حقایق ثابت و خلل ناپذیر در قرآن
نويسنده:آیت الله العظمی ابوالقاسم خوئی (ره)
قرآن مجید به موضوعات زیادى متعرض گردیده، مطالب مختلفى را مورد گفت و گو قرار داده است. درباره خداشناسى و معارف عقلى سخن گفته، موضوع آفرینش و رستاخیز را پیش کشیده و از ماوراء الطبیعه، از روح و فرشته و جن و شیطان سخن به میان آورده، از کره زمین و کرات دیگر سخن رانده، بر تاریخ گذشتگان و انبیاى سلف و پیروانشان پرداخته، گاهى مثل زده و گاه اقامه حجت و برهان نموده، گاهى به مسائل اخلاقى وارد شده و گاهى حقوق خانواده را تشریح نموده، گاهى به آیین حکومت، زمامدارى و مردم دارى و نظم اجتماعى و به قوانین جنگى اشاره کرده و گاهى در عبادات و معاملات و مسائل سیاسى و اقتصادى در روابط اجتماعى و امور ازدواج، طرح عادلانهاى ریخته و در موضوع ارث و حدود و قصاص و در غیر این موارد قانونگذارى کرده است.
در همه این مسائل، بهترین و جالبترین حقایق را به بشر ارائه نموده است؛ حقایقى که خلل، فساد و بطلان هرگز به آن راه ندارد و کوچکترین اشکال و ایرادى بر آن متوجه نمىباشد.
این چیزى است که ذاتاً براى بشر امکانپذیر نیست و کسى نمىتواند در هر مورد جزئى و کلى قانون گذارى کند و این قانون براى همیشه و تا ابد زنده و بىنقص و عیب باشد، مخصوصاً اگر این افراد از میان ملتى وحشى و بىعلم و دانش برخیزد که کوچکترین آشنایى با این گونه معارف و حقایق نداشته باشد.از این جاست که مىبینیم، افرادى که درباره یکى از علوم نظرى، کتابى نوشتهاند از تألیف آن کتاب مدت زیادى نگذشته که بطلان اکثر نظریههاى مؤلف آن کتاب روشن مىگردد؛ زیرا علوم نظرى این خصوصیت را دارند که هر چه بیشتر درباره آنها بحث شود، حقایق بیشترى در مورد آنها به دست مىآید و خلاف نظریات گذشتگان ثابت مىشود و به طورى که گفتهاند، حقیقت ثمره و نتیجه بحث و بررسى است.چه مجهولات و ناروشنىهاى علم که گذشتگان حل آن را به آیندگان محول نمودهاند و چه کتابهاى فلسفى که گذشتگان آن را نوشتهاند و مورد انتقاد و ایراد علماى بعدى قرار گرفته است؟تا جایى که قسمتى از مباحثى که از راه دلیل براى علماى گذشته ثابت و مسلم شده بود، بعدها پس از بررسى به صورت یک مسئله بىاساس در آمده، از خیالات و موهومات محسوب گردیده است.اما قرآن مجید با گذشت زمان و با کثرت جوانب و جهات مباحث و ارتفاع سطح علمى آنها هنوز مورد کوچکترین اشکال و انتقادى قرار نگرفته و در مسائل و قوانین آن کمترین عیب و ایرادى دیده نشده است، مگر ایرادهاى بىجا و موهومى که از ناحیه بعضى کوتهنظران انتشار یافته و ما به زودى آنها را مورد بحث و گفت و گو قرار داده، بطلانشان را بر ملا خواهیم نمود.
اوست که پیامبرش را با هدایت و آیین حق به سوى مردم فرستاد تا دین وى را بر تمام دینها پیروز گرداند، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند».این آیه شریفه هنگامى نازل گردید که اسلام هنوز در شبه جزیره عربستان رواج کامل پیدا نکرده بود که این آیه از پیروزى جهانى اسلام و از برترى و غلبه آن بر تمام ادیان و ملل دنیا خبر داد که بخش عظیمى از آن تحقق یافت و تحقق کامل آن با ظهور مهدى و مصلح جهان خواهد بود.
