بمب و مین
تهیه کننده : مجید مکاری
منبع : راسخون
منبع : راسخون
مقدمه :
گازها و انرژي حاصله از توليد انها به شدت افزايش يافته و بر بدنه ي مخزن در تمام سطوح فشار وارد آورده و باعث شکافته شدن بدنه و راهيابي گازها و انرژي به بيرون مي شود.
بدنه(ترکش) نيز هم زمان به قطعات کوچکتر تقسيم شده و به سرعت به محيط اطراف پرتاب ميشود.
شدت پراکندگي قطعات حاصل از شکافته شدن بدنه به قطعات ريز به حدي است که همراه با صداي مهيب، آثار تخريبي زيادي در محلي که بمب در آنجا منفجر ميشود، بر جاي ميگذارد.
اتفاق ديگري که طي اين مدت رخ ميدهد اين است که گازهاي حاصله از انفجار به هواي محيط اطراف فشار آورده و باعث تکان شديد و حرکت آن به سمت بيرون ميگردد.
اين پديده که به موج انفجار معروف است با صداي زيادي همراه ميباشد.
امروزه انواع مختلفي از بمبها با کاربردهاي متنوع توسط کشورها و شرکتهاي مختلف توليد شده و ميشود و بر مبناي اهداف مورد نظر تقسيم بندي ميشود.
تقسيم بندي بمبها از نظر نوع و هدفهاي طراحي:
2- بمبهاي خوشه اي
3- بمبهاي اتش زا
4- بمبهاي شيميايي
5- بمبهاي منور
6- بمبهاي هدايت شونده(ليزري و هوشمند)
تقسيم بندي بمبها از نظر مصرف:
1- بمب ضد پرسنلanti personnel
2- بمب ضد تانک و زره anti armor
3- بمب ضد تاسيسات
4- بمب ضد کشتيanti ship
5- بمب ضد هوا پيما anti air filed
6- بمب ضد باند anti band
7- بمب آتش زا
،8- بمب نفوذي،
9- بمب آموزشي
10- بمب تمريني
11- بمب گرافيت يا بمب ضد تاسيسات برق
تقسيم بندي از نظر شکل آيرو ديناميکي:
1- بمب آيرو ديناميک
2- بمب فاقد شکل آيرو ديناميک
تقسيم بندي از نظر تعداد بمبهاي آزاد شونده:
1- بمب منفرد
2- بمب خوشه اي
تقسيم بندي از نظر سقوط:
2- کند شونده
تقسيم بندي از نظر هدايت:
2- بمبهاي با هدايت ليزري
2- بمبهاي هوشمند
4- بمب هاي پرنده (بمب v1 آلماني)
تقسيم بندي از نظر انفجار:
2- بمب هاي تر کشي
3- بمب هاي هوا سوخت
تقسيم بندي از نظر خرج:
2- بمب ميکروبي که به جاي خرج انفجاري، مواد بيولوژکي مخرب در انها قرار داده شده.
3- بمب هسته اي
4- بمب گرانيتي
5- بمب پالس الکتريکي (EMP) يا بمب صاعقه ي الکتريکي
بمب اتمی و انرژی اتمی
در ساختن بمب و رآکتور اتمی از دو ایزوتوپ استفاده میکنند. یکی ایزوتوپ هیدروژن بنام دوتریم که هسته اش شامل یک پروتن و یک الکترون است و دیگری ایزوتوپ های اورانیم می باشند. ایزوتوپ های اورانیم شامل U235 و U238 که اولی دارای 143 و دومی دارای 146 نوترون می باشد در حالی که هردو به اندازهٔ یکسان یعنی 92 پروتن دارند. ایزوتوپ U235 در ساختن بمب و رآکتور اتمی بسیار مهم است. در طبیعت از هر 100% اتم اورانیم تنها 0.7% آن اتم U235 است که مقدار زیادی نیست. برای بدست آوردن یک کیلو گرم اورانیم U235 چندین تن سنگ معدن اورانیم لازم است. لازم به یادآوریست که برای کاراندازی یک رآکتور اتمی برای انرژی گیری از آن نیاز به اورانیم 1 تا 5 درصد غنی است. منظور از غنی کردن اورانیم اینست که مقدار اورانیم 235 آنرا بیشتر کنند. برای اینکار بایستی چندین عملیات انجام شود. در شروع کار سنگ معدن را در اسید حل میکنند (کیک زرد همان اکسید اورانیم است)و سپس آنرا از صافی می گذرانند و پس از آن با گاز فلور ترکیب میکنند تا گازی به اسم هگزافلورید اورانیم UF6 بدست آورند. این گاز را از صفحههای فلزی متخلخل که قطر سوراخ هایش 25 میلیاردم سانتیمتر است عبور می دهند، این عمل را دیفوزیون میگویند. در اثر این عمل گازهایی که سبکترند سریع تر از گازهایی که سنگین تر هستند از روزنه ها عبور می کنند. از این خاصیت گاز ها جهت غنی کردن، یعنی بالا بردن مقدار اورانیم 235 استفاده می کنند. پس از این عمل با سانتریفوژهایی که ویژهٔ این کار ساخته شدهاند تصفیهٔ مواد شروع میشود.
