کوتاه دوره ترین ستاره مزدوج

اخیراً به کمک اگزوسات، ماهواره پرتو ایکس آژانس فضایی اروپا، یک جفت ستاره کشف شده است که هر 11 دقیقه یک بار به دور هم می‌گردند، و این کوتاه ترین دوره در یک منظومه مزدوج است که تاکنون شناخته شده است. این دو ستاره، چشمه پرتو ایکس درخشانی را (به نامX182-30) تشکیل می‌دهند که به فاصله بیست هزار سال نوری از ما در صورت فلکی قوس واقع شده است. این منظومه مزدوج که استلا و وایت (آژانس فضایی اروپاESA) و پریدورسکی (لوس آلاموس) آن را کشف کرده اند، متشکل است از یک کوتوله سفید در حال مرگ، که در چنگال، کرانشی ستاره ای نوترونی به دام افتاده است که با سرعت یک سوم سرعت نور از کوتوله سفید بر ستاره نوترونی سقوط می‌کند. گاز در حین سقوط بسیار داغ می‌شود و بدین طریق یک چشمه درخشان پرتو ایکس به وجود می‌آید. تیش کم دامنه یازده دقیقه ای پرتو ایکس Xمؤید آن است که این چشمه به راستی یک ستاره مزدوج است. چنین دوره کوتاهی به معنی آن است که اندازه ستاره ای که دور ستاره نوترونی می‌گردد باید کوچک در حدود سه برابر زمین باشد، یعنی این ستاره یک کوتوله سفید است، جرم کل این منظومه 5 و 1 برابر جرم خورشید است.
این منظومه در خوشه کروی NGC6624 قرار دارد که در آن چگالی (تعداد) ستاره هاع یک میلیون بار از همین چگالی در حوالی خورشید بیشتر است. چنین چگالی زیادی، احتمال بر هم کنش ستاره ها را با یکدیگر بیشتر می‌کند. به عقیده فربونت (انیستیو ماکس بلانک، گارخینگ) نحوه تشکیل این ستاره مزدوج احتمالاً چنین بوده است. یک ستاره نوترونی و یک غول سرخ (ستاره ای که به پایان عمرش نزدیک می‌شود) چنان به هم نزدیک شده اند که مدار ستاره نوترونی در داخل جو غول سرخ قرار گرفته است. میزان انرژِی آزاد شده در این وضعیت احتمالاً به اندازه ای بوده است که بتواند لایه‌های بیرونی غول سرخ را تحلیل ببرد، و تنها یک هسته هلیومی‌– یعنی یک کوتوله سفید بر جای بگذارد