ايمپلنت ها، مانند دندان هاي طبيعي

بيماري هاي دهان و دندان مانند پوسيدگي، بيماري هاي لثه و استخوان و همچنين سايش هاي وسيع در سطح دندان ها از مهمترين عوامل از دست دادن دندان ها و ساختار نگهدارنده آنها به شمار مي آيند همچنين ضربات وارد شده به دندان ها در نتيجه تصادفات رانندگي و درمان هاي نادرست در دندانپزشکي نيز در بسياري از موارد سبب از دست دادن دندان ها مي شوند. همه ما مي دانيم که از دست دادن دندان ها تاثير قابل توجهي بر وضعيت ظاهري چهره افراد و مهمتر از آن بر روحيه و اعتماد به نفس آنها دارد و اگر خود چنين تجربه اي نداشته ايم حتما با چنين اشخاصي مواجه شده ايم؛ اما با ورود ايمپلنت هاي دنداني به دنياي دندانپزشکي، ديگر کسي مجبور نخواهد بود به دليل از دست دادن دندان هايش شيوه تکلم، غذاخوردن، خنديدن و بالاخره زندگي خود را تغيير دهد.
ايمپلنت هاي دنداني فرصت را براي همه فراهم کرده است تا از يک تا تمامي دندان هاي از دست رفته را به بهترين شکل ممکن جايگزين کنند. زماني که دنداني کشيده مي شود، بيمار نه تنها دندان خود را از دست مي دهد، بلکه استخوان نگهدارنده دندان و استخوان فک و لثه پوشاننده آن نيز با گذشت زمان تحليل خواهد رفت. علت تحليل استخوان اين است که سلول هاي استخواني براي زنده ماندن بايد تحت فشار موضعي قرار گيرند. با کشيده شدن دندان، تحريک استخوان نيز متوقف خواهد شد، اگرچه ممکن است اين مساله در کوتاه مدت اهميتي نداشته باشد، اما در دراز مدت تحليل استخوان هنگام لبخند کاملا مشهود خواهد بود. علاوه بر اين، زماني که بيمار داراي دست دندان شود، وجود استخوان هاي نگهدارنده دندان براي ثبات دست دندان بسيار اهميت خواهد داشت. اگر فضاي بي دنداني پر نشود، حرکت طبيعي دندان ها سعي مي کند فضاي ايجاد شده را پر کند؛ بنابراين دندان هاي مجاور کج شده و دندان هاي مقابل نيز به طور عمودي حرکت کرده تا فضاي بي دندان را پر کنند. در نتيجه دندان هاي مجاور و مقابل منحرف مي شوند و زيبايي خود را از دست مي دهند؛ همچنين ديده شده است که سطوح دندان هاي مجاور فضاي بي دنداني بسرعت پوسيده مي شوند و در نتيجه خالي نگاه داشتن اين فضا صحيح نخواهد بود.

روش هاي درمان دندان از دست رفته‏

به گفته دکتر امين يمني، متخصص جراحي دهان، فک و صورت و عضو کميته ليزر دانشکده دندانپزشکي شهيد بهشتي، با توجه به تعداد و موقعيت دندان هاي از دست رفته، از روش هاي مختلفي براي جايگزيني دندان يا دندان ها استفاده مي شود. در روش استفاده از بريج هاي دنداني (پل هاي دنداني) دو طرف ناحيه بي دنداني تراشيده مي شوند تا پس از مراحل قالب گيري و ساخت پروتز همانند پايه هاي پلي براي جايگزيني دندان هاي از دست رفته عمل کنند. اين نوع درمان، از درمان هاي ثابت و دائمي با طول عمر مشخص است. خطراتي مانند پوسيدگي در لبه هاي روکش ها يا ايجاد بيماري هايي در لثه نيز سلامت دندان هايي که پايه پل هاي دنداني هستند را در معرض خطر قرار مي دهد؛ همچنين بار دندان هاي از دست رفته نيز روي دندان هاي پايه منتقل خواهد شد. با توجه به اين که عمر متوسط بريج هاي دنداني در ايده آل ترين شرايط 7 تا 10 سال برآورد شده است، بيمار پس از گذشت اين مدت ملزم به تعويض آنها خواهد بود که منجر به تخريب بيشتر دندان هاي پايه و در نتيجه از دست دادن آنها خواهد شد. اگر چه هزينه اين روش درماني نسبت به ديگر روش ها کمي بيشتر است، اما در کشور ما اين روش متداول ترين روش درماني براي درمان دندان از دست رفته است. پروتزهاي متحرک از نوعي پلاستيک ساخته شده و به وسيله قلاب هايي به دور دهان نگاه داشته مي شوند.

آخر خط!

