همه پرندگان ایران ( قسمت پنجم )

خانواده كاكائي

پرستوهاي دريايي

پرستوهاي دريايي جثه‌اي باريك‌تر و كوچكتر از كاكايي‌ها دارند و بال‌هايشان باريك‌تر و پروازشان زيباتر از آنها است . دمشان دو شاخه ، منقار آنها باريك‌تر و نوك‌تيزتر است كه در پرواز اغلب آن را رو به پايين نگهميدارند ، بيشتر پرستوهاي دريايي سفيدند با تارك سياه كه در زمستان پيشاني آنها سفيد مي باشد و بعضي كاكل دارند . معمولا درجا بال مي زنند و براي گرفتن ماهي شيرجه مي روند . به دشواري راه مي روند . نر و ماده آنها همشكل است و روي زمين يا در آبگيرها آشيانه مي سازند .
غذاي پرندگان خانواده كاكايي شامل ماهي ها ، سخت‌پوستان ، نرم‌تنان ، حشرات ، لاشه‌حيوانات ، گاهي ميوه‌هاي سته و مواد گياهي است .!

پرستوي دريايي سياه

انگليسي : Black Tern
فرانسوي : Guifette noire
لاتين : Childonias niger

مشخصات :

24 سانتي‌متر ؛ پرستوي دريايي سياه ، پرستوي دريايي بال سفيد و پرستوي دريايي گونه سفيد پرندگان تالابي كوچكي هستند كه پرو بال زادوولد آنها به‌طور كلي تيره‌رنگ است و با تغذيه ضمن پرواز در حالي كه خود را براي گرفتن طعمه به اب مي زنند ، مشخص مي شوند . پرستوي دريايي سياه تنها پرستوي دريايي است كه در پر و بال زادوولد تماما خاكستري مايل به سياه است ، بجز پوشپرهاي زير دم آن كه تماما سفيد مي باشد . در دوران پرريزي ، بدني لكه‌لكه دارد . در زمستان پيشاني ، گردن و سطح شكمي آن سفيد است و لكه‌هاي بزرگ و تقريبا سياهي در طرفين سينه و جلوبال‌هاي آن ديده مي شود . پرنده نابالغ شبيه بالغ زمستاني ولي پشتش پررنگ‌تر است ، منقار اين پرنده سياه ، باريك و تقريبا به درازاي سر آن است ( براي مقايسه پر و بال زمستاني و نابالغ‌ها رجوع شود به پرستوي دريايي گونه‌سفيد و بال سفيد ) در بالاي سطح اب به پس و پيش پرواز مي كند و به منظور گرفتن حشرات با نوك به آب مي زند ولي به ندرت در آب فرو مي رود .!

زيستگاه :

آبهاي داخل خشكي ، گاهي در ساحل دريا نيز ديده مي شود .!

پراكندگي :

پرستوی دریایی سیاه پرنده ای ست که به صورت مهاجر عبوري در شمال و غرب ايران دیده می شود ، تعداد قابل توجه‌اي از آنها همه‌ساله در پناهگاه حيات وحش جزيره شتور زادوولد مي كنند .

پرستوي دريايي بال سفيد

انگليسي : Whithe-winged Black Tern
فرانسوي : Guifette leucoptere
لاتين : Childonias leucopterus

مشخصات :

23 سانتي‌متر ؛ در تابستان با پرو بال سياه و پوشپرهاي بال و دم سفيد به آساني قابل تشخيص است . تفاوت‌هاي ديگرش با پرستوي دريايي سياه عبارتست از دم سفيد و پوشپرهاي زيربالي سياه ( نه خاكستري كمرنگ ) . فرق پرنده بالغ در زمستان با پرستوي دريايي سياه نداشتن لكه‌هاي تيره‌رنگ طرفين سينه ، سياهي كمتر روي تارك ، درشت‌تر بودن جثه و منظم‌تر بودن پرواز آن است ، و از پرستوي دريايي گونه‌سفيد به وسيله طوق كامل و سفيد گردن ، دمگاه كمرنگ‌تر و دم چهارگوش‌تر مشخص مي شود .پرنده نابالغ به كمك تضاد رنگ قهوه‌اي سير و يكدست پشت و بال‌هاي خاكستري كمرنگش از نابالغ پرستوي دريايي سياه و به وسيله پشت تيره رنگ يكدست و دمگاه سفيد از نابالغ پرستوي دريايي گونه‌سفيد تشخيص داده مي شود . منقار اين پرنده در تابستان قرمز و در زمستان تقريبا سياه است و منقار پرستوي دريايي سياه و پرستوي دريايي گونه‌سفيد كوتاه‌تر و كلفت‌تر مي باشد . رفتار و زيستگاه آن مانند پرستوي دريايي سياه مي باشد و غالبا سرتاسر سال همراه آن ديده مي شود .!

پراكندگي :

پرستوی دریایی بال سفید از جمله پرندگانی‌ست که به صورت مهاجر عبوري در همه‌جاي ايران ديده مي‌شود . در گذشته احتمال آن می رفته که در شمال و غرب ايران زادوولد كند ، اما و در حال حاضر اطلاع دقيق و درستي از وضعيت اين پرنده در دست نيست .!

پرستوي دريايي نوك كلفت

انگليسي : Gull-billed Tern
فرانسوي : Sterne hansel
لاتين : Gelocheliddon nilotica

مشخصات :

37 سانتي‌متر ؛ در پروبال تابستاني به پرستوي دريايي بدصدا شبيه است ولي از آن به كمك منقار كاملا سياه ، خيلي كوتاه‌تر و باد‌كرده و دم خاكستري كم‌شكاف‌تر تشخيص داده مي شود . در پرواز پرجثه‌تر و بال‌هايش پهن‌تر از پرنده مزبور به‌نظر مي آيد . پاهايش سياه و به‌طور محسوس بلندتر از پاهاي ساير پرستوهاي دريايي است . سياهي روي سر را در زمستان از دست مي دهد و سرش خيلي سفيدتر از سر پرستوي دريايي بي‌صدا مي شود . پرنده نابالغ تارك نخودي رنگ دارد و پرهاي دور چشمش تيره‌رنگ است . رفتار اين پرنده تا حد زيادي شبيه شبيه ساير پرستوهاي دريايي است ولي عادت شكار كردن حشرات در خشكي ، نشانه مطمئني براي تشخيص آن از پرستوي دريايي بي صدا مي باشد . به ندرت در آب شيرجه مي رود .!

زيستگاه :

باتلاق‌هاي شور ، سواحل ماسه‌اي و آب‌هاي داخل خشكي . به‌صورت دسته‌جمعي در سواحا ماسه اي و جزيره‌هاي كوچك كرداب‌هاي شور زادوولد مي كند .!

پراكندگي :

پرستوی دریایی نوک کلفت پرنده‌ای‌ست که به‌طور عمده تابستان‌ها در شمال ايران نسبتا فراوان است . معدودي از آنها زمستان را در جنوب شرقي درياي خزر باقي مي مانند ، تعداد قابل توجه‌اي از آنها همه‌ساله در پناهگاه حيات وحش جزيره شتور زادوولد مي كنند .

پرستوي دريايي خزر

انگليسي : Caspian Tern
فرانسوي : Sterne Caspienne
لاتين : Hydroprogne tschegrava

مشخصات :

52 سانتي‌متر ؛ تقريبا به بزرگي يك كاكايي نقره‌اي ؛ تارك و طرفين سرش نا زير چشم‌ها سياه است ، دم دوشاخه و منقاري ضخيم به رنگ قرمز نارنجي دارد ، قسمت سياه سر در زمستان خاكستري به نظر مي آيد كه در اطراف چشم پررنگ‌تر است . پرنده نابالغ شبيه بالغ زمستاني است با سطحپشتي پر از لكه‌هاي تقريبا قهوه‌اي . اين پرنده در پرواز شبيه كاكايي‌ها است و پروازي سنگين‌تر از ساير پرستو‌هاي دريايي دارد ، ولي به‌وسيله منقار بزرگش به آساني شناخته مي شود . تيرگي سطح زيرين شاهپرهاي نخستين آن مشخص است ( رجوع شود به مشخصات پرستوي دريايي كاكلي )

زيستگاه :

پرستوي دريايي خزر پرنده‌اي است ساحلي ولي در درياچه‌ها و رودخانه‌هاي بزرگ نيز ديده مي شود .

پراكندگي :

پرستوی دریایی خزر پرنده‌ای‌ست که به تعداد نسبتا فراوان در ايران زادوولد مي كند ( پناهگاه حيات وحش جزيره شتور ) زمستان‌ها فراوان است و ضمن مهاجرت بطور منظم در ناحيه خزر ديده مي شود . امكان دارد كه در جنوب شرقي درياي خزر نيز زادوولد كند .!

پرستوي دريايي كاكلي

انگليسي : Great Crested Tern
فرانسوي : Sterne huppee
لاتين : Sterna bergii

مشخصات :

48 سانتي‌متر ؛ يك پرستوي دريايي خيلي بزرگ تقريبا به اندازه پرستوي دريايي خزر . تارك و پس گردنش كه پرهاي آن تشكيل كاكل كوچكي را مي دهند ، سياه است و پيشاني سفيد دارد . جبه و دم دوشاخه‌اش خاكستري و پرنگ‌تر از پرستوي دريايي كاكلي كوچك مي باشد . منقارش زرد مومي است كه در قاعده اثري از رنگ سبز دارد ، پاهايش سياه و سطح شكمي آن كاملا سفيد است ، در زمستان سفيدي پيشاني توسعه بيشتري پيدا مي كند و ناحيه تارك پر از خال‌خال سفيد است ، پرستوي دريايي كاكلي ؛ پرنده‌اي است اجتماعي ، براي گرفتن ماهي از ارتفاع نسبتا زياد به درون آب شيرجه مي رود .

