.jpg "پنج درس ناب زندگی از عبدالعظیم حسنی(علیه‌السلام)")
پیاده روی اربعین از منظری دیگر (بخش اول)
حماسه اربعین هرسال با حضور چشمگیر آحاد مردم از ملیت‌ها و اقلیت‌های مختلف به نمایش گذاشته می‌شود و حاوی درس‌ها و آموزه‌های بسیاری برای عموم شیعیان جهان می‌باشد.
یکی از نکات قابل توجه در این حرکت بی‌نظیر ، تامل در سبک زندگی مردمی است که در این مدت با جان و دل پذیرای زوار اباعبدالله(ع) می‌باشند و با هر آنچه که دارند ارادت و محبت خویش را به خاندان عصمت و طهارت(ع) نشان می‌دهند. این مقاله سعی دارد به واکاوی این تجمع بی‌بدیل بپردازد و به معرفی ویژگی‌های مهم زندگی این میزبانان عاشق و دلداده بپردازد.
تأملی در سبک زندگی میزبانان زوار اربعین
چکیده
حماسه اربعین هرسال با حضور چشمگیر آحاد مردم از ملیت‌ها و اقلیت‌های مختلف به نمایش گذاشته می‌شود و حاوی درس‌ها و آموزه‌های بسیاری برای عموم شیعیان جهان می‌باشد.
یکی از نکات قابل توجه در این حرکت بی‌نظیر ، تامل در سبک زندگی مردمی است که در این مدت با جان و دل پذیرای زوار اباعبدالله(ع) می‌باشند و با هر آنچه که دارند ارادت و محبت خویش را به خاندان عصمت و طهارت(ع) نشان می‌دهند. این مقاله سعی دارد به واکاوی این تجمع بی‌بدیل بپردازد و به معرفی ویژگی‌های مهم زندگی این میزبانان عاشق و دلداده بپردازد.
تعداد کلمات (بخش اول و دوم)1845/ تخمین زمان مطالعه 10دقیقه
حماسه اربعین هرسال با حضور چشمگیر آحاد مردم از ملیت‌ها و اقلیت‌های مختلف به نمایش گذاشته می‌شود و حاوی درس‌ها و آموزه‌های بسیاری برای عموم شیعیان جهان می‌باشد.
یکی از نکات قابل توجه در این حرکت بی‌نظیر ، تامل در سبک زندگی مردمی است که در این مدت با جان و دل پذیرای زوار اباعبدالله(ع) می‌باشند و با هر آنچه که دارند ارادت و محبت خویش را به خاندان عصمت و طهارت(ع) نشان می‌دهند. این مقاله سعی دارد به واکاوی این تجمع بی‌بدیل بپردازد و به معرفی ویژگی‌های مهم زندگی این میزبانان عاشق و دلداده بپردازد.
تعداد کلمات (بخش اول و دوم)1845/ تخمین زمان مطالعه 10دقیقه
نویسنده: حسنیه صالحان
حماسه اربعین یک نمایشگاه عظیم و باشکوه انسانی است که به برکت خون مطهر سالار شهیدان، حسین(ع) حاصل شده و از اقتدار و ظرفیتی بی‌پایان برخوردار است. حماسه‌ای که هرسال با حضور چشمگیر آحاد مردم از ملیت‌ها و اقلیت‌های مختلف به نمایش گذاشته می‌شود و خود حاوی درس‌ها و آموزه‌های بسیاری برای عموم شیعیان جهان می‌باشد.
یکی از نکات قابل توجه در این حرکت بی‌نظیر ، تامل در سبک زندگی مردمی است که در این مدت با جان و دل پذیرای زوار اباعبدالله(ع) می‌باشند و با هر آنچه که دارند ارادت و محبت خویش را به خاندان عصمت و طهارت(ع) نشان می‌دهند. موضوعی که اگر کمی در آن دقیق شویم درس‌های بسیاری را در زمینه‌ی شیوه‌ی صحیح زندگی خانوادگی و اجتماعی می‌آموزیم. در این مقاله سعی داریم به واکاوی این تجمع بی‌بدیل بپردازیم و به ویژگی‌های زندگی این میزبانان عاشق و دلداده در این ایام اشاره نماییم:
اخلاص و پرهیز از ریا
اولین نکته‌ای که در پذیرایی و استقبال این مردمان خونگرم و صمیمی از زائران امام حسین(ع) به چشم می‌آید اخلاص کم نظیری ست که در بین آنها دیده می‌شود. گوهری که دست‌یابی به آن کار راحتی نبوده و هیچ عملی بدون این امر مهم نزد خداوند متعال پذیرفته نیست.
