علت ایجاد برفک دهان و راه درمان آن چیست؟

علائم برفک دهان

در مراحل اولیه‌ی برفک دهان ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند، با این وجود با گذشت زمان و رشد مداوم قارچ، هر کدام از علائم زیر ممکن است دیده شود:

برجستگی‌های سفید رنگ روی زبان، لثه‌ ها، لوزه‌ها و داخل گونه ها

خونریزی مختصر به هنگام خراشیدگی برفک ها

درد در محل برجستگی ها

زخم و خشکی‌های گوشه‌ی لب و دهان

مشکل در بلع

مزه‌ی بد در دهان

گاهی اوقات برفک دهان در نوزادان موجب علائم زیر می‌شود:

مشکل در غدا خوردن

نق زدن

تحریک پذیری

نوزادانی که برفک دهان دارند در هنگام شیر خوردن ممکن است عفونت را به مادرخود نیز منتقل کنند.

در واقع مادر و نوزاد می‌توانند در یک چرخه‌ی انتقال عفونت به یک دیگر گرفتار شوند.

از این رو توجه داشته باشید که اگر به نوزاد خود شیر می‌دهید و سینه هایتان با عفونت قارچی آلوده شده، ممکن است هر کدام از علائم زیر را تجربه کنید:

خارش شدید، درد و حساسیت در نوک سینه

پوسته پوسته شدن یا براق شدن اطراف نوک سینه

درد شدید هنگام شیر دهی

درد شدید در سینه


 

علل برفک دهان چیست؟

برفک دهان هنگامی ایجاد می‌شود که قارچ کاندیدیا شروع به رشد غیر قابل کنترل می‌کند.

به صورت طبیعی، سیستم ایمنی از میکروب‌های خوب برای کنترل کاندیدیا آلبیکنز و سایر باکتری های بد استفاده می کند.

وقتی این تعادل به هم می خورد باکتری های بد و قارچ شروع به تکثیر شدن می کنند و باعث عفونت می شوند.
 

داروها

گاهی سیستم ایمنی بدن به دنبال مصرف برخی دارو‌ها ضعیف می‌شود، زیرا میکروارگانیسم‌های خوبی که برای مقابله با عفونت وجود دارد را کاهش یافته داده، همچنین فرد را مستعد عفونت‌هایی مانند برفک دهان می‌کند.
 

شیمی درمانی

از دیگر عوامل آن درمان سرطان، مانند شیمی درمانی و اشعه درمانی را می‌توان نام برد که باعث آسیب به سلول‌های ایمنی بدن می‌شوند و فرد را مستعد عفونت‌ها می کنند.
 

سرطان

همچنین بیماری‌هایی مانند ایدز و لوکمی (سرطان خون) نیزبه سیستم ایمنی بدن حمله کرده و فرد را مستعد عفونت هایی متعدد از جمله برفک دهان می‌کنند.
 

دیابت

دیابت نیز بیماری دیگری است کهبر سیستم ایمنی بدن تاثیر گذاشته و فرد را مستعد این عفونت می‌کند.

اگر دیابت شما کنترل شده نیست ممکن است سطح بالایی از قند در بزاق شما وجود داشته و قارچ از این قند اضافی برای رشد خود در دهان استفاده می‌کند.

همان قارج‌هایی که موجب این عفونت می‌شوند می‌توانند عفونت‌های قارچی واژن نیز ایجاد کنند.

بنابراین در زنان باردار عفونت های قارچی واژن در هنگام زایمان می‌تواند به نوزاد نیز منتقل شود و موجب این عفونت در نوزاد شود.
 

چه افرادی در معرض خطر برفک دهان است؟

کودکان و نوزادان بیش تر از سایر افراد در معرض ابتلا به این عفونت هستند.

گرچه ممکن است در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند نیز برفک دهانی دیده شود.

در صورت داشتن سیستم ایمنی ضعیف و هر کدام از شرایط زیر بیش تر از سایر افراد در معرض خطر هستید:

مبتلا به دیابت، کم خونی و HIV

در بیماری‌هایی که موجب خشکی دهان می‌شوند.

مصرف آنتی بیوتیک و کورتیکواستروئید ها

به دنبال درمان سرطان مانند شیمی درمانی، اشعه درمانی یا مصرف دارو

استفاده از دندان مصنوعی

کشیدن سیگار

پیوند عضو به تازگی (زیرا ریسک عفونت‌های قارچی را بالا می‌برد). 1
 

بیماری برفک دهان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

برای تشخیص این بیماری باید به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. معمولا این بیماری با معاینه ساده دهان قابل تشخیص است.

گاهی پزشک از این برجستگی‌ها نمونه برداری می‌کند.

اگر این بیماری پیشرفت کرده باشد و در ناحیه حلق و مری رفته باشد پزشک کشت گلو و یا اندوسکوپی مری را تجویز می‌کند.