حال چگونه از این ماده انرژی می گیرند؟ برای انرژی گیری باز سلسله مراتبی فیزیکی صورت میگیرد. در ابتدا یک نوترون که باری خنثی دارد وارد هستهٔ اورانیم 235 میشود. این عمل به این سادگی صورت نمیپذیرد بلکه برای اینکه نوترون وارد هسته شود بایستی بر خلاف تصور سرعت آن کم باشد. برای کم کردن سرعت نوترونها آنها را از آب سنگین عبور می دهند. چنانکه پیشتر اشاره شد. آب سنگین یا دوتریم از ایزوتوپ های آب سبک و یا به قول متعارف آب معمولی است. آب معمولی نمیتواند بدان مقداری که لازم است جلو سرعت نوترون را بگیرد. گیر آوردن این آب بود که آلمانی ها را به سوی نروژ کشاند و همین نیز باعث لو رفتن آلمانی ها به وسیلهٔ انگلیسی ها شد. انگلیسی ها در یافتند که آلمانی ها از نروژ آب سنگین می برند. بنابراین فهمیدند که آلمانی ها در صدد تولید بمب اتمی هستند. لذا با عملیاتی متهورانه مرکز تولید آب سنگین را در نروژ ویران کردند. در برخورد نوترون به هستهٔ اورانیم 235، هسته برانگیخته شده و سپس به دو و یا چند هستهٔ سبکتر تجزیه میشود. به این عمل شکافت هستهای می گویند. در یکی از این پروسه ها پس از برخورد نوترون به هستهٔ اورانیم 235 دو عنصر باریم 138 و کریپون 95 و 3 تا نوترون ( در حقیقت برای هر 100 اتم اورانیم 235، تعداد 247 نوترون بوجود میآید) و حدود 200 میلیون الکترون ولت انرژی انتشار می یابد.
هر نوترون جدید تولید شده به اورانیم 235 برخورد کرده سه نوترون بهمراه انرژی و همچنین موجب سه شکافت جدید میشود. انرژیی که از این شکافت ها برای یک کیلو گرم اورانیم انتشار مییابد برابر صد ها میلیون مگاوات است. این مقدار انرژی نبایستی بیک باره آزاد شود. چرا که موجب انفجاری شدید میشود. در انفجار بمب اتمی آمریکا روی هیروشیما بمبی از همین جنس اورانیم 235 استفاده شد که قدرت تخریبی 13 کیلوتن داشت. با در نظر گرفتن اینکه هر کیلوتن برابر 1000،000 کیلو انفجار دینامیت (TNT) است. در حقیقت انفجاری معادل 13 میلیون کیلو دینامیت رخ داد. فاجعه بزرگی است، نه؟ اگر بخواهید از این فاجعه و ننگ بشریت تصویری بهتر بدست آورید. جریان بدین شرح است: زمانیکه بمب اتمی آمریکا به هیروشیما افتاد، جمعیت آنجا 350000 نفر بود. 200000 نفر از این جمعیت بطور مستقیم و یا غیر مستقیم جان باختند. 90% هیروشیما به ویرانه مبدل شد. ترومن رئیس جمهور وقت آمریکا خواسته بود که عکسی از این انفجار تهیه شود تا نتیجهٔ این آزمایش را که تلی از آتش و کباب انسان است به چشم ببینند. هیروشیما تنها جائی بود که آنجا باران کم می بارد. صخرهای بودن ژاپن نیز مهم بود که بمب سریع به آب ننشیند. پس قرعه به اسم هیروشیمای فلک زده افتاد. عکس یادگاری این جنایت لابد یکی از اسناد افتخارآمیز آمریکاست!