زيستگاه :

پرنده‌اي است ساحلي كه معمولا در وسط دريا تغذيه مي كند و روي سواحل ماسه‌اي وسيع و گاهي سواحل سنگي استراحت مي نمايد . به صورت دسته‌هاي بزرگ در جزاير كوچك و سواحل ماسه‌اي ، روي زمين آشيانه مي سازد .!

پراكندگي :

پرستوی دریایی کاکلی ؛ پرنده‌اي است بومي ايران و بطور كلي از پراکندگی نسبتا فراوانی برخوردار است !

پرستوي دريايي كاكلي كوچك

انگليسي : Lesser Crested Tern
فرانسوي : Sterne voygeuse
لاتين : Sterna bengalensis

مشخصات :

36 سانتي‌متر ؛ خيلي شبيه پرستوي دريايي كاكلي ، ولي كوچكتر از آن ، و به اندازه پرستوي دريايي بي صدا است . جبه و دم خاكستري كمرنگ‌تر و منقار زرد نارنجي دارد ( نه زرد مومي ) سبك‌پروازتر از پرستوي دريايي كاكلي است ولي از لحاظ رفتــار و زيستگاه شبيه به آن است .!

زيستگاه :

پرستوی دریایی کاکلی كوچك ؛ پرنده‌اي است بومي ايران و بطور كلي نسبتا فراوان است و تعداد قابل توجه‌اي از آنها همه ساله در پناهگاه حيات وحش جزيره شتور زادوولد مي كنند .!

پرستوي دريايي بد صدا

انگليسي : Sandwich tern
فرانسوي : Sterne caugek
لاتين : Sterna sandvicensis

مشخصات :

40 سانتي‌متر ؛ يك پرستوي دريايي نسبتا بزرگ با بال‌هاي دراز ، دم كوتاه دوشاخه و منقار دراز سياه‌رنگ كه نوك آن زرد است . پاهاي سياه دارد و گاهي در سطح شكمي آن اثري از رنگ صورتي ديده مي شود .
در حالت اضطراب پرهاي بلند عقب تاركش برافراشته شده ، به صورت كاكلي جلوه‌گر مي شود . در زمستان تاركي نسبتا سفيد و كاكل سياه رگه‌رگه دارد ، پر و بال زمستاني آن گاهي قبل از پايان يافتن فصل زادوولد ظاهر مي شود . پرنده نابالغ خيلي سفيد به‌نظر مي آيد با دمي كم شكاف كه گاهي زردي نوك منقار را ندارد ، به‌طور كلي ممكن است با پرستوي دريايي نوك كلفت اشتباه شود . پرواز پرستوي دريايي بدصدا ، بيش از پرستوهاي دريايي كوچكتر به پرواز كاكايي‌ها شباهت دارد .

زيستگاه :

تقريبا هميشه در دريا ديده مي شود ، به صورت دسته‌هاي بزرگ در سواحل شني و ماسه‌اي و جزاير سنگي يا ماسه‌اي و گاهي در ساحل ابهاي درون خشكي آشيانه سازي و زادوولد مي كند .

پراكندگي :

پرستوی دریایی بد صدا پرنده‌ای‌ست که به صورت مهاجر عبوري در سواحل درياي خزر ديده شده است ،
زمستان‌ها در سواحل جنوبي ايران بسر مي برد و به‌طور اتفاقي در خشكي ديده مي شود .!

پرستوي دريايي معمولي

انگليسي : Common Tern
فرانسوي : Sterne pierregarin
لاتين : Sterna hirundo

مشخصات :

35 سانتي‌متر ؛ يك پرستوي دريايي خيلي زيبا با اندازه‌اي متوسط كه رنگ خاكستري سطح پشتي آن از پرستوي دريايي بدصدا پررنگ‌تر است و معمولا در ناحيه سفيد اثر مختصري از رنگ خاكستري دارد . در تابستان تاركش كاملا سياه است و منقاري به رنگ قرمز روشن با نوك سياه دارد ، در زمستان پيشاني آن سفيد و منقارش سياه مي باشد . پاهايش قرمز رنگ است . پرنده نابالغ پيشاني سفيد دارد و لبه جلويي بال آن تيره‌رنگ است ، پرنده بالغ در پروبال زمستاني و پرنده نابالغ از پرستوي دريايي تيره تقريبا غيرقابل تشخيص هستند .!

زيستگاه :

سواحل دريا ، درياچه‌هاي آب شيرين ، رودخانه‌هاي بزرگ و تالاب‌هاي وسيع . به‌طور دسته‌جمعي در سواحل ، بين تپه‌هاي شني و يا در جزاير زادوولد مي كند .

پراكندگي :

تالاب بين‌المللي گُميشان در تركمن ، تالاب‌هاي استان گيلان . به‌طور كلي پرستوي دريايي معمولي ، از جمله پرندگانی‌ست که تابستان‌ها نسبتا فراوان است و نیز به‌صورت مهاجر عبوري در همه‌جاي ايران ديده مي‌شود .

پرستوي دريايي تيره

انگليسي : White-cheeked Tern
فرانسوي : Sterbe a joues blanches
لاتين : Sterna repressa

مشخصات :

33 سانتي‌متر ؛ در تمام فصول پروبالش شبيه پرستوي دريايي معمولي است . بهترين نشانه تشخيص آن در تابستان ، عبارت است از رنگ خاكستري سطح شكمي كه با گونه‌هاي سفيدش تضاد خاصي دارد ، سطح پشتي خاكستري مايل به آبي به جاي خاكستري كم‌رنگ و خاكستري رنگ بودن پرهاي داخلي و خارجي شاهپرهاي دم ، در حالي كه در پرستوي دريايي معمولي ، فقط پره خارجي اين شاهپرها خاكستري است .
در زمستان رنگ خاكستري سطح شكمي از بين مي رود و در نتيجه شناخت اين پرنده بي‌نهايت دشوار مي شود . منقار آن در زمستان تماما قرمز مايل به سياه است ، در حالي كه منقار پرستوي دريايي معمولي سياه و در قاعده كمي قرمز رنگ مي باشد . صدا ، رفتار و زيستگاه اين پرنده سبيه پرستوي دريايي معمولي است ، ولي هرگز در داخل خشكي ديده نمي شود .!

پراكندگي :

تابستان‌ها فراوان است ، مهاجرت پرستوي دريايي تيره به تالاب‌هاي گيلان هر ساله از اواخر مرداد ماه شروع مي‌شود و اين پرنده بنا به دلايل خاصي تنها در پناهگاه‌ حيات وحش سلكه ، سياه كشيم و در بخش‌هاي محدودي از تالاب انزلي تخم‌گذاري و جوجه‌آوري مي‌كند. از خصلت‌هاي رفتاري منحصربه‌فرد اين پرندگان تخمگذاري اجتماعي آنهاست كه با هياهوي شورانگيزي هر سال در نقاط مختلف تالاب‌هاي استان گيلان انجام مي‌شود ، اين لانه‌گذاري‌ها از اواخر خرداد آغاز شده و جوجه‌آوري و پرورش جوجه تا اواخر مرداد ماه به طول مي‌‌انجامد. اين لانه‌گذاري‌ها عمدتا بر روي گياهي به نام سكوله خيز (Trapa Natarz) انجام مي‌شود كه با تشكيل يك كلوني مستحكم بستر مناسبي را براي زادآوري اين پرندگان فراهم مي‌سازد.

پرستوي دريايي پشت دودي

انگليسي : Bridled Tern
فرانسوي : Sterne bridee
لاتين : Sterna anaethetus

مشخصات :

36 سانتي‌متر ؛ تشخيص اين پرنده با توجه به سطح پشتي قهوه‌اي يكدست در مقابل سطح شكمي سفيد رنگ ، آسان است . تارك ، پس گردن و نوار چشمي آن سياه و پيشاني و نوار بالاي چشم ، سفيد است . نيم ‌طوق كمرنگي بين سياهي پس گردن و رنگ قهوه‌اي تيره جبه به‌چشم مي خورد . دمش كاملا دوشاخه و خاكستري پررنگ است ، به‌جز شاهپرهاي كناري كه به‌طور عمده سفيد مي باشد . منقار آن سياه است و در فصل زادآوري خيلي اجتماعي است .!

زيستگاه :

دريازي‌ است و فقط براي زاد وولد به خشكي مي‌آيد . در جزايــر كوچك ماسه‌اي و سنگي دور از ساحل به صورت دسته‌هاي خيلي بزرگ روي زمين آشيانه مي سازد

پراكندگي :

پرستوی دریایی پشت دودی از جمله پرندگانی ست که تابستان‌ها فراوان است و در جزاير خليج فارس از جمله پناهگاه حیات وحش جزیره شتور که در جنوب شرقی جزیره لاوان واقع شده زادوولد مي كند .!

پرستوي دريايي كوچك

انگليسي : Little Tern
فرانسوي : Sterne naine
لاتين : Sterna albifrons

مشخصات :

24 سانتي‌متر ، با اندازه بسيار كوچك ، منقار زرد نوك سياه ، پاهاي زرد و پيشاني سفيد به آساني از ساير پرستوهاي دريايي تشخيص داده مي شود . در تابستان سفيدي پيشاني با تارك و نوار چشمي سياه آن تضاد خاصي دارد ، در زمستان قسمت عقبي تارك خاكستري است كه به تدريج تا ناحيه پس گردن به سياهي مي گرايد ، پرنده نابالغ شبيه بالغ زمستاني است ، ولي منقار و پاهاي پررنگ‌تري دارد . شكاف دم اين پرنده كم‌عمق است و هنگام پرواز ، در مقايسه با ساير پرستوهاي دريايي ، بالهايش نسبتا باريكتر ، بال زدنش سريع‌تر و زمان درجا بال‌زدن ان قبل از شيرجه رفت در آب طولاني‌تر است .!