در روایتی از امام صادق(ع) آمده است که: "عمل خالص آن عملی است که شما انتظار تشکر از غیر خدا را نداشته باشی".[1]
این محبین اهل بیت(ع) نیز به تأسی از این روایت، تمام زندگی خود را با اخلاص تمام به پای زائران می‌ریزند بدون آنکه انتظار تشکر داشته و یا در پی کسب شهرت و خودنمایی باشند. برای آنها همین کافی است که زائران مولایشان اباعبدالله‌الحسین(ع) را شاد و راضی نمایند و از این طریق به رضایت آقا و سرور خویش دست یابند.
تواضع و فروتنی
در میان میزبانان اربعین، هستند کسانی که علی رغم داشتن مناصب مهم، خاضعانه و متواضعانه به پذیرایی از زائران اباعبدالله(ع) می‌پردازند تا از این طریق به مقام بالای شرافت و بزرگی دست پیدا نمایند؛ چرا که در روایت آمده است: "تواضع و افتادگی، نردبان شرافت و بزرگی است. "[2]
این مردم بزرگوار، برای آنکه در پیشگاه سیدالشهدا(ع) پذیرفته شوند، چون خاک در زیر قدمهای زائران قرار می‌گیرند و شکستگی و تواضع در پیشگاه خدا و اولیای الهی را پیشه‌ی خود می‌سازند تا قدر و منزلتشان در نزد حضرت بیشتر گردد.
مشارکت
مشارکت در خانواده و جامعه سبب همدلی و درک متقابل می‌شود و این امر مهم تمام سطوح انسانی اعم از سطوح فکری و عاطفی و رفتاری را تحت پوشش قرار می‌دهد.
در عصر ما با توجه به شرایط فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، همکاری اعضای خانواده یک ضرورت اجتماعی به شمار می‌آید که می‌توان با ایجاد یک بینش و ارزش مشترک به این امر شایسته دست یافت.
نکته‌ای که در حرکت باشکوه اربعین به وفور دیده می‌شود همین ویژگی مهم است که اعضای یک خانواده و یک جامعه با ارزشی مشترک به نام حبّ‌الحسین(ع)، به مشارکت و همدلی با یکدیگر می‌پردازند و با این شیوه روحیه‌ی مسئولیت پذیری وهمکاری را در میان فرزندانشان پرورش می‌دهند و به توسعه و خوشبختی خانواده کمک میکنند.
سخاوت
یکی از فضائل خوب این میزبانان عرب، سخاوت و بخشندگی بی‌‌حد و حصرشان است و با وجود آنکه بیشتر این مردم کشاورز هستند و خرج سالشان را به سختی درمی‌آورند، در این ایام بهترین خوراکی را که حتی خودشان در تمام سال به آن دسترسی نداشته‌اند، آماده کرده و شبانه‌روز وقت و هزینه صرف میکنند تا از زوار حسین(ع) پذیرایی نمایند.
امام صادق(ع) این خصلت پسندیده را اخلاق پیامبران معرفی میکنند و می‌فرمایند: "سخاوت از اخلاق پیامبران و ستون ایمان است و هیچ مومنی نسیت مگر آنکه بخشنده باشد و تنها آن کس بخشنده است که از یقین و همت والا برخوردار باشد. "[3]
خداوند متعال نیز در قرآن شرط رسیدن به رستگاری را انفاق می‌داند و می‌فرماید: "شما هرگز به مقام نیکوکاران و خاصان خدا نخواهید رسید مگر آنکه از آنچه دوست می‌دارید در راه خدا انفاق کنید که همانا خدا بر آنچه انفاق می‌کنید آگاه است".[4]
مهمان‌نوازی
مهمان‌نوازی و پذیرایی کریمانه از مهمان، یکی از خصائل نیکو و ارزشمند دین مبین اسلام به شمار می‌آید که مردم عرب همواره به این خصلت شناخته شده‌اند.
بنای شارع مقدس ایجاد اتحاد و برادری در میان مسلمانان است که در سطح خُرد، توجه به مهمانی دادن یکی از راهکارهای ایجاد این امر مهم می‌باشد..