برگردیم روی بخش فنی جریان ، چنانکه پیشتر گفتیم اورانیم 238 با انفجار کاری ندارد ولی آنقدر ها هم بی خاصیت نیست. اورانیم 238 بر عکس اورانیم 235 در زیر بمباران نوترونهای سریع تر آنها را جذب کرده و نخست با گسیل یک ذرهٔ بتا (الکترون) به نپتونیم Np239 (23.5 دقیقه) و سپس با گسیل یک ذرهٔ بتای دیگر به پلوتونیم Pu239 که به ترتیب پلوتونیم یک نوترون از نپتونیم و نپتونیم یک نوترون از اورانیم 238 بیشتر دارند. این ایزوتوپ پلوتونیم چون هم با نوترونهای کند و هم با نوترونهای تند شکافتپذیر است. نقش بسزائی در ساختن بمب اتمی دارد. از همین نوع بمب بود که سه روز پس از بمب اتمی هیروشیما به تاریخ 9 اگوست روی سر ناکازاکی فرو ریخته شد. قدرت تخریبی آن برابر 22 کیلوتن بود. قدری کمتر از دو برابر بمب اتمی هیروشیما. در این فاجعه 122000 نفر از مردم بی گناه به زغال تبدیل شده و یا پودر گشتند. تقریبا تمامی بمب های اتمی کنونی از پلوتونیم ساخته شده است. مقدار بمب پلوتونیمی در سال 1994 در جهان بود 250000 برابر بمب اتمی هیروشیماست. هر 19.84 کیلو گرم پلوتونیم یک لیتر حجم دارد و از هر 1 تا 8 کیلوگرم پلوتونیم میتوان یک بمب ساخت ولی این رقم برای اورانیم 3 تا 25 کیلوگرم است.
حال بمب اتمی چگونه منفجر میشود؟
عناصر اصلی سازنده
عواقب ناشی از بمب اتمی
بمب های الكترومغناطيسی
دانشمندان می دانستند كه كلید حل این مسئله در ایجاد پالسهای ( تپ های ) الكتریكی كه با عمر بسیار كوتاه و قدرت زیاد نهفته است . اگر اینگونه پالسها به درون یك آنتن فرستنده تغذیه شوند ، امواج الكترومغناطیس قدرتمندی در فركانسهای ( بسامد ) مختلف از آنتن بیرون می آیند ، هر چه فركانس موج بالاتر باشد ، امكان تأثیرگذاری آن بر مدارهای الكترونیك دستگاهها بیشتر خواهد شد . بزودی این نكته روشن شد كه مناسب ترین امواج الكترومغناطیس برای ساخت بمبهای الكترومغناطیس امواج با فركانس در حدود گیگا هرتز است . این نوع امواج قادرند به درون انواع دستگاههای الكترونیك نفوذ كنند و آنها را از كار بیندازند . برای تولید امواج با فركانس گیگاهرتز نیاز به تولید پالسهای الكترونیكی بود كه تنها ۱۰۰ پیكو ثانیه تدوام پیدا كنند . یك شیوه تولید این نوع پالسها استفاده از دستگاهی به نام « مولد ژنراتور ماركس » بود . این دستگاه عمدتاً متشكل است از مجموعه بزرگی از خازنها كه یكی پس از دیگری تخلیه می شوند و نوعی جریان الكتریكی موجی شكل بوجود می آورند . با گذراندن این جریان از درون مجموعه ای از كلیدهای بسیار سریع می توان پالسهایی با دوره زمانی ۳۰۰ پیكوثانیه تولید كرد . با عبور دادن این پالسها از درون یك آنتن ، امواج الكترومغناطیسی بسیار قوی تولید می شود . مولدهای ماركس سنگین هستند اما می توانند پشت سرهم روشن شوند تا یك سلسله پالسهای قدرتمند را به صورت متوالی تولید كنند . این نوع مولدها هم اكنون در قلب یك برنامه تحقیقاتی قرار دارند كه بوسیله نیروی هوایی آمریكا كانزاس در دست اجراست . هدف این برنامه جای دادن مولدهای ماركس روی هواپیماهای بدون خلبان یا در درون بمبها و موشكهاست تا از این طریق نوعی « میدان مین الكترومغناطیس » برای مقابله با دشمن ایجاد شود . اگر هواپیما یا موشك دشمن از درون این میدان