نویسنده: حیدر کامل
رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند:
«انّه لیس من نبی إلا و قد حذروا منه فاحذروه فانه اعور و لیس ربّکم بأعور؛
تمام پیامبران، مردم را از او بر حذر داشته اند. پس از او حذر کنید. او نابینا است و پروردگار شما نابینا نیست.» (1)
و از جمله ی این اخبار، خبری است که از سعید بن جمهان از سفینه نقل کرده، او گفت:
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) خطبه ای برای ما خواند و فرمودند: «إنَّه لم یکن نبی إلّا حذر الدّجال أمّته، هو أعور العین الیسری، بعینه الیمنی ظفرة غلیظة، بین عینیه (کافر) معه و ادیان أحدهما جنة و الآخر نار، فجنّته نار و ناره جنّة و معه ملکان من الملائکة یشبهان نبیین من الأنبیاء أحدهما عن یمینه و الآخر عَن شماله، فیقول لأناس: ألست بربّکم؟ ألست أحیی و أمیت؟ فیقول له أحد الملکین: کذبت، فما یسمعه أحد من النّاس إلّا صاحبه، فیقول صاحب، صدقت، فیسمعه النّاس فیحسبون إنّما صدق الدّجال و ذلک فتنة؛ (2)
هیچ پیامبری نبوده، مگر اینکه امّت خود را از دجّال برحذر داشته است. او یک چشم است و چشم چپش نابینا است و در چشم راست او ناخنگی بزرگ است. میان چشمانش نوشته شده «کافر». با او دو درّه (رود) است؛ یکی بهشت و دیگری آتش و دوزخ. بهشت او آتش و دوزخ و آتش او بهشت است. با او دو فرشته است که شبیه دو پیامبرند؛ یکی سمت راست او و دیگری سمت چپ اوست. او به مردم می گوید: آیا من پروردگار شما نیستم. آیا من همانی نیستم که زنده می گرداند و می میراند؟ یکی از فرشتگان به او می گوید: دروغ گفتی و تنها فرشته ی دیگر آن را می شنود و مردم آن را نمی شنوند و فرشته ی دیگر می گوید: راست گفتی، مردم آن تصدیق را می شنوند و گمان می کنند، [منظور فرشته ی دوم] دجّال سخنی جز سخن راست و حقیقت بر زبان نیاورده است و آن فتنه است.»
همچنین هنگامی که از فتنه ی دجّال در حضور ایشان سخن گفته شد، فرمودند:
«لأنَا لَفِتنَةُ بَعضِکُم أخوَفُ عِندِی مِن فِتنَةِ الدَّجَّالِ؛ (3)
نه، هر آینه فتنه و شورشی شما را بگزد و فرو گیرد که من بر شما از فتنه ی دجّال در آن بیمناک تر و ترسان ترم.»
همچنین محمّد بن اسحاق از محمّد بن ابراهیم از ابی سلمة بن عبدالرّحمن از ابوهریره از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کرده که ایشان فرمودند:
«لَیَهبِطَنَّ الدَّجَّالُ خُوزَ وَ کَرمَاهنَ فِی ثَمَانِینَ ألفًا، کَأنَّ وُجُوهَهُمُ المَجَانُّ المُطرَقَةُ، یَلبَسُونَ الطَّیَالِسَةَ، وَ ینتَعُلُونَ الشَّعرَ؛ (4)
دجّال با هشتاد هزار نفر در اطراف کرمان نزول می کند که صورت های آنها چون سپرهای عریض و پهن خواهد بود و پوستین و نعل های مویی می پوشند.»
همچنین سلیم بن قیس روایت کرده و گفته است:
از علیّ بن ابی طالب (علیه السلام) شنیدم که گفت:
قالَ رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
«احذَرُوا عَلَی دِینِکُم ثَلَاثَةَ رِجَالٍ: رَجُلٍ قَرَأ القرآنَ حتی إذَا رُئِیَ عَلَیهِ بَهجَتُهُ کَأنَّ رِدَاءً للأیمانِ غَیَّرَهُ إِلَی مَا شَاءَ الله اختَرَطَ سَیفَهُ عَلَی أخِیهِ المُسلِمِ وَ رَمَاهُ بِالشِّرکِ.»
قلتُ: یا رسول الله، أیُّهُمَا أولَی بِالشِّرکِ قَالَ: الرَّامِی بِهِ مِنهُمَا.
وَ رَجُلٍ استَخَفَّتهُ الأحَادیثُ کُلَّمَا انقَطَعَت أحدُوثَةُ کَذِبٍ مَثَّلَهَا أطوَلَ مِنهَا، إِن یُدرِکِ الدَّجَّالَ یَتبَعهُ.
