ارتباط اولیه‌­ای ورزش با جسم انسان است، اما نتیجه نهایی فعالیت جسمی همیشه به روح فرد بازمی­‌گردد. از این منظر در علم روان شناسی، ورزش به عنوان یک امر مثبت جسمانی تلقی می­‌شود که روح آدمی را با نشاط و شاداب می­‌کند و اگر دراز مدت باشد حالت نشاط در فرد درونی می­‌شود و لذا ورزش کردن برای همه امری ضروری و مهم است1.

ورزش با ایجاد تغییرات در سیستم داخلی بدن به سلامت جسمانی کمک می­‌کند، قدرت کارآیی جسمانی را افزایش می‌­دهد، از بسیاری بیماری­‎ها پیش­گیری می­‌کند و می­‎تواند در درمان بسیاری از بیماری­‎ها مفید باشد. هم چنین با توجه به رابطه­ جسم و روان، ورزش می­‎تواند علاوه بر تأمین و تضمین سلامت جسمانی، بر سلامت روانی نیز اثرگذار باشد. ورزش می‌­تواند بر شکوفایی و پرورش خصیصه­‌های کارآمدی نظیر اعتماد به نفس، صبر، صداقت، مسئولیت‎پذیری، احترام متقابل به حقوق سایر افراد و کارگروهی، مخصوصاً در ورزش‌­های گروهی مؤثر باشد که محصول آن سلامت روانی فرد و در نتیجه سلامت جامعه می­‎شود. برون‌داد این سلامت روانی را می‌­توان در شادی و نشاط و سلامتی فردی و جمعی مشاهده کرد و می‌­تواند در تمامی عرصه‌­های جامعه حضوری پررنگ داشته باشد و در مقایسه با جامعه­‎ای که از این ویژگی برخوردار نیست، کاملاً متمایز است.

فرهنگ‌­سازی ورزش بایستی در خانواده و از طریق والدین در سنین کودکی انجام ­گردد. می­‌توان گفت والدین نقش بسزایی در ایجاد روحیه­ ورزش کردن در فرزندان دارند و اگر فرهنگ ورزش در یک خانواده نهادینه و تقویت شود، می‌­تواند سلامت جمعی را به همراه داشته باشد. برای مثال، ورزش برای کودکان می‎تواند علاوه بر تأمین سلامت آن­ها به افزایش موفقیت­‌های تحصیلی­‌شان کمک کند، روابط اجتماعی آن­‌ها را اتقا دهد و کاهش بزهکاری کودکان و نوجوانان را در پی داشته باشد؛ زیرا ورزش کردن هیجانات و انرژی­‎های منفی را تخلیه می­‎کند.

برای فرهنگ ورزش کودکان باید توجه داشت که داشتن انتظارهای غیر واقع بینانه و فراتر از توانایی کودکان در زمینه­ ورزش نه تنها سلامتی و شادابی را برای آن­‌ها در پی نخواهد داشت، بلکه به خستگی فیزیکی و روحی آن­‌ها و در برخی موارد تنفر از ورزش نیز منجر خواهد شد؛ زیرا کودک از آن جایی که نمی‌­تواند این بلند پروازی­‎های والدین را برآورده سازد، خود را همواره شکست خورده می­‎بیند؛ بنابراین والدین، همواره باید به این نکته توجه کنند که در رابطه با ورزش کودکان فعالیت‌های فیزیکی را به نوعی انتخاب کنند که مناسب سن آن­ها باشد و به علاقه­ کودکان نیز توجه نشان دهند.

در این صورت است که شاهد پیش رفت و علاقه ی کودکان به ورزش می­‎شوند و این علاقه برای همیشه در وجود آن­‌ها باقی می­‌ماند2.

سید احمد سجادی

پی‌نوشت‌ها:

1) حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد کاویانی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

2) فرهنگ ورزش و سلامت جامعه، شماره 268