نویسنده:آیت الله جوادی آملی
با تولد ولیّ خدا بهترین بركات شامل مردم میگردد، زیرا او خیر أهل الأرض[1] است و اثر وجود بهترین انسان زمین، تمام زمین و ساكنانش را بهرهمند میسازد. ولیّ عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف و آخرین حجّت الهی كه خیر اهل الارض زمان ماست، در سحرگاه نیمة شعبان سال 255 (ه .ق) چشم به جهان گشودند و این شب مبارك كه میلاد موفور السرور آن حضرت است، احتمال دارد شب قدر نیز باشد، همان گونه كه به برخی اعمال لیالی قدر در این شب نیز سفارش گردیده است.[2]
نیمة شعبان، شب مباركی است كه در فضائل شباهت بسیاری به لیالی قدر دارد و همانگونه كه در برتری شبهای قدر فرمودهاند كه: فإنّها لیلة آلی الله علی نفسه الا یردّ سائلاً له فیها ما لم یسأل معصیة.[3] در فضیلت شب نیمه شعبان نیز نبی مكرم اسلام صلی الله علیه و آله فرمود كه: خداوند در شب نیمه شعبان به اندازة موی گوسفندان قبیلة بنی كلب بندگانش را میآمرزد؛ یغفر الله لیلة النصف من شعبان من خلقه بقدر شعر معزی بنی كلب[4] و این سخن، كنایه از فراوانی آمرزیده شدگان در این شب مبارك است.
كلام نورانی دیگری از امام صادق علیه السلام نشان میدهد نیمة شعبان نیز در حدّ خویش، شب قدر و واجد یكی از درجات تقدیر امور است. ایشان در برابر این سنت با لیالی مباركه قدر فرمود: انّها اللیلة التی جعلها الله لنا أهل البیت بإزاء ما جعل لیلة القدر لنبینا صلی الله علیه و آله؛[5] همین طور كه خداوند به پیامبر صلی الله علیه و آله شب قدر مرحمت فرمود، به ما اهل بیت نیز نیمه شعبان را عطا كرد.
امام باقر علیه السلام در پاسخ پرسشی دربارة فضیلت شب نیمه شعبان فرمود كه با فضیلتترین شب پس از لیلة القدر، شب نیمه شعبان است كه خداوند در این شب فضل خویش را بر برندگانش ارزانی میدارد و با منّ و كرم خود آنان را میآمرزد، پس برای نزدیكی به خدای سبحان در این شب بكوشید؛ چون خداوند سوگند یاد كرده است كه هیچ سائلی را ـ تا وقتی كه امر ناپسند و گناهی نخواسته است ـ محروم نگرداند: هی أفضل لیلة بعد لیلة القدر؛ فیها یمنح الله تعالی العباد فضله و یغفرلهم بمنّه. فاجتهدوا فی القربة إلی الله (تعالی) فیها، فإنّها لیلة آلی الله تعالی علی نفسه إلا یرد سائلاً له فیها، ما لم یسئل معصیة و... فاجتهدوا فی الدعاء و الثناء علی الله (عزّوجلّ).[6]
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نیز شب نیمه شعبان به عایشه فرمود كه در نیمه شعبان اجلها نوشته و ارزاق قسمت میگردد و خدای عزّوجلّ در این شب بیش از موهای بزهای قبیلة بنی كلب، بندگانش را میآمرزد و فرشتگان را به آسمان دنیا و از آنجا به زمین نازل میكند و در این نزول ابتدا در مكه فرود میآیند.[7]و[8]
/خ
نیمة شعبان، شب مباركی است كه در فضائل شباهت بسیاری به لیالی قدر دارد و همانگونه كه در برتری شبهای قدر فرمودهاند كه: فإنّها لیلة آلی الله علی نفسه الا یردّ سائلاً له فیها ما لم یسأل معصیة.[3] در فضیلت شب نیمه شعبان نیز نبی مكرم اسلام صلی الله علیه و آله فرمود كه: خداوند در شب نیمه شعبان به اندازة موی گوسفندان قبیلة بنی كلب بندگانش را میآمرزد؛ یغفر الله لیلة النصف من شعبان من خلقه بقدر شعر معزی بنی كلب[4] و این سخن، كنایه از فراوانی آمرزیده شدگان در این شب مبارك است.
كلام نورانی دیگری از امام صادق علیه السلام نشان میدهد نیمة شعبان نیز در حدّ خویش، شب قدر و واجد یكی از درجات تقدیر امور است. ایشان در برابر این سنت با لیالی مباركه قدر فرمود: انّها اللیلة التی جعلها الله لنا أهل البیت بإزاء ما جعل لیلة القدر لنبینا صلی الله علیه و آله؛[5] همین طور كه خداوند به پیامبر صلی الله علیه و آله شب قدر مرحمت فرمود، به ما اهل بیت نیز نیمه شعبان را عطا كرد.
امام باقر علیه السلام در پاسخ پرسشی دربارة فضیلت شب نیمه شعبان فرمود كه با فضیلتترین شب پس از لیلة القدر، شب نیمه شعبان است كه خداوند در این شب فضل خویش را بر برندگانش ارزانی میدارد و با منّ و كرم خود آنان را میآمرزد، پس برای نزدیكی به خدای سبحان در این شب بكوشید؛ چون خداوند سوگند یاد كرده است كه هیچ سائلی را ـ تا وقتی كه امر ناپسند و گناهی نخواسته است ـ محروم نگرداند: هی أفضل لیلة بعد لیلة القدر؛ فیها یمنح الله تعالی العباد فضله و یغفرلهم بمنّه. فاجتهدوا فی القربة إلی الله (تعالی) فیها، فإنّها لیلة آلی الله تعالی علی نفسه إلا یرد سائلاً له فیها، ما لم یسئل معصیة و... فاجتهدوا فی الدعاء و الثناء علی الله (عزّوجلّ).[6]
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نیز شب نیمه شعبان به عایشه فرمود كه در نیمه شعبان اجلها نوشته و ارزاق قسمت میگردد و خدای عزّوجلّ در این شب بیش از موهای بزهای قبیلة بنی كلب، بندگانش را میآمرزد و فرشتگان را به آسمان دنیا و از آنجا به زمین نازل میكند و در این نزول ابتدا در مكه فرود میآیند.[7]و[8]
پی نوشتها:
[1]. الكافی، ج1، ص467؛ من لایحضره الفقیه، ج4، ص177.
[2]. ر.ك: اقبال الاعمال، ص214.
[3]. آن شب، شبی است كه خداوند بر خود فرض كرده كه درخواست كنندهای را مادامی كه معصیت و گناه درخواست نكند، بیپاسخ نگذارد؛ الامالی، طوسی، ص297؛ وسائل الشیعه، ج8، ص106.
[4]. فضائل الأشهر الثلاثه؛ ص61؛ بحارالانوار، ج94، ص86.
[5]. الاماری، طوسی، ص297؛ مصباح المتهجد، ص762؛ بحارالانوار، ج94، ص85.
[6]. الامالی، طوسی، ص297.
[7]. فضائل الأشهر الثلاثه، ص62؛ بحارالانوار، ج94، ص89.
[8] . موعود موجود، جوادی آملی، ص60..
/خ