به فرهنگ و سنتهای عراق احترام بگذارید
احترام به فرهنگ و سنتهای بومی عراقیها زمینهساز تعمیق پیوند دو ملت ایران و عراق است. پوشش در عراق بهویژه برای زنان اهمیت زیادی دارد. زنان عراقی معمولاً از لباسهای بلند و پوشیده استفاده کنند. بنابراین بهتر است از پوششهای نامتعارف معروف به حجاب استایل در ایام اربعین استفاده نشود. سلام کردن در فرهنگ عربی اهمیت زیادی دارد. بنابراین بهتر است هنگام ملاقات با مردم عراق به زبان و لهجه عربی سلام دهید تا اولین برخورد شما سرشار از انتقال احساس مثبت به میزبان عراقی باشد.در جامعه عراق افراد مسن از احترام بالایی برخوردار هستند بنابراین بهطور ویژه عراقیهای مسن را تکریم کنید. عراق دارای تنوع فرهنگی و عقیدتی بالایی است بنابراین در مسیر سفر بدون سوگیری ذهنی برای همه عراقیها از گروههای مختلف اجتماعی احترام قائل باشید.
از نشان دادن احساسات شخصی و خانوادگی در مکانهای عمومی خودداری کنید. در فرهنگ عراق بروز و نشان دادن احساسات در مکانهای عمومی امری پسندیده محسوب نمیشود. جایگاه میهمان بودن خود را فراموش نکنید و از طرح انتقاد و شکایت در رابطه با اشکالات احتمالی نحوه میزبانی عراقیها خطاب به آنها خودداری نمایید به این نکته توجه داشته باشید که عراقیهای زیادی توانایی فهم صحبتهای شما به زبان فارسی را دارند. از طرح مسائل عقیدتی و مذهبی در جمعهای عراقی خودداری کنید دین و مذهب و اختلافات مرتبط به آنها برای عراقیها بسیار حساس است، بنابراین از طرح مسائلی از این دست در جمعهای ناآشنا خودداری کنید.
از صحبت در مورد مسائل سیاسی عراق خودداری کنید تاریخ سیاسی عراق پر فراز نشیب است لذا با توجه بهوجود اختلافات عمیق سیاسی بین احزاب این کشور از صحبت در مورد مسائل سیاسی عراق در جمعهای ناآشنا خودداری کنید. بدون اجازه از عراقیها عکس نگیرید در فرهنگ عراق عکس گرفتن از افراد بدون کسب اجازه از آنها میتواند منجر به بروز تنش شود.
ویژگیهای فرهنگی عراق
ایام اربعین و خلق حماسه حضور میلیونها زائر محب اهل بیت(علیهم السلام) در رویداد عزاداریهای سالگرد چهلمین روز شهادت ابا عبدالله حسین(علیه السلام) و یاران شهیدش فرصت مناسبی برای تعمیق پیوندهای فرهنگی بین زائران ایرانی و میزبانان عراقی است. بهطور کلی جامعه عراق جامعهای متنوع و متشکل از اقوام و ادیان مختلف است و بههمین دلیل تنوع فرهنگی و عقیدتی را میتوان به عنوان مهمترین ویژگی فرهنگی عراق در نظر گرفت. علاوه بر این برخی دیگر از مهمترین ویژگیهای فرهنگی جامعه عراق عبارتند از:تأثیر مذهب بر فرهنگ عراق
دین اسلام به ویژه مذهب شیعه تأثیر عمیقی بر فرهنگ عراق داشته است. این تأثیر در زمینههای مختلف، فرهنگی از جمله هنر موسیقی ادبیات و معماری قابل مشاهده است.
تاریخ غنی عراق
عراق دارای تاریخ غنی و طولانی است که قدمت آن به هزاران سال پیش باز میگردد. این تاریخ، غنی تأثیرات زیادی بر فرهنگ و ساختارهای اجتماعی عراق داشته است.
تنوع قومیتی
عراق جامعهای متنوع و متشکل از اقوام مختلفی از جمله عرب کرد ترکمان و ارمنی است. هر یک از این، اقوام عناصر فرهنگی خاص خود را به فرهنگ عراق افزودهاند.
