نمایی از داخل معماری مقبره خیام
پس از درگذشت عمر خیام در ۱۱۲۳م یا ۱۱۳۴م، پیکرش در گورستان مرکزی حیرهٔ نیشابور دفن شد
در ۱۹۵۹م ساخت آرامگاهی بزرگتر برای خیام از سوی هوشنگ سیحون طرحریزی شد؛ چرا که مشکل اصلی آرامگاه ستونی، نزدیکی بسیار به آرامگاه محروق بود. آرامگاه کنونی که سومین گوربنای خیام در دوران نوین است، در ۲ آوریل ۱۹۶۳م بهدست شاهبانو فرح گشایش یافت و سازهٔ گوربنای پیشین به شهر نیشابور جابهجا شد و هماکنون در میان میدان خیام برپاست.