مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
مشکلات دندان و ترومای بلانت در صورت، می‌توانند موجب تورم گونه شوند. این مقاله فهرستی از عوامل مؤثر در تورم گونه را فراهم ساخته است.
عموماً تورم گونه در افرادی مشاهده می‌شود که از درد دندان شکایت دارند. با این حال، برای این تورم چندین دلیل دیگر می‌تواند وجود داشته باشد. تورم گونه نمی‌تواند تنها دلیلی بر نگرانی ظاهری و سطحی باشد، فرد متأثر ممکن است با علائم دیگری نیز مواجه شود. از این رو توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کرده و او را از این علائم مطلع سازد. در برخی موارد، علت نهفته می‌تواند به راحتی تشخیص داده شود. هرچند در مواردی دیگر، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد چند آزمایش تشخیصی انجام دهد. در بخش پیش رو در خصوص عوارضی که ممکن است موجب تورم صورت شوند، اطلاعاتی را فراهم ساخته‌ایم.
عوامل تأثیرگذار
مشکلات مربوط به دندان
پوسیدگی دندان اغلب به عدم رعایت بهداشت دهان و دندان نسبت داده می‌شود. هنگامی که دندان به طور مرتب مسواک زده نشود و از نخ دندان استفاده نگردد، و از رژیم غذایی پیروی شود که سرشار از قند بوده، می‌تواند موجب تشکیل پلاک در دندان شود. پلاک لایه‌ای از مخاط و باکتری است که بر روی دندان‌ها ته نشین می‌شود. زمانی که باکتری‌ها با قند تغذیه می‌شوند، اسیدهایی تولید می‌کنند که می‌توانند پوشش مینای دندان را خراب کرده، که در نهایت ممکن است به پوسیدگی دندان منجر شود. گاهی، چرک یا مواد آلوده ممکن است از طریق روزنه‌های موجود در مینای دندان وارد پالپ (pulp) (بافتی زنده در مرکز دندان) شوند، در نتیجه موجب گردند دندان آبسه کند. عفونت حتی می‌تواند از ریشه دندان به استخوا‌ن‌هایی که دندان‌ها را نگه می‌دارند، سرایت کند. به آبسه‌ای که در زیر دندان تشکیل شود، آبسه‌ی پری‌اپیکال (periapical abscess) گویند. آبسه دندان که در لثه و استخوان نگه دارنده شکل گیرد را آبسه پریودنتال می‌نامند. عفونت می‌تواند باعث شود لثه‌ی اطراف دندان آلوده ورم کند.استوماتیت (Stomatitis)
گاز گرفتن گونه، گذاشتن دندان مصنوعی با اتصالات خراب، یا خراش غشاهای مخاطی در دهان به علت وجود دندان دندانه‌دار و یا براکت‌ها می‌توانند موجب استوماتیت (التهاب ساختارهای بافت نرم دهان) شود که ممکن است تورم گونه را به همراه داشته باشد.ترومای بلانت
ترومای بلانت (Blunt Trauma) نوعی ترومای فیزیکی است که در قسمتی از بدن در اثر ضربه و یا حمله‌ی فیزیکی ایجاد می‌شود. و آن را نبایستی با ترومای نافذ (penetrating trauma) که در آن یک شیء (گلوله، چاقو، و غیره) به بدن نفوذ می‌کند، اشتباه گرفت. همچنین به آن صدمه‌ی بلانت، ضربه دیدگی یا ترومای غیر نافذ نیز می‌گویند. هنگامی که ضربه‌ای به صورت شخصی (گونه‌اش) می‌خورد، بافت صورت آسیب می‌بیند و به دلیل جریان خون نادرست، دچار تغییر رنگ می‌شود. تحت چنین شرایطی، گونه‌ی آسیب دیده ممکن است دچار تورم و کبودی شود.واکنش آلرژیک
یک واکنش آلرژیک به معنای پاسخ حساسیت‌زای شدید سیستم ایمنی بدن به ماده‌ای که از جهات دیگر ماهیتاً بی‌ضرر است، می‌باشد. چنین موادی را مواد حساسیت‌زا گویند. در واقع، زمانی که فردی در معرض ماده‌ای قرار می‌گیرد که بدن آن را به عنوان یک مهاجم خارجی در نظر می‌گیرد، ماست سل‌ها هیستامین منتشر می‌کنند. این امر موجب ایجاد علائمی مانند کهیر، آبریزش بینی، آب آمدن از چشم، انقباض برونش، تورم صورت، تورم زبان، و غیره می‌شود. در موارد شدید فرد ممکن است دچار آنافیلاکسی شود که یک واکنش آلرژیک مرگ‌آور می‌باشد.