اهمیت خانواده و طایفه
در فرهنگ عراق دو ساختار خانواده و طایفه یا همان قبیله نقش مهمی در فرهنگ و ساختار اجتماعی عراق ایفا میکنند. اعضای خانواده و طایفه موظف به حمایت از یکدیگر هستند و بههمین دلیل طایفه مهمترین ساختار حمایت اجتماعی افراد در عراق محسوب میشود. جالب است بدانید که بر اساس فرهنگ عربی عراقیها اعضای طایفه عضو یک خانواده محسوب میشوند.
اهمیت میهمان نوازی در فرهنگ عراق میهمان نوازی یکی از مهمترین ارزش های فرهنگی عراق محسوب میشود همانگونه که در ایام اربعین شاهد هستید مردم، عراق به میهمانان خود احترام زیادی می گذارند و از آنها با بهترین وجه پذیرایی می کنند با این حال مشاهده بی احترامی به سنت ها و آداب و رسوم عراقی میتواند اعتراض و نارضایتی میزبان را برانگیزد. /دکتر نوید کمالی
از خودمان شروع کنیم
اگر به شهرهای عراق سفر کرده باشید یا در یکی از پیاده رویهای اربعین حضور داشتهاید بهراحتی میتوانید تفاوتی از نگاه سیما و منظر و پاکیزگی محیط شهری با شهرهای خودمان در ایران احساس کنید. همانگونه که میتوان بهراحتی تفاوتی از آداب شهروندی و مبلمان شهری جزیره کیش با دیگر شهرهای ایران لحاظ کرد شاید برجستهترین نکتهای که هر زائر بعد از بازگشت به ایران برای منتظران خود بازگو و نقد کند همین وضعیت نظافت در خیابانها و پیادهروها و کم دقتی در مسائل بهداشتی باشد.دریافت پاسخ در قبال طرح این موضوع از دو نگاه قابل بررسی است: ۱. نقطه نظرات و دیدگاههای خود را با آگاهی نسبتا کاملی از فرهنگ عمومی مردم عراق در رسانههای بینالمللی مطرح کنیم هرچند که رعایت مسائل بهداشتی نظافت و سیما شهر جزو ابتدایی ترین مسائل برای ورود گردشگر یا زائر است ولی بدون شناخت کامل از فرهنگ و آداب و رسوم این شهرها نمیتوان به توافق همه جانبه ای رسید ۲ انتقادات از موارد موجود را به صورت کامل به دستگاه سیاسی و دیپلماسی کشورمان منتقل شود تا بتواند در گفتگوها و توافقهای آینده برای رعایت حال زائر لحاظ کنند.
تکلیف ما بهعنوان زائر چیست؟ ما باید همرنگ جماعت شویم یا جماعت همرنگ ما؟
هر چند در این مسائل وجود زیرساختها و الگوهای شهری میتواند رفتارهای اجتماعی شهروندان را رقم بزند لیکن باید به دنبال گامی باشیم که بتوانیم برای بهبود وضعیت تغییری دهیم نه آرزو کنیم و آن گام گام اول است و چیزی جز نحوه برخورد ما با این مسئله نیست یعنی همان شعار" شهر" ما خانه ما که سالهای مدیدی شهرداریهای ایران برای فرهنگ سازی آن تلاش کردهاند و ما میتوانیم به این شهرها صادر کنیم.
به سخنی دیگر از خودمان شروع کنیم و یادمان باشد در طول مدت پیادهروی اربعین حضور بسیاری از پرسنل خدوم شهرداریهای ایران و حرکت مردمی و جهادی برخی شهروندان در کنار مردم و نیروهای خدمات شهری عراق ستودنی بود. نکته پایانی اینکه بروز چنین صحنه هایی و اعمال خدمات رسانی به این اندازه زائر با توجه به زیرساختهای موجود شهرهای عراق در حال حاضر امری غیر قابل پیش بینی نیست. /حسن همیشه بهار