بنای باستانی استادیوم رومی

یکی از عجایب هفتگانه در جهان
 

برگرفته از سایت هیستوری پلکس

جمله‌ای بر سر در استادیوم رومی:
خرابه‌ای شاهانه در کمال ویرانی! "... این استادیوم بر خون گلادیاتورها برپا شده است
لرد بایرون در منفرد

بنای باستانی استادیوم رومی

استادیوم، که همچنین به عنوان کولوسئوم شناخته می‌شود، آمفی تئاتری بیضی شکل است که در مرکز رم واقع شده است. در اصل به عنوان آمفی تئاتر فلاویوم یا آمفی‌ تئاتر فلاویام نامگذاری شده است، که نه تنها بزرگترین آمفی تئاتر ساخته شده توسط رومیان توانا است، بلکه در جهان نیز بزرگ‌ترین است.
این یکی از عجایب هفتگانه در جهان است که نشان دهنده استعداد استثنایی معماران و مهندسان رمی است. امروزه، با وجود بسیاری از ویژگی‌های طبیعی و همچنین مداخله انسانی، ساختمان اداری غول پیکر آن در شرایطی تقریبا نابود شده است، اما همچنان محبوب‌ترین جاذبه توریستی در رم است. علاوه بر این، نمای آن روی نسخه ایتالیایی سکه نقره‌ای پنج سنتی حک شده است.

حقایقی در مورد استادیوم رومی

تاریخچه 

کلیسای رومی در زمان امپراتور باستانی روم، وسپاسیوم ساخته شد. او بنیانگذار سلسله فلاویان بود، از این رو نام آن، آمفی تئاتر فلاویان است. او ساخت ساختمان را در 72 بعد میلاد آغاز کرد، اما قبل از اینکه ساختمان را تکمیل کند، درگذشت. وارث بعدی تاج و تخت، امپراتور تیتوس، از ساخت بیشتر استادیوم، که در 80 سال قبل آغاز شده بود، حمایت کرد.
با توجه به منابع، برای مراسم افتتاحیه استادیوم جشنی به مدت 100 روز برگزار شد و نشان‌ها و رقابت‌های جذاب و خطرناک متعددی برای سرگرمی مردم برگزار شد. در اینجا برخی از حقایق جالب در مورد استادیوم آورده شده است.

موقعیت

استادیوم در مرکز رم مدرن قرار دارد، در سمت شرقی استادیوم رم، که ادارات دولتی و ساختمان اداری امپراتوری روم قرار دارد.

آثار معروف 

این استادیوم در نزدیکی مجسمه غول پیکر نرون (امپراتوری روم که از 54 بعد میلاد تا 68 بعد میلاد حکومت کرد) است که به عنوان استادیوم نرون شناخته شده بود و بخش مهمی از حومه پارک نرون را اشغال می‌کند. نام "استادیوم" ممکن است از کلوسوس گرفته شده باشد. قله کنستانتین در کنار استادیوم قرار دارد. این یک قوس پیروزی است که توسط سنای رومی برای پیروزی کنستانتین اول، امپراتور روم در نبرد پل میلویان در 312 بعد میلاد ساخته شد.

ساختمان‌های مهم

ساختمان‌های مختلفی وجود دارند که در مجاورت استادیوم قرار دارند. برخی از آنها عبارتند از لودوس مگنوس، مدرسه‌ای که گلادیاتورها را آموزش می‌دهد؛ آرمامنتاریوم، که در آن سلاح‌ها ذخیره می‌شدند؛ ساموم کوراگیوم، که برای ذخیره سازی ماشین آلات مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ سانیتاریوم، یک مرکز پزشکی برای درمان گلادیاتورهای زخمی و اسپولیاروم، جایی که جسد گلادیاتورها دفن می‌شدند.

هدف 

هدف اصلی از ساخت استادیوم، برگزاری مسابقات گلادیاتورها بود، که محبوب‌ترین شکل سرگرمی در امپراتوری روم محسوب می‌شد. کاملا جالب توجه است که لودوس مگنوس و استادیوم از طریق گذرگاه زیرزمینی به هم متصل شده‌اند. این گذرگاه خصوصی کمک می‌کرد که گلادیاتورهای مسابقه دهنده دستیابی مستقیم به ساختمان داشته باشند.

