آزمایش عملکرد کبد چیست و چرا انجام میشود؟

آزمایش پنل کبد یا عملکرد کبد

آزمایشات عملکرد کبد (که به آن پنل کبد نیز گفته می شود) نوعی آزمایش خون است که آنزیم ها ، پروتئین ها و سایر مواد ساخته شده توسط کبد را اندازه گیری می کند.

این آزمایشات سلامت کلی کبد را بررسی می کند. مواد مختلف اغلب به طور همزمان در یک نمونه خون آزمایش می شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

آلبومین ، پروتئینی است که در کبد ساخته می شود

پروتئین کل. این آزمایش میزان کل پروتئین در خون را اندازه گیری می کند.

ALP (آلکالین فسفاتاز) ، ALT (آلانین ترانس آمیناز) ، AST (آسپارتات آمینوترانسفراز) و گاما-گلوتامیل ترانسپپتیداز (GGT). این آنزیم های مختلفی است که توسط کبد ساخته می شوند.

بیلی روبین ، ماده زائدی است که توسط کبد ساخته می شود.

لاکتات دهیدروژناز (LD) ، آنزیمی که در بیشتر سلولهای بدن یافت می شود. LD هنگامی که سلولها در اثر بیماری یا جراحت آسیب دیده اند ، در خون آزاد می شود.

زمان پروترومبین (PT) ، پروتئینی است که در لخته شدن خون نقش دارد.

اگر سطح یک یا چند مورد از این مواد خارج از حد طبیعی باشد ، ممکن است نشانه ای از بیماری کبد باشد.1
 

رایج ترین تست های عملکرد کبد کدامند؟

تست های عملکرد کبد برای اندازه‌گیری آنزیم‌ها و پروتئین‌های خاص در خون شما استفاده می‌شود. بسته به نوع آزمایش، سطح بالاتر یا پایین تر از حد طبیعی این آنزیم‌ها یا پروتئین‌ها می‌تواند نشان دهنده مشکلی در کبد شما باشد. برخی از معمول‌ترین تست های عملکرد کبد عبارتند از:
 

۱) آزمایش آلانین ترانس آمیناز (ALT)

آلانین ترانس آمیناز (ALT) برای متابولیزه کردن پروتئین توسط بدن شما استفاده می‌شود. اگر کبد آسیب دیده باشد یا به درستی کار نکند، ALT می‌تواند در خون آزاد شود. این امر باعث می‌شود که سطح ALT افزایش یابد. نتیجه بالاتر از حد طبیعی در این آزمایش می‌تواند نشانه آسیب کبدی باشد.

طبق تحقیقات کالج دستگاه گوارش آمریکا، ALT بالاتر از ۲۵ IU/L (واحد بین المللی در هر لیتر) در زنان و ۳۳ IU/L در مردان به طور معمول نیاز به آزمایش و ارزیابی بیشتر دارد.
 

۲) تست آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)

آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) آنزیمی است که در چندین قسمت از بدن از جمله قلب، کبد و عضلات یافت می‌شود. از آنجا که سطح AST به اندازه ALT برای آسیب کبدی خاص نیست، معمولاً برای بررسی مشکلات کبدی همراه با ALT بررسی می‌شود.

هنگامی که کبد آسیب ببیند، AST می‌تواند در جریان خون آزاد شود. نتیجه زیاد در آزمایش AST ممکن است نشان دهنده مشکلی در کبد یا عضلات باشد. دامنه طبیعی AST در بزرگسالان تا حداکثر IU / L 40 است و ممکن است در نوزادان و کودکان کم سن بیشتر باشد.


 

۳) تست آلکالین فسفاتاز (ALP)

آلکالن فسفاتاز (ALP) آنزیمی است که در استخوان‌ها، مجاری صفراوی و کبد یافت می‌شود. یک تست ALP به طور معمول در ترکیب با چندین تست دیگر تجویز می‌شود. مقادیر زیاد ALP ممکن است التهاب کبد، انسداد مجاری صفراوی یا بیماری استخوان را نشان دهد.

کودکان و نوجوانان ممکن است از سطح ALP بالایی برخوردار باشند. زیرا استخوان‌های آنها در حال رشد است. بارداری نیز می‌تواند سطح ALP را افزایش دهد. دامنه طبیعی برای ALP در بزرگسالان معمولاً تا ۱۲۰ IU/L است.
 

۴) تست آلبومین

آلبومین پروتئین اصلی ساخته شده توسط کبد است. آلبومین بسیاری از عملکردهای مهم بدن را انجام می‌دهد. به عنوان مثال، آلبومین:

خروج مایعات از رگ‌های خونی شما را متوقف می‌کند.

بافت‌های شما را تغذیه می‌کند.

هورمون‌ها، ویتامین‌ها و سایر مواد را به بدن منتقل می‌کند.

آزمایش آلبومین کیفیت ساخت این پروتئین خاص را توسط کبد اندازه‌گیری می‌کند. نتیجه کم در این آزمایش می‌تواند نشان دهد که کبد شما به درستی کار نمی‌کند.

دامنه طبیعی آلبومین ۳.۵-۵.۰ گرم در دسی لیتر (g / dL) است. با این حال، آلبومین کم نیز می‌تواند در نتیجه تغذیه نامناسب، بیماری کلیوی، عفونت و التهاب ایجاد گردد.
 

۵) آزمایش بیلی روبین

بیلیروبین یک ماده زائد حاصل از تجزیه گلبول‌های قرمز خون است. به طور معمول توسط کبد پردازش می‌شود. بیلیروبین قبل از اینکه از طریق مدفوع دفع شود، از کبد عبور می‌کند.

