امداد رساني و كمكهاي اوليه

تاريخچه
در 24 ژوين 1984 نام شهر كوچكي به اسم Solferino در استان Mantoue واقع در شمال ايتاليا در تاريخ براي هميشه ثبت شد. اين در زماني بود كه ارتش franco-pemontaise به سركردگي ناپليون سوم اطريشيان را شكست داد. اين جنگ خونين هزاران مجروح داشت كه معالجه نكردن انان منجر به مرگشان شد.
يك سويسي به نام Henry Dunant كه شاهد اين تراژدي بود به كمك افراد محلي در صدد كمك به مجروهان برامد. او بدون تعصب و تبعيض به ياري مجروهان هر دو سپاه شتافت. اولين داوطلبين اين كمك به مجروهين جنگي فرياد ميزدند Tutti fratelli يعني ما همگي برادريم.
Henry Dunant در بازگشت اولين خبر جنگي خود را به نام خاطره اي از سولفرينو نوشت و در ان نفرت انگيز بودن جنگ را خاطر نشان كرد.
از ان زمان به بعد هزارن فرد سرباز يا غير سرباز و زندانيان حق اين را يافتند تا براي اينكه لحظات ازمايشهاي سخت و دردها كمتر ظالمانه باشند از اين حركت برادرانه يا كمك برخوردار شوند.
ايده Henry Dunant منجر به تشكيل كميته اي 5 نفره در سويس براي بررسي امكانات اجراي عمليات كمك رساني به مجروحين جنگي شد.
يك كنفرانس بين امللي در ژنو انجام شد و 16 كشور كه يكي از انها كشور فرانسه بود در اين كنفرانس حضور يافتند. انان تصمصم گرفتند كه در هر كشور كميته هاي كمك رساني تشكيل دهند و يك نشان و علامت نيز براي اين كميته ها انتخاب كردند : صليبي سرخ بر زمينه اي سفيد.
اين دولتها همچنين قوانيني بين المللي در مورد اسراي جنگي كه در جنگ شركت نمي كنند وضع كردند كه تحت عنوان كنوانسيون ژنو كه اولين انها در 22 اوت 1864وضع شد معروفند.
جايزه صلح نيز توسط كارخانه دار سويدي (1833-1896) Alfred Bernhard Nobel ايجاد شد و در قوانين ان قيد شده بود كه اين جايزه ميبايست هر سال به افرادي كه در برادري بين ملت ها سهم بسزايي داشته و تلاش كرده اند اهدا شود.
تنها جايزه صلح نوبل در زمان جنگ جهاني اول در سال 1917 به كميته بين المللي صليب سرخ اهدا شد و همچنين در سال 1944 اين كميته به خاطر تلاش بي وقفه در طول جنگ جهاني دوم باري ديگر جايزه صلح نوبل را دريافت كرد.
در سال 1963 يا صدمين سال تاسيس صليب سرخ جايزه صلح نوبل به كميته بين المللي صليب سرخ و مجمع متحد صليب سرخ و هلال احمر كه امروزه فدراسيون بين المللي مجتمع صليب سرخ و هلال احمر ميباشد تعلق گرفت.
نارسايي و ناراحتي قلب
چگونه متوجه ناراحتي قلبي بشويم؟
فردي كه دچار ناراحتي قلبي ميشود شكايت از دردهاي شديدي در قفسه سينه خواهد كرد كه همانند منگنه اي او را ميفشرد. مضطرب است. همچنين ممكن است دردي در بازو يا در پشت قفسه سينه يا فك يا شكم داشته باشد.
چه بايد كرد؟
بايد به او پيشنهاد داد كه دراز بكشد مگر اينكه خود او حالت ديگري را ترجيح بدهد.
سپس بايد از او پرسيد كه از چه زماني دردش اغاز شده است و ايا اولين بار است كه چنين دردي را دارد يا خير. در صورتيكه قبلا هم دچار اين درد گشته ايا دارويي استفاده ميكرده است؟ ايا تحت مداوا و زير نظر پزشك ميباشد؟ ايا تا به حال در بيمارستان بستري شده است؟ جواب اين سوالها ميتواند براي توضيح دقيق به پزشك اورژانس و كمك بهتر و سريعتر موثر باشد.
