دست صبا برفروخت مشعله‌ي نوبهار

شاعر : خاقاني

مشعله داري گرفت کوکبه‌ي شاخ سار		دست صبا برفروخت مشعله‌ي نوبهار
قوت از آن يافت روز خوش دم از آن شد بهار		ز آتش خورشيد شد نافه‌ي شب نيم سوخت
نايب عيسي است ماه، رنگرز شاخ سار		خامه‌ي ما نيست طلع، چهره گشاي بهار
گشت ز پستان ابر دهر خرف شير خوار		گشت ز پهلوي باد خاک سيه سبز پوش
زلف بنفشه خميد بر غبب جويبار		پروز سبزه دميد بر نمط آب گير
تارک گلبن گشاد نيشتر از نوک خار		نرگس بر سر گرفت طشت زر از بهر خون
غنچه که آن ديد ساخت گنبده‌ي مشک بار		شاه رياحين به باغ خيمه‌ي زربفت زد
سوسن کان ديد ساخت نيزه‌ي جوشن گذار		آب ز سبزه گرفت جوشن زنگار گون
لاله که آن ديد ساخت گرد خود آتش حصار		سرو ز بالاي سر پنجه‌ي شيران نمود
شاخ که آن ديد ساخت برگ تمام از نثار		ياسمن تازه داشت مجمره‌ي عود سوز
ژاله که آن ديد ساخت شربت کوثر گوار		خيري بيمار بود خشک لب از تشنگي
باد که آن ديد ساخت مروحه دست چنار		ز آتش روز ارغوان در خوي خونين نشست
فاخته کان ديد ساخت ساغري از کوکنار		بر چمن آثار سيل بود چو دردي مني
بلبل کان ديد گشت مدحگر شهريار		فيض کف شهريار خلعت گل تازه کرد
هم ازلش پيشرو هم ابدش پيش کار		شاه علاء الدول، داور اعظم که هست
بست به بند کمند گردن دهر استوار		خست به زخم حسام گرده‌ي گردون تمام
گنبد حراقه رنگ سوخته حراقه‌وار		اي به گه امتحان ز آتش شمشير تو
کنيت تيغ تو هست قلزم آتش بخار		نام خدنگ تو هست صرصر جودي شکاف
کز پي ترياک نوش نفع کند قرص مار		از پي تهذيب ملک قبض کني جان خصم
هم شجر اخضر است هم يد بيضا و نار		تيغ تو با آب و نار ساخت بسي لاجرم
طفل برد درد گوش از قبل گوشوار		مرد کشد رنج آز از جهت آرزو
خصم تو را آب پشت خون شود اندر زهار		از فزع آنکه هست هيبت تو نسل بر
ميخ زمان عدل توست، ميخ زمين کوهسار		بيخ جهان عزم توست بيخ فلک نفس کل
دست سه عادات توست تخم سعادات کار		هست سه عادت تو را: بخشش و مردي و دين
آنک جيحون گواست شرح دهد با بحار		در کف بحر کفت غرقه شود هفت بحر
گر چه بدين مرتبت غير تو شد کام کار		فرق تو را در خورد افسر سلطانيت
هست به سر تاجور، هست به دم طوق دار		مملکه شه باز راست گر چه خروش از نسب
گر همه عنقا به مهر پروردش در کنار		با تو نيارد جهان خصم تو را در ميان
ليک نسنجد بدان زيرک زر عيار		گر چه ز نارنج پوست طفل ترازو کند
نقش بر ايوان چه سود رستم و اسفنديار		صورت مردان طلب کز در ميدان بود
عالم اعظم توئي از پس هژده هزار		عالم خلقت ز غيب هژده هزار آمده است
از همه‌اي برگزين، بر همه کن افتخار		گر چه ز بعد همه آمده‌اي در جهان
ليک پس هر سه يافت آدمي اين کار و بار		ز آن سه نتيجه که زاد بود غرض آدمي
بود پس انبيا دولت او را مدار		احمد مرسل که هست پيش رو انبياء
گل پس سبزه دمد بر دهن مرغزار		صبح پس شب رسد بر کمر آسمان
از پس گرد نبرد چرخ شود خاکسار		چون کني از نطع خاک رقعه‌ي شطرنج رزم
پنجه‌ي شيران شکن، حلق پلنگان فشار		شير علم را حيات تحفه دهي تا شود
تخت محاسب شود قبه‌ي چرخ از غبار		در تب ربع اوفتد سبع شداد از نهيب
وز سم اسبان نبات جعد نهد بر عذار		از خوي مردان شهاب روي بشويد به خون
کوس شود عندليب، خاک شود لاله زار		مرگ شود بوالعجب، تيغ شود گندنا
ماهي و گاو زمين لرزه کنان زير بار		کرکس و شير فلک طعمه خوران در مصاف
دهر چو نرگس به چشم در يرقان مانده زار		چرخ چو لاله به دل در خفقان رفته صعب
گنبد صوفي لباس بر قدم اعتذار		چون تو برآري حسام پيش تو آرد سجود
پند دهد روزگار کاي ثقلين اعتبار		امر دهد کردگار کاي ملکوت احتياط
لاش کند رمح تو مائده‌ي کار زار		فاش کند تيغ تو قاعده‌ي انتقام
بازنمائي به تيغ دانه‌ي دلها چو نار		باز شکافي به تير سينه‌ي اعدا چو سيب
رايت دين بر يمين، آيت حق بر يسار		تا مژه برهم زني چون مژه باهم کني
وي فلک المستقيم از در تو مستعار		اي ملک راستين بر سر تو سايبان
با شرف قدر توست بخت افاضل به کار		در کنف صدر توست رخت فضايل مقيم
موي معاني شکاف روي معالي نگار		در روش مدح تو خاطر خاقاني است
رسته ز شروان نهال، رفته به عالم ثمار		مشرق و مغرب مراست زير درخت سخن
هست شعار بديع شعر من از پود و تار		هست طريق غريب نظم من از رسم و سان
جمله‌ي ساعات هست بيست و چهار از شمار		ساعت روز و شب است سال حياتم بلي
تا به دعاها شوم از در حق خواستار		عز و جلال آن توست وانکه تو را نيست چيست
رسته ز عين الکمال، دور ز نصف النهار		روز بقاي تو باد در افق بامداد
راه طلب رفته هشت، جوي طرب رفته چار		بزم تو فردوس وار وز در دولت در او

دست صبا برفروخت مشعله‌ي نوبهار

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته