مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
اصطلاح «سکته مغزی» به وضعیتی پزشکی اشاره دارد که در آن عرضه‌ی ناکافی خون و اکسیژن به بخشی از مغز موجب می‌شود سلول‌های مغز از بین بروند. چنانچه کمک‌های پزشکی بلافاصله دریافت نشوند، فرد ممکن است دچار آسیب دائمی مغز شود. سکته مغزی در زنان اغلب فاقد نشانه است، به گونه‌ای که احتمال کمتری می‌رود علائم شناخته شده‌ی سکته‌ی مغزی را تجربه کنند. در مقاله‌ی پیشِ رو اطلاعاتی در خصوص علائم سکته‌ی مغزی آورده شده است.
سکته مغزی که همچنین با عنوان حادثه‌ی عروقی مغزی و یا حمله‌ی مغزی شناخته می‌شود، در صورت اختلال در جریان خون رسانی به بخشی از مغز رخ می‌دهد. اکسیژن و مواد مغذی حیاتی از طریق خون به نقاط مختلف بدن، از جمله سلول‌های مغز منتقل می‌شوند. گاهی، جریان خون به دلیل انسداد در عروق خون رسان مغز مختل می‌شود. پارگی رگ‌های خونی می‌تواند باعث خونریزی در مغز شده، که به نوبه خود ممکن است بر عرضه خون اکسیژن‌دار به طرز نامطلوبی تأثیر گذارد.
در چنین شرایطی، در فرد سکته مغزی ایسکمیک تشخیص داده می‌شود. گفته می‌شود که حمله ایسکمی گذرا، که معمولاً به یک سکته مغزی خفیف اشاره دارد، زمانی رخ می‌دهد که عرضه‌ی خون به مغز به دلیل وجود انسداد برای مدت زمانی کوتاه، دچار اختلال شده باشد. علائم سکته مغزی خفیف ممکن است از چند دقیقه تا 24 ساعت طول بکشد. سکته مغزی خفیف به عنوان علامتی هشدار دهنده برای سکته مغزی قریب الوقوع بوده، و با آسیب دائمی مغزی همراه نمی‌باشد.
گفته می‌شود که سکته هموراژیک زمانی رخ می‌دهد که خون رسانی به دلیل خونریزی در داخل مغز، مختل شده باشد. به هنگام وقوع سکته‌ی مغزی، مداخله‌ی به موقع پزشکی از اهمیت زیادی برخوردار است به این دلیل که تأخیر در درمان می‌تواند به آسیب مغزی دائمی و یا حتی مرگ منجر شود. بنابراین ضروری است که از نشانه‌ها و علائم هشدار دهنده‌ی سکته‌ی مغزی آگاهی داشته باشید. لازم است که خاطر نشان شود، زنان نسبت به مردان احتمال کمتری می‌رود علائم شناخته شده‌ی سکته‌ی مغزی را تجربه نمایند. علائمی که در طول سکته‌ی مغزی تجربه می‌شوند، بسته به محل انسداد و یا خونریزی در مغز متفاوت خواهند بود.
علائم سکته مغزی در زنان
هنگامی که زنان دچار حمله‌ی مغزی می‌شوند، احتمالاً علائمی را تجربه می‌کنند که مبهم و یا غیر معمول می‌باشند. این امر خطر تشخیص اشتباه و یا تأخیر در درمان را افزایش می‌دهد. هرچند علائم غیر معمول ممکن است گاهی در مردان نیز مشاهده شود، اما احتمال بروز این علائم در زنان بیشتر است.