سیالادنتیس (Sialadenitis)
غدد بزاقی، دو غده بناگوشی (واقع در هر گونه بالای فک و در جلوی گوش)، دو غده بزاقی تحت فکی (واقع در پشت دهان در هر دو طرف فک)، و دو غده زیر زبانی (واقع در زیر کف دهان) را شامل می‌شوند. این غدد وظیفه‌ی ترشح بزاق در دهان را بر عهده دارند. غدد بناگوشی در میان سه غدد دیگر، بزرگترین می‌باشد. واژه‌ی «سیالادنتیس» به عفونت غدد بزاقی اشاره دارد که با التهاب یا بزرگ شدن یک یا چند غدد بزاقی مشخص می‌شود. مشخصه‌ی این بیماری قرمزی، حساسیت به لمس، درد، و تورم موضعی محل آسیب دیده است. التهاب غدد بناگوشی می‌تواند موجب تورم گونه شود.غدد لنفاوی بزرگ شده
لنفادنوپاتی به معنی بزرگی گره‌های لنفاوی (توده‌های بافت لنفاوی کوچک و لوبیا شکل) است. این غدد مایع لنف را فیلتر کرده و عوامل بیماری‌زا را به دام می‌اندازند، که پس از آن توسط سلول‌های لنفوسیت نابود می‌گردند. گاهی غدد لنفاوی به دلیل عفونت متورم می‌شوند. به عنوان مثال، یک عفونت دندانی می‌تواند موجب تورم گره‌های لنفاوی موجود در گردن شده، که به نوبه خود ممکن است باعث تورم صورت شود. غدد لنفاوی در گردن حتی می‌توانند به دلیل سرطان دهان بزرگ شوند. سرطان یک بیماری جدی و خطرناکی است که در آن تقسیم غیر طبیعی و غیر قابل کنترل سلولها منجر به شکل گیری یک تومور بدخیم می‌شود. جویدن تنباکو یکی از شایع‌ترین دلایل اصلی توسعه‌ی سرطان دهان است.گزینه‌های درمانی
درمان بستگی به علت زمینه‌ای این تورم دارد. دارو درمانی، که ممکن است شامل استفاده از داروهای مسکن و داروهای ضد التهابی باشد، در کاهش درد و تورم کمک می‌کند.
چنانچه تورم ناشی از ترومای بلانت باشد، استفاده از کمپرس سرد ممکن است مفید واقع شود.
چنانچه تورم ناشی از یک عفونت باکتریایی باشد، ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود.
در مورد واکنش‌های آلرژیک، استفاده از آنتی هیستامین‌ها به کاهش علائم کمک می‌کند.
هر چند آنتی بیوتیک‌ها، آنتی هیستامین‌ها، و داروهای ضد التهابی بدون نسخه در دسترس می‌باشند، اما توصیه می‌شود جهت تشخیص و درمان مناسب بیماری نهفته به پزشک مراجعه نمایید. از آنجا که عفونت دندان اغلب موجب تورم صورت می‌شود، فرد بایستی بهداشت دهان و دندان را رعایت نماید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.
/ج