تا رسيدن پزشك يا انتقال بيمار به بيمارستان در صورتيكه براي اينگونه دردها دارويي ميخورده است ان دارو را به اندازه اي كه توسط پزشك تجويز شده به اوبدهيد ولي بهيچوجه سعي نكنيد كه سرخودي خود دارويي براي رفع دردها به او بدهيد. تا رسيدن پزشك و يا امبولانس در كنار او بمانيد.
از كار ايستادن قلب :
شخصي كه دچار سكته قلبي شده در حالت بيخودي فرو ميرود و عكس العملي نشان نميدهد و هرگاه از او سوال كنيد جواب نداده و نفس هم نمي كشد.
از كار ايستادن قلب در بزرگسالان اغلب بعد از توقف تنفس و يا انفاركتوس پيش ميايد.
چه بايد كرد؟
فرد در حالت بيخودي بوده و عكس العملي نشان نميدهد.
ارام و با احتياط سر او را نظير شكل زير به عقب كشيده و چانه اش را به طرف بالا بگيريد تا مانع از افتادن زبان به عقب و گلو شده و تنفس را مشكل كند. داخل دهان او را نگاه كنيد تا اگر چيزي نظير پروتز يا دندان مصنوعي دارد ان را در اوريد.
از تنفس نكردن مطمين شويد. دقت كنيد و اگر شكم و سينه ان شخص بالا و پايين نميشود و هيچگونه صداي نفسي و دمي مشاهده نميگردد يعني عمل تنفس متوقف گشته است. اگر شخص ديگري حضور دارد از او بخواهيد كه بلافاصله براي خبر كردن پزشك و امبولانس اقدام كند و در غير اينصورت خود اينكار را بكنيد.
تا قبل از رسيدن انان اقدام به دادن تنفس مصنوعي كنيد. با هر دمي كه در دهان او ميدميد قفسه سينه اش بالا خواهد امد.
اگر با تنفس مصنوعي عكس العملي مشاهده نكرديد تنفس دادن و ماساژ قلب را تواما انجام دهيد.
براي اينكار 15 بار برقسمت تحتاني قفسه سينه در زير محل تلاقي دنده ها و هر دقيقه 100 بار فشار دهيد.
بعد از هر 15 بار فشار بر قفسه سينه دوبار عميقا در دهانش بدميد و بلافاصله دوباره 15 بار برقسمت تحتاني قفسه سينه همانند قبل فشار دهيد. مرتبا دقيقه اي يكبار دقت كنيد تا بينيد كه ايا فرد عكس العملي نشان ميدهد يا خير و اگر باز هم تنفس نميكرد اين روش را ادامه دهيد.
روش تنفس دهان به دهان :
با يك دست چانه را به طرف بالا كشيده و با انگشت شصت دهان را باز كنيد. دست ديگر را روي پيشاني قرار داده و سر را بعقب كشيده و با انگشتان منافذ بيني را همانند گيره اي براي مانع شدن خروج هوا محكم ببنديد. دهانتان را بر روي دهان شخص قرار داده و هوا را به تدريج در دهان او تا بالا امدن قفسه سينه بدميد. سپس دهانتان را از روي دهان او برداشته صاف بنشينيدو نفس بكشيد و منتظر شويد تا قفسه سينه فرد دوباره خالي از هوا شود و فرو رود. اين عمل را تا رسيدن به نتيجه ادامه دهيد.(عكسهاي تنفس دهان به دهان را بالاتر مشاهده ميكنيد.
در زماني كه فرد شروع به نفس كشيدن كرد او را به پهلو قرار دهيد. زانو زده و پاهاي او را در كنار هم قرار دهيد. بازوي او را كه به شما نزديكتر است در زاويه راست بدنش قرار داده و ارنجش را در حاليكه كف دستش رو به بالاست خم كنيد.
پشت دست ديگرش را بفل گوش او كه در سمت شما ميباشد قرار دهيد. اينكار براي ثابت نگاه داشتن سر و مانع شدن از خطر صدمه ديدن مهره هاي پس گردن ميباشد.
