دست صبا برفروخت مشعله‌ي نوبهار

شاعر : خاقاني

مشعله داري گرفت کوکبه‌ي شاخ ساردست صبا برفروخت مشعله‌ي نوبهار
قوت از آن يافت روز خوش دم از آن شد بهارز آتش خورشيد شد نافه‌ي شب نيم سوخت
نايب عيسي است ماه، رنگرز شاخ سارخامه‌ي ما نيست طلع، چهره گشاي بهار
گشت ز پستان ابر دهر خرف شير خوارگشت ز پهلوي باد خاک سيه سبز پوش
زلف بنفشه خميد بر غبب جويبارپروز سبزه دميد بر نمط آب گير
تارک گلبن گشاد نيشتر از نوک خارنرگس بر سر گرفت طشت زر از بهر خون
غنچه که آن ديد ساخت گنبده‌ي مشک بارشاه رياحين به باغ خيمه‌ي زربفت زد
سوسن کان ديد ساخت نيزه‌ي جوشن گذارآب ز سبزه گرفت جوشن زنگار گون
لاله که آن ديد ساخت گرد خود آتش حصارسرو ز بالاي سر پنجه‌ي شيران نمود
شاخ که آن ديد ساخت برگ تمام از نثارياسمن تازه داشت مجمره‌ي عود سوز
ژاله که آن ديد ساخت شربت کوثر گوارخيري بيمار بود خشک لب از تشنگي
باد که آن ديد ساخت مروحه دست چنارز آتش روز ارغوان در خوي خونين نشست
فاخته کان ديد ساخت ساغري از کوکناربر چمن آثار سيل بود چو دردي مني
بلبل کان ديد گشت مدحگر شهريارفيض کف شهريار خلعت گل تازه کرد
هم ازلش پيشرو هم ابدش پيش کارشاه علاء الدول، داور اعظم که هست
بست به بند کمند گردن دهر استوارخست به زخم حسام گرده‌ي گردون تمام
گنبد حراقه رنگ سوخته حراقه‌واراي به گه امتحان ز آتش شمشير تو
کنيت تيغ تو هست قلزم آتش بخارنام خدنگ تو هست صرصر جودي شکاف
کز پي ترياک نوش نفع کند قرص ماراز پي تهذيب ملک قبض کني جان خصم
هم شجر اخضر است هم يد بيضا و نارتيغ تو با آب و نار ساخت بسي لاجرم
طفل برد درد گوش از قبل گوشوارمرد کشد رنج آز از جهت آرزو
خصم تو را آب پشت خون شود اندر زهاراز فزع آنکه هست هيبت تو نسل بر
ميخ زمان عدل توست، ميخ زمين کوهساربيخ جهان عزم توست بيخ فلک نفس کل
دست سه عادات توست تخم سعادات کارهست سه عادت تو را: بخشش و مردي و دين
آنک جيحون گواست شرح دهد با بحاردر کف بحر کفت غرقه شود هفت بحر
گر چه بدين مرتبت غير تو شد کام کارفرق تو را در خورد افسر سلطانيت
هست به سر تاجور، هست به دم طوق دارمملکه شه باز راست گر چه خروش از نسب
گر همه عنقا به مهر پروردش در کناربا تو نيارد جهان خصم تو را در ميان
ليک نسنجد بدان زيرک زر عيارگر چه ز نارنج پوست طفل ترازو کند
نقش بر ايوان چه سود رستم و اسفنديارصورت مردان طلب کز در ميدان بود
عالم اعظم توئي از پس هژده هزارعالم خلقت ز غيب هژده هزار آمده است
از همه‌اي برگزين، بر همه کن افتخارگر چه ز بعد همه آمده‌اي در جهان
ليک پس هر سه يافت آدمي اين کار و بارز آن سه نتيجه که زاد بود غرض آدمي
بود پس انبيا دولت او را مداراحمد مرسل که هست پيش رو انبياء
گل پس سبزه دمد بر دهن مرغزارصبح پس شب رسد بر کمر آسمان
از پس گرد نبرد چرخ شود خاکسارچون کني از نطع خاک رقعه‌ي شطرنج رزم
پنجه‌ي شيران شکن، حلق پلنگان فشارشير علم را حيات تحفه دهي تا شود
تخت محاسب شود قبه‌ي چرخ از غباردر تب ربع اوفتد سبع شداد از نهيب
وز سم اسبان نبات جعد نهد بر عذاراز خوي مردان شهاب روي بشويد به خون
کوس شود عندليب، خاک شود لاله زارمرگ شود بوالعجب، تيغ شود گندنا
ماهي و گاو زمين لرزه کنان زير بارکرکس و شير فلک طعمه خوران در مصاف
دهر چو نرگس به چشم در يرقان مانده زارچرخ چو لاله به دل در خفقان رفته صعب
گنبد صوفي لباس بر قدم اعتذارچون تو برآري حسام پيش تو آرد سجود
پند دهد روزگار کاي ثقلين اعتبارامر دهد کردگار کاي ملکوت احتياط
لاش کند رمح تو مائده‌ي کار زارفاش کند تيغ تو قاعده‌ي انتقام
بازنمائي به تيغ دانه‌ي دلها چو نارباز شکافي به تير سينه‌ي اعدا چو سيب
رايت دين بر يمين، آيت حق بر يسارتا مژه برهم زني چون مژه باهم کني
وي فلک المستقيم از در تو مستعاراي ملک راستين بر سر تو سايبان
با شرف قدر توست بخت افاضل به کاردر کنف صدر توست رخت فضايل مقيم
موي معاني شکاف روي معالي نگاردر روش مدح تو خاطر خاقاني است
رسته ز شروان نهال، رفته به عالم ثمارمشرق و مغرب مراست زير درخت سخن
هست شعار بديع شعر من از پود و تارهست طريق غريب نظم من از رسم و سان
جمله‌ي ساعات هست بيست و چهار از شمارساعت روز و شب است سال حياتم بلي
تا به دعاها شوم از در حق خواستارعز و جلال آن توست وانکه تو را نيست چيست
رسته ز عين الکمال، دور ز نصف النهارروز بقاي تو باد در افق بامداد
راه طلب رفته هشت، جوي طرب رفته چاربزم تو فردوس وار وز در دولت در او