علل شكست رژيم هاى غذايى

شايد شما هم از زمره افراد چاقى باشيد كه بارها رژيم هاى مختلف درمانى را امتحان كرده ولى در حين دوره رژيم لاغرى از ادامه آن صرف نظر كرده ايد. بسيارى هم پس از كاهش وزن و با گذشت مدت زمانى كوتاه دوباره شروع به پرخورى كرده و به وزن قبلى و يا حتى به بيشتر از آن مى رسند. اين مسئله باعث سرخوردگى شده و معمولاً تمايل به ادامه رعايت رژيم غذايى يا شروع مجدد آن از بين مى رود. در مطلب زير به بررسى علل شكست در رژيم هاى غذايى مختلف پرداخته مى شود. اولين و مهمترين انگيزه لازم براى رعايت يك رژيم غذايى علمى و خوب اين است كه شما هدف خود را از كاهش وزن دقيقاً مشخص كرده و هميشه در طول دوره رژيم غذايى به آن فكر كنيد. بسيارى از بيماران چاق كه براى كاهش وزن مراجعه مى كنند اولين خواسته شان اين است كه سريعاًوزن كم كنند. تبليغات وسيعى هم در اين زمينه صورت گرفته و اين باعث شده تا بيماران از مسير اصلى خود منحرف شوند اما بايد گفت صرفاً «نخوردن» باعث تحقق آمال و آرزوها نخواهد بود بلكه فرد بايد خود را تغيير دهد يعنى عادات غلط غذايى و فعاليت هاى تغذيه اى خود را عوض كنيد و اين ترك عادت مستلزم گذر زمان مناسبى است. مطمئن باشيد اگر در رفتارهاى تغذيه اى خود تغيير ندهيد نمى توانيد وزن خود را كم كنيد. معده يك بافت عضلانى است و مثل همه عضلات ديگر بدن در صورت كار زياد بزرگتر مى شود. بايد سعى كنيد با رعايت رژيم غذايى مناسب و تغيير در رفتارهاى غلط تغذيه اى براى يك دوره زمانى كاملاً مشخص كار كمترى از معده خود بكشيد و حجم معده خود را كوچك نماييد.
• رعايت رژيم هاى غذايى غيراستاندارد
امروزه كتب مختلفى در زمينه رژيم نوشته شده است در اين كتب روش هاى آب درمانى، رژيم هاى گياه خوارى، رژيم هاى ميوه خوارى، رژيم بستنى و هزاران مورد ديگر توصيه شده است. علم تغذيه رژيم هاى تك خوارى را نفى مى كند و پيشنهادش اين است كه رژيم غذايى مفيد و موثر رژيمى است كه از هر پنج گروه مواد غذايى تشكيل شده باشد يعنى در تركيبات آن پروتئين، كربوهيدرات (قند و شيرينى)، چربى، ويتامين ها و املاح به طور مشخص و دقيق لحاظ شده باشد. گروه هاى غذايى مختلف حاوى مواد مورد نياز براى بدن است كه مكمل هم هستند. همه چيز در يك نوع ماده غذايى وجود ندارد بنابراين عدم رعايت رژيم صحيح غذايى سبب كمبودهاى جبران ناپذيرى مى شود كه ممكن است عوارض مهلكى را به دنبال داشته باشد. افرادى كه از رژيم هاى گياهخوارى استفاده مى كنند بايد بدانند كه آهن موجود در گياهانى مثل اسفناج از نوع غيرقابل جذب براى بدن است و درصد كمى از آن جذب مى شود. آهن قابل جذب براى بدن آهنى است كه منشاء پروتئينى داشته باشد (گوشت قرمز). بنابراين كمبودهاى ناشى از رژيم هاى گياه خوارى مثل كمبود آهن عوارض خطرناكى چون كم خونى، ريزش مو و موارد ديگرى را كه مربوط به آهن بدن است به دنبال خواهد داشت كه همين مسئله خود باعث ترس از رژيم به خاطر عوارض بد آن و بالاخره شكست در برنامه هاى مذكور مى شود.