مشکلات تنفسی
مطالعات نشان داده‌اند که زنان به احتمال زیاد دچار مشکلات تنفسی در طول سکته مغزی می‌شوند. از آنجا که مشکلات تنفسی اغلب نشان دهنده شرایط پزشکی مرتبط با ریه یا قلب می‌باشند، احتمال خطر تشخیص اشتباه و در نتیجه تأخیر در درمان وجود دارد.از هوش رفتن یا از دست دادن هوشیاری
مشاهده شده است که زنان به هنگام سکته‌ی مغزی، به احتمال زیاد از هوش رفته، و یا هوشیاری خود را از دست می‌دهند. اختلال در جریان خون به بخشی از مغز موجب می‌شود که فرد غش کرده و یا هوشیاری خود را از دست دهد. احتمال افتادن و تصادف در این مواقع وجود دارد. چنانچه فرد بی‌هوش شده باشد، احتمال تشخیص اشتباه در او بیشتر خواهد بود، به این دلیل که پزشکان قادر نخواهند بود او را به جهت علائم معمول سکته‌ی مغزی مورد ارزیابی قرار دهند.تشنج
تشنج به دلیل فعالیت الکتریکی کنترل نشده و ناگهانی در مغز رخ می‌دهد. علائم به بخشی از مغز که در آن فعالیت الکتریکی غیر طبیعی رخ داده است، بستگی دارد.سایر علائم غیر معمولی که زنان ممکن است در طول یک سکته مغزی تجربه کنند عبارتند از:
• خستگی
• درد قفسه سینه
• تپش قلب
• مشکل در تطبیق دادن و هماهنگ سازی
• سکسکه
• تهوع
• درد در بازوها، پاها، یا صورت
علائم کلاسیک یا شناخته شده‌ی سکته مغزی
شروع ناگهانی علائم به دلیل وقفه ناگهانی در جریان خون به بخشی از مغز است. از علائمی که در ذیل آمده دو مورد و یا تعداد بیشتری از آن در مردان و زنان مشاهده می‌شود.• اختلال ناگهانی در تکلم
• مشکل در درک
• بی‌حسی ناگهانی و یا ضعف در صورت، بازو، یا پا که معمولا یک طرف از بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
• سردرگمی
• شروع یک سردرد شدید و ناگهانی
• مشکل بینایی در یک یا هر دو چشم
• سرگیجه
• مشکلاتی در تعادل و هماهنگی
چگونگی تشخیص نشانه‌های سکته‌ی مغزی
به منظور اینکه فردی که دچار سکته‌ی مغزی شده است درمان فوری پزشکی را دریافت نماید، تشخیص علائم هشدار دهنده‌ی آن بسیار ضروری است. در صورت درخواست کمک‌های پزشکی توسط اعضای خانواده و یا حتی شاهد واقعه، می‌توان از خطر آسیب‌های مغزی غیر قابل برگشت و یا عوارض تهدید کننده حیات جلوگیری کرد. در این بخش، چند راهی که می‌توان به وسیله‌ی آنها متوجه شد آیا فرد دچار سکته‌ی مغزی شده است یا خیر را ذکر کرده‌ایم.1) از فرد بخواهید که لبخند بزند. ببینید که آیا به هنگام لبخند زدن فرد، یک طرف صورت به پایین متمایل می‌شود یا خیر.
2) از شخص بخواهید که هر دو دست خود را بالا بیاورد. ببینید که آیا یکی از دستها به سمت پایین منحرف می‌شود یا خیر.
3) از فرد بخواهید که یک عبارت را تکرار کند. آیا گفتار او با لکنت همراه است؟
اگر پاسخ بله است، در این صورت بلافاصله اورژانس 115را شماره گیری نمایید. دستورالعمل‌هایی که توسط متصدی اورژانس به شما داده می‌شود را با دقت گوش کنید. به یاد داشته باشید حتی در صورتی که علائم خیلی زود رفع شدند، باز هم بایستی به دنبال کمک‌های پزشکی باشید.
عوامل خطر
سبک زندگی فاقد تحرک، خطر دچار شدن به وضعیت‌های مختلف پزشکی را افزایش می‌دهد که می‌تواند فرد را در معرض سکته‌ی مغزی قرار دهد. در ادامه برخی از عوامل خطر متداول آورده شده است.• چاقی
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• دیابت
• کشیدن سیگار
• سوء مصرف الکل
• فیبریلاسیون دهلیزی
از سکته مغزی می‌توان با ایجاد تغییرات در شیوه زندگی جلوگیری کرد. این تغییرات شامل موارد ذیل می‌شود:
• جهت جلوگیری از اضافه وزن از یک رژیم غذایی سالم و یک برنامه‌ی ورزشی روزانه پیروی نمایید
• مبتلایان به دیابت باید مصرف مواد غذایی که سرشار از قند می‌باشند را کاهش دهد.
• چنانچه فشار خون شما به طور مداوم بالا می‌باشد، مصرف مواد غذایی فرآوری شده و مواد غذایی غنی از چربی‌های اشباع شده را کاهش دهید.
• از کشیدن سیگار و مصرف الکل خودداری نمایید.
سکته مغزی به عنوان یک فوریت پزشکی در نظر گرفته می‌شود و درمان فوری پزشکی را می‌طلبد. متأسفانه، احتمال تأخیر در تشخیص و درمان سکته مغزی در زنان وجود دارد به این دلیل که ممکن است علائم کلاسیک سکته مغزی در آنها نشان داده نشود. این امر می‌تواند آنها را در معرض خطر آسیب‌های مغزی، فلج، و یا حتی مرگ قرار دهد. چنانچه فوریت‌های پزشکی درخواست شود، عملکرد مغز می‌تواند به حالت اولیه بازگردد، به همین دلیل جهت افزایش آگاهی نسبت به علائم و نشانه‌های هشدار دهنده‌ی سکته مغزی در زنان بایستی تلاش نمود.