با دست ديگر خود پاي ديگر او را گرفته زانويش را خم كرده و بلند كنيد و به ارامي در حالي كه زانويش را به سمت خود ميكشد و در حاليكه دست او را همچنان كه در كنار گوشش قرار داده ايد و بدون اينكه سرش حركت كند بدن او را چرخانده و او را به پهلو قرار دهيد.
زانوي خم شده را طوري قرار دهيد كه زاويه اي مستقيم با باسن داشته باشد و طوري بر زمين تكيه كند كه ثابت بوده و مانع حركت وي شود و دهانش را باز بگذاريد. (تصويرهاي زير )
توجه داشته باشيد كه هرگز زماني كه شروع به نفس كشيدن كرد و تا زماني كه هنوز بخود نيامده است هرگز او را به پشت نبايد نگاه داريد بلكه همانطور كه بالاتر توضيح داده شد بايد او رد به پهلو قرار دهيد.

روش ماساژ دادن قلب :
براي ماساژ دادن قلب حتما بايد فرد را روي محلي صاف و سخت نظير چوب يا زمين قرار داد و نه روي تختخواب.
دركنار فرد و نزديك قفسه سينه او زانو زده و تكمه هاي لباس او را باز كنيد بطوري كه قفسه سينه كاملا لخت باشد.
قسمت پايين يك كف دست خود را بدون اينكه فشاري وارد كنيد در نيمه پاييني قفسه سينه قرار داده و دست ديگر خود را در قسمت بالاي قفسه سينه و به طوري كه انگشتان روي قفسه سينه گذاشته نشوند. سپس بدون اينكه دستهايتان را از روي قفسه برداريد در هر دقيقه و منظما 100 بار بر روي قفسه سينه فشار وارد كنيد. بعد از هر 15 بار كه اين عمل را انجام داديد دو بار تنفس دهان به دهان به گونه اي كه بالاتر گفته شد بدهيد.
بيهوشي و اغما
فردي كه در حالت بيخودي و بيهوشي و يا اغماست نه قادر است كه به سوالاتي ساده نظير صداي مرا ميشنويد؟ چه اتفاقي افتاده؟ جواب دهد ونه به انچه كه به او گفته ميشد نظير چشمهايتان را
باز نيد و ياذدست مرا بفشاريد عمل كند.
چه بايد كرد؟
همانگونه كه در بالاتر براي فردي كه دچار نارحتي قلبي توضيح داده شده بايد عما شود و اورا به همان صورت به پهلو و دهان باز دراز كرده و براي اينكه راحتتر تنفس كند دكمه هاي پيراهن او را در قسمت قفسه سينه باز كنيد.
سوختگي
چه بايدكرد
به مدت 5 دقيقه محل سوختگي را بدون مالش ان در زير اب سرد قرار دهيد.
اگر قسمت سوخته شده در زير لباس قرار گرفته لباس را از تن شخص در اوريد مگر اينكه لباس بر اثر سوختگي به بدن چسبيده باشد.
اگر وسعت سوختگي زياد است و يا طاول هايي بيش از وسعت كف دست فرد وجود دارند سوختگي مهم به حساب ميايد و ميبايست شخص را از سمتي كه سوخته نشده دراز كرد. اما اگر مشكل تنفسي دارد او را به حالت نيمه نشسته قرار داده و بلافاصله اتش نشاني و امبولانس و پزشك را مطلع كنيد و تا رسيدن انان مراقب فردي كه دچار سوختگي شده باشيد.
اگر سوختگي از اهميت زيادي بر خوردار نيست ميتوان محل سوختگي را براي التيام درد بيشتر از 5 دقيقه در زير اب سرد قرار داد. اما مراقب باشيد و اگر محل سوختگي گرم بود و يا ورم كرد و يا پس از گذشت 24 ساعت همچنان درد داشت ميبايست به پزشك مراجعه كرد.
چرا محل سوختگي را در زير اب سرد ميگيريم؟
- اين عمل باعث خنك شدن محل سوختگي ميشود
- درد سوختگي را التيام ميدهد
- در صورتيكه سوختگي با موادشيميايي باشد مانع وسعت و عميق شدن سوختگي ميگردد
- در صورتيكه سوختگي مهم باشد حداكثر ميبايست كه محل سوختگي را 5 دقيقه در زير اب سرد قرار داد چون بيشر از 5 دقيقه منجر به سرد شدن بدن فرد خواهد شد.
