اثرات سوء آلودگی صوتی بر سلامت انسان و حیوان

در طول سالهای اخیر، آلودگی صوتی به بحث داغ پژوهشگران بدل شده است. صدای ادامه دار یا تداوم آن برای یک دوره زمانی کوتاه به همان اندازه می‌تواند برای سلامت ما مضر باشد. بعضی شیفتگان موسیقی عنوان می‌کنند که صدای متناوب زیان‌بخش نمی‌باشد، اما این گفته صحت ندارد، حتی صدای متناوب می‌تواند در دراز مدت بر حس شنوایی انسان تأثیر منفی گذارد. منابع متداول صدای ناهنجار، رفت و آمد وسایل نقلیه، کارخانجات درگیر در فرایند تولید و اسباب برقی خانگی مانند جاروبرقی و سیستم‌های پخش موسیقی را شامل می‌شود.
 

تأثیری که صدای آزار دهنده بر روی سلامت انسان می‌گذارد، نگرانی بسیاری را به دنبال داشته است. علت آن پیامدهای بدی است که سطوح بالای صدا بر روی سلامت انسان برجای می‌گذارند. آلودگی صوتی می‌تواند به طرق مختلف ما را تحت تأثیر قرار دهد که به برخی از آنها در زیر اشاره شده است.
 

قرار گرفتن در معرض صدای ناهنجار می‌تواند به یکی از حیاتی‌ترین اندام‌های بدن یعنی گوش آسیب برساند. اختلال شنوایی ناشی از آلودگی صوتی می‌تواند موقت یا دائمی باشد. هنگامی که سطح صدا از مرز 70 دسیبل بگذرد، این صدا برای گوش آزار دهنده خواهد شد. صدای ناهنجار در سطوح بالای 80 دسیبل اثرات مخربی بر شنوایی خواهد گذارد. هنگامی که گوش برای یک مدت زمان طولانی در معرض صدای بسیار بلند (بالای 100 دسیبل) قرار گیرد، آسیب جبران ناپذیری به آن وارد شده و می‌تواند به از دست دادن دائمی شنوایی منجر شود.
 

با قرار گرفتن مرتب در معرض صدای بلند، توانایی خواندن، یادگیری و درک و فهم در طول زمان به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. توانایی‌های حل مسائل و توانایی به یادآوردن وقایع نیز ممکن است به دلیل بمباران مکرر صدا کاهش یابد. آلودگی صوتی همچنین می‌تواند حد و مرز خطا را افزایش داده و نیز کارآمدی و نوآوری شما را در محل کار دچار اختلال سازد.
کودکانی که در محیط شلوغ و  پر سر و صدا درس می‌خوانند عملکرد شناختی نسبتاً پایینی را از خود نشان می‌دهندپژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهند کودکانی که در محیط شلوغ و  پر سر و صدا درس می‌خوانند عملکرد شناختی نسبتاً پایینی را از خود نشان می‌دهند. به عنوان مثال، وضعیت شناختی کودکانی که به مدارس نسبتاً نزدیک به بزرگراه‌ها فرستاده می‌شوند نسبت به آنهایی که در محیط آرام‌تری درس می‌خوانند کمتر است.
 

یک محیط پر سر و صدا می‌تواند منبعی از مشکلات مرتبط با قلب به حساب آید. مطالعات انجام شده نشان می‌دهند که صدا با شدت زیاد موجب بالا رفتن چشمگیر فشار خون می‌شود به این دلیل که سطوح صدا موجب انقباض عروق شده و جریان خون را مختل می‌سازد. صدای ناهنجار همچین ضربان قلب را افزایش می‌دهد. این امر با مطالعه ضربان قلب کودکانی که در محیط پر سر و صدا قرار داده شده بودند نشان داده شد. این تغییرات غیر عادی ناگهانی در خون در دراز مدت احتمال بروز بیماریهای قلبی عروقی را افزایش می‌دهد.
 

به سختی خواب رفتن به دلیل قرار گرفتن در معرض صداهایی با دسیبل بالا می‌تواند مانع از سلامت کلی شما شود. واقعیت آن است که سر و صدا می‌تواند خواب راحت شبانه را مختل ساخته و هنگامی که این اتفاق رخ دهد، فرد احساس خشم و ناراحتی بسیاری خواهد داشت. افرادی که از خواب بدون وقفه محروم هستند، افت قابل توجهی در سطوح انرژی آنها دیده شده بطوریکه اغلب احساس خستگی شدید دارند. این امر می‌تواند راندمان کاری فرد را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
 

در محیط پر سر و صدایی که صدای موجود بیش از 50 تا 60 دسیبل باشد امکان صحبت برای دو نفر وجود ندارد. درک سخنان شخص مقابل کاملاً دشوار شده و ممکن است به سوء تعبیر منجر شود.
 

قرار گرفتن در معرض صدای بلند می‌تواند به بالا رفتن سطوح استرس و نیز تشدید رفتار خشونت آمیز منجر شود. وجود صدای مستمر در نزدیکی فرد همچنین می‌تواند موجب بروز سردرد، ایجاد تنش و اضطراب و مختل ساختن تعادل عاطفی افراد شود.
 