زيستگاه :

سواحل ماسه‌اي و شني درياها و درياچه‌ها . به‌صورت دسته‌هاي پراكنده و كوچك در ساحا درياچه‌ها و رودخانه‌ها زادوولد مي كند .

پراكندگي :

پرستوی دریایی کوچک از جمله پرندگانی‌ست که تابستان‌ها در حاشیه دریای خزر و دریاچه ارومیه از پراکندگی نسبتا فراوانی برخوردار است .

پرستوي دريايي ساندرز

انگليسي : Saunders Little Tern
فرانسوي : Sterne naine de saunders
لاتين : Sterna saundersi

مشخصات :

23 سانتي‌متر ؛ تشخيص پرستوي دريايي ساندرز از پرستوي دريايي كوچك در طبيعت تقريبا غيرممكن است ، فقط اندكي كوچكتر و در سطح پشتي كمي كمرنگ‌تر است . در فصل زادوولد پاهايش قهوه‌اي يا تقريبا سياه مي‌باشد ( نه زرد روشن ) . در صورتي كه در دست‌رس باشد به وسيله سياهي بيشتر شاهپرهاي نخستين سوم و چهارم به آساني تشخيص داده مي شود ، بدين ترتيب كه يك سوم انتهائي شاهپرهاي نخستين سوم و قسمت اعظم شاهپر نخستين چهارم كاملا خاكستري پررنگ و يا سياه است . رفتار ، صدا و زيستگاهش شبيه پرستوي دريايي كوچك ، ولي منحصرا دريازي است .

پراكندگي :

پرستوی دریایی ساندز از جمله پرندگانی است که در گذشته خصوصا فصل زمستان‌ فراوان بوده و اما در حال حاضر اطلاع دقیق و درستی از تعداد و وضعیت پراکندگی این پرنده در دست نیست .

كاكايي دودي

انگليسي : Hemprich’s Gull
فرانسوي : Goeland d’Hemprich
لاتين : Larus hemprichii

مشخصات :

41 سانتي‌متر ؛ پرنده بالغ در پر و بال تابستاني و زمستاني ، سر و گلوي قهوه‌اي رنگ دارد كه در حد پس گردن پررنگ‌تر است و در مجاورت آن نيم‌طوق سفيدي ديده مي شود . قسمت بالاي سينه قهوه‌اي ، جبه قهوه‌اي پررنگ و بال‌هاي قهوه‌اي پررنگ با حاشيه عقبي سفيد و مشخص دارد . سطح زيرين بال‌هايش تقريبا سياه است . قسمت پايين سينه ، شكم و دمش سفيد مي باشد . منقارش سبز كمرنگ و نوك آن سياه و قرمز است ، پاهاي زرد كمرنگ دارد . پرنده نابالغ بيشتر قهوه‌اي پررنگ است به‌جز ناحيه شكم و قاعده دمش كه سفيد مي باشد .!

زيستگاه :

كاكايي دودي پرنده‌اي است ساحلي كه در سواحل سنگي و ماسه‌اي بيشتر ديده مي شود . در جزاير كوچك دور از ساحل و سواحل ماسه‌اي روي زمين آشيانه مي سازد

پراكندگي :

کاکایی دودی پرنده‌ای است که زمستان‌ها از پراکندگی نسبتا زیادی برخوردار است و تعداد قابل توجه‌اي از آنها را مي توان در جزاير استان بوشهر مشاهده كرد

كاكايي بزرگ

انگليسي : Great Black-headed Gull
فرانسوي : Goeland ichthyaete
لاتين : Larus ichthyaetus

مشخصات :

67 سانتي‌تر ؛ پرنده بالغ در تابستان به وسيله اندازه بسيار بزرگ ، سر سياه و سفيدي زياد روي بال‌هايش به آساني شناخته مي شود . جبه خاكستري رنگ و سطح شكمي سفيدي دارد ، پاهايش سبز است و در انتهاي منقار نارنجي رنگ آن يك نوار سياه ديده مي شود . پرنده نابالغ از نابالغ كاكايي‌هاي بزرگ‌جثه ، به كمك نوار سياه و پهن در انتهاي دم سفيد و طرح منقارش تشخيص داده مي شود . كاكايي بزرگ پرنده‌اي است درنده‌خو و اغلب انگل كاكايي‌هاي ديگر مي باشد .!

زيستگاه :

سواحل دريا ، مرداب‌هاي ساحلي و درياچه‌هاي شور . به ندرت در حوالي آبهاي شيرين ديده مي شود .

پراكندگي :

کاکایی بزرگ پرنده‌ای است که زمستان‌ها فراوان است و در تابستان مي توان تعداد قابل توجه‌اي از اين پرنده زيبا را در جزيره ام‌الگرم از استان بوشهر مشاهده كرده ، در جزاير خاركو، نخيلو، خان و ام‌الگرم بوشهر تخم گذاري مي‌كنند .!

كاكايي كوچك

انگليسي : Little Gull
فرانسوي : Mouette pygmee
لاتين : Larus minutus

مشخصات :

27 سانتي‌متر ؛ كوچكترين كاكايي اين خانواده . در حالت نشسته ، صرفنظر از اندازه ، شبيه كاكايي سر سياه است و به وسيله سر سياه يكدست ( نه قهوه‌اي پررنگ ) كه سياهي آن به خوبي تا پس گردن پيشروي دارد و همچنين با نداشتن رنگ سياه روي بال‌هاي نسبتا گردش مشخص مي شود . در پرواز به وسيله رنگ تيره سطح زيرين بال‌ها ، از كاكايي سرسياه متمايز است . منقارش در تابستان قرمز پررنگ و در زمستان تقريبا سياه است . پاهايي قرمز رنگ دارد . پرنده بالغ در زمستان مانند كاكايي سر سياه لكه‌هاي تيره‌اي روي سر دارد ولي از لحاظ اندازه و رنگ بال به اساني از آن تشخيص داده مي شود . قبل از بلوغ سطح زيرين بال‌هايش سفيد است و در سطح پشتي بال‌هاي آن يك نوار تيره‌رنگ اريب ديده مي شود كه به شاهپرهاي نخستين سياه منهي مي گردد و در پرواز طرح زيگزاگ مشخصي را تشكيل مي دهد . در حالت نشسته يك نوار تيره پهن و افقي روي بال آن مشاهده مي شود . پرنده نابالغ در سطح پشتي تقريبا سياه يكدست است و در وسط بال بسته‌اش يك لكه پهن سفيد ديده مي شود . رفتارش شبيه رفتار كاكايي سر سياه است ولي به شيوه پرستوهاي دريايي در حال پرواز از سطح آب تغذيه مي كند .!

زيستگاه :

مانند كاكايي سر سياه

پراكندگي :

کاکایی کوچک پرنده ای است که زمستان‌ها در زمين‌هاي پست ساحل درياي خزر زياد است . به‌طور اتفاقي در آذربايجان و به سمت جنوب تا فارس ، خوزستان و خليج فارس ديده شده است . تابستان‌ها در جزاير خاركو، نخيلو، خان و ام‌الگرم بوشهر تخم گذاري مي‌كنند .!

كاكايي سر سياه

انگليسي : Black-headed Gull
فرانسوي : Mouette rieuse
لاتين : Larus ridibundus

مشخصات :

37 سانتي‌متر ؛ يك كاكايي نسبتا كوچك و فعال كه اغلب دور از دریا ديده مي شود . در حال پرواز ، سفيدي حاشيه جلويي بال‌هاي نوك‌تيز آن نشانه تشخيص خوبي است . سطح زيرين شاهپرهاي نخستين آن خاكستري تيره و منقار و پاهايش و منقار و پاهايش باريك و قرمز رنگ مي باشد . سرش در تابستان قهوه‌اي شكلاتي و در زمستان سفيد است ، با لكه‌هايي در جلو و عقب چشم . پرنده نابالغ سطح پشتي و تارك قهوه‌اي پرنقش دارد ، دم سفيدش در انتها سياه است و بالهايش داراي حاشيه سفيدي در جلو مي باشد ، طرح سرش شبيه پرنده بالغ در پروبال زمستاني است ، منقار آن زردرنگ با نوك تيره و پاهايش زرد تيره است . كاكايي سر سياه در پرواز از كاكايي‌هاي بزرگ چابك‌تر است . كاكايي نوك‌سبز اندكي از اين پرنده بزرگتر است و در تمام فصول به وسيله منقار و پاهاي تقريبا سبز رنگ و طرح متفاوت سر و بال از آن تشخيص داده مي شود .!

زيستگاه :

کاکایی سر سیاه معمولا در طول ساحل ، در لنگرگاه‌ها ، در مسير رودخانه‌ها ، كنار درياچه‌ها و گاهي در كشتزارها و دور از آبهاي وسيع ديده مي شود . به صورت دسته‌جمعي در مرداب ها ، چمنزارها ، سواحل شني و جزاير درياچه‌اي زادوولد مي كند .!