خوردن مواد شيميايي
فرد را دراز كرده و بدون اتلاف وقت و سريعا گروه امداد را خبر كنيد.
- به هيچوجه هيچگونه نوشيدني به شخص ندهيد چون خطر استفراغ شخص و بالا اوردن ماده شيميايي وجو دارد
- به هيچوجه شخص را مجبور به استفراغ نكنيد چون عبور مجدد ماده شيميايي از مجراهاي گوارشي زخمهاي ايجاد شده را بيشتر و عميقتر خواهد كرد.
جراحت
چگونه جراحتي مهم را تشخيص دهيم؟
اگر وسعت جراحت زياد و جراحت الوده ميباشد و يا جسمي خارجي در داخل جراحت است و يا جراحت روي شكم و يا سينه و يا چشم ميباشد بايد به ان اهميت داده شده و جدي گرفته شود.
چه بايد كرد؟
بطور عموم بهتر است كه شخص را دراز كنيد و مانع تقلا و تلاش او شده و بگذاريد استراحت كند.
گروه امداد را خبر كرده و تا رسيدن انان مراقب فرد باشيد.
موارد استثنايي :
- اگر جراحت در قسمت قفسه سينه ميباشد شخص را به حالت نيمه نشسته نگاه داريد تا مشكلي براي تنفس نداشته باشد.
- اگر جراحت در ناحيه شكم ميباشد فرد را دراز كرده و زانوهايش را براي تخفيف دادن درد و كمك به راحتتر تنفس كردن خم كنيد.
- اگر جراحت در چشم ميباشد فرد را به پشت خوابانده و سر او را به عقب خم كرده و چشمش را ببنديد.
كارهايي كه هرگز نبايد كرد :
- ايستاده نگاه داشتن شخص
- ضد عفوني كردن جراحت
- بيرون كشيدن جسمي خارجي از جراحت
- غذا و يا نوشيدني دادن به فرد
خفگي
گاهي به هنگام عمل بلع لقمه در گلو و يا مجراي تنفسي گير كرده و توليد خفگي ميكند و شخص نه قادر است نفس بكشد و نه صحبت و نه سرفه كند.
چه بايد كرد؟
سريع پنج ضربه با كف دست به پشت شخص بزنيد :
پشت سر شخص كه نشسته است يا ايستاده بايستيد او را به طرف جلو خم كرده و در حالي كه يك دست خود را روي قفسه سينه او قرار داده ايد با دست ديگر خود پنج ضربه محكم به قسمت فوقاني پشت او مطابق شكل بزنيد.
در صورتيكه روش بالا موفقيت اميز نبود عمل Heimlich را انجام دهيد :
- مطابق شكل در حالي كه پشت سر او قرار گرفته ايد بازوهايتان را از زير بازوهاي او رد كنيد
- يك دست خود را مشت كرده و بالاي ناف او قرار دهيد
- دست ديكر خود را بر روي مشت خود قرار دهيد
- مشت خود راخيلي محكم به سمت خود و به طرف بالا فشار دهيد
اين عمل را پنج بار تكرار كنيد.
عمل Heimlich باعث ميشود تا فشار وارده بر بالاي ناف فشار به شش ها وارد كرده و لقمه يا جسمي كه در مجراي تنفسي گير كرده به خارج پرتاب شود.
گرفتن مجراي تنفسي در نزد كودكان بيشتر از يكسال :
به همان ترتيبي كه در مورد بزرگسالان گفته شد ولي با احتياط بيشتر عمل كنيد و قدرت ضربه اي كه وارد ميكنيد ميبايد مناسب با وزن و سن كودك باشد.
گرفتن مجراي تنفسي در نزد نوزادان :
- نوزاد را به روي شكم و در حاليكه سرش كمي سرازير است روي ساعد خود قرار داده و با دست خود 5 ضربه به
قسمت فوقاني پشت او بزنيد
- در همان حالتي كه هنوز رو به شكم ميباشد با انگشتان جسم را از دهان او بيرون بكشيد و احتياط كنيد تا انگشتانتانرا در حلقش فرو نكنيد.