مین الكترومغناطیس عبور كند ، بلافاصله نابود خواهد شد . اگر لازم باشد تنها یك انفجار عظیم به انجام رسد ، به دستگاهی نیاز است كه بتواند یك پالس الكترونیكی بسیار قدرتمند را بوجود آورد ؛ این كار را می توان با استفاده از مواد منفجره متعارف نظیر « تی . ان . تی » انجام داد . دستگاهی كه این عمل را به انجام می رساند ، « متراكم كننده شار » نام دارد . در این دستگاه از انفجار اولیه یك ماده منفجره متعارف برای فشرده كردن یك جریان الكتریكی و میدان الكترومغناطیسی تولید شده بوسیله آن استفاده می شود. زمانی كه این جریان فشرده شد ، به درون یك آنتن فرستاده می شود و یك موج الكترومغناطیس بسیار قدرتمند از آنتن بیرون می آید . نیوساینتیست می افزاید : طرح تكمیل دستگاههای متراكم كننده شار از سوی نیروی هوایی آمریكا در ایالت نیو مكزیكو در دست تكمیل است . از جمله طرحهایی كه برای كاربرد این دستگاه در نظر گرفته شده ، جای دادن آنها در بمبهایی است كه از هواپیما به پایین پرتاب می شود و نصب آنها در موشكهای هوا به هواست . امتیاز بزرگ بمبهای الكترومغناطیس در دو نكته است : نخست آنكه این بمبها مستقیماً جان انسانها را به خطر نمی اندازد و تنها بر دستگاههای الكترونیك اثر می گذارد ؛ و نكته دوم آنكه ساخت آنها بسیار ساده است . بمبهای الكترومغناطیس در صورتی می توانند بالاترین خسارت را وارد آورند كه فركانس امواجشان با فركانس دستگاههایی كه به آنها وارد می شوند یكسان باشد . بنابراین برای ایجاد مصونیت در دستگاههای الكترونیكی كه در مراكز حساس كار می كنند ، می توان طراحی مدارها را به گونه ای انجام داد كه اولاً میان بخشهای مختلف ، سپرهای محافظتی موجود باشد و ثانیاً در ورودی این قبیل دستگاهها باید صافیها و سنجنده هایی را قرار داد كه بتواند علامتهای مورد نیاز و امواج حاصل از انفجار را تشخیص دهند و مانع ورود این قبیل امواج شوند.
بمب های گرافیتی
این بمب ها نوعی مهمات غیر کشنده هستند کهاولین بار در جنگ ها کزوو و ضربستان مود استفاده قرار گرفتند در واقع این بمب ها به دنبال نیاز نیروی هوایی آمریکا به بمب هایی که در عین حالی که اثر نامطلوبی بر روی انسان ندارد باعٌث ازکار افتادن ژنراتور های برق و خطوط انتقال نیرو میگردد
اما پیشینه ی این بمب ها به دهه ی 70 برمی گردد که قرار بود در جریان آزاد سازی گروگانهای سفارت آمریکا در تهران از این بمب ها استفاده گردد عملکرد این بمب ها به این گونه بود که بر اساس تاثیر رشته های گرافیت کربن در اتصال قطب های مثبت و منفی منابع تولید و توضیع الکتریسیته استوار بود
این سلاح همچنین در جنگ علیه عراق(سال 91) به دفعات استفاده شد البته بطور مکمل با موشک های کروز تاماهاوک
بدنبال نیاز برای تکامل این جنگ افزار قرار شد از یک بمب فرعی BLU-114 درون بمب های خوشه ای CBU-94/B استفاده گردد تا بتوان بشکل بهتر بمب ها را با استفاده از بمب های خوشه ای پراکنده کرد و میزان آسیب وارده را دوچندان نمود)
اما عملکر به اینگونه بود که بمب های BLU-114 پس از انفجار بمب مادر با استفاده از چتر کوچکی تاخیر انداز سرعت سقوط و بدنه استوانه ای کربنی خود پس از انفجاری کوچک در ارتفاعی معینالیاف کربن بصورت رشته ای در هوا پراکنده می شوند.
