سرگیجه و استفراغ

سرگیجه و استفراغ علائم مرتبط با عوارض مختلف پزشکی می‌باشند. هر چند این عوارض بسیار متداول بوده و احتمالاً خطرناک نمی‌باشند، اما این علائم می‌توانند حاکی از سوء عملکرد در قسمت‌هایی از بدن باشند.
سرگیجه وضعیتی است که در آن فرد احساس سبکی سر و یا ضعف و غش می‌کند، به طوری که تمام چیزهای اطراف به نظر می‌رسد در حال چرخیدن می‌باشند. این حالت به طور کلی به دلیل بالا یا پایین بودن فشار خون، کم خونی، کم شدن آب بدن، گرما زدگی، مشکلات قلبی یا مغزی یا سرگیجه ایجاد می‌شود. از سوی دیگر استفراغ وضعیتی است که در آن محتویات درون معده از طریق دهان بالا آورده می‌شود. این حالت به طور کلی به دلیل بیماری‌های دستگاه گوارش مانند مسمومیت غذایی یا آنفولانزا بوجود می‌آید. مواقعی وجود دارد که هر دو این شرایط، به طور همزمان رخ می‌دهند. دچار شدن به یکی از این حالت‌ها به اندازه‌ی کافی ناراحت کننده است چه برسد به آنکه هر دو اینها را تجربه کنید.

علتهای استفراغ و سرگیجه

چندین عارضه‌ی پزشکی وجود دارد که در آنها این دو نشانه یعنی استفراغ و سرگیجه با هم اتفاق می‌افتند. آنها را در ادامه خواهید دید:

دل آشوبی و تهوع ناشی از حرکت

افراد مختلفی داشتن حالت تهوع ناشی از حرکت را هنگامی که سوار بر کشتی بوده (دریازدگی) و یا در اتومبیل، اتوبوس و غیره در حال حرکت بوده‌اند را تجربه کرده‌اند. حرکت مداوم موجب برهم خوردن احساس تعادل و توازن آنها شده و در نتیجه احساس سرگیجه و تهوع به آنها دست می‌دهد. و به دنبال آن استفراغ رخ می‌دهد. اغلب مهمانداران آموزش‌هایی را به مسافران پرواز جهت استفاده از کیسه‌های قهوه‌ای در صورت داشتن حالت تهوع می‌دهند. علائم سرگیجه و استفراغ ناشی از حرکت زمانی رخ می‌دهد که پیام‌های متناقضی به مغز ارسال شود. این سردرگمی و تعارض منجر به پیدا شدن این علائم می‌شود.

بارداری

سرگیجه و استفراغ در طول سه ماهه اول بارداری به طور معمول در بسیاری از زنان دیده می‌شود. سرگیجه ممکن است نشانه‌ی فشار خون پایین باشد. علاوه بر این، هنگامی که یک زن باردار به سرعت می‌ایستد، این حرکت ایستادن ناگهانی موجب افت فشار خون گشته (افت وضعیتی فشار خون) و نتیجه‌ی آن احساس سبکی سر خواهد بود. ایستادن در اتاق‌های خفه یا دم کرده و گرم و مکان‌های شلوغ نیز منجر به گرم شدن بیش از حد بدن شده و منتهی به سرگیجه و حالت تهوع می‌شود. همانطور که رحم در سه ماهه‌ی دوم بزرگتر می‌شود، بر روی رگهای خونی فشار وارد می‌کند و مجدداً منتهی به سرگیجه می‌شود. اعتقاد بر این است که بالا بودن میزان هورمون‌ها در طول دوران بارداری موجب حالت تهوع و استفراغ می‌شود.

ترس از مکان‌های شلوغ یا بیماری انزوا طلبی

نوعی اختلال اضطرابی است که اعتقاد بر این است شامل ترس از مکان‌های عمومی، ازدحام جمعیت، پل‌ها و فضاهای باز می‌شود. این نوع ترس، معمولا خانم‌ها را در اوایل دوران بزرگسالی تحت تأثیر قرار می‌دهد. شخص بیمار در محیط‌های نا آشنا و یا مکان‌هایی که احساس می‌کند کنترل بسیار کمی از آن دارد دچار اضطراب می‌شود. این وضعیت موجب می‌شود احساس کند در چنین موقعیتی گرفتار شده و مورد احاطه قرار گرفته است و شروع به وحشت می‌کند. سرگیجه، استفراغ، ناراحتی و درد شکم، تعریق بیش از حد، و غیره برخی از علائم و نشانه‌های ترس از مکانهای شلوغ می‌باشد. سرگیجه ممکن است موجب شود شخص تعادل خود را از دست داده و یا در موارد شدید به غش یا بی‌هوشی فرد منجر می‌گردد.

