد علم اصول، کلام، فلسفه، اخلاق، عرفان، فقه و... کارهای بزرگی صورت گرفته است که اغلب آنها به آیات و روایات دین اسلام تکیه دارند، اما مسائل اقتصادی فقط در احکام فقهی دیده شده است. احادیث اقتصادی مانند دیگر آیات و روایات راه رشد، توسعه، بالندگی، دوری از زیان، دوری از خسارت و... را نشان میدهند. کسانیکه میخواهند کار اقتصادی انجام دهند اگر شناخت کافی نسبت به آداب آن نداشته باشند یا دین خود را از دست میدهند یا سرمایهشان را؛ بهعبارتی گام نهادن در این مسیر لازمه نزدیک شدن به اخلاق اقتصادی و دور شدن از آفات آن است.
سوای آنکه برخی از آیات و روایات دورنمایی از زندگی مادی و معنوی را به ما نشان میدهند و در خود صدها نکته علمی را جای دادهاند. بهعنوان اولین قدم باید بدانیم چندین آیه قرآن از روابط و فعالیتهای اقتصادی میگوید. بلندترین آیه قرآن، آیهای مربوط به تعاملات اقتصادی است. آیه ۲۸۲ سوره بقره که در مورد مکتوب کردن هر تعامل اقتصادی میگوید و نیتش جلوگیری از ضررها، آفتها و اختلافهای مختلف است که در اثر اعتماد بیجا و سهلانگاری هنگام قرض گرفتن یا قرض دادن بهوجود میآید؛ یعنی با یک تذکر اقتصادی از اختلافات بیشمار در زندگی جلوگیری میکند.
پس حرام و حلالهای شرعی در موضوعات اقتصادی جهت آسایش انسانها ایجاد شدهاند تا آسایش در آخرت را به ارمغان بیاورد. بسیاری از انسانها به دنبال آسایش در دنیا هستند و میخواهند بهره بیشتری در این دنیا داشته باشند، اما چگونه؟ روایات ما این رزق فراوان را در تجارت میبیند، تجارتی که آنها را از تنبلی، بیحوصلگی، رکود و بیکاری دور میکند. بههمین دلیل امام صادق(ع) میفرمایند: «تِسعَة أعشار الرزق فِی التِجارة»؛ نه قسمت از ده قسمت رزق در تجارت است.(وسائل، ج12،ح3) همچنین میفرمایند: «التِّجارةُ تَزیدُ فی العقلِ»؛ تجارت کردن عقل و خرد را مىافزاید.» (همان، ح9) و برعکس میفرمایند: «تَرک التِّجَارَةِ یَنقُصُ العَقل»؛ رها کردن تجارت از عقل مىکاهد. (همان، ح14)
این احادیث هم بعد فردی دارند و هم بعد اجتماعی و هم بعد سیاسی و هم بعد فرهنگی؛ یعنی جامعهای که در آن کار و فعالیت تجاری و اقتصادی زیاد است عاقلانهتر رفتار میکند، هوشیارتر است و قدرت بیشتری دارد. اگر مسئولان یک کشور میخواهند مردمشان آگاهانهتر رفتار کنند و زندگی بهتری داشته باشند، باید آنها را بهسمت تجارت و تولید و فعالیت صحیح اقتصادی سوق دهند؛ زیرا رشد آنها در این مسائل، رشد آنها در مسائل دیگر زندگی را سبب میشود. مردم باید به تولید و ابتکار دست بزنند، سرمایهشان را خودشان اداره کنند، مراقب رفتارهای اقتصادی خود و اطرافیان باشند، افراط و تفریط نکنند، حلال و حرام دینی را رعایت کنند و با بالا بردن آگاهی، موانع را از سر راهشان بردارند که این مهم با فعالیتهای آموزشی، علمی و اطلاعرسانی عالمان و دانشمندان و راهنمایی مردم کیفیت بالاتری پیدا میکند. پس علما باید مردم را در شناخت ماهیت کارهای اقتصادی و تولیدی یاری کنند.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
تازه های اخبار
ذکاوت ایران در «اقتصاد جنگ» و «جنگ اقتصادی»
اثربخشی تجربه تدریس معلمان در مراحل عملیاتی
جنجال یک سخن نسنجیده
هزینه تهدید ایران اسلامی برای دشمنان
برای تمام سناریوها بعد از حمله آماده باشیم
جهان به وقت ایران!
تنبیه متجاوز؛ اصابت موشکهای ایرانی به اهدافی در سرزمینهای اشغالی
در آغوش دختران، از شهاب حسینی تا حسین حسینی!
کمبود کدام ویتامین باعث گزگز دست و پا می شود؟ علل و راهکار
انواع شلوار مردانه و نحوه استایل شلوار با کفش مردانه
بیشترین بازدید هفته
تنظیم دستی فرکانس در گیرنده های دیجیتالی برای شبکه های صدا و سیما
اسامی تمام بازیگران مختار به همراه نقش آنها
ماجرای فروش کفش زنانه در سایت دیوار چیست؟!
داستانک های زیبا از امام رضا علیه السلام
۱۱۴ آیه پرکاربرد قرآن با ترجمه کاملا درست و البته متفاوت!
زیارت حضرت زینب سلام الله علیها + ترجمه
نام مادر امام جواد علیه السلام چیست؟
داستانک های مادر | داستان کوتاه درباره مادر
معرفی ۱۴ استاد اخلاق در شهر تهران
تعطيلي ادارات آموزش و پرورش در روزهاي پنجشنبه صحت ندارد
موارد بیشتر برای شما
ایران از آبرویش دفاع کرد، کشورهای عربی که آبرویی برایشان نمانده!
وقتی ابتکار یک کارگر برای دریافت انگشتر جواب میدهد!
آزادی بیان به سبک فرانسه
بازتاب حمله موشکی ایران به صهیونیستها در پاکستان
منطق معیوب تنشزدایی آمریکایی
استعفای بالاترین مقام نظامی صهیونیستها
ابوعبیده: ما دیدیم که تاثیر عملیات ایران چقدر بود
آشنایی با ایرانشناس و ادیب برجسته
امضای قرارداد واگذاری سرخابیها با حضور وزرای ورزش و اقتصاد
پاسخ کوبنده نماینده کویت در سازمان ملل به نماینده اسرائیل
ایرانیان نشان دادند که میتوانند برای اسرائیل یک فاجعه بیافرینند!
لحظات دلهره آور از نجات راننده گرفتار در خودرو آتش گرفته
حضرت عبدالعظیم، شاه سلام علیک/حسین طاهری
بالا گرفت روز اُحد تا که کارزار/حسین طاهری
تو طبیب دل بیمار منی/محمدحسین پویانفر