شناسنامه کتاب:
عنوان: تحلیلی از زندگی و زمان امام جواد(ع)
موضوع: سیره امام جواد(ع)
زبان: فارسی
نویسنده: زیر نظر حاج شیخ قوام‌الدین وشنوی
ناشر: مؤسسه احیاء و نشر میراث اسلامی
محل چاپ: قم
سال چاپ: 1359
تعداد صفحات: 144 صفحه
معرفی کتاب:
این کتاب از یک مقدمه و موضوعاتی متفرقه، بدون بخش بندی منظم تشکیل شده است. فهرست کتاب و پاورقی‌ها در آخر کتاب آمده است در ادامه نیز فهرست منابع آمده که البته به صورت مفصل بیان شده است.نویسنده پس از مقدمه، کتاب را در موضوعات زیر نگاشته است:
1. با عنوان بعضی امور شخصی، به نام، لقب و کنیه، حسب و نسب، ولادت و شکل و شمایل امام جواد(ع) پرداخته است.
2. در بخشی با عنوان دوره امامت امام جواد(ع)، به امامت ایشان در کودکی، شهادت ایشان و جوانی و نیز دوران کوتاه امامت این بزرگوار اشاره شده است. به نفوذ شخصیت امام جواد(ع) در دل دولت و دشمن، ازدواج با دختر مأمون و عبادت‌های امام جواد(ع)، از دیگر مواردی است که در این قسمت بیان شده است.
3. در این قسمت‌ها به شرایط سخت روزگار امام جواد(ع) به دلیل کمبود حمایت دوستان، شدت دشمنی دشمنان و تلاش مأمون برای بی‌اعتبار کردن امام به وسیله تشکیل مناظرات علمی، کشاندن حضرت جواد(ع) به لهو و لعب و توطئه‌های دیگر مأمون بر ضد امام جواد(ع) اشاره شده است.
4. به شهادت امام جواد(ع) در سن 25 سالگی وضعف حمایت شیعه از امام جواد(ع) با وجود شمار بسیار شیعیان و امکانات مساعد آنها برای یاری امام و نمونه‌هایی از این دست، مواردی است که در این قسمت بیان شده است.
5. اقدامات امام جواد(ع) برای رهبری شیعه از جمله دستگیری علمی و رفع شبهات آنها، معجزات و کرامات حضرت، رفع نیازمندی دوستان و نیز دفع خطر از دوستان به همراه بیان نمونه‌هایی از هر کدام‌ها در این قسمت آمده است.
6. اقدامات امام جواد(ع) در جهت نگهداری از دین به عنوان وظیفه اصلی امام که عبارتند از:
1. تربیت شیعیان؛
2. رفع مشکلات علمی شیعیان؛
3. ارشاد شیعیان؛
4؛ آشکار کردن معجزات برای هدایت شیعیان؛
5. مناظرات حضرت جواد(ع) با افرادی مانند یحی بن اکثم؛
6. تأدیب گستاخان و منافعاتی که با حضرت دشمنی می‌کردند و نیز اقداماتی دیگر از حضرت جواد(ع) در جهت نگهداری از دین.
7. برخی امور شخص دیگر، از جمله شهادت حضرت جواد(ع)، نماز، کفن و دفن حضرت به وسیله امام هادی(ع)، زنان و فرزندان حضرت جواد(ع) و نیز معرفی اصحاب ایشان به همراه بیان اسامی برجسته‌ترین آنها.
این کتاب فهرست‌بندی و نظم مناسبی ندارد. همچنین به برخی ابعاد زندگانی حضرت جواد(ع) از جمله جریانات فکری و سیاسی روزگار اشاره زیادی نشده است.
منبع مقاله :
pajuhesh.irc.ir