نمایش‌ها در استادیوم 

اعتقاد بر این است که استادیوم برای میزبانی "پروپلیا ناوالیا" یا "نائوماچی" استفاده می‌شد، به این معنی است که از قابلیت جنگ دریایی نیز برخوردار است. بر طبق گزارش‌های کلاسیک، بخشی از استادیوم پر از آب بود، و جنگ‌های معروف دریایی را بازی می‌کردند.
"مونرا" نمایش‌های قابل تحسینی بود که توسط افراد کلاس نخبه به نفع عموم انجام می‌شد. اینها در زمان‌های مختلف شامل عناصر مذهبی شدید و به منظور خدمت به جامعه برگزار می‌شد.
'وناتیو' یا شکار حیوانات نیز در میان رومیان باستان محبوب بود. حیوانات وحشی و عجیب و غریب در مقابل یک جمعیت مخاطب ، در استادیوم و در دیگر آمفی تئاترهای رومی، شکار و کشته می‌شدند. برای این منظور حیوانات مانند اسب شاخدار، تمساح، شترمرغ، بیوپوتاموس، خرس، زرافه، شیر، ببرهای خزر و فیل‌ها به ویژه از خاورمیانه و آفریقا وارد می‌شدند.
سیلویا یا تولید صحنه‌های طبیعی نیز در استادیوم برگزار می‌شد. کل مجموعه‌ای که یک جنگل را نشان می‌دهد، احداث می‌شد. درختان واقعی، بوته‌ها و حیوانات برای چنین نمایش‌هایی استفاده می‌شد. جالب توجه است، سیلویا گاهی اوقات مورد استفاده قرار می‌گرفت که اعدام زندانیان و دیگر محکومین را انجام دهند. در چنین مواردی، فردی که اعدام می‌شد، قهرمان داستان می‌شد، که یا توسط حیوانات کشته شده یا سوزانده می‌شد.
 

بیشتر بخوانید: عجایب هفتگانه

به طور خلاصه، در طول امپراطوری روم، استادیوم به وضوح برای تعدادی از اهداف وحشتناک و خطرناک مورد استفاده قرار گرفت. تعداد زیادی از انسان‌ها و حیوانات در طول حوادث مختلف کشته شدند و حتی تعداد بیشتری نیز مجروح شدند.

نزول استادیوم

در طول قرون وسطی، به نظر می‌آید ساختمان اهمیت خود را به عنوان یک مکان مهم اجتماع از دست می‌دهد. در حالیکه برعکس این مطلب، شواهدی وجود دارد که استادیوم به عنوان یک قلعه و بعدها به عنوان یک معدن سنگ مورد استفاده قرار گرفته است. بعضی از بخش‌های آن توسط یک حکم مسیحی در قرن 12 اشغال شد، اما به نظر می‌رسید هیچ مذهبی خاصی وجود نداشت. در قرن‌های 16 و 17، تحت فرمان پاپ پنوس پنجم، استادیوم به عنوان یک مکان مذهبی مسیحی در نظر گرفته شد که یکی از مکان‌های برجسته برای کلیسای مسیح است. او به زائران مسیحی برای جمع آوری شن و ماسه از استادیوم، درخواست کرد. حدود یک قرن بعد، پاپ کلمنت کلیسا را به عنوان یک مکان مسیحی مقدس اعلام کرد و مسابقات خارجی‌اش را بست. با این حال، کار معدن هنوز به طور کامل متوقف نشده بود. در قرن 18، پاپ بندیکت با ممنوع ساختن استادیوم، چند ایستگاه صلیب در اطراف آن عرصه کرد، که بعد از 1874 نابود شد. در قرن نوزدهم تعدادی از پاپ‌ها تامین مالی ترمیم و تعمیر ساختاری آن را به عهده گرفتند. حتی امروزه، کلیسا ارتباط مسیحی خود را حفظ کرده است، در عین حال در هر جمعه با هوای خوب، پاپ راهپیمایی صلیب به سمت بنای یادبود را رهبری می‌کند. علاوه بر این، چندین صلیب در نقاط خاصی در اطراف نصب شده‌اند، که شاید نقاطی را که ایستگاه‌های صلیب در آن ایستاده بودند، را نشان می‌دهد. 