آلودگی صوتی تولید شده توسط انسان، همچنین زمین را به مکانی نامساعد برای بقای حیوانات بدل ساخته است. از دست دادن شنوایی و افزایش ضربان قلب برخی از اثرات منفی آلودگی صوتی بر روی حیوانات هستند. شدت بالای صدا موجب بروز ترس در حیوانات شده و آنها را مجبور به ترک زیستگاه خود می‌نماید. اثرات دیگر صدا بر روی حیوانات در زیر آورده شده است.

رفتار مضطربانه به طور معمول در فرم لرزش به هنگام قرار گرفتن در سطوح دسیبل بالا در حیوانات دیده می‌شود. سطوح غیر قابل تحمل صدا می‌تواند ظرفیت تولید شیر در گاو را کاهش دهد. این حیوانات به محیطی آرام جهت تولید شیر بهتر نیاز دارند.

تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهند که صدای تولید شده توسط هواپیما موجب کاهش تولید مثل در حیوانات حیات وحش می‌شود. توقف رشد در ماکیان به دلیل صدای شدید نیز مشاهده شده است.

حیوانات آبزی همانند نهنگ و دلفین نیز به دلیل آلودگی صوتی ایجاد شده توسط زیردریایی‌ها، کمپانی‌های کشتی سازی و ردیابهای صوتی احساس ناراحتی و ناآرامی را تجربه می‌کنند.
حیوانات آبزی همچون کیسه ماهی و هشت پا دچار آسیب جدی ناشی از آلودگی صوتی می‌شوندتحقیقات اخیر صورت گرفته در خصوص شدت صدای بالا و پایین بر روی جانداران آبزی نشان می‌دهد که حیوانات آبزی همچون کیسه ماهی و هشت پا دچار آسیب جدی ناشی از آلودگی صوتی می‌شوند. صدای تولید شده از حفر چاه نفت و سایر فعالیتهایی مانند کشتی‌های تجاری می‌توانند به عملکردهای شنیداری این حیوانات آسیب وارد سازند.

پرندگان در نواحی شهری که از قدرت شنوایی بالای خود جهت شکار استفاده می‌کنند به دلیل تداخل صدای تولید شده توسط انسان ناتوان از شکار شده‌اند. سطوح بالای صدا همچنین می‌تواند تأثیر منفی بر الگوهای تغذیه و زاد و ولد برخی حیوانات گذارد. این امر یکی از دلایل انقراض برخی گونه‌ها است.

پرندگانی که با ایجاد صدا در فرکانسهای پایین با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند، متحمل بیشترین تأثیر آلودگی صوتی می‌شوند. سطوح بالای صدا باعث شنیده نشدن صدای آنها شده و در نتیجه پرندگان نر در جلب توجه پرندگان ماده با مشکل مواجه می‌شوند.
 

آلودگی صوتی نیز همانند آلودگی آب و هوا نیاز به تحت کنترل قرار گرفتن دارد. جهت پایین آوردن سطوح صدا، فرد ابتدا بایستی منابع سر و صدا را شناسایی کند. در جهت جلوگیری از اثرات بد آلودگی صوتی نیاز به انجام برخی اقدامات پیشگیرانه است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود.

افرادی که در مرکز شهر و نزدیک به فرودگاه زندگی می‌کنند، اغلب متحمل سطوح بالای صدا هستند. به منظور مقابله با صدای ایجاد شده از هواپیماها، یکی از راه‌ها طراحی موتورهایی است که صدای کمتری تولید نمایند. راه دیگر نصب موانع صوتی یا پنجره‌های چند جداره در خانه است. این روش در عدم ورود صداهای با دسیبل بالا به داخل خانه موفق بوده است.

استفاده از سیستم‌های پخش موسیقی و دستگاه‌های تلویزیون با صدای بالا می‌تواند موجب ایجاد آلودگی صوتی در خانه شود. گزینه بهتر استفاده از این وسایل با صدای ملایم خواهد بود.

راهی مؤثر جهت مدیریت صدا استفاده از وسایل محافظ گوش مانند گوش بند در حین کار در محیط‌های پر سر و صدا است. حیوانات را بایستی به مکانی دور از منبع صدا هدایت کرده تا زمان قرار گیری آنها در معرض صدا کاهش یابد.

وسایل نقلیه و ماشین آلات صنعتی لازم است که به طور مناسب نگهداری و هرچند وقت یکبار مورد بررسی و تعمیر قرار گیرند. عدم نگهداری و تعمیر آنها نه تنها سطوح صدا را افزایش می‌دهد بلکه بازده و کارآمدی آنها نیز کاهش می‌یابد.

مشاهده شده است که نگهداری گیاهان در محیط پر سر و صدا می‌تواند تأثیر منفی بر رشد و مواد مغذی آنها گذارد. تأثیر سر و صدا بر روی سلامت جسمانی و روانی انسان و حیوان به یک شکل است از اینرو اتخاذ اقدامات احتیاطی فوق جهت کاستن از آلودگی صوتی امری ضروری است.


منبع: helpsavenature