پايان عمر اسماعيل (ع) و اسحاق (ع)
منبع:سایت اندیشه قم
پايان عمر اسماعيل ـ عليه السلام ـ در مكه
ساختمان كعبه تا آن هنگام پرده نداشت، و به صورت سنگهاي ساده ساخته شده بود، و اسماعيل در كنار كعبه داراي خانهاي بود و همان جا زندگي ميكرد. تا اين كه روزي همسرش پيشنهاد كرد كه پرده براي دو درگاه كعبه درست كند، اسماعيل ـ عليه السلام ـ پيشنهاد او را پذيرفت، همسرش آن دو پرده را آماده كرد و در آن دو درگاه آويزان نمود، سپس همسرش پيشنهاد كرد كه شايسته است براي همة ساختمان كعبه پرده ببافم، اسماعيل اين پيشنهاد را نيز پذيرفت، از اين رو آويختن پرده بر كعبه از آن عصر تاكنون سنت است كه هر سال در روز عيد قربان تعويض ميشود.
هزينة زندگي اسماعيل، از صيد و دامداري تأمين ميشد، و پردهاي كه نخستين بار براي كعبه بافته شد، از پشم گوسفندان آن حضرت بود.
سالها گذشت از ابراهيم ـ عليه السلام ـ خبري نشد، اسماعيل نگران پدر بود، در انتظار او به سر ميبرد، از فراق پدر اندوهگين و چشم به راه بود، تا آن كه جبرئيل نزد او آمد، رحلت پدرش ابراهيم ـ عليه السلام ـ را در فلسطين به او خبر داد و به او تسلين گفت و به اسماعيل عرض كرد: «بايد صبر كني، و در مورد فراق جانسوز پدر سخني نامناسب نگويي كه موجب خشم خدا گردد.»
در ضمن جبرئيل به اسماعيل گفت: تو نيز از دنيا رحلت خواهي كرد، اسماعيل 137 و به قولي 180 سال عمر كرد و سرانجام از دنيا رفت و پيكرش را در كنار قبر مادرش در حجر اسماعيل (كنار كعبه) به خاك سپردند.
اسماعيل ميخواست مقام نبوت، بعد از او در نسل او باشد، خداوند خواستة او را اجابت كرد و جبرئيل اين بشارت را به اسماعيل داد، از اين رو اسماعيل در روزهاي آخر عمر يكي از فرزندان خود را طلبيد، و دايع نبوت را به او سپرد، وصيتهاي خود را به او نمود.[1] با توجه به اين كه اسماعيل ـ عليه السلام ـ زودتر از اسحاق ـ عليه السلام ـ از دنيا رفت.
خداوند در قرآن دوازده بار از اسماعيل ياد كرده و او را به عنوان پيامبر صالح، متعهد، صادق الوعد، نيك سرشت و نيك روش، و شريك پدر در بازسازي ساختمان كعبه و پاكسازي آن از هر گونه شرك، و صابر ياد كرده است و در آية 86 سورة انعام پس از شمارش جمعي از پيامبران از نسل ابراهيم ـ عليه السلام ـ ميفرمايد:
«وَ إِسْماعِيلَ وَ الْيسَعَ وَ يونُسَ وَ لُوطاً وَ كلاًّ فَضَّلْنا عَلَى الْعالَمِينَ؛ و اسماعيل، يسع، يونس و لوط، و همه را بر جهانيان برتري داديم.»
پايان عمر اسحاق پيامبر ـ عليه السلام ـ
در قرآن هفده بار سخن از اسحاق ـ عليه السلام ـ به ميان آمده، و او را به عنوان عبد صالح خدا، پيامبر شايسته، داراي روش ارجمند ياد شده است، برنامة او همان برنامة پدرش ابراهيم ـ عليه السلام ـ بود، حضرت يوسف ـ عليه السلام ـ در زندان، برنامة خود را براساس پيروي از آيين پدرانش دانسته و ميگويد:
«وَ اتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبائِي إِبْراهِيمَ وَ إِسْحاقَ وَ يعْقُوبَ؛ من از آيين پدرانم ابراهيم و اسحاق و يعقوب پيروي كردم.»[2]
حضرت اسحاق ـ عليه السلام ـ هنگام بلوغ با دختري در سرزمين بابل به نام بقا خواهر يكي از شخصيتهاي آن ديار به نام لابان ازدواج كرد، پس از رحلت اسماعيل ـ عليه السلام ـ به مقام نبوت رسيد، و در چهل سالگي از طرف پدرش ابراهيم به عنوان تبليغ و ارشاد مردم كنعان و فلسطين مأمور شد، آنها را به سوي خداي يكتا فراخواند، سرانجام در شام سكونت نمود، و هم چنان به مسؤوليت مهم ارشاد اشتغال داشت و سرانجام در 180 سالگي رحلت نمود، مرقد مطهرش در شهر قدس خليل در نزديك مرقد مطهر پدرش حضرت ابراهيم ـ عليه السلام ـ قرار گرفته است[3] او داراي فرزنداني بود كه برجستهترين آنها حضرت يعقوب ـ عليه السلام ـ پدر حضرت يوسف ـ عليه السلام ـ است كه داستانش بعداً خاطر نشان ميشود.
پی نوشت
[1] . اقتباس از تاريخ انبياء، عماد زاده، ص 315 و 316؛ پيامبر اسلام از نسل اسماعيل است كه (با 30 واسطه) به ابراهيم ـ عليه السلام ـ ميرسد.
[2] . يوسف، 38.
[3] . اقتباس از: تاريخ انبياء عماد زاده، ص 317 و 318.