كاكايي صورتي

انگليسي : Slender-billed Gull
فرانسوي : Goeland railleur
لاتين : Larus genei

مشخصات :

42 سانتي‌متر ؛ به خاطر شباهت طرح بال ممكن است با كاكايي سرسياه اشتباه شود، ولي گردن درازتر و دم بلندتر با انتهاي تقريبا سه‌گوش دارد و معمولا سر و منقار خود را به‌طرز خاصي رو به پايين مي گيرد .
منقار آن از منقار كاكايي سر سياه ، بلندتر ، نوك‌تيز و كلفت‌تر است و به‌نظر سياه مي آيد ، در حالي كه قرمز پررنگ است . پاهايش نيز قرمز پررنگ مي باشد و در پر و بال زادوولد سر و گردنش سفيد خالص و سطح شكمي آن سفيد مايل به صورتي است . نابالغ اين پرنده بيش از ديگر كاكايي‌ها به پرنده بالغ شبيه است ولي دمش يك نوار انتهايي سياه دارد و معمولا يك لكه خاكستري رنگ روي پوشپرهاي گوش آن ديده مي شود .
نقش و نگار قهوه‌اي كمرنگ سطح پشتي آن كمرنگ‌تر از نابالغ كاكايي سر سياه است و پاهايش رنگ زرد چرك دارد .

زيستگاه :

آبهاي ساحلي و خورها . به صورت دسته‌هاي كوچك يا بزرگ گاهي همراه با پرستوهاي دريايي در سواحل گلي و جزاير وسط مرداب‌هاي ساحلي ، در باتلاق‌ها و در امتداد ساحل رودخانه‌ها آشيانه مي سازد .!

پراكندگي :

کاکایی صورتی پرنده ای است که زمستان‌ها زياد است . به تعداد نسبتا فراوان در ايران زادوولد مي كند ، تعداد قابل توجه‌اي از اين پرنده را مي توان در استان آذربايجان غربي در تالاب بين المللي آلماگل مشاهده كرد ، سه هزار قطعه كاكايي صورتي در درياچه‌هاي طشك و بختگان و پريشان شناسايي شده‌اند .

خانواده جغد

Family Strigidae
پرندگان شكاري شب كه داراي سر بزرگ ، صورت پهن كه تشكيل صفحه‌هاي صورت را مي دهد ، چشم‌هاي بزرگ و متمايل به جلو ، منقار قوي قلاب مانند و نيم پيدا و چنگال‌هاي تيز و نيرومند مي باشند پرواز آنها بي صدا است ، بعضي از آنها گوشپرهاي مشخصي دارند . پاهاي پوشيده از پر دارند . تك‌زي هستند و بيشتر آنها روي درخت زندگي مي كنند . نر و ماده آنها همشكل است ولي ماده‌ها بزرگترند . در سوراخ‌ها ، آشيانه‌هاي متروك و روي زمين لانه مي سازند . طعمه خود را يكجا مي بلعند و از پستانداران ، پرندگان ، خزندگان ، دوزيستان و ماهي ها ، حشرات و خرچنگ‌ها تغذيه مي كنند .

شاه بوف

انگليسي : Eagle Owl
فرانسوي : Hibou grand-duc
لاتين : Bubo bubo

مشخصات :

66 تا 70 سانتي‌متر ؛ بزرگترين نوع جغد ( دو برابر جغد گوش‌دراز ) داراي گوشپرهاي مشخص ، سينه زرد مايل به قهوه‌اي با رگه‌هاي پهن ، چشم‌هاي درشت نارنجي رنگ ، سطح پشتي زرد مايل به قهوه‌اي با لكه‌هاي قهوه‌اي پررنگ است . شاه‌بوف ، طعمه‌هاي بزرگ تا اندازه خرگوش را مي تواند شكار كند .
صبح خيلي زود و غروب به شكار مي پردازد . در شكاف سنگ‌ها و درخت‌ها استراحت مي كند ، يا روي شاخه‌هاي درخت در محلي نزديك به تنه درخت به‌طور قائم مي نشيند . شاه‌بوف پرنده‌اي‌ست تك‌زي .

زيستگاه :

برآمدگي‌هاي درون جنگل ، پرتگاه‌ها ، كوهپايه‌ها و استپ‌هاي وسيع ، در فاصله بين بوته و سنگ ، در شكاف درختان و يا در آشيانه متروك پرندگان شكاري زادوولد مي كند .

پراكندگي :

شاه بوف پرنده‌اي‌ست بومي ايران و در گذشته نه چندان دور از پراکندگی خیلی فراوانی برخوردار بوده است و امروز نیز نسبتا فراوان است ، اما از آمار و پراكندگي اين پرنده باشكوه ايراني اطلاع دقيق و درستي در دست نيست .!

جغد ماهي خور

انگليسي : Brown fish Owl
فرانسوي : Chouette pecheuse brune
لاتين : Ketupa zeylonensis

مشخصات :

53 سانتي‌متر ؛ جغدي‌ست بسيار بزرگ كه حد صفحه صورت آن كاملا مشخص نيست . گوشپرهايش بر خلاف گوشپرهاي شاه بوف كه عمودی‌ست ، به حالت افقي قرار گرفته است . پروبالش شل و به‌طور كلي قهوه‌اي است با رگه‌هاي مشخص تقريبا سياه كه در سطح پشتي نقش و نگار نخودي رنگ دارد ، گلوي سفيد ، عنبيه زرد روشن و پاهاي زرد بدون پر دارد .

زيستگاه :

هميشه نزديك آب ، در سواحل دريا و در جنگل‌هاي مناطق پست كنار رودخانه‌ها و جويبارها ديده مي شود بين سنگ‌ها و سوراخ درختان و در آشيانه متروك پرندگان شكاري بزرگ آشيانه مي سازد .

پراكندگي :

جغد ماهي خور ، بومي مناطق خاصي از ايران است و به ندرت ديده مي شود ، این پرنده از جمله پرندگان نادر است .!

جغد گوش دراز

انگليسي : Long-eared Owl
فرانسيوي : Hibou moyen-duc
لاتين : Asio otus

مشخصات :

35 سانتي‌متر ؛ تنها جغد با اندازه متوسط كه گوشپرهاي درازي دارد .سطح پشتي آن پر از لكه‌ها و خال‌هاي نخودي و قهوه‌اي مايل به خاكستري ، و سطح شكمي آن نخودي رنگ با رگه‌هاي تيره وراه‌هاي عرضي ظريف است . از جغد جنگلي به وسيله سر زاويه‌دار ، گوشپرهاي بلند، بدن لاغرتر و چشم‌هاي زرد نارنجي ( نه سياه ) مشخص مي شود . در پرواز بال‌ها و دمش در مقايسه با جغد جنگلي بلند‌تر مي نمايد . بال‌زدنش پردامنه است ، روزها در انبوه شاخ و برگ درختان استراحت مي كند يا به‌طور قائم و نزديك به تنه درخت روي شاخه‌ها مي نشيند . از پستانداران كوچك ، پرندگان و حشرات تغذيه مي كند . در بعضي نقاط هنگام پاييز يا زمستان ، به صورت دسته‌هاي كوچكي گرد هم به استراحت مي پرازند . جغد تالابي از جغد گوش دراز پرجثه‌تر و گوشپرهايش خيلي كوتاه‌تر مي باشد .

زيستگاه :

در جنگل‌ها ديده مي شود .در آشيانه های متروک و گاهي روي زمين تخم‌گذاري و زادوولد مي كند .

پراكندگي :

جغد گوش دراز از جمله پرندگانی‌ست که در گذشته ، زمستان‌ها از پراکندگی نسبتا فراوانی برخوردار بوده و احتمال آن مي رفته كه به تعداد خيلي كم در شمال ايران زادوولد كند، اما در حال حاضر اطلاع دقيق و مستندی از وضعيت زادآوري و پراكندگي آن در دست نيست. گاهي به سمت جنوب تا حدود مركز فارس ديده شده است .!

جغد تالابي

انگليسي : Short-eared Owl
فرانسوي : Hibou des marais
لاتين : Asio flammeus

مشخصات :

37 سانتي‌متر ؛ هنگام غروب و طي روز در فضاي باز به شكار مي پردازد . جغد تالابي به وسيله بدن زرد مايل به قهوه‌اي كمرنگ و با سطح شكمي راهراه مشخص مي شود . بال‌هاي نسبتا دراز با راه‌راه عرضي دارد كه در سطح زيرين آنها در ناحيه خم بال لكه‌اي بزرگ و تيره‌رنگ مشاهده مي شود كه در پرواز به خوبي نمايان مي گردد . جغد گوش دراز نيز لكه‌ مشابهي دارد كه پررنگ‌تر است . گوشپرهاي جغد گوش دراز به دشواري ديده مي شود و در سطح شكمي رگه‌هاي عرضي ندارد . جغد تالابي معمولا بر روي زمين مي‌نشيند و بدن را بطور مشخصي متمايل به جلو نگهميدارد ، پروازش در ارتفاع كم و موج‌دار است و غالبا در حاليكه بال‌ها را اندكي بالا گرفته است بالبازروي مي كند . گاهي در ارتفاع خيلي زياد پرواز مي كند و گاهي به‌طور دسته‌جمعي ديده مي شود .

زيستگاه :

اراضي وسيع باتلاقي ، تپه‌هاي شني و علفزارها ..

پراكندگي :

جغد تالابی پرنده‌ای‌ست که زمستان‌ها در شمال ايران از پراکندگی نسبتا فراوانی برخوردار بوده است و به تعداد كمتري در جنوب و سواحل جنوبي ايران ديده می شده و اما به رغم نابودی زیستگاه و دیگر عوامل تخریب محیط زیست ، اطلاعی دقیق و مستندی از تعداد و وضعیت پراکندگی کنونی آن در دسترس نیست . به گزارش رسیده از اداره حفاظت محیط زیست جزیره خارک ، در تاریخ 24/7/87 در شمال جزیره خارگ یک قطعه جغد تالابی بزرگ مشاهده شده است.