وَ رَجُلٍ آتَاهُ الله عَزَّ وَ جَلَّ سُلطاناً فَزَعَمَ أنَّ طَاعَتَهُ طَاعَةُ الله وَ مَعصِیَتَهُ مَعصِیَةُ الله، وَ کَذَبَ، لَا طَاعَةَ لِمَخلُوقٍ فِی مَعصِیَةِ الخَالِقِ، لَا طَاعَةَ لِمَن عَصَی اللهَ؛ (5)
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) چنین فرمودند:
«بر دینتان از سه نفر بر حذر باشید:
مردی که قران را خوانده تا آنجا که آثار سرور را در خود می بیند؛ (آثار سُرور بر او ظاهر می شود) به طوری که گویی لباسی از ایمان او را به حالتی که خدا می خواهد، تغییر داده است. در این حال شمشیر بر روی برادر مسلمان خود می کشد و تهمت شرک به او می زند.»
عرض کردم: یا رسول الله کدام یک به مشرک بودن سزاوارترند؟ فرمودند: آنکه تهمت شرک می زند.
«و دیگر، مردی که نقل ها و گفته ها، او را از راه صحیح منحرف کرده است؛ به طوری که هرگاه گفته ای تمام می شود، نظیر آن را طولانی تر از آن می گوید. چنین کسی اگر دجّال را دریابد، پیرو او می شود.
و دیگر، مردی که خداوند عزّوجلّ به او قدرتی داده است و او گمان کرده اطاعت او اطاعت خداوند و معصیت او معصیت خداوند است؛ ولی دروغ می گوید، هرگز اطاعت مخلوقی با معصیت خالق نمی شود و اطاعت از کسی که معصیت خدا می کند، جایز نیست.»
کامل، حیدر؛ (1391)، دجال آخرالزمان، تهران: موسسه فرهنگی موعود عصر (عج)، چاپ اول
«انّه لیس من نبی إلا و قد حذروا منه فاحذروه فانه اعور و لیس ربّکم بأعور؛
تمام پیامبران، مردم را از او بر حذر داشته اند. پس از او حذر کنید. او نابینا است و پروردگار شما نابینا نیست.» (1)
و از جمله ی این اخبار، خبری است که از سعید بن جمهان از سفینه نقل کرده، او گفت:
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) خطبه ای برای ما خواند و فرمودند: «إنَّه لم یکن نبی إلّا حذر الدّجال أمّته، هو أعور العین الیسری، بعینه الیمنی ظفرة غلیظة، بین عینیه (کافر) معه و ادیان أحدهما جنة و الآخر نار، فجنّته نار و ناره جنّة و معه ملکان من الملائکة یشبهان نبیین من الأنبیاء أحدهما عن یمینه و الآخر عَن شماله، فیقول لأناس: ألست بربّکم؟ ألست أحیی و أمیت؟ فیقول له أحد الملکین: کذبت، فما یسمعه أحد من النّاس إلّا صاحبه، فیقول صاحب، صدقت، فیسمعه النّاس فیحسبون إنّما صدق الدّجال و ذلک فتنة؛ (2)
هیچ پیامبری نبوده، مگر اینکه امّت خود را از دجّال برحذر داشته است. او یک چشم است و چشم چپش نابینا است و در چشم راست او ناخنگی بزرگ است. میان چشمانش نوشته شده «کافر». با او دو درّه (رود) است؛ یکی بهشت و دیگری آتش و دوزخ. بهشت او آتش و دوزخ و آتش او بهشت است. با او دو فرشته است که شبیه دو پیامبرند؛ یکی سمت راست او و دیگری سمت چپ اوست. او به مردم می گوید: آیا من پروردگار شما نیستم. آیا من همانی نیستم که زنده می گرداند و می میراند؟ یکی از فرشتگان به او می گوید: دروغ گفتی و تنها فرشته ی دیگر آن را می شنود و مردم آن را نمی شنوند و فرشته ی دیگر می گوید: راست گفتی، مردم آن تصدیق را می شنوند و گمان می کنند، [منظور فرشته ی دوم] دجّال سخنی جز سخن راست و حقیقت بر زبان نیاورده است و آن فتنه است.»
همچنین هنگامی که از فتنه ی دجّال در حضور ایشان سخن گفته شد، فرمودند:
«لأنَا لَفِتنَةُ بَعضِکُم أخوَفُ عِندِی مِن فِتنَةِ الدَّجَّالِ؛ (3)
نه، هر آینه فتنه و شورشی شما را بگزد و فرو گیرد که من بر شما از فتنه ی دجّال در آن بیمناک تر و ترسان ترم.»