ضیافت و مهمانداری، دست و دل باز بودن و سفره‌ی گشوده داشتن نشانه‌ی جوانمردی است و سبب ایجاد انس و آشنایی بیشتر می‌شود.امام صادق(ع) در روایتی می‌فرمایند: "کسی که گرسنگی مومنی را برطرف کند خداوند متعال سفره ای در بهشت برای وی می‌گستراند. "[5]
و به راستی چه مهمانی عزیزتر از زائر امام حسین(ع) که با پای پیاده به زیارت آقا می رود و چه میزبانی ارزشمندتر از کسی که اکرام این عاشقان خسته را عهده دار می‌شود.
تعاون و همکاری
یاری رساندن به مومن از جمله عباداتی است که مورد رضایت خداوند می‌باشد و خداوند متعال در قرآن کریم، مسلمانان را به تعاون و همکاری در کار نیک توصیه می‌کند و می‌فرماید: "وباید شما به یکدیگر در نیکوکاری و تقوی کمک کنید نه بر گناه و ستمکاری. "[6]
بدون شک هرچه این کار نیک با ارزش‌تر باشد کمک در جهت تحقق آن از پاداش بیشتری برخوردار خواهد بود و چه کمکی بهتر از زدودن گرد خستگی از کاروان زوار حسین(ع) و یاری رساندن به ایشان برای رسیدن به بارگاه مقدس سید و سالارشهیدان(ع).
این میزبانان عرب تمام همّ خویش را به کار می‌گیرند تا عاشقان دلداده را به وصال جانان برسانند و از همه چیز اعم از تهیه‌ی غذا، سرو قهوه در نیمه شب برای اینکه زوار خواب آلوده نشوند و ماساژ پای خسته ی زائران استفاده میکنند تا آنها در صحت و سلامت به زیارت حسین(ع) نائل شوند.
یکی از نکات قابل توجه در این حرکت بی‌نظیر ، تامل در سبک زندگی مردمی است که در این مدت با جان و دل پذیرای زوار اباعبدالله(ع) می‌باشند و با هر آنچه که دارند ارادت و محبت خویش را به خاندان عصمت و طهارت(ع) نشان می‌دهند. موضوعی که اگر کمی در آن دقیق شویم درس‌های بسیاری را در زمینه‌ی شیوه‌ی صحیح زندگی خانوادگی و اجتماعی می‌آموزیم. در این مقاله سعی داریم به واکاوی این تجمع بی‌بدیل بپردازیم و به ویژگی‌های زندگی این میزبانان عاشق و دلداده در این ایام اشاره نماییم:
اخلاص و پرهیز از ریا
اولین نکته‌ای که در پذیرایی و استقبال این مردمان خونگرم و صمیمی از زائران امام حسین(ع) به چشم می‌آید اخلاص کم نظیری ست که در بین آنها دیده می‌شود. گوهری که دست‌یابی به آن کار راحتی نبوده و هیچ عملی بدون این امر مهم نزد خداوند متعال پذیرفته نیست.
در روایتی از امام صادق(ع) آمده است که: "عمل خالص آن عملی است که شما انتظار تشکر از غیر خدا را نداشته باشی".[1]
این محبین اهل بیت(ع) نیز به تأسی از این روایت، تمام زندگی خود را با اخلاص تمام به پای زائران می‌ریزند بدون آنکه انتظار تشکر داشته و یا در پی کسب شهرت و خودنمایی باشند. برای آنها همین کافی است که زائران مولایشان اباعبدالله‌الحسین(ع) را شاد و راضی نمایند و از این طریق به رضایت آقا و سرور خویش دست یابند.
تواضع و فروتنی
در میان میزبانان اربعین، هستند کسانی که علی رغم داشتن مناصب مهم، خاضعانه و متواضعانه به پذیرایی از زائران اباعبدالله(ع) می‌پردازند تا از این طریق به مقام بالای شرافت و بزرگی دست پیدا نمایند؛ چرا که در روایت آمده است: "تواضع و افتادگی، نردبان شرافت و بزرگی است. "[2]
این مردم بزرگوار، برای آنکه در پیشگاه سیدالشهدا(ع) پذیرفته شوند، چون خاک در زیر قدمهای زائران قرار می‌گیرند و شکستگی و تواضع در پیشگاه خدا و اولیای الهی را پیشه‌ی خود می‌سازند تا قدر و منزلتشان در نزد حضرت بیشتر گردد.
مشارکت
مشارکت در خانواده و جامعه سبب همدلی و درک متقابل می‌شود و این امر مهم تمام سطوح انسانی اعم از سطوح فکری و عاطفی و رفتاری را تحت پوشش قرار می‌دهد.