مرغ حق

انگليسي : Scops Owl
فرانسوي : Hibou petit-duc
لاتين : Otus scops

مشخصات :

19 سانتي‌متر ؛ اين پرنده با دو نشانه ، يعني اندازه خيلي كوچك و داشتن گوشپر مشخص مي شود ( گرچه گوشپرهايش هميشه واضح ديده نمي شود ) ، پر و بال ان پر از خطوط موج‌دار و خال‌هاي قهوه‌اي مايل به خاكستري است . در مقايسه با جغد كوچك ؛ سري كوچكتر و برآمده‌تر دارد . جثه‌اش از پنده مزبور لاغرتر و در سمت دم باركتر و دمش نيز درازتر است . صداي يكنواخت آن خيلي مشخص است ، بيشتر هنگام شب فعاليت مي كند و به‌طور كلي حشره‌خوار مي باشد

زيستگاه :

در درخت‌هاي مجاور مناطق مسكوني ، باغ‌ها و باغچه‌ها و همچنين در ساختمان‌هاي قديمي ديده مي شود در ميان سوراخ‌ها و گاهي در لانه متروك پرندگان ديگر آشيانه مي سازد .!

پراكندگي :

مرغ حق از جمله پراکندگی‌ست که در گذشته نه‌چندان دور تابستان‌ها از پراکندگی فراوانی برخوردار بوده و در حال حاضر وضعيت اين پرنده از طرف سازمان محيط زيست اعلام نشده است اما تعداد قابل توجه‌اي از آنها را مي توان در منطقه شکار ممنوع شاسکوه و اسفدن در شمال شرق استان خراسان جنوبي و استان‌هاي شمالي ايران يافت .!

مرغ حق جنوبي

انگليسي : Striated Scops Owl
فرانسوي : Hibou petit-duc de Bruce
لاتين : Oyus brucei

مشخصات :

21 سانتي‌متر ؛ شباهت زيادي به مرغ حق دارد ولي اندكي بزرگتر ، خاكستري‌تر ، كمرنگ‌تر و كمتر خرمائي است با خط و خال ظريف‌تر و نامشخص‌تر . لكه‌هاي سفيد پس گردن را ندارد و دمش اندكي بلند‌تر است . پرنده نابالغ بر خلاف نابالغ مرغ‌حق كه رگه‌رگه است ، بدنش راه‌راه عرضي دارد . رفتار اين پرنده شبيه مرغ حق است .!

زيستگاه :

مانند زيستگاه مرغ حق ، ولي بيش از آن در مناطق مزروعي و حتي در باغ‌هاي داخل شهرها ديده مي شود .

پراكندگي :

احتمالا مرغ حق جنوبی از جمله پرندگان بومی بشمار مي آيد ، از وضعيت اين پرنده آمار دقيقي در دست نيست اما مي توان تعدادي از آنها را در منطقه شکار ممنوع شاسکوه و اسفدن در شمال شرق استان خراسان جنوبي يافت . .

جغد كوچك

انگليسي : Little Owl
فرانسوي : Chouette Vheveche
لاتين : Athene noctua

مشخصات :

21 سانتي‌متر ؛ اين پرنده به‌وسيله اندازه كوچك ، بدن خپله و سر تخت مشخص مي شود . سطح پشتي آن قهوه‌اي پررنگ است با لكه‌ها و راهراه عرضي سفيد ، و سطح شكمي سفيد رنگش رگه‌هاي پهن قهوه‌اي پررنگ دارد . با سر و صورت تخت و چشم‌هاي زرد ، خشمگين و عبوس بنظر مي آيد ، غالبا طي روز فعاليت مي كند . روي تير تلگراف ، پايه‌ها و نرده‌ها به حالت قائم مي نشيند ، هنگام احساس خطر مرتبا سر خود را بالا و پايين مي كند . به‌طور كلي از حشرات و جوندگان كوچك و گاهي از پرندگان كوچك تغذيه مي كند

زيستگاه :

متغير ولي معمولا در كشتزارهاي وسيع و زمين هاي باير و سنگلاخ ديده مي شود . در شكاف درخت‌ها و سنگ ها ، در ساختمان‌ها و يا در سوراخ‌هاي زمين آشيانه مي سازد .

پراكندگي :

جغد كوچك پرنده‌اي است بومي ايران و هم اكنون در مناطق مختص به خود نسبتا فراوان است .!

جغد كوچك خالدار

انگليسي : Spotted Little Owl
فرانسوي : Chouette brahmane
لاتين : Athene brama

مشخصات :

20 سانتي‌متر ؛ از لحاظ شكل ظاهري و رنگ كلي بدن شبيه جغد كوچك است ، ولي سطح شكمي آن راهراه عرضي قهوه‌اي و سفيد ( نه رگه‌رگه ) دارد و سرش خال‌خال سفيد است . چانه ، گلو طرفين گردنش سفيد مي باشد و يك نوار قهوه‌اي پهن افقي روي گلوي آن ديده مي شود . مانند جغد كوچك نيم‌طوق سفيد و نامشخصي در پس گردن دارد ، رفتار و صدايش شبيه جغد كوچك است .

زيستگاه :

مانند جغد كوچك ، ولي به ويژه در باغ‌ها ديده مي شود .

پراكندگي :

جغد كوچك خالدار پرنده‌اي است بومي ايران در مناطق زيستي مختص به خود نسبتا فراوان است .!

جغد طلايي

انگليسي : Hume’s Tawny Owl
فرانسوي : Chouette de Butler
لاتين : Strix butleri

مشخصات :

29 تا 32 سانتي‌متر ؛ سطح پشتي آن از قهوه‌اي نارنجي كمرنگ تا نخودي پررنگ متغير است كه روي‌هم‌رفته سر و گردن طلايي و در ناحيه پشت بيشتر خاكستري است . تاركش تا حدي پررنگ‌تر است . دم نخودي پررنگ با شش نوار قهوه‌اي تيره‌رنگ دارد . صفحه صورت و سطح شكمي آن سفيد با اثري از رنگ نخودي است . جغد طلايي پرنده‌اي است ناياب كه عملا هيچ اطلاعي درباره آن در دست نيست .

زيستگاه :

احتمالا دامنه تپه‌هاي سنگي و نخلستان‌هاي مجاور صخره‌ها .

پراكندگي :

به درستی وضعيت جغد طلایی در ایران نامعلوم است . احتمالا بومي و به تعداد كم در ساحل خليج فارس و جنوب بلوچستان وجود دارد ، ولي اين مسئله نياز به بررسي دارد .

جغد جنگلی

انگليسي : Tawny Owl
فرانسوي : Chouette Hulotte
لاتين : Strix aluco

مشخصات :

37 سانتي‌متر ؛ اين پرنده پروبال لكه‌لكه و رگه‌رگه ، سر بزرگ و گرد و چشم‌هايي سياه دارد . گوشپر ندارد و رنگ سطح پشتي آن از قهوه‌اي پررنگ تا قهوه‌اي مايل به زرد و يا متمايل به خاكستري متغير است ، سطح شكمي آن قهوه‌اي مايل به نخودي است با رگه‌هاي پهن و تيره . صفحه‌هاي صورت قهوه‌اي مايل به خاكستري دارد و منحصرا شبها فعاليت مي كند . از جغد گوش دراز به وسيله جثه درشت‌تر ، چشم‌هاي سياه و نداشتن گوشپر و از جغد تالابي به كمك رنگ تيره‌تر و چشمان سياه ، و از جغد سفيد به وسيله اندازه بزرگتر و ظاهر خيلي پررنگ‌تر ( به ويژه در صورت و سطح شكمي ) مشخص مي شود .

زيستگاه :

در جنگل‌هاي كهن ، پارك‌ها و باغ‌هاي بزرگ ديده مي شود . در شكاف تنه درخت‌ها ، آشيانه متروك پرندگان بزرگ و گاهي در ساختمان‌ها و يا لانه خرگوش‌ها آشيانه مي سازد .

پراكندگي :

جغد جنگلي از پرندگان بومي ايران بشمار مي رود و در گذشته فراوان بوده است و اما در حال حاضر اطلاع دقيق و درستي از پراكندگي اين پرنده در ايران در دست نيست .

جغد سفيد

انگليسي : Barn Owl
فرانسوي : Chouette effraie
لاتين : Tyto alba

مشخصات :

34 سانتي‌متر ؛ جغدي است پا دراز ، با رنگ روشن و صورت سفيد . سطح پشتي آن به رنگ نخودي طلايي و داراي خال‌هاي ريز است و سطح شكمي سفيد نسبتا يكدست دارد . چشم‌هايش سياه است و گوشپر ندارد . معمولا شب گرد است ولي گاهي ضمن روز هم شكار مي كند . به حالت قائم مي نشيند به‌طوري كه پاهاي دراز و سر بزرگش جلب توجه مي كند . مسير پروازش موج‌دار و هنگام غروب شبح مانند به‌نظر مي آيد .
به‌طور عمده از جوندگان كوچك تغذيه مي كند .

زيستگاه :

زندگي در مناطق مسكوني را ترجيح مي دهد . معمولا در ساختمان هاي روستائي ، برج‌ها و خرابه‌ها زادوولد مي كند . همچنين در پارك‌هائي كه درخت‌هاي كهنسال دارند ، و گاهي روي صخره‌ها ديده مي شود . !

