الگوى درست تغذيه ،راهى به سوى سلامت
تغييرالگوى غذاى مصرفى خانوارهاى شهرى و روستايى و افزايش مصرف قند و شكر،روغن و چربى و كاهش مصرف ميوه و سبزى، شير، لبنيات و گوشت ،موجب بروز آسيب هاى جدى در سلامت جامعه شده است.
به عقيده كارشناسان پزشكى و تغذيه،براى حل اساسى اين مشكل همه مردم بايد الگوى درست تغذيه را در تمامى مراحل سنى جدى بگيرند.
به اعتقاد آنان، افزايش شيوع چاقى و بيمارى هاى مرتبط با تغذيه، مانند بيمارى هاى غدد،فشار خون بالا،قلب و عروق و مشكلات ناشى از فقر آهن و ساير ريزمغذى ها و عدم دريافت كافى پروتئين و انرژى، نشان دهنده نامتعادل بودن الگوى غذاى مصرفى در جامعه است.
بنابر تحقيقات انجام شده، در زمان حاضر ۹۰ درصد افراد جامعه دچار فقر كلسيم هستند و ۴۰ درصد از كمبود شديد آن رنج مى برند.
همين تحقيق اضافه مى كند: در كشور ايران عارضه پوكى استخوان كه يكى از چهار عامل مرگ و مير در جوامع بشرى است ، سالانه بيش از ۹۰ ميليارد تومان هزينه بر عهده بخش بهداشت و درمان كشور مى گذارد.
عضو هيات علمى دانشگاه علوم پزشكى اصفهان در اين باره گفت: تعيين يك سبد غذايى مطلوب وابسته به عواملى همچون درآمدها و قيمت اقلام خوراكى، دسترسى فيزيكى و اقتصادى به غذا، آگاهى هاى تغذيه اى و عادت هاى غذايى و ذائقه مى باشد.
دكتر مهدى سالك: متخصص غدد افزود: سلامت افراد فقط با جذب مواد مغذى و لازم براى سلول هاى زنده فرد كه به آن سيرى سلولى مى گويند، ممكن است.
وى افزود: امروزه ثابت شده كه بسيارى از بيمارى هاى متابوليك ، ناشى از گرسنگى سلولى يا همان گرسنگى پنهان است كه ارتباط مستقيمى با نوع تغذيه و غذا دارد. وى با اشاره به اينكه در سال هاى اخير بيمارى هايى از جمله چاقى، ديابت و تيروئيد كه در گذشته جزو بيمارى هاى رده آخر بود جزو بيمارى هاى رده اول شده است، گفت: افزايش اين بيماريها به تغيير الگوى تغذيه كه ناشى از زندگى صنعتى و ماشينى است ، بر مى گردد.
اين استاد دانشگاه افزود: ايرانيان بيش از استانداردهاى جهانى، قند، روغن و نوشابه مصرف مى كنند، به طورى كه مصرف نوشابه در ايران چهار برابر ميانگين مصرف جهانى است.
سالك، گفت: با آنكه مصرف نوشابه در ادارات دولتى ممنوع است و توصيه به جايگزينى توت و كشمش به جاى قند و شكر شده،اما اين ممنوعيت ها و توصيه ها در بسيارى از ادارات هنوز به اجرا در نيامده است. وى افزود: رعايت اين موارد در ادارات، باعث كاهش و كنترل بيمارى هاى غدد و ترويج الگوى درست تغذيه در منازل و مدارس مى شود. دكتر طالب آزرم : متخصص بيمارى هاى خونى نيز گفت: مصرف مداوم غذاهاى آماده و بدون مواد مغذى باعث شده است كه بسيارى از اقشار جامعه حتى نوزادان به دليل نبود مواد مغذى و يا اشباع مصرف انرژى، حداقل به يك نوع بيمارى قلب و عروق و غدد مبتلا شوند.
وى با بيان اينكه اشباع در مصرف انرژى يكى ديگر از دلايل بروز بيمارى هاى وابسته به تغذيه است، افزود: ايرانى ها ۳۰ درصد بيشتر از ميانگين جهانى روغن مصرف مى كنند و حدود ۸۰ درصد آن را روغن هاى نباتى جامد تشكيل مى دهد كه حاوى مقدار زيادى اسيدهاى چرب اشباع شده است كه از عوامل اصلى افزايش كلسترول و بروز بيمارى هاى قلبى عروقى به شمار مى رود. وى بااشاره به اينكه با افزايش ۱۹ درصدى توليد روغن مايع، اينك حدود ۳۷ درصد روغن هاى توليد داخل مايع است، افزود: با توجه به صدرنشينى بيمارى هاى قلبى عروقى در زمينه عوامل مرگ و مير در كشور و هزينه گزافى كه بر سيستم بهداشت و درمان تحميل مى شود، بايد گام هاى بلندتر و البته سريع ترى براى تغيير فرهنگ وباور مردم و نيز آموزش وترويج تغذيه صحيح برداشته شود.
