عید سعید غدیر در کلام امام راحل

عید همگان

حضرت امام خمینی رحمت ‏الله علیه، عید غدیر خم را که کاشتن بذر ولایت در جان همه مسلمانان است، مختص گروه خاصی نمی‏دانست و در این‏باره می‏فرمود: «امروز که روز عید غدیر است، از بزرگ‏ترین اعیاد مذهبی است. این عید، عیدی است که مال مستضعفان است، عید محرومان است، عید مظلومان جهان است، عیدی است که خدای تبارک و تعالی به وسیله رسول اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله برای اجرای مقاصد الهی و ادامه تبلیغات و ادامه راه انبیا، حضرت امیر علیه‏السلام را منصوب فرمودند».

ارزش مولا علی علیه‏السلام

حضرت امام خمینی رحمت ‏الله علیه معتقد بود که بزرگیِ عید غدیر، از وجود با برکت علی علیه‏السلام است و می‏فرمود: «مسئله غدیر، مسئله‏ای نیست که بنفسه برای حضرت امیر یک مسئله‏ای پیش بیاورد؛ حضرت امیر مسئله غدیر را ایجاد کرده است. آن وجود شریف که منبع همه جهات بوده است، موجب این شده است که غدیر پیش بیاید. غدیر برای ایشان ارزش ندارد؛ آنکه ارزش دارد، خود حضرت است که دنبال آن ارزش، غدیر آمده است. خدای تبارک و تعالی که ملاحظه فرموده است که در بشر بعد از رسول اللّه‏ کسی نیست که [آنچه [دلخواه است انجام بدهد، مأمور می‏کند رسول‏اللّه‏ را که این شخص را که قدرت این معنا را دارد که عدالت را به تمام معنا در جامعه ایجاد کند و یک حکومت الهی داشته باشد، این را نصب کن».

الگوی حکومت اسلامی

همه حکومت‏ها به الگو و نمونه نیاز دارند تا بر اساس آن، رابطه بین حاکم و مردم مشخص شود و حکومت، وظایف خود را به درستی انجام دهد. حضرت امام خمینی رحمت ‏الله علیهبر این عقیده بود که غدیر، الگوی حکومت اسلامی را معیّن کرد. ایشان در این باره می‏فرمود: «روز عید غدیر، روزی است که پیغمبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله تکلیف حکومت را معیّن فرمود و الگوی حکومت اسلامی را تا آخر تعیین فرمود که حکومت اسلام، نمونه‏اش عبارت از یک همچو شخصیتی است که در همه جهات مهذّب، در همه جهات معجزه است. و البته پیغمبر اکرم این را می‏دانستند که به تمام معنا کسی مثل حضرت امیر علیه‏السلام نمی‏تواند باشد، لکن نمونه را که باید نزدیک به یک همچو وضعی باشداز حکومت‏ها، تا آخر تعیین فرمودند».

حکومت یا مقام معنوی

گروهی، خام اندیشانه می‏پندارند که مسئله غدیر، مربوط به مسائل معنوی امام علی علیه‏السلام است و ربطی به خلافت و حکومت ایشان بعد از پیامبر اسلام صلی‏الله‏علیه‏و‏آله ندارد؛ ولی حضرت امام رحمت ‏الله علیهبا ردّ این مدّعا می‏فرمود: «نصب حضرت امیر به خلافت، این‏طور نیست که از مقامات معنوی حضرت باشد؛ مقامات معنوی حضرت و مقامات جامع او این است که غدیر پیدا بشود». ایشان سپس در ادامه می‏فرمایند: «اینکه در روایات ما... غدیر را آن قدر ازش تجلیل کرده‏اند، نه از باب اینکه حکومت یک مسئله‏ای است. حکومت آن است که حضرت امیر به ابن عباس می‏گوید که: به قدر این کفش بی‏قیمت هم پیش من نیست، آنکه هست، اقامه عدل است. آن چیزی که حضرت امیر علیه‏السلام و اولاد او می‏توانستند در صورتی که فرصت بهشان بدهند، اقامه عدل را به آن‏طوری که خدای تبارک و تعالی رضا دارد، انجام بدهند؛ لکن فرصت نیافتند».

ولایت کلی

حضرت امام خمینی رحمت ‏الله علیه بر روی مقام ولایت کلّیِ امامان معصوم علیهم‏السلام خیلی تأکید می‏کرد. ایشان در سخنان خود، این ولایت را غیر از مسئله خلافت و حکومت می‏دانست که در عید غدیر خم مطرح شد. به نظر مرحوم امام، این ولایت کلی، همان امامت و از اصول مذهب تشیع است که کسی که به آن معتقد نباشد، تمام اعمال نیک خود را باطل کرده است. ایشان در این مورد می‏فرمود: «آن چیزی که برای ائمه ما قبل از غدیر... مطرح بوده است، این یک مقامی است که مقام ولایت کلی... [و] امامت است... . اگر کسی... آن ولایت کلی را قبول نداشته باشد، اگر تمام نمازها را مطابق با همین قواعد اسلامی شیعه هم به جا بیاورد، باطل است؛ این غیر [از] حکومت... [و] از اصول مذهب است».

انحراف بعد از غدیر

پس از واقعه مهم غدیر خم و برگزیدن امام علی علیه‏السلام به جانشینی رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله ، عده‏ای به فاصله اندکی، این مسئله را نپذیرفتند و علی علیه‏السلام را از خلافت کنار گذاشتند. این کنار گذاشتن معصوم و برگزیدن غیر او، اندک اندک خطی انحرافی پدید آورد؛ به طوری که بعدها معاویه‏ها و یزیدها خلافت و حکومت را به دست گرفتند و آن را به سلطنت تبدیل کردند. مرحوم امام خمینی، این انحراف‏ها را سرچشمه گرفتاری‏های کنونی دنیای اسلام می‏داند و می‏فرماید: «انحرافاتی که بعد از غدیر خم پیدا شد و ماها هم غفلت کردیم ـ همه نه ـ بسیاری از ماها، اکثریت شاید غفلت کردند و ما را کناره‏گیر کردند، نگذاشتند که در امور مسلمین دخالت بکنیم، اسباب این گرفتاری‏هایی شده است که الان در سرتاسر کشورهای اسلامی داریم می‏بینیم، در همه جا این مسائل هست... ».

درست زنده نگه داشتن غدیر

شادمانی کردن و مجلس گرفتن در اعیاد اسلامی، عملی نیکوست؛ ولی نیکوتر آنکه، در مورد بزرگی آن عید بیندیشیم. حضرت امام خمینی رحمت ‏الله علیه در مورد درست زنده نگه داشتن عید سعید غدیرخم می‏فرماید: «زنده نگه داشتن این عید، نه برای این است که چراغانی بشود و قصیده‏خوانی بشود و مداحی بشود. اینها خوب است؛ اما مسئله این نیست. مسئله این است که به ما یاد بدهند که چطور باید تبعیت کنیم. به ما یاد بدهند که غدیر، منحصر به آن زمان نیست؛ غدیر در همه اعصار باید باشد و روشی که حضرت امیر در این حکومت پیش گرفته است، باید روش ملت‏ها و دست اندرکاران باشد. قضیه غدیر، قضیه جعل حکومت است. این است که قابل نصب است؛ والاّ، مقامات معنوی قابل نصب نیست».
منبع: پایگاه حوزه