پراكندگي :

جغد سفيد از پرندگان بومي ايران است ، در گذشته اين پرنده به تعداد كم ديده مي شده و اما در حال حاضر از گونه‌هاي خيلي نادر بشمار مي آيد ( اطلاعي از وضعيت كنوني اين پرنده در ایران در دست نيست )

خانواده غواص

Family Gavidae
پرندگان شناگر با جثه بزرگ و منقار نوك‌تيز كه از كشيم‌ها بزرگترند . پاهاي قوي دارند كه در قسمت عقب سطح شكمي قرار دارد و سه انگشت جلويي آنها پرده‌دار است .! در زير آب با مهارت غوطه مي زنند و شنا مي كنند ، هنگام بروز خطر به سرعت در آب فرو مي روند و يا طوري شنا مي كنند كه فقط سر آنها از آب بيرون مي ماند . معمولا در سطح آبهاي باز فعاليت‌دارند و فقط به‌منظور زادوولد به ساحل مي آيند . بال‌هاي آنها نسبتا كوچك و نوك‌تيز است ، هنگام پرواز قوز مي كنند و سر خود را اندكي پايين‌تر از سطح بدن نگهميدارند ، سريع و مدام بال‌مي زنند ، دمي كوتاه و مشخص دارند كه در پرواز پاهايشان از حد دم تجاوز مي كند . نــر و ماده آنها همشكل است ، روي زمين آشيانه مي‌سازند غذاي عمده آنها ماهي است ، از سخت‌پوستان ، نرم‌تنان حشرات نيز تغذيه مي كنند .!

غواص گلو سرخ

انگليسي : Red-throated Diver
فرانسوي : Plongeon catmarin
لاتين : Gqvia stellata

مشخصات :

53 تا 60 سانتي‌متر ؛ تقريبا به اندازه غواص گلو سياه ، ولي سرش كوچك‌تر است . منقار قلمي و سربالا ، تشخيص سريع آن را حتي از فاصله دور ممكن مي سازد . معمولا سر و منقار خود را اندكي بالاتر نگهميدارد ، در فصل زادوولد رنگ سرش خاكستري است ، روي گلو يك لكه بزرگ به رنگ قرمز تيره دارد كه از دور سياه بنظ مي رسد ، و سطح پشتي آن بدون طرح و به رنگ قهوه‌اي مايل به خاكستري است . در پروبال زمستاني از غواص گلو سياه كمرنگ‌تر و داراي خال‌هاي ريز سفيد در ناحيه پشت مي باشد ، سطح شكمي آن سفيد است و سفيدي طرفين سر تا حد پيشاني باعث مي شود كه صورتش سفيد بنظر بيايد .

زيستگاه :

زمستان‌ها بيشتر در آبهاي ساحلي بسر مي برد .

پراكندگي :

غواص گلو سرخ پرنده‌اي است نادر و كمياب ، زمستان‌ها خيلي به ندرت در ساحل درياي خزر ديده مي شود .

غواص گلو سياه

انگليسي : Black-throated Diver
فرانسوي : Plongeon arctique
لاتين : Gavia arctica

مشخصات :

58 تا 67 سانتي‌متر ؛ در فصل زادوولد به وسيله تارك و پس گردن خاكستري رنگ و منقار قلمي راست و سياه رنگش مشخص مي شود . گلويش سياه است و در طرفين گردن و سينه رگه‌هاي نامنظم سياه و سفيد دارد . سطح پشتي آن در دو بخش قرينه مجموعه‌اي از لكه‌هاي سفيد مربع شكل دارد كه نشانه تشخيص خوبي است . در زمستان پروبالي پررنگ‌تر از غواص گلو سرخ دارد و پيشاني اش سياه است ( بر خلاف گلو سرخ كه صورتش سفيد بنظر مي آيد ) . منقارش تقريبا به نازكي غواص گلو سرخ ولي راست است ( نه سر بالا ) . رنگ منقار كبود و نوك آن سياه مي باشد .

زيستگاه :

زمستان‌ها بيشتر در آبهاي ساحلي بسر مي برد

پراكندگي :

غواص گلو سیاه پرنده‌اي كمياب است و زمستان‌ها به ندرت در ساحل درياي خــزر ديده مي شود ، از تركمن صحرا نيز گزارش شده است .

خانواده كشيم

Family Podicipedidae
پرندگاني منحصرا آب‌زي كه غواصان ماهري هستند و كمتر پرواز مي كنند ، بر خلاف غواص‌ها پاهايشان پرده ندارد ولي انگشتان پا در طرفين پره‌دار است و با زندگي آبي سازش كامل نشان مي دهند .
پاهاي آنها كوتاه و در قسمت عقب سطح شكمي قرار دارد . بال‌هاي كوتاه و دم تحليل رفته‌اي دارند ، به‌طوري كه بي دم بنظر مي آيند ، هنگام پرواز سر خود را پايين نگهميدارند .
نــر و ماده آنها همشكل است . روي توده‌هاي گياهان شناور در آب آشيانه مي سازند ، از ماهي‌هاي كوچك ، سخت‌پوستان ، نرم تنان ، حشرات و بعضي گياهان آب‌زي تغذيه مي كنند .

كشيم كوچك

انگليسي : Little grebe
فرانسوي : Grebe castagneux
لاتين : Podiceps ruficollis

مشخصات :

26 سانتي‌متر ؛ از همه كيشم‌ها كوچكتر است ، با گردني كوتاه و منقاري كوتاه كه به نسبت از منقار ساير كيشم‌ها كلف‌تر مي باشد . انتهاي بدن آن گرد و اثري از تيزي دم مشاهده نمي شود ، در تابستان به‌طور كلي قهوه‌اي رنگ به‌نظر مي آيد كه در سطح پشتي پررنگ و در سطح شكمي كمرنگ‌تر است ، گونه‌ها و گلويش بلوطي‌رنگ مي باشد . رنگ سبز مايل به زرد قاعده منقارش بصورت يك لكه روشن و مشخص در سر تيره‌رنگش خودنمايي مي كند . در زمستان خيلي كمرنگ‌تر بنظر مي آيد ، با گلوي سفيد و گردن نخودي رنگ . پرنده نابالغ در اولين زمستان از بالغ‌ها كمرنگ‌تر است ، ولي جوجه‌ها پررنگ هستند ، بر روي سر طرح مشخصي از رگه‌هاي سفيد دارند . اين پرنده در ارتفاع كم و سريع پرواز مي كند ، و در اين حالت اندكي سفيدي روي شاهپرهاي ثانوي بالش ديده مي شود . بيش از ديگر كيشم ها خود را از انظار مخفي مي سازد ولي زودتر و آسانتر از آنها به پرواز درمي‌آيد .

زيستگاه :

در آبگيرها ، درياچه‌ها و مانداب‌ها زندگي و زادوولد مي كند ، زمستان‌ها را در خورها و يا آبهاي درون خشكي مي گذراند .

پراكندگي :

كشيم كوچك از جمله پرندگان بومي و نسبتا فراوان ایران است ، تعداد نسبتا زيادي از اين پرنده ، زمستان‌ها به ايران مي آيند .

كشيم گردن سياه

انگليسي : Black-necked grebe
فرانسوي : Grebe a cou noir
لاتين : Podiceps nigricollis

مشخصات :

30 سانتي‌متر ؛ در فصل زادوولد از كيشم گوش‌دار به وسيله گردن سياه ، پيشاني بلند ، تارك سياه و پرهاي طلايي بادبزن مانند در پشت چشم تشخيص داده مي شود . زمستان‌ها در سطح پشتي تيره و در سطح شكمي سفيد بنظر مي آيد ، ولي بطور كلي از كشم گوش‌دار تيره‌تر است ، با منقار قلمي‌تر و اندكي سربالا ، ضمنا از فاصله دور گردنش راست‌تر از كيشم گوش‌دار بنظر مي آيد كه نشانه تشخيص خوبي است .

زيستگاه :

آبگيرها و درياچه‌ها . به صورت گروه‌هاي كوچك پرتكنده در نيزارهاي ناحيه كم عمق آبگيرها ، درياچه‌ها و مرداب‌هاي ساحلي آشيانه مي سازد . زمستان را در پهنه درياچه‌ها يا در امتداد ساحل مي گذراند .

پراكندگي :

کشیم گردن سیاه در گذشته نچندان دور و در فصل زمستان‌ها از پراکندگی زيادی برخوردار بوده است و نیز به تعداد نسبتا فراوان در ايران زادوولد مي كرده‌ و اما در حال حاضر ؛ آمار و اطلاع دقيقي از پراكندگي اين پرنده در دست نيست .

كشيم گوش دار

انگليسي : Slavonian grebe
فرانسوي : Grebe esclavon
لاتين : Podiceps auritus

مشخصات :

32 سانتي‌متر ؛ در فصل زادوولد سرش بزرگ و به رنگ سياه براق است با نوار چشمي پهن طلايي كه امتداد آن در بالي سر به صورت شاخ‌هاي كوتاهي به‌نطر مي آيد ، گردن و پهلوهايش بلوطي پررنگ ، سطح پشتي تيره‌رنگ و سطح شكمي آن سفيد ابريشمي است . در پرواز نوار بالي پهن و سفيد آن بطور واضح ديده مي شود . در زمستان مانند كشيم گردن سياه سطح پشتي تيره و سطح شكمي سفيد دارد ، ولي به‌وسيله تارك تخت و سياه‌رنگ كه در حد چشم‌ها با سفيدي گونه‌ها مرز قاطعي نشان مي دهد ، سفيدي بيشتر طرفين سر و گردن كه تا ناحيه پشت سر گسترش دارد . جلو گردن سفيد خالص ، منقار راست‌تر و كلفت‌تر و سرو گردن مار شكل ، از آن تشخيص داده مي شود .

زيستگاه :

زمستان‌ها بيشتر در خليج‌هاي پناه‌دار و خورها ، و نيز در آبهاي شيرين ديده مي شود .

پراكندگي :

کشیم گوش دار از جمله پرندگانی‌ست که زمستان‌ها در سواحل درياي خزر نسبتا فراوان بوده ، به‌رقم آنكه تعداد آنها رو به كاهش نهاده ، در حال حاضر از جمله پرندگاني‌ست كه وضعيت آن توسط سازمان محيط زيست ايران عادي اعلام شده است .

