شناسنامه کتاب:
عنوان: سرگذشت امام محمد تقی(ع)
موضوع: سیره امام محمدتقی(ع)
زبان: فارسی
قطع: جیبی
نویسنده: محمدجواد نجفی
ناشر: کتابفروشی اسلامیه
سال چاپ: 1347
نوبت چاپ: اول
تعداد صفحات: 200 صفحه
معرفی کتاب:
در بخش اول کتاب که درباره ولادت امام محمدتقی(ع) است، از کتاب سفینة‌البحار به نقل از محدث قمی، مطالبی آمده است. همچنین حدیثی از حضرت رسول(ص) خطاب به حضرت ابراهیم(ع) که چهارده معصوم را نور معرفی می‌کند، به تفصیل نقل شده است.بخش دوم، درباره زمان ولادت امام تا زمان امامت ایشان است و پنج موضوع را در برمی‌گیرد: 1. مسئله حسب و نسب ایشان، که از یزید بن سلیط و ابن ابی الحدید مطالبی در این باره نقل شده است. 2. مسئله تاریخ ولادت ایشان به اقوال مختلف 3. مسئله ولادت حضرت در این زمینه از ابن شهر آشوب مطالبی نقل شده است 4. نام و القاب و کنیه ایشان که به نقل از شیخ صدوق در عیون اخبار، مطالبی گنجانده شده است. 5. دوران کودکی حضرت، همراه با اشعاری در همین که با هم پیوند خاصی ایجاد کرده است.
بخش سوم، به زمان امامت تا زمان شهادت این بزرگوار اختصاص یافته است و دوازده موضوع را دربردارد: 1. موضوع امامت ایشان که نقل‌های متفاوتی در این زمینه از افرادی چون علی بن اسباط، صفوان بن یحیی و... و هچنین آیاتی درباره امامت زودهنگام حضرت آمده است.
2. شکل و شمایل
3 و4. مناقب و فضایل و اخلاق و رفتار امام که درباره این موارد، از کتاب‌های منتهی‌الآمل، جنات المخلود و مسعودی، مطالبی آورده شده است.
5 و6. پندها و اندرزها و ارشادات امام به روایات مختلف
7. معجزات امام جواد(ع) به نقل از ابن شهر آشوب، شیخ مفید، قطب راوندی و... .
8. کلمات قصار و روایات بسیاری، در برخی موارد با متن عربی، همراه است آورده شده که اشعاری از نظامی و سعدی درباره موضوعاتی که بر مردم توصیه می‌کردند، ضمیمه آن شده است.
9. مناظر‌ه‌های امام با مأمون
10 و 11. مطالبی در زمینه استخاره امام و حرز امام جواد(ع) که برای فرزندانشان به جای گذاشتند،
12. توضیحاتی کامل در زمینه نماز امام جواد(ع) و نحوه خواندن آن.
بخش چهارم: شامل نه موضوع است. این موضوعات پیرامون شهات امام(ع) است.که در اینجا تنها به عناوین آنها می‌پردازیم:
1. علت شهادت
2.جریان شهات
3. تاریخ شهادت
4. از زیارت امام جواد(ع)
5. توسل به امام جواد(ع)
6. جغرافیا و ویژگی‌های شهر کاظمین
7. گنبد و بارگاه ایشان
8 و 9. ایوان‌های مقدس و صحن امام جواد(ع).
در بخش پنجم سه موضوع مطرح شده است: 1. زنان امام جواد 2. فرزندان امام درباره پسر ایشان موسی مبرقع، و دخترشان حکیمه خاتون، روایاتی بسیار آمده است. 3. یاران ایشان، از جمله فضل بن شاذان، علی بن مهزیار اهوازی، بزنطی و کوفی و... .
در خاتمه کتاب، مسائلی چون توبه و شرایط آن، مسائلی که برای مسافر شوم است، جهاد اکبر و جهاد اصغر و مسائل گوناگون دیگر، از دیدگاه امام جواد(ع) بررسی است.
تذکر: بافت کتاب قدیمی است و با گفتار مؤلف و توضیحاتی درباره کتاب آغاز می‌شود. فهرست مآخذ در پایان قرار دارد.
منبع مقاله :
pajuhesh.irc.ir