• رژيم غذايى تنها راه حل نيست
طى تحقيقات به عمل آمده اگر روزانه ۱۱۰۰ كيلوكالرى از ميزان غذايى كه مى خوريد كم كنيد در عرض يك هفته يك كيلوگرم از وزن بدن شما كاسته خواهد شد. در تحقيق ديگرى همين مقدار كالرى كاسته شده است با اين تفاوت كه ۶۰۰ كيلوكالرى از مواد غذايى روزانه كم شده و ۵۰۰ كيلوكالرى فعاليت بدنى جهت به اصطلاح سوزاندن مواد غذايى و در حقيقت دفع انرژى مصرفى تجويز شده است ولى جالب است كه در حالت دوم بيش از يك كيلوگرم در هفته كاهش وزن مشاهده شده است. حال اگر ۷۰ كيلوگرم هستيد حدود ۲۵۰۰ كيلوكالرى نياز روزانه شما به مواد غذايى است در حالت اول شما بايستى غذايتان را تقريباً نصف كنيد چرا كه بايستى ۱۱۰۰ كيلوكالرى روزانه كمتر بخوريد و بتوانيد هفته اى يك كيلوگرم وزن كم كنيد ولى در حالت دوم شما فقط يك چهارم غذاى خود را كم مى كنيد و با افزودن فعاليت بدنى بيش از يك كيلوگرم در هفته كاهش وزن مشاهده مى كنيد. در حقيقت در حالت دوم شما گرسنگى كمترى احساس خواهيد كرد چرا كه غذاى بيشترى را مصرف مى كنيد بنابراين توصيه مى شود رژيم غذايى را تنها راه حل براى كاهش وزن در نظر نگرفته و وزن خود را توام با رژيم غذايى و فعاليت بدنى كم كنيد.
• تكيه بر داروهاى لاغرى
اگر به دنبال ميانبرهايى براى كم كردن وزن خود مى گرديد بدانيد كه داروهاى لاغرى ميانبر صحيحى براى شما نيستند. استفاده از اين گروه از داروها صرفاً در موارد خاصى كاربرد دارد كه بايستى با تجويز پزشك و تحت نظر آن صورت گيرد. داروهاى مورد تاييد كتب مرجع تغذيه انگشت شمار بوده كه لازم است اطلاعاتى از آنها داشته باشيد. گروهى از آنها باعث كاهش اشتها مى شوند (مثل سيبوترامين) كه با توجه به اينكه روى آزاد شدن هورمون هاى خاصى مثل سروتونين و كاته كولامين ها اثر مى كند عوارض خطرناكى از جمله افزايش فشار خون، افزايش ضربان قلب، اضطراب، تعريق و عصبانيت دارد. گروه ديگر روى جذب مواد غذايى چرب تاثير كرده (مثل اورلى استات) كه فقط ۳۰ درصد از چربى هاى خورده شده را دفع مى كند و اين در حالى است كه روى جذب ساير مواد غذايى مثل شكلات و شيرينى هيچ تاثيرى ندارند بنابراين تصور نكنيد كه با مصرف اين داروها شما هر اندازه كه دلتان بخواهد مى توانيد از مواد غذايى گوناگون استفاده كنيد. بدانيد كه اين داروها از ۱۰۰ گرم چربى مصرف شده تا حدود ۳۰ گرم را دفع مى كند و البته عوارضى چون اسهال چرب، كاهش ويتامين هاى محلول در چربى مثل A، D، E، K را شاهد خواهيد بود.
انگيزه لازم براى رژيم گرفتن را براى خود مشخص كرده و دائماً به فكر آن باشيد. رژيم غذايى مناسب دريافت كنيد، از ورزش غافل نشويد و در كارتان جديت و پشتكار به خرج دهيد. عادات غذايى بد خود را شناسايى كرده و آنها را تغيير دهيد. هيچ دارويى نيست كه بتوانيد با آن يك شبه ره صدساله بپيماييد.