دكتر مسعود اعتمادى فر: متخصص مغز و اعصاب نيز با اشاره به اينكه تغذيه نادرست، ۹۰ درصد مغز كودكان را بامشكل تكاملى و رشد روبرومى كند گفت: كمبود مواد مغذى ، تغذيه ناسالم و نادرست از عواملى است كه مى تواند برسلولها، رشد رگ ها و عملكرد مغز تاثير گذار باشد.
وى اين مشكل را ناشى از تغذيه نامناسب از سوى بزرگسالان خواند وتصريح كرد: بى توجهى والدين به تغذيه خود و كودكان، فقر فرهنگى و اقتصادى ، زندگى ماشينى، استفاده از غذاهاى آماده و فانتزى ، پخت غذا در دستگاههاى برقى نظير »ماكروفر» از دلايل اصلى بروز و گسترش اين دسته از بيمارى هاو نيز آسيب رسانى به رشته هاى عصبى مغز است. اعتمادى فر، با اين هشدار كه ۸۰ درصد كودكان كشورمان دچار سوء تغذيه اند، گفت: غفلت از نقش تغذيه كودكان، بخصوص صبحانه آنها، در آينده نزديك كشور را با مجموعه اى ازكودكان با بيمارى هاى ذهنى، خونى، قلبى، كليوى و مغزى كه بر عملكرد يكديگرتاثير مى گذارند روبرو مى كند و علاوه بر مشكلات معنوى ، مشكلات مالى بسيار سنگينى را براى خانواده و دولت به بار مى آورد.
وى با تاكيدبراينكه افزايش وزن و كاهش قد يكى ازمعضلات بهداشتى جامعه ما بشمار مى رود، گفت: تغذيه نادرست و ناكافى در سالهاى اخير در زنان باردار نيز نمود پيدا كرده است ، كه اين مشكل به جنين منتقل و موجب تولد نوزادى فقير از پروتئين و ويتامين لازم براى رشد مى شود.
وى تصريح كرد: كودك بايد از دوران جنينى تا شش سالگى از نظر تغذيه مورد حمايت و مراقبت قرار گيرد ، تا دچار كمبودها نشود.
اين متخصص مغز و اعصاب نيز چون ديگر متخصصان،دستيابى به امنيت غذايى و برخوردارى از تغذيه سالم را درد مشتركى مى داند كه تنها با هماهنگى و همراهى تمام ارگان هاى دست اندركار بهداشت، سلامت و تغذيه و مردم امكان پذير است.
به عقيده كارشناسان پزشكى و تغذيه،براى حل اساسى اين مشكل همه مردم بايد الگوى درست تغذيه را در تمامى مراحل سنى جدى بگيرند.
به اعتقاد آنان، افزايش شيوع چاقى و بيمارى هاى مرتبط با تغذيه، مانند بيمارى هاى غدد،فشار خون بالا،قلب و عروق و مشكلات ناشى از فقر آهن و ساير ريزمغذى ها و عدم دريافت كافى پروتئين و انرژى، نشان دهنده نامتعادل بودن الگوى غذاى مصرفى در جامعه است.
بنابر تحقيقات انجام شده، در زمان حاضر ۹۰ درصد افراد جامعه دچار فقر كلسيم هستند و ۴۰ درصد از كمبود شديد آن رنج مى برند.
همين تحقيق اضافه مى كند: در كشور ايران عارضه پوكى استخوان كه يكى از چهار عامل مرگ و مير در جوامع بشرى است ، سالانه بيش از ۹۰ ميليارد تومان هزينه بر عهده بخش بهداشت و درمان كشور مى گذارد.
عضو هيات علمى دانشگاه علوم پزشكى اصفهان در اين باره گفت: تعيين يك سبد غذايى مطلوب وابسته به عواملى همچون درآمدها و قيمت اقلام خوراكى، دسترسى فيزيكى و اقتصادى به غذا، آگاهى هاى تغذيه اى و عادت هاى غذايى و ذائقه مى باشد.
دكتر مهدى سالك: متخصص غدد افزود: سلامت افراد فقط با جذب مواد مغذى و لازم براى سلول هاى زنده فرد كه به آن سيرى سلولى مى گويند، ممكن است.
وى افزود: امروزه ثابت شده كه بسيارى از بيمارى هاى متابوليك ، ناشى از گرسنگى سلولى يا همان گرسنگى پنهان است كه ارتباط مستقيمى با نوع تغذيه و غذا دارد. وى با اشاره به اينكه در سال هاى اخير بيمارى هايى از جمله چاقى، ديابت و تيروئيد كه در گذشته جزو بيمارى هاى رده آخر بود جزو بيمارى هاى رده اول شده است، گفت: افزايش اين بيماريها به تغيير الگوى تغذيه كه ناشى از زندگى صنعتى و ماشينى است ، بر مى گردد.