یا مىگویند: ما جماعتى متحد و نیرومند و پیروزیم، ولى بدانند به زودى جمعشان شکست مىخورد و پا به فرار خواهند گذشت».این آیه از هزیمت و شکست مشرکین و از پاشیده شدن اجتماعاتشان خبر مىدهد، این جریان نیز در جنگ بدر واقع گردید . آن گاه که ابوجهل اسب خویش را جلو راند و در پیشاپیش لشکر خویش قرار گرفت و گفت: «ما امروز از محمد و یارانش انتقام خواهیم گرفت». ولى خداوند او را هلاک و جمعیتش را متفرق ساخت و حق را آشکار و کلمه حق را برتر گردانید. این جریان در موقعى به وقوع پیوست که مسلمانان در اقلیت بودند و کسى نمىتوانست، باور کند که سیصد و سیزده مردى که هیچ گونه وسایل جنگ در اختیارشان نبود و به جز یک یا دو اسب و هفتاد شتر که به نوبت سوار آنها مىشدند، وسیلهاى نداشتند، بر یک لشکر انبوه و نیرومندى که از نظر تعداد، وسایل و تجهیزات جنگى برترى کامل دارند، غالب شوند، نیرو و قدرت آنان را در هم بشکنند، شوکت و عزتشان را به باد فنا و نیستى بسپارند.
بریده باد هر دو دست ابولهب و مرگ بر او باد همان طور هم خواهد بود. آن چه از ثروت و اولاد به دست آورده است، به حال وى سودى نخواهد بخشید، به زودى وارد آتش شعلهور دوزخ مىشود و نیز همسرش در حالى که هیزمکش دوزخ است و در گردنش طنابى است، از لیف خرما»!
این سوره که در حال حیات ابولهب نازل گردیده است، از داخل شدن او و همسرش به آتش دوزخ خبر مىدهد و از این آیه چنین استفاده مىشود که آنان تا زنده هستند، اسلام را نخواهند پذیرفت و در عناد و لجاجت خویش باقى خواهند ماند و یک سرنوشت شوم و ذلت بارى در انتظار آنهاست و همان طور که قرآن پیشبینى کرده بود، آن دو نفر در حال کفر و بىدینى از این جهان رخت بر بسته و مستوجب عذاب ابدى گردیدند. در دنیا به ذلت و نکبت و در آخرت به عذاب الهى مبتلإ؛کک شدند.
در همه این مسائل، بهترین و جالبترین حقایق را به بشر ارائه نموده است؛ حقایقى که خلل، فساد و بطلان هرگز به آن راه ندارد و کوچکترین اشکال و ایرادى بر آن متوجه نمىباشد.
این چیزى است که ذاتاً براى بشر امکانپذیر نیست و کسى نمىتواند در هر مورد جزئى و کلى قانون گذارى کند و این قانون براى همیشه و تا ابد زنده و بىنقص و عیب باشد، مخصوصاً اگر این افراد از میان ملتى وحشى و بىعلم و دانش برخیزد که کوچکترین آشنایى با این گونه معارف و حقایق نداشته باشد.از این جاست که مىبینیم، افرادى که درباره یکى از علوم نظرى، کتابى نوشتهاند از تألیف آن کتاب مدت زیادى نگذشته که بطلان اکثر نظریههاى مؤلف آن کتاب روشن مىگردد؛ زیرا علوم نظرى این خصوصیت را دارند که هر چه بیشتر درباره آنها بحث شود، حقایق بیشترى در مورد آنها به دست مىآید و خلاف نظریات گذشتگان ثابت مىشود و به طورى که گفتهاند، حقیقت ثمره و نتیجه بحث و بررسى است.چه مجهولات و ناروشنىهاى علم که گذشتگان حل آن را به آیندگان محول نمودهاند و چه کتابهاى فلسفى که گذشتگان آن را نوشتهاند و مورد انتقاد و ایراد علماى بعدى قرار گرفته است؟تا جایى که قسمتى از مباحثى که از راه دلیل براى علماى گذشته ثابت و مسلم شده بود، بعدها پس از بررسى به صورت یک مسئله بىاساس در آمده، از خیالات و موهومات محسوب گردیده است.اما قرآن مجید با گذشت زمان و با کثرت جوانب و جهات مباحث و ارتفاع سطح علمى آنها هنوز مورد کوچکترین اشکال و انتقادى قرار نگرفته و در مسائل و قوانین آن کمترین عیب و ایرادى دیده نشده است، مگر ایرادهاى بىجا و موهومى که از ناحیه بعضى کوتهنظران انتشار یافته و ما به زودى آنها را مورد بحث و گفت و گو قرار داده، بطلانشان را بر ملا خواهیم نمود.
