دشت مغان کجاست؟
اگر به نقشه اردبیل نگاهی بیندازید در قسمت شمالی‌اش سرزمینی را می‌بینید که از خوش آب‌وهواترین مناطق ایران است. دشتی به نام دشت مغان که در شرقی‌ترین نقطه شمال آذربایجان قرار دارد و بخش عمده آن متعلق به کشور جمهوری آذربایجان است. جلگه بزرگی که سه شهر بیله سوار، پارس آباد و گرمی را دربر می‌گیرد. در قسمت شمالی دشت مغان به قدری آب و هوا خوب و دل‌انگیز است که آن را دشت همیشه بهار می‌گویند. این آب و هوای خوب به اضافه خاک حاصلخیز را در قسمت‌های دیگر این دشت می‌توانیم ببینیم. دشت مغان را می‌توان به سه قسمت عمده نواحی کوهپایه‌ای، جلگه‌ای و کوهستانی تقسیم کرد.
ناحیه کوهپایه‌ای و جلگه‌ای این دشت دقیقا همان جایی است که به انبار قله آذربایجان معروف است.
قدمت دشت مغان
با اینکه متاسفانه اسم دشت مغان آنقدری که شایسته است بر سر زبانها نیست و برای اکثر ایرانی‌ها به خصوص آنهایی که در موقعیتی مکانی متفاوتی نسبت به این دشت قرار گرفتهاند در حد یک آشنایی اولیه مانده است اما باید بدانید که دشت مغان از آن سزمینهایی است که تمدن شش هزار ساله را در ایران به اثبات می‌رساند. برای اینکه بگوییم تاریخش به چه زمانی می‌رسد در این حد باید گفت که ردپایی از طوفان نوح را با خود دارد. تصورش را بکنید این جلگه زیستگاه انسان‌های نخستین بوده و تاریخش به دوران نوح و به قوم عاد و ثمود می‌رسد. اگر کمی تاریخ را به جلو ورق بزنیم علاوه بر این‌ها می‌توانیم حوادث و وقایع بزرگی را مشاهده کنیم که دشت مغان شاهد آن بوده است. برای مثال حدود سه قرن پیش این سرزمین محل تاج گذاری نادر شاه افشار بوده است. نادر در دشت مغان شورای حکومتی را تشکیل داد که به همین اسم "شورای مغان" خوانده می‌شد.
گردشگری و مکان‌های دیدنی دشت مغان
بدیهی است که با خاک حاصلخیز و آب و هوای مساعد باید همه چیز برای یک طبیعت‌گردی بکر و بی‌نظیر در دشت مغان مهیا باشد. از طرفی این دشت با قدمت شش هزار ساله‌اش از آثار تاریخی نیز چیزی کم ندارد.بنابراین طبیعت‌گرد باشید و یا علاقمند به آثار تاریخی فرقی نمی‌کند چون دشت مغان با تعداد زیادی آثار تاریخی و مکان‌های طبیعی می‌تواند تا ساعت‌ها شما را سرگرم کند و خاطرات ماندگاری را برایتان رقم بزند.
قلعه ورثان یا اولتان قالاسی
در 12 کیلومتری پارس آباد مغان، جایی در حاشیه رود ارس یک محوطه باستانی قرار دارد که به آن اولتان قالاسی می‌گویند. این محوطه از آثار ثبت شده در فهرست ملی است. اولتان در واقع یک قلعه‌ی باستانی است که دارای ارگ و قسمت‌های مختلفی بوده که متاسفانه قسمت‌های عمده آن به دلیل تغییر مسیر رودخانه ارس از بین رفته است و البته قسمت عمده آن نیز زیر خاک مدفون است. از خاک اولتان قالاسی سفاله‌ای بسیاری بدست آمده که همه در نوع خود بی‌نظیر و دیدنی هستند. نه تنها داخل محوطه بلکه محیط زیبا و سرسبز اطراف این قلعه زیبایی‌های خاص خودش را دارد و می‌تواند سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب کند.
تپه نادری
تپه نادری تپه بزرگ و بلندی است که در بخش اصلاندوز پارس آباد قرار گرفته دارد. این تپه محل تاج گذاری نادر شاه افشار بوده است و گفته می‌شود قدمت آن به هزاره سوم و چهارم قبل از میلاد نیز می‌رسد. تپه نادری با محوطه اطرافش به عنوان یک جاذبه تاریخی و طبیعی از مکان‌های دیدنی دشت مغان محسوب می‌شود.
پرنده نگری
دشت مغاندر تالاب‌هایش پرندگان کوچنده آبزی مختلفی مثل پلیکان خاکستری، اردک چشم طلایی، اردک تاجدار، مرکوس سفید، قوی گنگ، قوی فریادکش، قوی کوچک، غاز خاکستری و بالکان کوچک دارد که گزینه‌ای فوق‌العاده برای پرنده‌نگری محسوب می‌شود.
چشمه طبیعی مازافا
در 20 کیلومتری روستای صلوات که به سمت مشگین شهر بروید به روستای مازافا می‌رسید. بعد از طی دو کیلومتر جاده خاکی چشمه آب معدنی را می‌بینید که به گفته اهالی روستا خوردن آن درمان بیماری‌های سنگ کلیه بسیار مفید است.
سایر مکان‌های دیدنی
از جاذبه‌ها و مکان‌های تاریخی و طبیعی دیگر در دشت مغان می‌توان به جنگل‌های کنار رود ارس، گورستان بران علیا، تپه گوزللی، قربان تپه سی، تپه غیبعلی (اسلام آباد قدیم)، آق توره در روستای تازه کند جدید، قاراتوره در روستای تکله و پل خداآفرین و جاذبه طبیعی جنگل کنار رود ارس (روستا پیرایواتلو، دوست کندی) و جنگل گوشلو و جنگل کنار چهل پله شهرک و مراتع جلگه مغان و آلاچیق عشایر و صنایع دستی عشایر، گورستانه‌ای تاریخی گورستان اصلاندوزمغان، گورستان کورلار کورعباسلوی، برج قارلوجا، تپه خرمن، پل تاریخی خمارلو اشاره کرد که هر کدام می‌تواند به تنهایی شما را تا ساعاتی سرگرم کند.
بهترین فصل بازدید از دشت مغان
از آنجا که زمستان‌های شمال غرب کشور به خصوص اردبیل سرد و پربرف است معمولا کسی این محل را در این فصل برای تفریح و سفر انتخاب نمی‌کند. آب و هوای خنک و سرزمین‌های سرسبز، جنگل‌های کنار رود ارس و تماشای زندگی عشایری همه و همه از جاذبه‌های دشت مغان است که در تابستان تماشایی می‌شود.قطعا بعد از آشنایی با دشت مغان و زیبایی‌هایش آن را به لیست مقصد‌های گردشگری خود اضافه کرده‌اید. این دشت می‌تواند گزینه‌ای فوق‌العاده برای سفر‌های تابستانی شما باشد.
منبع: سایت ستاره