در صورتيكه با اين عمل موفق به خارج كردن جسم نشديد :
- نوزاد را به پشت روي پاها و ساعد خود قرار داده و سر او را به پايين خم كنيد
- با دو انگشت در وسط سينه و در زير محل تلاقي دنده ها فشار دهيد و توجه داشته باشيد كه روي محل تلاقي
دنده ها فشار ندهيد
كمكهاي اوليه به غريق بزرگسال :
در صورتيكه غريق نفس نميكشد بلافاصله گروه امداد را خبر كنيد.
تا رسيدن كمك غريق را روي زمين دراز كنيد و همانطور كه بالاتر براي كمك به فردي كه دچار ناراحتي قلبي شده عمل كنيد يعني :
تنفس دهان به دهان :
با يك دست چانه را به طرف بالا كشيده و با انگشت شصت دهان را باز كنيد. دست ديگر را روي پيشاني قرار داده و سر را بعقب كشيده و با انگشتان منافذ بيني را همانند گيره اي براي مانع شدن خروج هوا محكم ببنديد. دهانتان را بر روي دهان شخص قرار داده و هوا را به تدريج در دهان او تا بالا امدن قفسه سينه بدميد. سپس دهانتان را از روي دهان او برداشته صاف بنشينيدو نفس بكشيد و منتظر شويد تا قفسه سينه فرد دوباره خالي از هوا شود و فرو رود. اين عمل را تا رسيدن به نتيجه ادامه دهيد.(عكسهاي تنفس دهان به دهان را بالاتر مشاهده ميكنيد
در زماني كه فرد شروع به نفس كشيدن كرد او را به پهلو قرار دهيد. زانو زده و پاهاي او را در كنار هم قرار دهيد. بازوي او را كه به شما نزديكتر است در زاويه راست بدنش قرار داده و ارنجش را در حاليكه كف دستش رو به بالاست خم كنيد.
پشت دست ديگرش را بفل گوش او كه در سمت شما ميباشد قرار دهيد. اينكار براي ثابت نگاه داشتن سر و مانع شدن از خطر صدمه ديدن مهره هاي پس گردن ميباشد.
با دست ديگر خود پاي ديگر او را گرفته زانويش را خم كرده و بلند كنيد و به ارامي در حالي كه زانويش را به سمت خود ميكشد و در حاليكه دست او را همچنان كه در كنار گوشش قرار داده ايد و بدون اينكه سرش حركت كند بدن او را چرخانده و او را به پهلو قرار دهيد.
زانوي خم شده را طوري قرار دهيد كه زاويه اي مستقيم با باسن داشته باشد و طوري بر زمين تكيه كند كه ثابت بوده و مانع حركت وي شود و دهانش را باز بگذاريد. (تصويرهاي زير )
توجه داشته باشيد كه هرگز زماني كه شروع به نفس كشيدن كرد و تا زماني كه هنوز بخود نيامده است هرگز او را به پشت نبايد نگاه داريد بلكه همانطور كه بالاتر توضيح داده شد بايد او رد به پهلو قرار دهيد.
در صورتيكه غريق نفس ميكشيد :
ماساژ دادن قلب :
براي ماساژ دادن قلب حتما بايد فرد را روي محلي صاف و سخت نظير چوب يا زمين قرار داد و نه روي تختخواب.
دركنار فرد و نزديك قفسه سينه او زانو زده و تكمه هاي لباس او را باز كنيد بطوري كه قفسه سينه كاملا لخت باشد.
قسمت پايين يك كف دست خود را بدون اينكه فشاري وارد كنيد در نيمه پاييني قفسه سينه قرار داده و دست ديگر خود را در قسمت بالاي قفسه سينه و به طوري كه انگشتان روي قفسه سينه گذاشته نشوند. سپس بدون اينكه دستهايتان را از روي قفسه برداريد در هر دقيقه و منظما 100 بار بر روي قفسه سينه فشار وارد كنيد. بعد از هر 15 بار كه اين عمل را انجام داديد دو بار تنفس دهان به دهان به گونه اي كه بالاتر گفته شد بدهيد.
كمكهاي اوليه به غريق نوزاد :
1 - در صورتيكه نوزاد نفس نميكشد به او تنفس دهان به دهان و بيني بدهيد.
