نویسنده: صمصام صانعی
نام علمی:
Angelica archangelica L.، نام فرانسه Angelique و نام انگلیسی آن Angelica میباشد. نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، سنبل ختایی، حشیشة الملائک و گل فرشته نامیده شده است. ریشه به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده در استعمال داخلی و خارجی و در طب سنتی برای درمان بیماریها نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند.تیره گیاه:
جعفری Umbelliferaeنوع گیاه:
بوتهمشخصات ظاهری:
گیاهی است علفی و دو ساله به ارتفاع حدود 80 سانتیمتر گاهی موارد بیشتر با ساقهای شیاردار و استوانهای به رنگ سبز مایل به قرمز و برگهای آن بزرگ، چند قسمتی، دارای بریدگیهای فراوان، دندانهدار و نوکتیز میباشند. گلهای آن به صورت چتری و سفید رنگ ریشه گیاه قوی، ضخیم، دوکی شکل، منشعب و به رنگ زرد روشن یا قهوهای است.طبیعت:
طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.رویش جغرافیایی:
در اغلب کشورها بخصوص در نواحی کوهستانی کشورهای اروپایی و آسیایی انتشار دارد. در حال حاضر کشورهای عرضه کننده مطرح در جهان روسیه، چک اسلواکی، سوئیس، ایتالیا، بلژیک و فرانسه میباشند. تا بحال گیاه فوق در ایران یافت و رویت نشده است.ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در سنبل ختایی:
اسانس روغنی فرّار، چند فوروکومارین، اومبلی پرنین، چند قنل و غیره در آن تشخیص داده شده است.بخش مورد استفاده:
ریشه.نحوه مصرف:
ریشه به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده در استعمال داخلی و خارجی و در طب سنتی برای درمان بیماریها نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند.خواص درمانی:
پاک کننده کلیه و جلوگیری کننده از انسداد کبد، محرک و نرم کننده سینه، مقوی و مفید برای روماتیسم، تصفیه کننده خون و بازکننده قاعدگی، ضد تشنج و نیرو دهنده، بادشکن و مقوی معده، خلطآور و هضم کننده غذا، التیامبخش زخمهای داخلی و آرام کننده سیستم اعصاب، خونساز و ضد تب، ضد میگرن و مسکن سرفههای مقاوم، ضد آسم و تسکین دهنده دردهای عمومی بدن میباشد.منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.