حضرت حمزه سید الشهداء (ع)

حمزه بن عبدالمطلب، عموی پیامبر گرامی اسلام بود، دو سال پیش از ولادت رسول خدا (صلی الله علیه و آله سلم)دیده ‏به جهان گشود. در میان جوانان قریش در دلاوری و بزرگواری برجسته و در آزاد اندیشی، آزادمنشی و ستم ‏ستیزی سرآمد بود. سلحشوری و توان رزمی وی هم زمان با آغاز دوره جوانی نمودار شد.
آن آزادمرد، حتی پیش از پذیرش اسلام، از رسول خدا در برابر آزارهای مشركان ‏حمایت می‏كرد، گرویدن وی به اسلام موجب سربلندی دین خدا شد; زیرا پس از آن ‏مسلمانان از انزوا بیرون آمدند و قریش با درك پشتیبانی توانا و استوار حمزه از پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله سلم)از آزارهای خود كاستند و رفتارشان با رسول خدا و مسلمانان ‏ملایمتر شد.
حمزه (علیه السلام) همراه دیگر مسلمانان به مدینه هجرت كرد و خدمات ارزنده‏ای بویژه درامور نظامی ارایه داد. پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله سلم)به مسائل دفاعی حكومت نوبنیاد خود اهتمام خاصی داشتند. ایشان ‏با تشكیل گروه های رزمی درصدد برآمدند امنیت مدینه را تأمین كرده، مسلمانان را برای رویارویی با دشمنان آماده سازند. بر این اساس هفت ماه پس از هجرت، نخستین‏ گروه گشتی رزمی را به فرماندهی حضرت حمزه (علیه السلام)، اعزام نمودند. گرچه این ‏رویارویی بدون درگیری پایان یافت ولی نشانه ‏ای از اقتدار سپاه اندك اسلام در برابر كاروان بزرگ مشركان بود.
رسول گرامی اسلام در ربیع الاول سال دوم هجرت غزوه «ابواء» را تدارك دید و در جمادی الاول غزوه «ذات العشیره‏» را به قصد تعقیب كاروان قریش سازماندهی كرد.
در این دو غزوه نیز پرچمدار سپاه اسلام، حضرت حمزه بود. آن رزمنده نستوه در جنگ بدر حضوری درخشنده داشت. این نبرد با امدادهای الهی و دلاوری ‏های بی ‏مانند امیرمؤمنان علی (علیه السلام) و سلحشوری حمزه، با پیروزی قاطع سپاه اسلام‏ به پایان رسید. در این پیكار تنی چند از سران كفر به دست توانای حضرت حمزه به هلاكت ‏رسیده یا به اسارت درآمدند. سیدالشهدا حمزه ‏بن ‏عبدالمطلب در غزوه «بنی قینقاع‏» پرچمدار سپاه اسلام بود. یهودیان بنی ‏قینقاع نخستین گروه یهود بودند كه با اسلام اعلام جنگ نمودند، سپاه اسلام قلعه آنها را محاصره كرد. آنگاه رسول خدا (صلی الله علیه و آله سلم)آنان را از مدینه تبعید نمود و اموال شان را مصادره كرد.
یك سال پس از جنگ بدر، غزوه احد با هدف مقابله با مشركانی كه برای انتقام‏گیری‏ از مسلمانان و جبران شكست ‏بدر به سمت مدینه آمده بودند آغاز گردید. حمزه و برخی دیگر از مسلمانان سلحشور، معتقد به جنگ برون ‏شهری بودند، حمزه به‏ رسول خدا عرض كرد: «سوگند به آن كه قرآن را بر تو فرستاد امروز دست ‏به غذا نخواهم برد، مگر آن كه بیرون مدینه با شمشیر خود بر دشمن بتازم!» حضرت حمزه از معدود قهرمانانی ‏بود كه در جنگ، نشان بر خود می ‏نهاد و بدین وسیله خود را به دوست و دشمن معرفی می‏كرد. او نمونه ‏ای از شجاعت و دلیری در میدان نبرد بود، خود را به اعماق صفوف ‏دشمن می‏رساند و با دشمن درگیر می‏شد، از قدرت بازوی برجسته ‏ای بهره‏ مند بود. در احد با دو شمشیر پیش رسول خدا می ‏جنگید و می‏گفت: «من شیر خدا هستم!»

شهادت

در احد، به هنگام تهاجم دشمن، وفادار و ثابت ‏قدم از رسول خدا دفاع میكرد و توانست ‏سی مشرك جنگجو را به هلاكت ‏برساند. ولی کینه دیرینه هند همسر ابوسفیان که پدر و برادر خود را در جنگ بدر بدست جنگجوی حمزه بن عبدالمطلب از دست داده بود، او را واداشت که غلام حبشی خود، «وحشی‏» را در صورت به شهادت رساندن حمزه، وعده آزادی و رهایی از بردگی دهد. و بدین گونه حین جنگ حضرت حمزه بن عبدالمطلب با زوبین غلام که در كمین آن سردار دلاور بود، مورد نشان قرار گرفته شد و آن بزرگوار پس از عمری جهاد در راه خدا و یاری پیامبر گرامی به ملكوت اعلی پیوست و آن سردار رشید، شهید شاهد بارگاه ‏الهی شد. رسول خدا (صلی الله علیه و آله سلم)در منزلت او فرمود:
«سالار شهیدان در روز قیامت نزد خداوند حمزه است.‏» قبر مطهر حمزه سید الشهدا در قبرستان احد (محل واقعه جنگ احد) در مدینه منوره واقع شده و مزار آن سردار شهید و دیگر شهیدان احد همواره زیارتگاه عاشقان و عارفان الهی و الهام ‏بخش جهاد و شهادت به ‏مبارزان بوده است.
منبع: مجمع جهانی شیعه شناسی
/خ