نویسنده: محمد جواد واعظی
1- سرطان پروستات، بیماری مردان سالمند است. هر چند که بالا رفتن سن احتمال ابتلا به سرطان پروستات را در مردان افزایش می‌دهد (65 درصد موارد تشخیص سرطان پروستات در مردان 65 سال به بالاست)، اما واقعیت این است که هنوز 35 درصد باقی می‌ماند، که مربوط به سنین کمتر از 65 سال است. بسیاری از مردان در دهه‌ی 40 عمر خود به این بیماری مبتلا می‌شوند. هر چند فقط یک نفر از 10000 نفر زیر سن 40 سال به این بیماری مبتلا می‌شود، اما میزان ابتلا به آن در سنین بالای 40 به طور فزاینده‌ای بالا می‌رود، طوری که بین سنین 40 تا 59 این میزان به یک مرد از هر 15 مرد می‌رسد. البته عوامل بسیاری در این موضوع نقش دارند از جمله نژاد، سابقه‌ی خانوادگی، سلامتی بدنی و سبک زندگی و حتی امکان جغرافیایی. سطح بالای PSA به این معنی است که سرطان پروستات دارید و سطح پایین PSAنشانه‌ی این است که سرطان پروستات ندارید. هر چند که سرطان پروستات باعث بالا رفتن سطح PSA می‌شود، اما در بعضی مردان حتی با پایین بودن سطح PSA، سرطان پروستات وجود دارد. 2- اگر نشانه‌ای از سرطان پروستات ندارید، بنابراین سرطان پروستات ندارید. این باور کاملاً اشتباه است. سرطان پروستات یکی از بدون نشانه‌ترین سرطان‌های غدد است، یعنی ممکن است کاملاً بدون نشانه باشد. بسیاری از نشانه‌های آن ممکن است با نشانه‌های بیماری دیگری اشتباه گرفته شود. معمولاً نشانه‌های سرطان پروستات در حین آزمایشات عادی توسط پزشک تشخیص داده می‌شود. نشانه‌های شایع آن نیاز مکرر به دفع ادرار، ادرار همراه با سوزش و درد، وجود خون در ادرار یا منی، درد در قسمت کمر یا نشیمن‌گاه و ران است. اگر هر یک از این نشانه‌ها را دارید با پزشکتان مشورت کنید.
3- سرطان پروستات به کُندی پیشرفت می‌کند و نباید خیلی نگران بود. بله، در بعضی موارد چنین است، اما همیشه اینطور نیست. تاکنون 25 نوع سرطان پروستات شناخته شده است، و می‌توان تعیین کرد که کدام خوش‌خیم و کدام بدخیم است.
4- در خانواده سابقه‌ی ابتلا به سرطان پروستات نیست، پس احتمال ابتلا به آن برای من نیز کم است. نادرست است. در حالی که سابقه‌ی خانوادگی شانس ابتلا به سرطان پروستات را دو برابر می‌کند و از هر 3 مرد، 1 مرد چنین حالتی دارد، این واقعیت نیز هست که از هر 6 مرد یک مرد مبتلا به سرطان پروستات می‌شود. که با آمار 1 زن از 8 زن مبتلا به سرطان پستان قابل مقایسه است. در هر حال سابقه‌ی خانوادگی و ژنتیک نقش خود را در افزایش ابتلا و پیشرفت سرطان پروستات دارد. مردی که پدر یا برادرش مبتلا به سرطان پروستات شده‌اند با احتمال دو برابر به این بیماری مبتلا خواهد شد. این خطر هنگامی بیشتر می‌شود که این بستگان در سنین کمتر از 55 سال، به این بیماری مبتلا شده باشند. در سال 2010، تقریباً 218.000 مورد جدید سرطان پروستات در آمریکا تشخیص داده شد و بیش از 320.000 مورد در اثر این بیماری جان خود را از دست دادند. موارد جدید ابتلا به این بیماری تا 300.000 مورد تا سال 2015 افزایش خواهد یافت.