كشيم گردن سرخ

انگليسي : Red-necked grebe
فرانسوي : Grebe jougris
لاتين : Podiceps Grisegena

مشخصات :

43 سانتي‌متر ؛ پرنده‌اي است پرجثه با سري بزرگ و مخروطي شكل . در تابستان به وسيله گونه‌هاي خاكستري كمرنگ ، تارك سياه با دو پس‌كاكل كوچك ، گردن بلوطي سير و منقاري با قاعده زرد روشن و نوك سياه مشخص مي شود . سطح پشتي قهوه‌اي مايل به خاكستري و سطح شكمي آن سفيد ابريشمي است . در زمستان خاكستري و سفيد به‌نظر مي آيد و تا حدي شبيه كشيم بزرگ مي باشد ولي با اندازه كوچك‌تر ، گردن و گونه‌هاي خاكستري‌تر ، تارك سياه تا حد چشم‌ها ( فقدان ابروي سفيد ) ، زردي قاعده منقار ( نه صورتي ) از آن تشخيص داده مي شود . در پرواز بال‌هايش مانند بالهاي كشيم بزرگ دو لكه سفيد رنگ دارد كه لكه پيش‌بال وسعت كمتري دارد و چندان مشخص نيست .

زيستگاه :

زمستان‌ها بيشتر در نزديكي ساحل مي گذراند . در نيزارها و آبگيرهاي پرگياه آسيانه مي سازد .

پراكندگي :

کشیم گردن سرخ پرنده‌ای‌ست که زمستان‌ها به تعداد كم ديده مي شود و از جمله پرندگان كمياب است ،
به ندرت و اتفاقي در ايران زادوولد مي كند .

كشيم بزرگ

انگليسي : Great crested grebe
فرانسوي : Grebe huppe
لاتين : Podiceps cristatus

مشخصات :

47 سانتي‌متر ؛ از همه كشيم‌ها بزرگتر است . در فصل زادوولد با يك جفت كاكل تيره‌رنگ و طره‌هاي بلوطي و سياه دور سر به‌آساني شناخته مي شود . ظاهرا بدون دم بنظر مي آيد و گردنش باريك است ، سطح پشتي قهوه‌اي مايل به خاكستري و سطح شكمي سفيد اطلسي براق دارد ، در زمستان طره و كاكل بلند را ندارد و سرش سفيد مي نمايد ، با تارك تيره‌رنگ و نوار ابرويي سفيد ، از كشيم گردن سرخ به وسيله اندازه بزرگ‌تر ، گردن باريك‌تر ، ابروي سفيد و منقار صورتي ( نه زرد و سياه ) مشخص مي شود . پرنده نابالغ داراي سر و گردن راهراه است و كاكل ندارد . معمولا در ازتفاع كم پرواز مي كند و سر و گرئن خود را اندكي پايين مي گيرد . در پرواز شاهپرهاي ثانوي سفيد و لكه سفيد و بزرگ پيش‌بال ، كاملا واضح ديده مي شود . از نظر حركات نمايشي پرنده‌اي جالب و تماشايي است .!

زيستگاه :

درياچه‌ها ، آبگيرها . زمستان‌ها در سواحل نيز ديده مي شود ، معمولا در كنار آب و جايي كه تكيه‌گاه مناسبي از گياه داشته باشد ، آشيانه مي سازد .

پراكندگي :

کشیم بزرگ از جمله پرندگانی ست که زمستان‌ها از پراکندگی زيادی برخوردار است همینطور به تعداد نسبتا فراوانی در ايران زادوولد مي كند . تعداد زيادي از آنها را مي توان در پناهگاه شكار ممنوع خان گرمز مشاهده كرد .!

خانواده كبوتر دريايي

Family Procellariidae

كبوتر دريايي كوچك

انگليسي : Little shearwater
فرانسوي : Petit puffin
لاتين : Puffinus assimilis
مشخصات : 28 سانتي‌متر ؛ نــر و ماده همشكل ، از ساير مرغان دريايي به وسيله اندازه كوچك ،‌ بال‌هاي دراز ، دم كوتاه و تضاد شديد سطح پشتي سياه با سطح شكمي سفيد ، مشخص مي شود . پرهاي زير بغل و پوشپرهاي زير دمش قهوه‌اي است و منقاري باريك دارد . معمولا به صورت دسته‌هاي پراكنده در وسط دريا ديده مي شود ، پروازش سريع است كه با بال‌زدن‌هاي تند و نامنظم و بالبازروي‌هاي كوتاه و متناوب همراه مي باشد . غالبا شنا مي كند ، در فصل زادوولد معمولا شب‌ها فعال است .

زيستگاه :

دريازي است و فقط هنگام زادوولد به خشكي مي آيد . در ميان سوراخ‌هاي زمين ، در جزاير كوچك سنگي يا پوشيده از علف آشيانه مي سازد .

پراكندگي :

کبوتر دریایی کوچک از جمله پرندگانی‌ست که در خليج فارس از پراکندگی فراوانی برخوردار است ، ولي كمتر به ساحل نزديك مي شود . احتمال آن می رود که در جزاير خليج و تنگه هرمز زادوولد كند ، اما اطلاع دقيق و درستي از وضعيت زادآوري آن در اين مناطق در دست نيست .!

خانواده نوك سرخ دريايي

Family Phaethontidae

نوك سرخ دريايي

انگليسي : Red-billed tropic-bird
فرانسوي : Paille-en-queue ethere
لاتين : Phaethon aethereus

مشخصات :

50 سانتي‌متر ( 108 سانتي‌متر با احتساب دم ) ؛ نــر و ماده همشكل .پر و بالش به‌طور كلي سفيد است با نوار چشمي سياه ، سطح پشتي آن راهراه عرضي ظريف سياه دارد و روي بالش نوار سياه مشخصي ديده مي شود . جفت وسطي شاهپرهاي دم آن خيلي دراز است و تقريبا به اندازه طول بدنش مي باشد . منقاري به رنگ قرمز مرجاني دارد ، پروازش پرتوان ، مستقيم و توام با بال‌زدن‌هاي سريع است . معمولا به تنهايي يا جفت جفت ديده مي‌شوند .

زيستگاه :

نوك سرخ دريايي پرنده‌اي دريازي است و فقط در هنگام زادوولد به خشكي مي آيد . در جزاير كوچك و بزرگ سنگي و در ميان شكاف سنگ‌ها يا زير بوته‌ها آشيانه مي سازد .

پراكندكي :

نوک سرخ دریایی از جمله پرندگانی‌ست که در گذشته نه چندان دور ، در فصل تابستان فراوان بوده و این در حالی ست که هم اکنون از گونه پرندگان کمیاب بشمار مي رود ، بنا بر گزارشهای قدیمی در جزایر جنوبي خليج فارس و تنگه هرمز زادوولد مي كرده و اما در حال حاضر اطلاع دقيق و مستندي از وضعيت تعداد ، زادآوري و پراكندگي آن در جزاير جنوبي ايران در دست نيست .!

خانواده پليكان

Family Pelecanidae

پليكان سفيد

انگليسي : White Pelican
فرانسوي : Pelican blanc
لاتين : Pelecanus onocrotalus

مشخصات :

۱۴۰ تا ۱۷۵ سانتي‌متر ؛ نــر و ماده همشكل . پلیکان سفید پرنده‌اي است بزرگ و سفيد رنگ با شاهپرهاي نخستين سياه‌رنگ ، منقار دراز و تقريبا زرد با كيسه گلويي آويخته و پاهاي گوشتي . نر و ماده آنها در فصل زادوولد كاكل كوتاه مجعدي در پشت سر و پروبال سفيد مايل به صورتي دارند . از فاصله نزديك پرهاي زرد قاعده گردن و چشم‌هاي قرمزش به‌خوبي ديده مي شود . پرنده نابالغ قهوه‌اي رنگ است و به تدريج رنگ آن مبدل به سفيد چرك مي شود ، باقيمانده پرهاي اوليه به‌صورت خال‌هاي قهوه‌اي نامنظمي در سطح بدنش خودنمايي مي كند . پرواز پليكان سفيد اغلب بي شتاب و توام با بالبازروي‌هاي كوتاه مدت است . در پرواز سرش را در عقب و روي شانه‌ها نگاهميدارد . به‌طور دسته‌جمعي در رديف‌هاي منظم و اغلب در ارتفاع زياد پرواز مي كند . نوك بال‌هايش در سطح پشتي سياه است ولي در سطح شكمي ، سراسر لبه عقبي بال سياه رنگ مي باشد . در حالي كه بال‌هاي پليكان خاكستري در سطح زيرين رنگ سياه ندارد .

زيستگاه :

آبهاي وسيع داخل خشكي ، باتلاق‌ها و مرداب‌هاي كم عمق ساحلي . به‌طور جمعي در نيزار آشيانه مي‌سازد .!

پراكندگي :

پلیکان سفید از جمله پرندگانی‌ست که در فصل تابستان‌ در درياچه اروميه از پراکندگی نسبتا خوبی برخوردار است و این در حالی‌ست که گاهي در فارس و سيستان نيز زادوولد مي كند و ضمن مهاجرت در تالاب‌هاي سراسر ايران ديده مي شود .

