مسیر جاری :
علم باستانی (2)
هیچ علمی که خاصه رومی باشد، وجود ندارد. مشهور است که رومیها مهندسان بزرگی بودهاند، کما اینکه از آبراههها و جادههایی که احداث کردهاند و امروزه هنوز مورد استفاده است، مشهود است. رومیها بیشترینه علوم...
علم باستانی (1)
غرض کلی این مقاله به دست دادن تاریخ مختصر اندیشه های علمی از دوران باستان تا رنسانس است، به گونه ای که پیش زمینه ای برای بحث از اندیشمندان علم پژوهِ این دوران و مسائل علمیِ ویژه آن فراهم آید. یکی از اغراض...
فلسفه علم چیست؟
نخستین سؤالی که باید از خود بپرسیم این است: فلسفه علم (1) چیست؟ قبل از اینکه بتوانیم بدین پرسش پاسخ گوییم باید دست کم به دو پرسش دیگر پاسخ دهیم. نخست اینکه، علم چیست؟ دوم اینکه، فلسفه چیست؟ در هر حال،...
نکاتی پیرامون مفهوم عدالت
یکی از پرسشهایی که در گفتمان عدالت همواره مطرح بوده است این پرسش کهن است که «آیا احساس عدالت خواهی احساسی موهوب است یا مکسوب؟» به عبارتی دیگر آیا عدالت طلبی ما ذاتی و مادرزادی است یا رفتاری اکتسابی و...
نقد عقلانی مبنای تکامل اجتماع
پوپر پیش از اینکه یک اندیشمند سیاسی باشد، فیلسوف علم است. با وجود آثاری که او در فلسفه علم و شناخت دارد، نظریات او در این باب در کتاب «شناخت عینی» که در سال ۱۹۷۲ منتشر شد، شکل نهایی خود را به دست میآورد.
کانت و آزادی
روسو روزی گفته بود: «آنچه خشم ما را برمیانگیزد ماهیت چیزها نیست، بدخواهی است.» این گفته احتمالاً در مورد اکثر افراد بشر صدق میکند. اما در سده هجدهم بعضی از آلمانیها بودند که این حکم آشکارا در موردشان...
کارل پوپر و نظریه کوانتوم
هنگامی که آن نظریه غیرعادی، مکانیک کوانتوم، در ابتدای قرن بیستم داشت شکل نهایی خود را به دست میآورد، دو تفسیر متضاد از آن ظهور کرد. در یک طرف نیلس بور و ورنر هایزنبرگ قرار داشتند که از پذیرش استلزامات
فلسفه فیزیک
بسیاری در جامعهی علمی معتقدند که سفر زمانی به شدت نامحتمل است زیرا علیت، منطق زنجیرهی علت-معلول، را نقض میکند. اگر تلاش کنید به گذشته بروید و خود (یا پدربزرگتان) را بکشید چه روی میدهد؟
ساحت دین در فلسفه نقادی کانت
کانت هم در نقد عقل محض و هم در نقد عقل عملی عقاید خود را پیرامون ارتباط اخلاق و دین اظهار میدارد. اما در کتاب دین در محدوده عقل محض به شرح و بسط بیشتر این آرا میپردازد. فلسفه دین کانت علیالخصوص از این...
تصویر اخلاقی از جهان؛ تحلیلی نو از فلسفه اخلاق کانت
این مقاله به تبیین نظریه «تصویر اخلاقی از جهان» میپردازد که تفسیر تازه ای از فلسفه اخلاق کانت است. کانت در ارائه این نظریه از روسو تأثیر زیادی پذیرفته است. او پس از مواجهه با آثار روسو به این نتیجه رسید...