کبد آسیب دیده نمی تواند بیلیروبین را به درستی پردازش کند. این امر منجر به سطح غیر طبیعی بیلیروبین در خون می‌شود. نتیجه آزمایش بیلیروبین بالا، ممکن است نشان‌دهنده مشکل در عملکرد صحیح کبد باشد.

محدوده طبیعی بیلیروبین کلی به طور معمول ۰.۱-۱.۲ میلی‌گرم در دسی لیتر است (میلی گرم / دسی لیتر). بیماری‌های ارثی خاصی وجود دارد که سطح بیلی روبین را افزایش می دهد، اما عملکرد کبد طبیعی است.2
 

چرا به انجام آزمایشات عملکردی کبد نیازمندیم؟

این آزمایشات تایین می کنند که کبد به درستی عمل می کند یا نه. چند نمونه از کارکرد های حیاتی کبد به شرح زیر اند:

دفع ضایعات از خون

تبدیل مواد غذایی به مواد شیمیایی مورد نیاز بدن

ذخیره کردن مواد معدنی و ویتامین ها

تنظیم لخته شدن خون در بدن

تولید پروتئین ها، آنزیم ها و صفرا

تولید عواملی که با عفونت مبارزه می کنند

دفع باکتری از خون

دفع موادی که برای بدن مضر هستند.

حفظ تعادل هورمونی

مشکلات کبدی می توانند برای فرد خطرناک و گاه تهدید کننده باشند.3

آزمایش عملکرد کبد چگونه انجام می‌شود؟

ممکن است در بیمارستان یا یک مرکز آزمایش تخصصی از شما خون گرفته شود. برای انجام آزمایش:

ارائه دهنده خدمات بهداشتی قبل از آزمایش پوست شما را تمیز می کند تا احتمال وجود هرگونه میکروارگانیسم را روی پوست که باعث ایجاد عفونت شود، کاهش دهد.

ارائه دهنده خدمات بهداشتی احتمالاً یک بند الاستیک روی بازوی شما می‌بندد. این به دیده شدن رگ‌های شما کمک می‌کند. وی از سوزن برای برداشتن نمونه خون از بازوی شما استفاده می‌کند.

پس از خون‌گیری، ارائه دهنده خدمات بهداشتی مقداری گاز و باند بر روی محل ورود سوزن قرار می‌دهد. سپس نمونه خون را برای آزمایش به آزمایشگاه می‌فرستد.2
 

خطرات آزمایشات عملکردی کبد

نمونه گیری خون یک عمل عادی و بی خطر است که روزانه در تمام آزمایشگاه ها انجام می گیرد و به ندرت ممکن است عوارض جانبی جدی داشته باشد. با این حال، خطرات دادن نمونه خون برای بیمار، از این قبیل اند:

خونریزی زیر پوستی یا هماتوم (hematoma)

خونریزی بیش از حد

از حال رفتن

عفونت.3
 

نتایج تست عملکرد کبد

نتایج این آزمایش‌ها ممکن است علت دقیق بیماری و نوع بیماری شما یا میزان آسیب کبدی شما را مشخص نکن که نیاز به آزمایشات تخصصی‌تر از جمله سونوگرافی و سی تی اسکن دارد که توسط پزشک متخصص گوارش و کبد تعیین می‌شود. شما می‌توانید با استفاده از سامانه نوبت دهی دکتر دکتر متخصص گوارش و کبد خود را برای انجام روند درمانی بیماری خود انتخاب کنید.

پزشک معالج شما با استفاده از نتایج تست عملکرد کبد در مورد انجام آزمایشات تکمیلی و روند درمان بیماری با شما صحبت خواهد کرد.

به طور کلی، اگر نتایج تست عملکرد کبد شما نشان دهنده یک مشکل باشد، پزشک شما داروهای مصرفی و تاریخچه پزشکی قبلی شما را برای کمک به تعیین علت، بررسی خواهد کرد. پزشکان متخصص ممکن است بیوپسی کبدی را برای ارزیابی کبد برای فیبروز، بیماری کبد چرب یا سایر شرایط کبد توصیه کنند.

نتایج آزمایش عادی برای آزمایشات معمول تست عملکرد کبد عبارت‌اند از:

ALT 7 تا 55 واحد در لیتر (U / L)

AST 8 تا 48 وات / لیتر

ALP 45 تا 115 U / L

آلبومین 3.5 تا 5.0 گرم در دسی لیتر (g / dL)

کل پروتئین 6.3 تا 7.9 گرم در دسی لیتر

بیلی‌روبین 0.1 تا 1.2 میلی گرم در دسی لیتر (mg / dL)

GGT 9 تا 48 عدد / لیتر

LD 122 تا 222 یورو / لیتر

PT 9.5 تا 13.8 ثانیه

این نتایج برای مردان بالغ سالم است. نتایج عادی از آزمایشگاه به آزمایشگاه متفاوت است (به علت روش‌های متفاوت آزمایش) و ممکن است کمی برای زنان و کودکان متفاوت باشد. دکتر شما از این نتایج برای کمک به تشخیص وضعیت شما یا تعیین درمان که ممکن است لازم باشد استفاده کنید. اگر شما قبلاً بیماری کبدی داشته باشید، تست عملکرد کبد می‌تواند به تعیین میزان پیشرفت بیماری شما کمک کند.4

پینوشتها
1.www.labtavana.ir
2.www.darmankade.com
3.www.salamati24.com
4.www.nilou-lab.ir