اين استاد دانشگاه افزود: ايرانيان بيش از استانداردهاى جهانى، قند، روغن و نوشابه مصرف مى كنند، به طورى كه مصرف نوشابه در ايران چهار برابر ميانگين مصرف جهانى است.
سالك، گفت: با آنكه مصرف نوشابه در ادارات دولتى ممنوع است و توصيه به جايگزينى توت و كشمش به جاى قند و شكر شده،اما اين ممنوعيت ها و توصيه ها در بسيارى از ادارات هنوز به اجرا در نيامده است. وى افزود: رعايت اين موارد در ادارات، باعث كاهش و كنترل بيمارى هاى غدد و ترويج الگوى درست تغذيه در منازل و مدارس مى شود. دكتر طالب آزرم : متخصص بيمارى هاى خونى نيز گفت: مصرف مداوم غذاهاى آماده و بدون مواد مغذى باعث شده است كه بسيارى از اقشار جامعه حتى نوزادان به دليل نبود مواد مغذى و يا اشباع مصرف انرژى، حداقل به يك نوع بيمارى قلب و عروق و غدد مبتلا شوند.
وى با بيان اينكه اشباع در مصرف انرژى يكى ديگر از دلايل بروز بيمارى هاى وابسته به تغذيه است، افزود: ايرانى ها ۳۰ درصد بيشتر از ميانگين جهانى روغن مصرف مى كنند و حدود ۸۰ درصد آن را روغن هاى نباتى جامد تشكيل مى دهد كه حاوى مقدار زيادى اسيدهاى چرب اشباع شده است كه از عوامل اصلى افزايش كلسترول و بروز بيمارى هاى قلبى عروقى به شمار مى رود. وى بااشاره به اينكه با افزايش ۱۹ درصدى توليد روغن مايع، اينك حدود ۳۷ درصد روغن هاى توليد داخل مايع است، افزود: با توجه به صدرنشينى بيمارى هاى قلبى عروقى در زمينه عوامل مرگ و مير در كشور و هزينه گزافى كه بر سيستم بهداشت و درمان تحميل مى شود، بايد گام هاى بلندتر و البته سريع ترى براى تغيير فرهنگ وباور مردم و نيز آموزش وترويج تغذيه صحيح برداشته شود.
دكتر مسعود اعتمادى فر: متخصص مغز و اعصاب نيز با اشاره به اينكه تغذيه نادرست، ۹۰ درصد مغز كودكان را بامشكل تكاملى و رشد روبرومى كند گفت: كمبود مواد مغذى ، تغذيه ناسالم و نادرست از عواملى است كه مى تواند برسلولها، رشد رگ ها و عملكرد مغز تاثير گذار باشد.
وى اين مشكل را ناشى از تغذيه نامناسب از سوى بزرگسالان خواند وتصريح كرد: بى توجهى والدين به تغذيه خود و كودكان، فقر فرهنگى و اقتصادى ، زندگى ماشينى، استفاده از غذاهاى آماده و فانتزى ، پخت غذا در دستگاههاى برقى نظير »ماكروفر» از دلايل اصلى بروز و گسترش اين دسته از بيمارى هاو نيز آسيب رسانى به رشته هاى عصبى مغز است. اعتمادى فر، با اين هشدار كه ۸۰ درصد كودكان كشورمان دچار سوء تغذيه اند، گفت: غفلت از نقش تغذيه كودكان، بخصوص صبحانه آنها، در آينده نزديك كشور را با مجموعه اى ازكودكان با بيمارى هاى ذهنى، خونى، قلبى، كليوى و مغزى كه بر عملكرد يكديگرتاثير مى گذارند روبرو مى كند و علاوه بر مشكلات معنوى ، مشكلات مالى بسيار سنگينى را براى خانواده و دولت به بار مى آورد.
وى با تاكيدبراينكه افزايش وزن و كاهش قد يكى ازمعضلات بهداشتى جامعه ما بشمار مى رود، گفت: تغذيه نادرست و ناكافى در سالهاى اخير در زنان باردار نيز نمود پيدا كرده است ، كه اين مشكل به جنين منتقل و موجب تولد نوزادى فقير از پروتئين و ويتامين لازم براى رشد مى شود.
وى تصريح كرد: كودك بايد از دوران جنينى تا شش سالگى از نظر تغذيه مورد حمايت و مراقبت قرار گيرد ، تا دچار كمبودها نشود.
اين متخصص مغز و اعصاب نيز چون ديگر متخصصان،دستيابى به امنيت غذايى و برخوردارى از تغذيه سالم را درد مشتركى مى داند كه تنها با هماهنگى و همراهى تمام ارگان هاى دست اندركار بهداشت، سلامت و تغذيه و مردم امكان پذير است.