بیشتر بخوانید: مهار سرطان پروستات با رژیم غذایی
5- تست PSA همان تست سرطان پروستات است. درست نیست. آزمایش PSA فقط سطح آنتی‌ژن مربوط به پروستات را تعیین می‌کند. PSA در پاسخ به بیماری‌هایی که ممکن است در پروستات وجود داشته باشد، در این غده ترشح می‌شود. این بیماری‌ها ممکن است ورم یا عفونت پروستات (پروستاتیت)، بزرگی خوش‌خیم پروستات (هایپوپلازی) یا در بعضی موارد سرطان باشد. تست PSA اولین مرحله‌ی تشخیص سرطان است و به کمک آن می‌توان سرطان را در مرحله ابتدایی شناسایی کرد و بهترین درمان نیز در همین مرحله امکان‌پذیر است. متخصصان بر این باورند که تست PSA تقریباً از هر 39 نفر یک نفر را از مرگ در اثر سرطان پروستات نجات می‌دهد.
6- سطح بالای PSA به این معنی است که سرطان پروستات دارید و سطح پایین PSAنشانه‌ی این است که سرطان پروستات ندارید. هر چند که سرطان پروستات باعث بالا رفتن سطح PSA می‌شود، اما در بعضی مردان حتی با پایین بودن سطح PSA، سرطان پروستات وجود دارد. سطح PSA در مردان چاق، به دلیل بالاتر بودن حجم خون ممکن است ظاهراً پایین باشد. اما بار دیگر یادآوری می‌کنیم که بالا بودن سطح PSAممکن است نشانه‌ی بیماری دیگری باشد.
7- وازکتومی باعث سرطان پروستات می‌شود. زمانی تصور بر این بود که وازکتومی خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد، اما تحقیقات بسیاری در این مورد صورت گرفت و مشخص شد که وازکتومی ارتباطی با افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات ندارد، اما چون کسانی که وازکتومی انجام می‌دهند بیشتر برای معاینات پروستات به پزشک مراجعه می‌کنند موارد بیشتری از سرطان بصورت کلینیکی در آنها تشخیص داده می‌شود.
8- درمان سرطان پروستات منجر به ناتوانی جنسی یا بی‌اختیاری ادرار می‌شود. هر چند که ممکن است بعد از جراحی یا پرتو درمانی سرطان پروستات، مشکلات نعوظ یا بی‌اختیاری ادراری بوجود بیاید، اما به این معنی نیست که همه‌ی بیماران چنین عوارضی را تجربه می‌کنند. این عوارض جانبی بستگی زیادی به سن و شرایط بدنی بیمار دارد.
9- فعالیت جنسی خطر پیشرفت سرطان پروستات را افزایش می‌دهد نادرست است. در واقع بعضی از مطالعات نشان می‌دهند مردانی که فعالیت جنسی بیشتر و انزال بیشتری دارند، کمتر به سرطان پروستات مبتلا می‌شوند. انزال هیچ ارتباطی با سرطان پروستات ندارد.
10- سرطان پروستات یک بیماری واگیردار است. سرطان پروستات یک بیماری عفونی یا واگیردار نیست. در واقع راهی برای انتقال آن به دیگری وجود ندارد.
$ مردان در مورد سرطان پروستات چه کاری می‌توانند بکنند؟
اولین گام برای رویارویی موثر با سرطان پروستات، دانستن واقعیات و دوری از اشتباهات رایج است. مطالعات اخیر نشان داده است که سبک زندگی مانند داشتن رژیم غذایی سالم، ورزش منظم (30 دقیقه پیاده روی روزانه) می‌تواند نقش مؤثری در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات داشته باشد. با خانواده و دوستان‌تان در مورد سرطان پروستات صحبت کنید و اگر بالاتر از 40 سال دارید به پزشکتان مراجعه کنید تا تست‌های دوره‌ای سلامت پروستات را برایتان تجویز کند.
منبع مقاله :
واعظی، محمد جواد، (1396)، دانستنیهای پزشکی، قم: نوید حکمت، چاپ اول.