همچنین محمّد بن اسحاق از محمّد بن ابراهیم از ابی سلمة بن عبدالرّحمن از ابوهریره از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کرده که ایشان فرمودند:
«لَیَهبِطَنَّ الدَّجَّالُ خُوزَ وَ کَرمَاهنَ فِی ثَمَانِینَ ألفًا، کَأنَّ وُجُوهَهُمُ المَجَانُّ المُطرَقَةُ، یَلبَسُونَ الطَّیَالِسَةَ، وَ ینتَعُلُونَ الشَّعرَ؛ (4)
دجّال با هشتاد هزار نفر در اطراف کرمان نزول می کند که صورت های آنها چون سپرهای عریض و پهن خواهد بود و پوستین و نعل های مویی می پوشند.»
همچنین سلیم بن قیس روایت کرده و گفته است:
از علیّ بن ابی طالب (علیه السلام) شنیدم که گفت:
قالَ رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم):
«احذَرُوا عَلَی دِینِکُم ثَلَاثَةَ رِجَالٍ: رَجُلٍ قَرَأ القرآنَ حتی إذَا رُئِیَ عَلَیهِ بَهجَتُهُ کَأنَّ رِدَاءً للأیمانِ غَیَّرَهُ إِلَی مَا شَاءَ الله اختَرَطَ سَیفَهُ عَلَی أخِیهِ المُسلِمِ وَ رَمَاهُ بِالشِّرکِ.»
قلتُ: یا رسول الله، أیُّهُمَا أولَی بِالشِّرکِ قَالَ: الرَّامِی بِهِ مِنهُمَا.
وَ رَجُلٍ استَخَفَّتهُ الأحَادیثُ کُلَّمَا انقَطَعَت أحدُوثَةُ کَذِبٍ مَثَّلَهَا أطوَلَ مِنهَا، إِن یُدرِکِ الدَّجَّالَ یَتبَعهُ.
وَ رَجُلٍ آتَاهُ الله عَزَّ وَ جَلَّ سُلطاناً فَزَعَمَ أنَّ طَاعَتَهُ طَاعَةُ الله وَ مَعصِیَتَهُ مَعصِیَةُ الله، وَ کَذَبَ، لَا طَاعَةَ لِمَخلُوقٍ فِی مَعصِیَةِ الخَالِقِ، لَا طَاعَةَ لِمَن عَصَی اللهَ؛ (5)
پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) چنین فرمودند:
«بر دینتان از سه نفر بر حذر باشید:
مردی که قران را خوانده تا آنجا که آثار سرور را در خود می بیند؛ (آثار سُرور بر او ظاهر می شود) به طوری که گویی لباسی از ایمان او را به حالتی که خدا می خواهد، تغییر داده است. در این حال شمشیر بر روی برادر مسلمان خود می کشد و تهمت شرک به او می زند.»
عرض کردم: یا رسول الله کدام یک به مشرک بودن سزاوارترند؟ فرمودند: آنکه تهمت شرک می زند.
«و دیگر، مردی که نقل ها و گفته ها، او را از راه صحیح منحرف کرده است؛ به طوری که هرگاه گفته ای تمام می شود، نظیر آن را طولانی تر از آن می گوید. چنین کسی اگر دجّال را دریابد، پیرو او می شود.
و دیگر، مردی که خداوند عزّوجلّ به او قدرتی داده است و او گمان کرده اطاعت او اطاعت خداوند و معصیت او معصیت خداوند است؛ ولی دروغ می گوید، هرگز اطاعت مخلوقی با معصیت خالق نمی شود و اطاعت از کسی که معصیت خدا می کند، جایز نیست.»
پی‌نوشت‌ها:
1. محمودی، ضیاء الدّین الاصول الستّة عشر، ص 152؛ ابن حزم، علیّ بن احمد، المحلّی، ج 1، ص 49.
2. کنزالفوائد، ص 60.
3. همان، ج 1، ص 144.
4. الملاحم و الفتن فی ظهور الغائب المنتظر (علیه السلام)، ص 87.
5. هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، (اسرار آل محمّد)، ص 884.
منبع مقاله: کامل، حیدر؛ (1391)، دجال آخرالزمان، تهران: موسسه فرهنگی موعود عصر (عج)، چاپ اول.
منبع مقاله :کامل، حیدر؛ (1391)، دجال آخرالزمان، تهران: موسسه فرهنگی موعود عصر (عج)، چاپ اول