 

این بیماری چگونه درمان می‌شود؟

درمانی که برای این بیماری تجویز می‌شود به سن و وضعیت سلامتی بیماری بستگی دارد. اولین قدم در این بیماری تقویت سیستم ایمنی بدن است. درمانهای دیگر به شرح زیرند:

برای درمان بیماری برفک دهان انواع داروهای فلوکونازول، کلوتریمازول، نیستاتین، اینتراکونازول و آمفوترسین B تجویز می‌شوند.

اگر سینه مادری که به نوزاد خود شیر داده است به این بیماری مبتلا شده است می‌تواند از داروی ضد قارچ تربینافین یا کوتریموکسازول برای درمان این بیماری در کودک و کرم ضد قارچ برای سینه خود استفاده کند.
 

چگونه از بروز این بیماری پیشگیری کنیم؟

با توجه به اینکه این بیماری در ناحیه دهان رخ می‌دهد توجه به بهداشت دهان و دندان اهمیت زیادی دارد. مسواک مرتب و نخ دندان از تجمع آلودگی ها در ناحیه دهان جلوگیری به عمل می‌آورند. مخصوصا اگر از دندان مصنوعی استفاده می‌کنید اهمیت به بهداشت دهان و دندان دو چندان می‌شود.

اگر از انواع آنتی بیوتیک استفاده می‌کنید باید ماست و انواع غذاهایی را که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند، به رژیم غذایی خود بیافزایید. 2
 

خطرات برفک دهان

برفک دهان به‌ندرت در کودکان و بزرگسالان سالم رخ می‌دهد. این مشکل برای مبتلایان به سرطان و کسانی که ضعف سیستم ایمنی دارند، جدی‌تر و محتمل‌تر است. اگر برفک دهان درمان نشود، امکان بروز مشکلات جدی‌تر هم وجود خواهد داشت و زخم‌ها و عفونت به نواحی دیگر بدن مانند مِری منتقل می‌شود.
 

سبک زندگی و درمان‌ های خانگی

پیشنهاداتی برای تغییر سبک زندگی و درما‌ن‌های خانگی درباره ابتلا به برفک دهان وجود دارد:
 

۱. رعایت بهداشت دهان و دندان

به طور منظم مسواک بزنید و نخ دندان استفاده کنید. مسواک‌تان را هر چند وقت‌ یک‌بار عوض کنید و هرگز آن را با شخص دیگری به طور مشترک استفاده نکنید.
 

۲. ضدعفونی پروتزهای دندانی

برای پرهیز از آلوده شدن و آگاهی از روش‌های صحیح ضدعفونی کردن پروتز دندانی از پزشک مشورت بگیرید.
 

۳. آب‌کشی دهان با محلول آب‌ نمک گرم

نصف قاشق چای‌خوری نمک (۲.۵ میلی‌لیتر) را در یک فنجان (۲۳۷ میلی‌لیتر) آب گرم حل کنید. محلول را در دهان بچرخانید و سپس آن را تُف کنید. محلول را قورت ندهید.
 

۴. استفاده از پَدها یا همان دستمال‌های مخصوص شیردهی

اگر در دوران شیردهی هستید و به برفک مبتلا شده‌اید، از پدهای مخصوص شیردهی برای جلوگیری از سرایت عفونت به لباس‌هایتان استفاده کنید. پدهایی که محافظ پلاستیکی دارند، رشد قارچ را افزایش می‌دهند، پس از آنها استفاده نکنید. هر روز، سینه‌بندی تمیز بپوشید و راه مناسب تمیز کردن نوک پستان‌ها، پستانک، درِ شیشه، شیردوش و هر چیزی را که با سینه در ارتباط است، از پزشک بپرسید.
 

آمادگی برای مراجعه به پزشک

برای درمان برفک دهان باید به پزشک خانواده یا اطفال مراجعه کنید. اگر علت بروز برفک دهانی، مشکلی ریشه‌ای باشد باید به یک متخصص مراجعه کنید.

در ادامه به تعدادی پرسش پرداخته شده که باید قبل از مراجعه به پزشک بدانید:

پزشک از شما سؤالاتی می‌کند. با آمادگی برای پاسخ دادن به آنها، از وقت ملاقات‌تان با پزشک بیشتر استفاده کنید.

علائم مشکل از چه زمانی آغاز شد؟

اخیرا برای رفع عفونت از آنتی‌بیوتیک استفاده کرده‌اید؟

به آسم مبتلا هستید؟ اگر بلی، از اسپری تنفسی استفاده می‌کنید؟

مشکل سلامتی بلندمدت خاصی دارید؟

علائم تازه یا بیماری جدیدی دارید؟ 3

پی نوشت:
1.www.doctoreto.com
2.www.darookhaneonline.com
3.www.chetor.com