در مدل های بعدی کربن بصورت پودر پخش میشد و بتدریج به منابع الکتریسیته نفوذ کرده و باعث اتصال الکتریکی و از کار افتادن موتور های برق می شد زمان پخش این مواد در هوا بین 5 دقیقه تا نیم ساعت بود
سایر مشخصات:
طول:2.34 متر
عرض:40.6 سانتیمتر
(فیوز در بخش پیشانی قرار دارد)
برای کنترل از چهار پره ی صلیب شکل بهره می برد
این بمب در سرعت های 200 نات تا 120 نات قابل پرتاب است
راههای مقابله: عایق بندی دقیق دستگاه ها و خطوط نیرو و استفاده از کابل کشی زیر زمینی یا پوشش های الکترو استاتیکی .
بمب هیدروژنی
هیدروژن مورد نیاز در واکنش همجوشی هستهای
هیدروژن موجود در تمامی آبهای اقیانوسها یکی از مواد اولیه روش پیوند هستهها را تشکیل میدهد. هیدروژن سنگین که نسبت به هیدروژن معمولی فوق العاده نایاب است برای پیوند بسیار نامناسب بوده و با وجودی که در هر 6400 اتم هیدروژن ، فقط یک اتم آن هیدروژن سنگین میباشد، بنابراین مقدار هیدروژن موجود در اقیانوسها بسیار کافی است.
شرایط لازم برای انجام پیوند هستهای
• برای انجام عمل پیوند با هسته دو اتم را به شدت به هم بزنیم، تا به هم پیوند خورده و در هم ذوب شوند. اما دافعه الکترواستاتیکی هسته ، مانع بزرگی در این راه جلوی پای ما گذاشته است. در فواصل بینهایت نزدیک این دافعه فوق العاده زیاد است. البته راه حل سادهای به نظر میرسد، بدین معنی که بایستی به هستهها آنقدر سرعت دهیم که از این مانع رد شوند. میدانیم که سرعت ذرات در هر گازی بستگی به درجه حرارت آن گاز دارد. پس کافی است درجه حرارت را آنقدر بالا ببریم تا سرعت لازم برای عبور از این مانع بدست آید.
• درجه حرارت لازم برای این کار چندین میلیون درجه سانتیگراد است و چنین حرارتی در کره زمین وجود ندارد. اما اگر یک بمب اتمی در وسط تودهای از هستههای سبک منفجر شود، حرارت فوق العادهای که از انفجار بمب حاصل میشود، حرارت هستههای سبک را به قدری بالا میبرد که پیوند آنها را امکانپذیر سازد. این موضوع اساس ساختمان بمب حرارتی و هستهای (ترمونوکلئور) میباشد.
• همانطوری که در کبریت عادی برای آتش گرفتن ابتدا فسفر موجود در آن بر اثر مالش محترق میشود و آنگاه گوگرد را روشن میسازد، در بمبهای (حرارتی و هستهای) نیز ابتدا یک بمب اتمی معمولی منفجر میشود و در نتیجه انفجار تودهای از اجسام سبک را به حرارت فوق العادهای میرساند، بطوری که هستههای آنها به هم میپیوندند و آنگاه انفجار مهیبتری انجام میگیرد.
بمبهای هیدروژنی
تریتیوم + دوتریوم <----- هلیوم + نوترون
در نتیجه این فعل و انفعال ، حدود هفده میلیون الکترون ولت ، انرژی آزاد میشود. این میزان انرژِی نسبت به واحد وزن ماده قابل انفجار ، در حدود چهار برابر انرژی است که از شکسته شدن اورانیوم حاصل میشود. به عبارت دیگر در موقع پیوند هستههای دوتریم و تریتیوم ، انرژی بیشتر بر واحد جرم نسبت به شکافته شدن هستههای اورانیوم رها میشود.
