از مهمترین خواص گل زرد معروف به ساری گول یا گل زرد خلخال، درمان بیماری‌های گوارشی مانند سردی، دل پیچه، دل درد، ورم روده و یبوست است.

یکی از گیاهان دارویی بومی کشورمان گیاه گل زرد است. این گیاه دارویی در مناطق کوهستانی کشور به ویژه در منطقه خلخال مشاهده شده که به آن گل زرد خلخال نیز گفته میشود، همچنین این گل در شهرستان فریدن نیز به وفور مشاهده میشود و نام محلی گل زرد در این منطقه از کشورمان، ساری گول است و مردم محلی آن را به این نام میشناسند و از خواص دارویی آن جهت درمان برخی بیماری‌ها استفاده می کنند.

گیاه گل زرد، دارای گلها زرد رنگ گوچک بوده به تخم آن قاصد گفته میشود. همچنین این گل در مناطقی دیگری نظیر تویسرکان، الیگودرز و سلسله نیز مشاهده میشود. این گل قابلیت پرورش و تکثیر در مناطق کوهستانی را دارد و با توجه به خواص درمانی فراوان میتواند به عنوان یکی از گزینه‌‌های کارآفرینی و کسب درآمد در مناطق روستایی کوهستان‌های کشور محسوب گردد، همچنین وجود تیغ های تیز و برنده در سطح بوته‌ها و ساقه‌های درختچه‌های این گل، به عنوان سلاحی محکم در برابر دندان حیوانات اهلی و وحشی بوده و این گل را از گزند آنها مصون داشته و این ویژگی موجب می شود تا برای کشت گیاه گل زرد، نیازی به مراقبت‌های مختلف از سوی پرورش دهندگان آن نباشد. زمان گل دهی درختچه‌های گل زرد از اوایل خرداد آغاز میشود و پرورش دهندگان این گل بهترین زمان برداشت و جمع آوری گل را نیمه دوم خرداد ماه اعلام می کنند.

خواص گل زرد

قسمتهای مورد استفاده دارویی این گیاه، گل و برگهای این گیاه بوده که به صورت خام و خشک دم کرده قابل مصرف بوده ولی بیشتر برگهای گل را جمع‌آوری و به صورت دم نوش استفاده میشود. برخی خواص درمانی گیاه گل زرد عبارتند از:

1- یکی از خواص گل زرد یا ساری گول، بهبود و افزایش گردش خون است.
2- این گیاه برای کبد بسیار مفید بوده، در تصفیه سموم و پاکسازی کبد موثر است.
3- از دیگر خواص گل زرد خلخال، استحکام شریانهای ضغیف شده بدن است.
4- گل زرد در درمان بیماری‌ها و ناراحتی‌های گوارشی بسیار مفید بوده و مردم محلی از دمنوش آن مانند چای معمولی استفاده میکنند. استفاده از این گل برای درمان دل درد و دل پیچه مفید است.
5- این گیاه خاصیت ملین داشته و برای رفع یبوست موثر است.
6- استفاده از دمنوش برگهای این گیاه برای معالجه ورم روده مفید است.
7- تسکین و تقویت اعصاب از دیگر خواص گل زرد است.
8- از این گیاه در طب سنتی برای درمان سردی استفاده میشود.

طرز تهیه دمنوش گل زرد

دمنوش بهترین و باارزش ترین روش تهیه داروهای گیاهی است، زیرا اکثرا مهمترین مواد موثر گیاهان دارویی در اثر جوشیدن از بین می‌روند. برای استفاده از خواص گل زرد، بایستی از دم کرده این گیاه استفاده شود، به این منظور، مقدار تعیین شده از گیاه را خرد یا نیمکوب نموده و با مقداری آب جوش مخلوط میکنند و هم میزنند. بهترین ظرف برای تهیه دمنوش قوری‌های چینی یا شیشه‌ای است. سپس درب ظرف را بسته و اجازه میدهیم 15 دقیقه تا نیم ساعت دم بکشد، سپس آن را صاف کرده و میل نمایید.

سایر کاربردهای گل زرد

گیاه دارویی گل زرد علاوه بر مصرف خوراکی و خواص دارویی که دارد، به عنوان یک حصار مستحکم برای مقابله با ورود حیوانات اهلی و وحشی به حریم باغات مورد استفاده باغداران بوده و تیغ‌های تیز و برنده آن مانع از ورود حیوانات اهلی و مهاجم به باغات می‌شود، بنابراین بیشتر باغداران اطراف زمینهای خود به کاشت این گل اقدام کرده اند، بدون اینکه از خواص دارویی این گیاه مطلع باشند.

گلبرگ‌های گیاه گل زرد، قابلیت مصرف خوراکی دارد و اثرات مفیدی برای دستگاه گوارش دارد، گلبرگهای این گیاه، پس از جمع آوری توسط برداشت کنندگان آن خشک و فراوری شده و در بازار مصرف به فروش می‌رسد.
گلبرگ های خام و خشک شده گل زرد قابل دم کردن بوده و برای افرادی که به سرمای هوای مناطق کوهستانی حساس بوده و از آن رنج میبرند، بسیار مفید و سازگار می‌باشد.