پليكان پا خاكستري

انگليسي : Dalmatian Pelican
فرانسوي : Pelican frise
لاتين : Pelecanus crispus

مشخصات :

۱۶۰ تا ۱۸۰ سانتي‌متر ؛ نر و ماده آن همشكل است . تشخيص آن از پليكان سفيد جز در حال پرواز دشوار است . هنگام پرواز شاهپرهاي ثانوي بال ، تيره و نوك بال‌ها سياه رنگ است ولي سطح زيرين بال تماما سفيد چرك مي باشد . معمولا اندكي بزرگتر از پليكان سفيد است و از فاصله نزديك سطح پشتي آن سفيد چرك ( به‌جاي سفيد مايل به صورتي ) بنظر مي آيد و در سطح شكمي سفيد مايل به خاكستري است با يك لكه بزرگ زرد در پايين گلو . شاهپرهاي نخستين قهوه‌اي پررنگ و پاهاي سربي رنگ ( نه گوشتي رنگ ) دارد . پرهاي پشت سرش اندكي بلند و مجعد است ( نه افشان يا كاكل مانند ) چشم‌هايش زرد كمرنگ مي باشد ( نه قرمز ) ، پرنده نابالغ شبيه نابالغ پليكان سفيد ، و نشانه تشخيص آن از فاصله نزديك حد رويش پرهاي پيشاني است كه بصورت يك خط مستقيم مي باشد ، در حاليكه در نابالغ پليكان سفيد به شكل ( V ) است
پرنده بالغ اين دو گونه نيز همين تفاوت را دارند ، رفتار ، پرواز و زيستگاه پليكان پا خاكستري شبيه پليكان سفيد است .

پراكندگي :

پلیکان پا خاکستری در گذشته زمستان‌ها نسبتا فراوان بوده است و به تعداد خيلي كم در ايران زادوولد مي‌كرده ، و اما در حال حاضر و با توجه به اطلاعات بدست آمده از سازمان محيط زيست ، پلیکان پا خاکستری به شدت در معرض خطر انقراض نسل قرار دارد .!

خانواده بوبي

Family Sulidae

بوبي نقابدار

انگليسي : Masked Booby
فرانسوي : Fou masque
لاتين : Sula dactylatra

مشخصات :

75 سانتي‌متر ؛ نــر و ماده همشكل . پرنده‌اي است دريايي و خيلي بزرگ با دمي نوك تيز و بال‌هاي دراز ، باريك و نوك‌تيز . پروبالش تماما سفيد است ، بجز شاهپرهاي نخستين و ثانوي بال كه قهوه‌اي مايل به سياه مي باشد . دمش سياه است و پوست بدون پر صورت و گلويش خاكستري مايل به آبي مي باشد . پرنده نابالغ سراسر قهوه‌اي است و با گذشت زمان به سرعت كمرنگ‌تر مي شود . پرواز بوبي نقابدار ، مستقيم و معمولا در ارتفاع كم و توام با بالبازروي‌هاي كوتاه مدت است ، ولي هنگام تغذيه با بال‌هاي باز اوج مي گيرد . به دنبال ماهي از ارتفاع سي‌متري و يا بيشتر با سر به درون آب شيرجه مي رود .

زيستگاه :

جز هنگام زادوولد ، هميشه در دريا است . به‌طور دسته‌جمعي معمولا روي لبه تخته‌سنگ‌هاي ساحلي و جزاير سنگي وسط آب آشيانه مي سازد .

پراكندگي :

به‌طور بوبی نقابدار از جمله پرندگانی‌ست که اتفاقي در سواحل بلوچستان و تنگه هرمز ديده شده است .

خانواده باكلان

Family Phalacrocoracidae
پرندگاني هستند آبزي ، با جثه بزرگ ، منقار دراز ، پروبال تيره ، بال‌هاي نسبتا كوتاه ، دم تقريبا بلند و پاهاي پرده‌دار كامل . گاهي با غواص‌ها اشتباه مي شوند ولي به‌وسيله دم و بال‌هاي بلند‌تر و مقاري كه در انتها قلاب مانند است از آنها مشخص مي گردند . در پرواز ( بر خلاف غواص‌ها ) گردن خود را اندكي بالاتر از امتداد بدن نگاهميدارند . در هنگام پرواز دسته‌جمعي مانند غازها در يك خط يا به شكا ( V ) پرواز مي كنند . اغلب روي صخره‌ها و پايه‌ها با بال‌هاي نيمه‌باز به استراحت مي پردازند . هنگام شنا كردن به غواص‌ها شباهت دارند ، ولي گردن را راست و منقار را اندكي بالا نگهميدارند .
نر و ماده آنها همشكل است و روي درخت‌ها يا صخره‌ها آشيانه مي سازند از ماهي‌ها ، دوزيستان و سخت‌پوستان تغذيه مي كنند .!

باكلان

انگليسي : Cormorant
فرانسوي : Grand Cormoran
لاتين : Phalacrocorax carbo

مشخصات :

90 سانتي‌متر ؛ پرنده‌اي آبزي ، درشت و سياه رنگ با چانه و گونه‌هاي سفيد كه در پروبال زادوولد داراي لكه بزرگ سفيدي در سطح خارجي ران است . پرنده نابالغ در سطح پشتي قهوه‌اي رنگ و در سطح شكمي تقريبا سفيد چرك است . اين پرنده با بدني كشيده و راست روي پايه‌ها و صخره‌ها مي نشيند و اغلب بال‌هاي خود را نيمه‌باز نگاهميدارد . هنگام شنا مانند غواص بدنش بيش از حد معمول در آب قرار مي گيرد ولي گردن را راست‌تر و منقار را اندكي رو به بالا نگهميدارد . پرواز باكلان نسبتا سريع و مستقيم است و در اين حالت گردنش كشيده و اندكي بالاتر از امتداد افقي بدن است . گله‌هاي اين پرنده معمولا در يك خط و يا به‌شكل ( V ) پرواز مي كند . در فصل زادوولد سر و گردن بعضي از آنها تقريبا به‌طور كامل سفيد رنگ است .

زيستگاه :

سواحل دريا ، خورها ، درياچه‌هاي ساحلي و آبهاي داخل خشكي . به‌طور دسته‌جمعي روي تخته‌سنگ‌هاي ساحلي يا جزيره‌هاي وسط درياچه‌ها و يا روي درختان آشيانه مي سازد .

پراكندگي :

باکلان پرنده‌ای‌ست که زمستان‌ها از پراکندگی نسبتا زيادی برخوردار است و به تعداد نسبتا فراوان در ايران زادوولد مي كند .

باكلان گلو سياه

انگليسي : Socotra Cormorant
فرانسوي : Cormoran de Socotra
لاتين : Phalacrocorax nigrogularis

مشخصات :

80 سانتي‌متر ؛ پرنده بالغ پر و بالي سياه با جلاي سبز دارد . در فصل زادوولد يك دسته پر رسته مانند سفيد در زير چشم و خال‌هاي سفيد كوچكي روي گردن و قسمت بالاي پشت آن ديده مي شود . نداشتن گلوي سفيد در تمام فصول ، آن را از باكلان متمايز مي سازد . پرنده نابالغ در سطح پشتي قهوه‌اي پررنگ و در سطح شكمي كمرنگ‌تر است . رفتارش شبيه باكلان مي باشد .

زيستگاه :

منحصرا دريازي است اگرچه معمولا زياد از خشكي دور نمي شود . در جزاير سنگي يا ماسه‌هاي روي زمين آشيانه مي سازد .

پراكندگي :

باكلان گلو سياه از جمله پرندگان بومي ايران و نسبتا فراوان است . اين پرنده در جزاير خليج فارس ( پناهگاه حيات وحش شيدور در استان هرمزگان و در نزديكي جزيره لاوان ) زادوولد مي كند .

باكلان كوچك

انگليسي : Pygmy Cormorant
فرانسوي : Cormoran Pygmee
لاتين : Phalacrocorax pygmaeus

مشخصات :

47 سانتي‌متر ؛ از باكان بسيار كوچكتر ولي پر جنب و جوش‌تر است . در حال پرواز بيننده را به ياد چنگر مي اندازد ، ولي دمي درازتر و سري نسبتا كوچك و گرد دارد . در تابستان هر دو جنس سري به رنگ قهوه‌اي مايل به قرمز پررنگ دارند ، پر و بال آنها سياه مايل به سبز براق با خال‌هاي سفيد است به جز قسمت مياني پشت و پوشپرهاي بال كه خاكستري پررنگ مي باشد . خارج از فصل زادوولد ، گلويش سفيد و سينه‌اش به رنگ قهوه‌اي مايل به قرمز است و خال‌هاي سفيد پر و بال را ندارد . پرنده نابالغ چانه سفيد ، گلو و سينه قهوه‌اي ، سطح شكمي سفيد مايل به قهوه‌اي و منقاري زرد رنگ دارد .

زيستگاه :

آب‌هاي درون خشكي از جمله رودخانه‌ها و تالاب‌ها را به ساحل دريا ترجيح مي دهد . به‌طور دسته‌جمعي زادوولد مي كند و آشيانه نامرتبي روي بوته‌هاي مرداب‌ها مي سازد .

پراكندگي :

باکلان کوچک پرنده‌ای‌ست که زمستان‌ها از پراکندگی فراوانی برخوردار است و به تعداد خيلي كم در تالاب انزلي زادوولد مي كند . در سالهاي گذشته در سيستان زادوولد مي كرده است ولي اخيرا گزارش مستندي مبتني بر زادوولد اين پرنده در آن مناطق در دست نيست ، به صورت سرگردان در منطقه فارس ديده شده است .!
ادامه دارد ...

منابع :

منابع :
پرندگان ایران http://fa.wikipedia.org
اشنایی با پرندگان ایران http://www.persianpet.org
پرندگان ایران http://www.iranian-birds.com
سایت پرندگان ایران http://www.centralclubs.com
پرندگان ایران http://www.iranian-bird.blogfa.com
سهره جنگلی http://www.iranbirds.com
پرندگان ایران http://www.iranbirds.com
پرندگان ايران http://www.ardalan.id.ir
پرندگان ايران http://www.birdsofiran.blogfa.com

/س