دهانتان را طوري بر روي صورت نوزاد قرار دهيد كه هم در دهان و هم در بيني او همزمان بدميد. عمل نفس
دميدن
در دهان و بيني نوزاد بايد سريعتر از دميدن نفس در دهان بزگسالان بوده ولي ملايمتر باشد.
اگر بعد از دو دميدن در دهان و بيني او نوزاد هنوز تنفس نميكرد و يا به سرفه نيفتاد بلافاصله اقدام به ماساژ قلبي
بكنيد.
2 - براي ماساژ دادن قلب نوزاد فقط بايد دو انگشت به كار برد. در روي خطي فرضي كه از زير دو سر سينه هايش
ميگذرد با دو انگشت فشار دهيد.
سرعت اين فشارها بايد 100 فشار در هر دقيقه باشد. بعد از هر پنج بار فشار در قسمت تحتاني قفسه سينه و زير
محل تلاقي دنده ها يكبار با دهان و همزمان در بيني و دهان او بدميد. اين عمل را تا رسيدن گروه امداد ادامه دهيد
باز كردن راه هواييAir way
اولين قدم باز كردن راه هوايي فرد است .در فرد بيهوش تمامي ماهيچه ها شل شده اند.عضلات زبان و گردن هم از اين قاعده مستثني نيستند و احتمال دارد كه زبان به طرف حلق بر گردد و راه هوايي را مسدود كند .
كف دست را روي پيشاني مصدوم گذاشته و سر او را به طرف عقب بر گردانيد . همزمان با اين كار دست ديگر را زير چانه او قرار داده و به سمت بالا فشار دهيدبه طوريكه دندانهاي فك بالا و پايين در مقابل هم قرار گيرند . در صورت انجام صحيح اين مراحل شما موفق به باز كردن را ه هوايي مصدوم خواهيد شد .
دادن تنفس مصنوعيBreathing
پس از بازكردن راه هوايي بايد از وضعيت تنفس مصدوم أگاه باشيد.ابتدا قفسه سينه فرد را برهنه كنيد.
اگر صورت مصدوم كبود و رنگ پريده باشد .
نه جريان هوا از بيني و دهان فرد حس شو د و نه صدايي كه نشانگر جريان هوا باشد به گوش برسد.
قفسه سينه حركت نداشته باشد.
تنفس وي قطع شده است و بايد تنفس مصنوعي را آغاز كنيد حتي اگر نتوانستيد تشخيص دهيد كه فرد مذكورتنفس دارد يا نه نفس مصنوعي را آغاز كنيد چون اگر فرد تنفس داشته باشد شما در هنگام تنفس مصنوعي متوجه مي شويد.
* تكنيك دادن تنفس مصنوعي *
سررابه عقب متمايل كنيد به صورتيكه دهان كمي بازتر باشد (نحوه باز كردن راه هوايي در مبحث قبل آمده است.)با انگشتان دستي كه روي پيشاني مصدوم است سوراخهاي بيني فرد را ببنديد .
دهان خود را روي دهان مصدوم بگذاريد بطوريكه , لبهاي شما كاملا اطراف دهان اورا بگيرد.با يك بازدم عميق هوارا وارد دهان فرد مصدوم كنيد.همزمان از گوشه چشم خودبه قفسه سينه فردنگاه كنيد وببينيد آيا هنگامي كه درون مجاري هوايي اومي دميد قفسه سينه بالا مي رود يا نه ؟
وقتي قفسه سينه فرد بالا مي آيد تنفس را قطع كنيد ودهان خود را از دهان فرد دا كرده و بيني اورا آزاد بگذاريد و خودتان برا ي تنفس بعدي نفس بگيريد.
هنگام تنفس موثر سينه وشكم مصدوم بالاو پايين مي آيد , احياگر حس مي كند كه بادكنكي را پر ميكند و پس از دميدن حجم معيني , مقابل ورود هواي اضافه تر مقاومت احساس ميكند .به تدريج رنگ پوست فرد از زردي و كبودي به صورتي تغيير مي يابد
منبع :
ترجمه(Futura-Sciences) : كمكهاي اوليه (صليب سرخ)
njavan.ir