ساختار

سازه استادیوم یک ساختار بیضی بی‌نظیر است که حدود شش هکتار زمین را اشغال می‌کند. در طول امپراطوری روم (و تاکنون) یک ساختار قابل تحسین است که می‌تواند تا 50 هزار تماشاگر را در یک زمان گنجایش دهد. استادیوم عمدتا یک سازه با سنگ و ملات است و میدان آن از چوب و شن و ماسه ساخته شده است. در امتداد دو طرف استادیوم دیواره‌ای وجود دارد که برای محافظت از تماشاگران از حوادث احتمالی ناشی از سقوط از ارتفاع وجود داشته است. این یکی از عجایب هفتگانه در جهان است که نشان دهنده استعداد استثنایی معماران و مهندسان رمی است. امروزه، با وجود بسیاری از ویژگی‌های طبیعی و همچنین مداخله انسانی، ساختمان اداری غول پیکر آن در شرایطی تقریبا نابود شده است، اما همچنان محبوب‌ترین جاذبه توریستی در رم است. علاوه بر این، نمای آن روی نسخه ایتالیایی سکه نقره‌ای پنج سنتی حک شده است.برای ساختن نمای بیرونی ساختمان از سنگ‌های تراورتین استفاده شد، در حالی که توفا (نوعی سنگ آهک) و آجر مورد استفاده برای ساخت پایه قسمت داخلی ساخته شده از بلوک‌های سنگ مرمر استفاده شده است. مقدار کل سنگ مرمر مورد استفاده برای ساخت و ساز حدود 100000 متر مکعب بود. شواهد تاریخی نشان می‌دهد که از 200 گاو نر برای حمل و نقل سنگ مرمر به محل ساخت و ساز استفاده می‌شد. با توجه به ظرفیت بالای آن، 80 ورودی در سطح زمین داشت. این ورود و خروج آسان محل برگزاری را ایجاد می‌کند. 76 ورودی برای ورود عموم طراحی شده بود، و آنهایی که باقی مانده بودند برای VIP ها طراحی شده بودند. ورودی‌هایی که در چهار جهت اصلی قرار داشتند بودند، ظاهرا مورد استفاده افراد سلطنتی و نخبگان بودند. این‌ها با تزئینات گچی نقاشی و رنگارنگ تزئین شده بودند، برخی از قطعات آن هنوز باقی مانده است. منابع می‌گویند که درهای استادیوم به گونه‌ای طراحی شده است که حتی اگر با ظرفیت کامل‌اش پر شود، مخاطب می‌تواند در فقط چند دقیقه پراکنده شوند و آمفی تئاتر تخلیه شود. در اصل، آن دارای چهار طبقه بود- در سه طبقه اول ورودی‌های گسترده‌ای داشت، و در طبقه چهارم دروازه در مستطیل شکل بود. ارتفاع هر طبقه حدود 32 تا 42 فوت بود. ارتفاع کلی ساختار کل تقریبا 144 فوت است. اندازه میدان آن تقریبا 260x  148 فوت است. داخل سالن استادیوم به سه قسمت اصلی یعنی میدان، مرکز صحنه، جایی که نمایش اجرا می‌شود، تقسیم شده است. جایزه افتخار، جایگاه افتخار؛ و غار، که در آن حیوانات قبل از مبارزه نگه داشته می‌شدند. صندلی‌ها مطابق با وضعیت اجتماعی تماشاگران تنظیم شده بود. کرسی‌های سه طبقه بالا به طور معمول برای اشراف و احزاب محفوظ می‌ماند، در حالی که مردم عادی از کرسی‌های طبقه چهارم به بعد استفاده می‌کردند. اتاق‌های زیرزمینی تحت عنوان هیچوجیوم شناخته شده بود، جایی که گلادیاتورها و حیوانات قبل از اجرای عملیات به آن احتیاج داشتند. اینها با استفاده از تونل‌های زیرزمینی به تعدادی از امکانات مرتبط دیگر در خارج از بنا متصل می‌شدند. به عنوان مثال، یکی از تونل‌ها استادیوم را به لودوس مگنوس متصل می‌کرد، در حالی که یکی دیگر آن را به ایستگاه‌های اسباب کشی نزدیک متصل می‌کند. همچنین هیپوجیوم شامل انواع ماشین آلات و تجهیزات بود که در طول اجرا به آنها نیاز بود. این شامل تعدادی از آسانسورها و آهنربا و دیگر ماشین‌های هیدرولیکی بود که در پر کردن و دفع آب کمک می‌کردند. در زمان پروالی ناوالیا، کف پوش چوبی میدان برداشته شد و کل منطقه زیر آن پر از آب شد. پس از انجام عملیات از طریق تخلیه زیرزمینی خارج شد. امروزه در طبقه بالایی یک موزه ساخته شده است.

رشد گیاه

در سال 1643، یک گیاه شناسی رومی به نام دومنیکو پانارولی، مستند سازی و فهرست‌بندی گیاهانی که در حال رشد در دیوارهای داخلی استادیوم بودند را انجام داد. بر اساس تحقیقات او، تعداد زیادی از گیاهان موجود در داخل استادیوم گونه‌های گیاهی عجیب و غریبی بودند که خود را با آن شرایط آب و هوایی رم هماهنگ کرده بودند. 
بذر این گیاهان احتمالا به وسیله پوشش حیواناتی که از سرزمین‌های دور وارد شده و به رم می‌آمدند، منتقل شده بود. از آن زمان، حدود 685 گونه از گیاهان عجیب و غریب توسط گیاه شناسان مختلف در استادیوم شناسایی شده‌اند. این گیاهان به عنوان ماده تحقیقاتی خوبی برای گیاه شناسان برای مطالعه و تحلیل اثر تغییرات اقلیمی، افزایش جمعیت، مهاجرت پرندگان و غیره، بر روی پوشش گیاهی استفاده می‌شوند. 
در این صورت استادیوم رم به همین ترتیب راه زیادی را طی کرده است. در واقع شگفت‌انگیز است که از ساختاری برای محل مبارزات مرگ‌بار آغاز شده است، و سپس تبدیل به یک قلعه، یک معدن و در نهایت یک پناهگاه مذهبی گشت. با این حال، زیبایی و شکوه اصلی آن هرگز متوقف نشد. امروز، تعداد زیادی از گردشگران از سراسر جهان از آن دیدن می‌کنند تا روم باستان را تجربه کنند.
 

منبع: راسخون