شناسنامه کتاب:
عنوان: در مکتب فجر دانش‌ها امام باقر(ع)
موضوع: سیره امام باقر(ع)
زبان: فارسی
تیراژ: 3000
نویسنده: دکتر علی قائمی
ناشر: انتشارات امیری
محل چاپ: قم
سال چاپ: 1376
نوبت چاپ: 1
تعداد صفحات: 424 صفحه
معرفی کتاب:
این کتاب از بهترین و کامل ترین کتاب های است که درباره زندگی نامه امام باقر(ع) به زبان فارسی نگاشته شده است. دارای 20 بخش و 70 فصل است که در 424 صفحه نوشته شده است. به طور خلاصه به مباحث آن در بخش‌های گوناگون کتاب اشاره می‌شود:نویسنده در پیش گفتار کتاب، ضمن تشریح اهمیت کار و مکتب امام و اشاره به اوضاع دوران امام باقر(ع) به نتایج تلاش‌های آن حضرت می‌پردازد. همچنین مواردی چون عیان کردن چهره امام(ع)، آشنایی با خط مکتبی امام(ع)، معرفی الگوهای قابل دسترس، معرفی فرهنگ اسلام، آشنایی بیشتر با زمینه اعتقادی شیعه و ایجاد محبت نسبت به خاندان پیامبر(ص) را از اهداف و انگیزه‌های خود از نگارش کتاب بیان کرده است.
بحث‌ها و فصول کتاب عبارتند از:
بخش 1 - خاندان و تباردارای
سه فصل که درباره خاندان امام، پدر و مادر و اسامی و القاب آن حضرت است.
بخش 2 - زندگی در عصر پدر
با مباحث « از کودکی تا شهادت پدر» شروع و با «زندگی با پدر در عصر خلفا» و بحث «فرجام حیات پدر» به پایان می رسد.
بخش 3 - دوران امامتدارای
سه فصل: نصوص امامت، وصیت پدر و خبر جابر است.
بخش 4 - شأن و مقام امام(ع)
دارای چهار فصل: شخصیت و شایستگی‌ها، بیان شأن از زبان امام، بیان از زبان شیعیان و شأن او از زبان دیگران است.
بخش 5 - حیات اقتصادی و خانوادگی
دارای سه فصل، کار و تلاش امام، سر و وضع ظاهری حضرت و ارتباط با خانواده می‌باشد.
بخش 6 - حیات معنوی امام(ع)
دارای چهار فصل؛ عبادت امام، حج و زیارت او، دعا و مناجات و کرامات او است.
بخش 7 - حیات اجتماعی
حضور امام در جامعه، حفظ و احیای حقوق، رسیدگی به مردم، ارشادات، 4 فصل این بخش است.
بخش 8 - حیات اخلاقی امام(ع)
جنبه‌های اخلاقی، در انس و صفا، در زهد و تقوا از مباحث این بخش است.
بخش 9 - به شرایط زندگی آن حضرت از نظر اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و وضع شیعه پرداخته شده و به جوّ مذهبی، وجود مکاتب دیگر و نفوذ یهود و مسیحیت می‌پردازد.
نویسنده پس از ذکر زمامداری زمامداران دوران امام باقر(ع) در بخش 11، به جو سیاسی زمان و خط فکری _ سیاسی بنی‌امیه در بخش 12 می‌پردازد. آن گاه در بخش های 13 و 14، حیات سیاسی امام و مواضع او و قیام های دوران آن حضرت و برنامه‌ها و همچنین علل عدم قیام آن حضرت را به بحث می‌گذارد.
در بخش های 15، 16 و 17 به مباحث بنیادین فکری و عملی امام باقر(ع) در سازماندهی شیعه برای هدایت و مبارزه و ترسیم خطوط اساسی نهضت پرداخته است.
از برنامه‌ها و روش آموزش و پرورش امام باقر(ع) در بخش 18 سخن می گوید نتایج تلاش این تربیت امام را از زبان شاگردان شیعه و سنی امام و دیگران در بخش 19 بیان می‌کند.
بخش 20 که آخرین بخش کتاب است درباره پیرامون علل شهادت، وصایا، مزار، بازماندگان و نصایح آن حضرت است.
این کتاب، بدون هیچ گونه فهرستی به پایان می‌رسد. منبع‌ها و مآخذ کتاب به صورت زیرنویس در کتاب ارائه شده است.
منبع مقاله :
pajuhesh.irc.ir