در عصر ما با توجه به شرایط فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، همکاری اعضای خانواده یک ضرورت اجتماعی به شمار می‌آید که می‌توان با ایجاد یک بینش و ارزش مشترک به این امر شایسته دست یافت.
نکته‌ای که در حرکت باشکوه اربعین به وفور دیده می‌شود همین ویژگی مهم است که اعضای یک خانواده و یک جامعه با ارزشی مشترک به نام حبّ‌الحسین(ع)، به مشارکت و همدلی با یکدیگر می‌پردازند و با این شیوه روحیه‌ی مسئولیت پذیری وهمکاری را در میان فرزندانشان پرورش می‌دهند و به توسعه و خوشبختی خانواده کمک میکنند.
سخاوت
یکی از فضائل خوب این میزبانان عرب، سخاوت و بخشندگی بی‌‌حد و حصرشان است و با وجود آنکه بیشتر این مردم کشاورز هستند و خرج سالشان را به سختی درمی‌آورند، در این ایام بهترین خوراکی را که حتی خودشان در تمام سال به آن دسترسی نداشته‌اند، آماده کرده و شبانه‌روز وقت و هزینه صرف میکنند تا از زوار حسین(ع) پذیرایی نمایند.
امام صادق(ع) این خصلت پسندیده را اخلاق پیامبران معرفی میکنند و می‌فرمایند: "سخاوت از اخلاق پیامبران و ستون ایمان است و هیچ مومنی نسیت مگر آنکه بخشنده باشد و تنها آن کس بخشنده است که از یقین و همت والا برخوردار باشد. "[3]
خداوند متعال نیز در قرآن شرط رسیدن به رستگاری را انفاق می‌داند و می‌فرماید: "شما هرگز به مقام نیکوکاران و خاصان خدا نخواهید رسید مگر آنکه از آنچه دوست می‌دارید در راه خدا انفاق کنید که همانا خدا بر آنچه انفاق می‌کنید آگاه است".[4]
مهمان‌نوازی
مهمان‌نوازی و پذیرایی کریمانه از مهمان، یکی از خصائل نیکو و ارزشمند دین مبین اسلام به شمار می‌آید که مردم عرب همواره به این خصلت شناخته شده‌اند.
بنای شارع مقدس ایجاد اتحاد و برادری در میان مسلمانان است که در سطح خُرد، توجه به مهمانی دادن یکی از راهکارهای ایجاد این امر مهم می‌باشد..
ضیافت و مهمانداری، دست و دل باز بودن و سفره‌ی گشوده داشتن نشانه‌ی جوانمردی است و سبب ایجاد انس و آشنایی بیشتر می‌شود.امام صادق(ع) در روایتی می‌فرمایند: "کسی که گرسنگی مومنی را برطرف کند خداوند متعال سفره ای در بهشت برای وی می‌گستراند. "[5]
و به راستی چه مهمانی عزیزتر از زائر امام حسین(ع) که با پای پیاده به زیارت آقا می رود و چه میزبانی ارزشمندتر از کسی که اکرام این عاشقان خسته را عهده دار می‌شود.
تعاون و همکاری
یاری رساندن به مومن از جمله عباداتی است که مورد رضایت خداوند می‌باشد و خداوند متعال در قرآن کریم، مسلمانان را به تعاون و همکاری در کار نیک توصیه می‌کند و می‌فرماید: "وباید شما به یکدیگر در نیکوکاری و تقوی کمک کنید نه بر گناه و ستمکاری. "[6]
بدون شک هرچه این کار نیک با ارزش‌تر باشد کمک در جهت تحقق آن از پاداش بیشتری برخوردار خواهد بود و چه کمکی بهتر از زدودن گرد خستگی از کاروان زوار حسین(ع) و یاری رساندن به ایشان برای رسیدن به بارگاه مقدس سید و سالارشهیدان(ع).
این میزبانان عرب تمام همّ خویش را به کار می‌گیرند تا عاشقان دلداده را به وصال جانان برسانند و از همه چیز اعم از تهیه‌ی غذا، سرو قهوه در نیمه شب برای اینکه زوار خواب آلوده نشوند و ماساژ پای خسته ی زائران استفاده میکنند تا آنها در صحت و سلامت به زیارت حسین(ع) نائل شوند.
________________________________________________
پی نوشت:
[1].کافی،ج2،ص16
[2].غرر و درر موضوعی،باب تواضع،ص406.
[3].بحارالانوار.ج71.ص355.ح
[4].آل عمران.92
[5].وسائل الشیعه.ج24.ص324
[6].مائده.2