لابیرنتیت یا التهاب گوش درونی

این اختلال شامل التهاب و ناراحتی گوش داخلی است. این ناراحتی و تورم منتهی به نقص در عملکرد گوش می‌شود، به گونه‌ای که توانایی گوش داخلی جهت حفظ تعادل مختل می‌شود. بنابراین، فرد احساس تهوع و سرگیجه می‌کند. علاوه بر این علائم، فرد ممکن است با از دست دادن شنوایی و وزوز گوش روبرو شود.

اُِوردوز کافئین (مصرف بیش از حد کافئین)

مصرف بیش از نیاز کافئین منجر به اُوردوز کافئین می‌شود. نوشیدنی‌های غیر الکلی، شکلات، قهوه، بعضی انواع چای معمولا حاوی مقدار کمی کافئین بوده و عموماً منتهی به موارد اوردوز نمی‌شوند. با این حال، مواد محرک بدون نسخه موجب اکتیو و فعال ماندن ذهنی می‌شوند و هنگامی که به حد افراط مصرف شوند، منجر به اوردوز کافئین می‌گردند که منتهی به علائمی همچون مشکلات تنفسی، کشش عضلات، افزایش ضربان قلب، سرگیجه، استفراغ، اسهال، توهم، لرزش و حتی شوک می‌شود. سرگیجه به این دلیل به وجود می‌آید که کافئین محرک‌زا میزان جریان خون به مغز را کاهش می‌دهد.

مسمومیت مونوکسید کربن

مونوکسید کربن، گاز بی بو ساطع شده از خودرو و یا هر چیزی که بنزین، چوب، زغال سنگ، و غیره می‌سوزاند، است و هر ساله دلیل مرگ هزاران نفر در شمال امریکا به حساب می‌آید. این گاز خطرناک به هنگام استنشاق جایگزین مولکول‌های اکسیژن در سلول‌های قرمز جریان خون می‌شود. آنها همچنین از ورود اکسیژن به خون جلوگیری کرده و در نتیجه اندام‌های حیاتی بدن مانند مغز، قلب، کلیه‌ها، و غیره را محروم از اکسیژن می‌سازند. در اکثر موارد کودکان و افراد مسن در معرض خطر مسمومیت با مونوکسید کربن قرار داشته و این امر منجر به سرگیجه، تنگی نفس، سردرد، شوک، تهوع، استفراغ یا بیهوشی می‌شود. تشخیص سریع این علائم و دور شدن از منبع مونوکسید کربن بسیار اهمیت دارد.

اندومتریوز

رحم با یک لایه بافت به نام آندومتریوم یا غشاء داخلی رحم پوشانده شده، که عملکرد واقعی آن هنگامی دیده می‌شود که خانمی آبستن می‌شود. در زمان‌های دیگر، رحم هر ماه در طول چرخه‌ی قاعدگی از شر آندومتریوم خلاص می‌شود. با این حال هنگامی که آندومتریوم شرع به رشد در خارج از رحم ، مانند لوله های فالوپ، تخمدان‌ها و نواحی دیگر در حفره لگن می‌کند، گفته می‌شود که فرد از بیماری اندومتریوز رنج می‌برد. علائم و نشانه‌های این بیماری سرگیجه، خستگی، ضعف عضلانی، استفراغ، و غیره می‌باشد. جاری شدن زیاد خون در دوران قاعدگی عمدتاً مسئول سرگیجه می‌باشد.
سرگیجه و استفراغ با هم در بسیاری از وضعیت‌های پزشکی دیگر مانند اندومتریوز، بیماری منیر، اختلالات هراس، زخم‌های گوارشی، آنفولانزا، تهوع و استفراغ شدید، و غیره دیده می‌شوند. اگر چه استفراغ و سرگیجه وضعیت‌های خطرناکی نیستند، اما می‌توانند نشان دهنده‌ی چیزی مضر باشند. بنابراین، اگر تحت هر شرایطی این علائم با تب، آسیب دیدگی سر، تاری دید، تنگی نفس یا درد قفسه سینه همراه باشند بایستی بلافاصله با پزشک خود مشورت نمایید.