اشکالات اساسی ساخت بمب هیدروژنی
• اولا باید دوتریوم و تریتیوم را به حالت مایع بکار برد. چون این دو عنصر در حالت معمول بصورت گاز هستند و در حرارت فوق العاده زیاد هم با کندی به هم پیوند میخورد. و لذا مجبورند آنها را در حرارتی معادل 250 درجه سانتیگراد زیر صفر نگه دارند. بطورری که وزن دستگاه لازم به وضع غیر عادی سنگین میشد و بمب با زحمت زیاد حمل و نقل میگردید و پرتاب آن بوسیله هواپیما بسیار مشکل بود.
• ثانیا اگر چه تهیه دوتریوم سهل است، اما تهیه تریتیوم فوق العاده مشکل و پر هزینه میباشد و برای تهیه آن باید در کوره اتمی عنصر لیتیوم را بوسیله نوترون بمباران کنند که از تجزیه متوالی آب بوسیله جریان الکتریکی ، آب سنگین بدست میآید. بطوری که دوتریوم یکی از عناصر مرکب آن است. از تجزیه آب سنگین (دوتریوم) بدست میآید.
• يك بمب بي سروصدا اما كارساز
سلام برهمه دوستان.آیا تابهال درباره بمب گرافیتی چیزی شنیده اید.درجنگ یوگسلاوی ارتش امریکا برای اولین باراز این بمب استفاده کردودر یک حمله دوسوم خاک یوگسلاوی درخاموشی فرورفت.این بمب ابدا اثرتخریبی ندارد.اما باعث قطع شدن جریان برق میشود.درمورداین بمب اطلاعات زیادی منتشرنشده است. اماآنطورکه ازاسمش معلوم است درآن ازگرافیت که نوعی ذغال سنگ نرم است استفاده شده است .همانطورکه میدانید کاربرد عمده گرافیت دربرخی راکتورهای هسته ای--باطریهای معمولی--مغزمداد وبرخی کارهای صنعتی دیگراست.اما مهمترین خاصیت آن این استکه قویترین رسانای جریان برق میباشد.به نظرمیرسد دربمب گرافیتی ازاین خاصیت استفاده شده است.بدین صورتکه پس ازانفجار گرافیت که بیشتر ازجنس کربن است با مواد حلال کربن ترکیب شده وبصورت بخار درمی آید.اما این بخار سنگین بوده وبزودی برسطح زمین مینشیند بنابراین استفاده ازاین بمب درنیروگاههای برق باعث آلودگی سطح تجهیزات نیروگاه شده وباعث اتصالی وازکارافتادن نیروگاه میشود.درضمن برای پاکسازی نیروگاه وراه اندازی مجدد نیازبه چند ماه زمان است.بااین برداشتها تکنولوژی ساخت این بمب چندان پیچیده نیست .می توان با کمی تلاش وتحقیق به آن دست یافت.
یک مطلب دیگر...روسیه دردهه 90 نوعی ماده منفجره متعارف بانام جیوه سرخ تولید کرده است که قدرت تخریب ان برابراست با300 برابر تی ان تی..درآن زمان امریکاییها ادعا میکردند که کشورهای ایران ولیبی به دنبال این ماده جدید هستند.
مین چیست ؟
مواد منفجره درون مین با حركت، لرزش یک يا چند ماسوره (فنر و سوزن) و چاشنی (مواد منفجره حساس) در هنگام عبور افراد يا تانک و خودرو فعال شده و انفجار رخ میدهد.
انواع مين
الف)مین ضد نفر((AP
1- مین خوشه ای مرگبارترین مین – تا فاصله یکصد متری هر کسی را می کشد.