اخبار غیبى در قرآن
1ـ پیشگویى درباره جنگ بدر
2ـ پیشگویى در سرنوشت دشمنان پیامبر
3ـ پیشگویى درباره پیروزى اسلام بر تمام ادیان دیگر
اوست که پیامبرش را با هدایت و آیین حق به سوى مردم فرستاد تا دین وى را بر تمام دینها پیروز گرداند، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند».این آیه شریفه هنگامى نازل گردید که اسلام هنوز در شبه جزیره عربستان رواج کامل پیدا نکرده بود که این آیه از پیروزى جهانى اسلام و از برترى و غلبه آن بر تمام ادیان و ملل دنیا خبر داد که بخش عظیمى از آن تحقق یافت و تحقق کامل آن با ظهور مهدى و مصلح جهان خواهد بود.
4ـ پیشگویى درباره جنگ ایران و روم
5ـ پیشگویى در هزیمت دشمن نیرومند
یا مىگویند: ما جماعتى متحد و نیرومند و پیروزیم، ولى بدانند به زودى جمعشان شکست مىخورد و پا به فرار خواهند گذشت».این آیه از هزیمت و شکست مشرکین و از پاشیده شدن اجتماعاتشان خبر مىدهد، این جریان نیز در جنگ بدر واقع گردید . آن گاه که ابوجهل اسب خویش را جلو راند و در پیشاپیش لشکر خویش قرار گرفت و گفت: «ما امروز از محمد و یارانش انتقام خواهیم گرفت». ولى خداوند او را هلاک و جمعیتش را متفرق ساخت و حق را آشکار و کلمه حق را برتر گردانید. این جریان در موقعى به وقوع پیوست که مسلمانان در اقلیت بودند و کسى نمىتوانست، باور کند که سیصد و سیزده مردى که هیچ گونه وسایل جنگ در اختیارشان نبود و به جز یک یا دو اسب و هفتاد شتر که به نوبت سوار آنها مىشدند، وسیلهاى نداشتند، بر یک لشکر انبوه و نیرومندى که از نظر تعداد، وسایل و تجهیزات جنگى برترى کامل دارند، غالب شوند، نیرو و قدرت آنان را در هم بشکنند، شوکت و عزتشان را به باد فنا و نیستى بسپارند.
6ـ پیشگویى در سرنوشت ابولهب
بریده باد هر دو دست ابولهب و مرگ بر او باد همان طور هم خواهد بود. آن چه از ثروت و اولاد به دست آورده است، به حال وى سودى نخواهد بخشید، به زودى وارد آتش شعلهور دوزخ مىشود و نیز همسرش در حالى که هیزمکش دوزخ است و در گردنش طنابى است، از لیف خرما»!
این سوره که در حال حیات ابولهب نازل گردیده است، از داخل شدن او و همسرش به آتش دوزخ خبر مىدهد و از این آیه چنین استفاده مىشود که آنان تا زنده هستند، اسلام را نخواهند پذیرفت و در عناد و لجاجت خویش باقى خواهند ماند و یک سرنوشت شوم و ذلت بارى در انتظار آنهاست و همان طور که قرآن پیشبینى کرده بود، آن دو نفر در حال کفر و بىدینى از این جهان رخت بر بسته و مستوجب عذاب ابدى گردیدند. در دنیا به ذلت و نکبت و در آخرت به عذاب الهى مبتلإ؛کک شدند.
پی نوشت :
1 ) انفال/ 7.
2 ) حجر/ 94ـ 96.
3 ) صف/ 9.
4 ) روم، 2، 3.
5 ) قمر/ 44، 45.
6 ) لهب/ 1- 4.