در حالي که سن از دست دادن دندان در کشورهاي پيشرفته بالاي 70 سال است، در کشور ما به دليل بي توجهي به بهداشت دهان و دندان بيش از 90 درصد مردم در سنين بالاي 30 دست کم يک دندان خود را از دست مي دهند. بيش از 30درصد از افراد بالاي 40 سال نيز دچار بي دنداني کامل در يک فک يا هر دو فک هستند. هزينه رعايت بهداشت دهان، تنها 5 درصد هزينه درمان است؛ اما ناآگاهي افراد نسبت به اهميت بهداشت دهان و دندان موجب مي شود آنها به جاي استقبال از روش هاي درماني نگهدارنده، به دنبال کشيدن دندان ها بروند، بنابراين ما ايراني ها بسرعت مرزهاي پيشگيري و درمان را پشت سر مي گذاريم و به آخر خط يعني جايگزيني دندان ها با ايمپلنت مي رسيم.
قلاب هاي متصل به دندان ها و محل تماس پروتز به دندان ها، امکان گسترش پوسيدگي هاي وسيع ناشي از تجمع پلاک هاي ميکروبي و مواد غذايي در اطراف خود و دندان هاي پايه را افزايش مي دهند. استفاده از دست دندان کامل علي رغم هزينه پايين تر هيچ گاه انتظارات پزشک و بيمار را تامين نخواهد کرد. بي ثباتي دندان در حين جويدن غذا، بلع و تکلم همواره سبب آزار و اذيت بيمار مي شود. باگذشت زمان ارتفاع استخوان به قدري تحليل مي رود که دست دندان نمي تواند در دهان ثابت بماند که خود، بي ثباتي دست دندان و تحليل لثه و استخوان فک را تشديد مي کند.

ايمپلنت چيست؟‏

به گفته دکتر مهرنوش مومني، متخصص جراحي دهان، فک و صورت و استاديار دانشگاه تهران ايمپلنت هاي دنداني در حقيقت توسط يک ارتوپدسوئدي به دنياي دندانپزشکي عرضه شد.به عبارت ديگر، پروفسور برانمارک براي نخستين بار در تحقيقات خود نشان داد که ايمپلنت هايي که از جنس فلز تيتانيوم ساخته شده اند از قابليت پيوند به استخوان هاي فک برخوردارند. اين پديده جوش خوردن به استخوان يا استيوانيتگريشن نام دارد. در اين فرآيند پس از جاگذاري ايملپنت در استخوان فک، سلول هاي استخوان ساز به طرف آن مهاجرت مي کنند و با استخوان سازي در سطح بدنه ايمپلنت سبب جوش خوردن استخوان فک به ايمپلنت مي شوند. به همين دليل درمان هاي مبتني بر قراردادن ايمپلنت در استخوان فک براي جايگزيني دندان هاي از دست رفته، يکي از بهترين روش هاي درماني محسوب مي شود. به اين ترتيب بدون اين که به دندان هاي کناري صدمه اي وارد شود، فضاي بي دنداني پر خواهد شد؛ همچنين با انتقال فشار موضعي به درون استخوان، از تحليل استخوان نيز جلوگيري مي شود. با توجه به استفاده از فناوري پيچيده در اين روش، هزينه اين درمان بيش از درمان هاي ديگر است؛ در حالي که در روش هاي درماني ديگر تعويض هاي مکرر و درمان هاي تکميلي در بيشتر موارد هزينه اي بيش از ايمپلنت هاي دنداني را به بيمار تحميل خواهد کرد. به گفته دکتر سينا نواب، متخصص پروتزهاي دنداني، ايمپلنت هاي دنداني نوعي از درمان هاي دندانپزشکي محسوب مي شوند که طي آن دندان يا دندان هاي از دست رفته بيمار به گونه اي جايگزين مي شوند که از نظر ظاهري و کارآيي همانند دندان هاي طبيعي خواهند بود. ايمپلنت يک ريشه فلزي از جنس تيتانيوم است که در استخوان فک کاشته شده و سپس لثه روي آن را مي پوشاند. در حقيقت ايمپلنت دنداني مانند يک ريشه مصنوعي طي مراحل خاص و دقيقي در استخوان فک قرار داده شده و سپس روي آن، دندان از دست رفته جايگزين خواهد شد. طول درمان در فک بالا 4 ماهه است و در صورت نياز به انجام جراحي هاي بيشتر طول درمان به 6 ماه افزايش خواهد يافت. درمان هاي سريع نيز مستلزم وجود شرايطي خاص براي بيمار است و بايد شرايط مناسب براي تسريع دوره درمان وجود داشته باشد.اين روش درماني حدود 15 سال است که به عنوان يکي از موثرترين روش درمان دندان هاي از دست رفته مورد توجه قرار گرفته است و آموزش آن در خارج از کشور از سال 1362آغاز شده است.
با توجه به آگاهي بيماران از چگونگي انجام اين درمان و همچنين مزاياي آن در مقايسه با ديگر روش هاي درماني متداول، استفاده از اين روش در 5سال اخير نسبت به سال هاي گذشته با افزايش قابل توجهي همراه بوده است.
ايمپلنت هاي دنداني بدون اغراق، آينده دندانپزشکي محسوب مي شوند و در سال هاي آينده هر چه بيشتر به وسيله دندانپزشکان در سراسر دنيا مورد استفاده قرار خواهند گرفت. ميزان موفقيت درمان توسط ايمپلنت هاي دنداني با سرعت غيرقابل تصوري طي چند سال گذشته افزايش يافته است که آن را به درماني تقريبا مادام العمر تبديل کرده است.
بسياري از بيماران راحتي و اعتماد به نفس خود را پس از، از دست دادن دندان ها توسط اين نوع درمان بازيافته اند.