POMZ تولید کننده چین روسیه
M16 تولید کننده آمریکا
Valmera 59 – 69 تولید کننده ایتالیا – آفریقای جنوبی - سنگاپور
Porm-1 تولید کننده یوگسلاوی سابق
مین های نارنجکی تولید کننده تمامی کشورهای تولید کننده
نارنجکهای دستی Blu72 تولید کننده آمریکا
2- مین های انفجاری
مین های انفجاری سبک: (gr 50-30 مواد منفجره )
Type72 تولید کننده چین و آفریقای جنوبی
M14 تولید کننده آمریکا
Sb33 تولید کننده ایتالیا
مین های انفجاری سنگین : (150 – 200 gr مواد منفجره )
PMN تولید کننده روسیه و بسیاری کشور های جهان
VS50 تولید کننده ایتالیا و بسیاری از کشورهای جهان
NO4 تولید کننده اسرائیل
ب) مین های ضد تانک
ضد تانک سبک :
V52 – 3 تولید کننده ایتالیا
Tc2- 4 تولید کننده ایتالیا
ضد تانک سنگین:
Type72 تولید کننده ژاپن
TMN46 تولید کننده اکثر کشورها
گونههای مین
مین ضد هوابُرد (anti-airborn mine) : مینی که در محلهای احتمالی پیاده شدن نیروهای هوابرد کار گذاشته شود.
مین ضد نفر (antipersonnel mine) : مینی برای وارد کردن تلفات و ضایعات به افراد پیاده دشمن و ناتوان کردن آنها.
مین ضد تانک (antitank mine) : مینی که تانک را از تحرک بیندازد یا باعث انهدام آن شود.
مین کفنشین (bottom mine) : مینی که پس از رها شدن از ناو یا زیردریایی یا هواپیما در کف دریا قرار گیرد و دارای حسگرهای عملکننده از نوع مغناطیسی و آوایی و فشاری باشد؛ این گونه مین برای نابودی شناور سطحی و زیرسطحی به کار میرود.
مین جهنده ضدنفر (bounding mine) : نوعی مین ضدنفر با خرج کوچکی که بدنه مین را به هوا پرتاب کند و موجب شود مین در بلندی سه یا چهار پایی (فوتی) منفجر و تکههای آن در کلیه جهتها پرتاب شود.
مین شیمیایی (chemical mine) : مینی محتوی مواد شیمیایی سمی برای کشتن افراد یا از کار انداختن یا آلوده کردن وسایل و زمین.
مین دورفرمان (controlled mine) : مینی که از ایستگاه فرمانِ راه دور هدایت و منفجر شود.
مین تأخیری (delayed action mine) : مینی که مدتی پس از تحریک شدن منفجر شود و اغلب پشت سر نیروهای عقبنشینیکننده و برای به ستوه آوردن و انهدام نیروهای تعقیبکننده دشمن به کار رود.
مین تمرینی (drill mine) : گونهای مین آموزشی که از دید اندازه و شکل و وزن مشابه مین جنگی است و برای تمرینهای لجستیکی استفاده میشود.
مین فوگاز (fougasse) : مینی که به محض انفجار آن تکههای فلزی یا اشیای دیگر در جهتهای پیشبینیشده پرتاب شود.
مین بیاثر (inert mine) : گونهای مین آموزشی که از دید اندازه و شکل و وزن همانند مین جنگی، اما کلیه مواد منفجره و آتشزای آن بیاثر باشد.
مین مهارشده (moored mine) : مینی که با استفاده از لنگر به کف دریا (در مناطق حساس دریا) مهار شود؛ این مین در ژرفای متناسب با آبخور کشتیها غوطهور است و با برخورد بدنه کشتی به آن منفجر میشود.
مین مشقی (practice mine) : نوعی مین آموزشی که از دید اندازه و شکل و وزن مشابه مین جنگی است و ماسوره آن مقدار کمی ماده منفجره کُند****** یا دودزا دارد.
مین آموزشی (training mine) : مینی شبیه مین جنگی که فاقد ماده منفجره باشد.
مین پخشی (scatterable mine) : مینی که به وسیله هواپیما یا بالگرد یا توپخانه یا خودروهای زمین پخش شود و در زیر خاک قرار داده نشود.
منابع :
انواع بمب هاي نظامي http://sahand2727.parsiblog.com
بمب اتمی http://daneshnameh.roshd.ir
معرفی انواع بمب و انواع مین http://forum.patoghu.com
بمب مغناطیسی چیست ؟ http://vd-el.blogfa.com
بمب هیدروژنی http://daneshnameh.roshd.ir
مین http://fa.wikipedia.org
بمب الکترو مغناطیسی http://forum.iranweapon.com